معرفی و دانلود کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر

معرفی کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر

کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر نوشته‌ی جمعی از نویسندگان، به تعریف ماهیت سینما می‌پردازد و در آن ارتباط ماهوی فلسفه با هنر هفتم، به شکلی گسترده و توسط منتقدان و فیلسوفان مختلف، بررسی می‌شود. برخی از چهره‌های مهم تاریخ سینما و فلسفه که در مجموعه مقالات کتاب حاضر، به آراء آن‌ها پرداخته می‌شود، آندره بازن، هوگو مانستربرگ، ژیل دلوز و اسلاوی ژیژک هستند. ویراستاری این کتاب را فلیسیتی کلمن بر عهده داشته است.

درباره‌ی کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر

سینما در بدو تولدش نقد و نظریات زیادی دریافت کرد. برخی آن را صنعت می‌خواندند و بریخ دیگر آن را ترکیبی از هنرهای مختلف می‌دانستند. اندیشه‌های دوگانه پیرامون این صنعت – هنر تا به امروز نیز ادامه یافته و اندیشمندان و نظریه‌پردازان زیادی در این زمینه نظریات خود را بیان کرده‌اند. منابع نظریِ سینما نشان از رابطه‌ی گسست‌ناپذیر سینما و فلسفه دارند. کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر (Film, Theory and Philosophy: The Key Thinkers) به این موضوع می‌پردازد که چطور فلسفه برای تحلیل سینما و فیلم‌های سینمایی کاربردی می‌شود و فیلم‌ها در عوض، چطور مفاهیم فلسفی را بازنمایی می‌کنند. این کتاب شامل مجموعه مقالاتی است که توسط منتقدانی نظیر رابرت سینربرینک (Robert Sinnerbrink)، آدریان مارتین (Adrian Martin) و دیگران نوشته شده‌اند و ویراستاری آن‌ها را فلیسیتی کلمن (Felicity Colman) انجام داده است.

درباره‌ی نسبت‌های میان فلسفه و سینما یا ماهیت امر سینمایی رویکردهای متعددی وجود دارد. فلیسیتی کلمن در کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر، دو رویکرد کلی را برای نزدیک شدن به فیلم و وضعیت‌های سینمایی شرح می‌دهد: معرفت‌شناسی تکنولوژیک و معرفت‌شناسی رخداد. مراد از معرفت‌شناسی تکنولوژیک مجموعه مسائلی است که ماهیت تکنیکی و تجربی فرم‌های تصویری را در بر می‌گیرند. در این‌جا تدابیری چون تدوین، دکوپاژ، پلان، سکانس و ... به وجوه مشترک سینما و ادراک معمول انسانی بدل می‌شوند. در کل، می‌توان این قسم معرفت‌شناسی سینمایی را وابسته به این پرسش دانست که فرم سینمایی چگونه عمل می‌کند و چطور به الگوی اصلی تجربه بدل می‌شود. از سوی دیگر، معرفت‌شناسی رخداد معطوف به زمان، زیبایی‌شناسی، حرکت و در نهایت مضمون و محتوایی است که به‌ عنوان امر واقعی بر پرده ظاهر می‌شود. بنابراین، یکی از مسائل بنیادین معرفت‌شناسی‌های رخداد مسئله‌ی واقعیت و رئالیسم در سینمایی است که میان بازنمایی جهان و خلق صورت‌های تازه از واقعیت در نوسان است.

برخلاف مورد اول که فرم سینمایی را مورد توجه قرار می‌دهد، در این جا با ایده‌ها و مفاهیمی مواجه می‌شویم که در قالب امر متافیزیکی، رخدادهایی مرتبط با اندیشه‌ی فلسفی را ایجاد می‌کنند، اموری که جسم مادی نداشته، اما به هر جهت ماده‌ی وجودند: زمان، مکان، پویاشناسی موقعیت‌های اجتماعی، پسماندهای سیاسی، مفاهیم تاریخی و .... . بر این اساس، فیلسوفان سینما به ‌واسطه‌ی تصویر متحرک و از طریق فرم‌ها و مفاهیم تصویری، امکان بررسی مقولاتی چون زمان، حرکت، ادراک و رویت را به ‌شکلی متفاوت به دست می‌آورند و معنای حیات را از خلال تعامل این دو حوزه که هدف مشترکشان طرح پرسش از مفهوم-تصویرها است مورد تأمل قرار می‌دهند.

کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر در واقع مشتمل بر گزیده و منتخبی از مقالاتی است که تصویری مختصر و مفید از رویکردهای اصلی به نظریه‌ی فیلم را ارائه می‌کنند. با این همه، شایان ذکر است که مقالات حاضر بیش از آن‌که بخواهند شرحی ساده و اولیه از رئوس ایده‌های اصلی فیلسوفان سینما به دست دهند، بنا را بر آشنایی نسبی خواننده با چهره‌های مورد بحث گذاشته و در بسیاری از موارد تحلیلی، غیرمستقیم و از این رو بعضاً دشوار می‌نمایند. برخی از چهره‌هایی که در کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر معرفی می‌شوند و از آن‌ها و آثارشان سخن به میان می‌آید، ژولیا کریستوا، استنلی کاول، آندره بازن، آنری برگسون و... هستند.

نشر شوند این کتاب را با ترجمه‌ی مهرداد پارسا، فائزه جعفریان، مهدی ملک، میلاد روشنی پایان، رامین اعلایی، کریم میرزاده اهری، محسن خاکپور و مهدیه دهاقین به چاپ رسانده است.

نکوداشت‌های کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر

• به لطف نظریات اندیشمندان و فیلسوفان سینما، این کتاب مرجع مهمی برای کسانی شمرده می‌شود که مایل به کشف رابطه‌ی میان فلسفه و سینما هستند. (ایان جیمز)
• متخصصان و صاحب‌نظران سینما در این کتاب، بررسی عمیقی از چالش‌برانگیزترین و هیجان‌انگیزترین تقاطع‌های سینما و فلسفه به دست می‌دهند. (شان کوبیت)

کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر برای چه کسانی مناسب است؟

ازآنجاکه کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر مسائل تخصصی را به بحث می‌گذارد و آشنایی خواننده با مباحث پایه و چهره‌های سینمایی را پیش‌فرض می‌گیرد، مخاطبانی حرفه‌ای را هدف قرار می‌دهد. بنابراین این اثر برای دانشجویان و متخصصان رشته‌ی سینما، مناسب است.

در بخشی از کتاب فیلسوفان سینما از مانستربرگ تا رانسیر می‌خوانیم

در این فراخوان، طنین فیلسوف دیگری نیز به گوش می‌رسد، اولین کسی که مسئله‌ی اهمیت سیاسی هنرها را مطرح کرد: افلاطون. با این حال، بر خلاف افلاطون که ویژگی وهم‌انگیز هنر را به‌قدری خطرناک می‌داند که شاعران را از جمهوری اخراج می‌کند، برای آدورنو و هورکهایمر مشکل اصلی هنر بیشتر خصلت ضدتوهم آن است تا وجه وهم‌انگیزش. از نظر آن‌ها دلیل به وجود آمدن مصرف‌کنندگان فرهنگی این نیست که مردم با توهمات سینمایی فریب می‌خورند، بلکه این است که توسط توهمات سینمایی توهم‌زدایی می‌شوند. اگر بر حسب تمثیل غار افلاطون بیندیشیم (جمهوری، 520a-514a)، توضیح فلسفی دوم درباره‌ی ظهور مصرف‌کنندگان فرهنگی را راحت‌تر درک خواهیم کرد. همان‌طورکه خود آدورنو و هورکهایمر اشاره می‌کنند، بازی سایه‌ها در تمثیل غار کاملاً مشابه تصاویر متحرک در جهان واقعی است. مصرف‌کنندگان نیز همچون زندانیان غار، پذیرندگان منفعل سرگرمی‌های پوچ یک نظم سیاسی فاسدند. راه‌حل افلاطون تأکید بر حکومت فیلسوف-شاه است که مسئولیت آگاه ساختن شهروندان مادون خویش را بر عهده دارد. اما از نظر آدورنو و هورکهایمر این «روشنگری» و آگاه‌سازی بدترین شکل از فاشیسم فرهنگی است: در جمهوری‌ای که «مانع از رشد افراد مستقل خودآیینی شود که برای خود آگاهانه قضاوت می‌کنند و تصمیم می‌گیرند» (آدورنو، 1991a: 106) جایی برای آزادی وجود ندارد. بیشتر شهروندان جمهوری افلاطون هرگز اجازه‌ی ورود به عالم مُثل را ندارند و در عوض از همان مهملات واهی و غیرواقعیِ پیش از تأسیس جمهوری تغذیه می‌کنند. حتی بدتر، اکنون به‌لطف این فیلسوف-شاهان می‌فهمند که این تنها یک نمایش است، سایه‌هایی برای سرگرم کردن و منحرف ساختن اذهان. این کلبی‌مسلکی سیاسی چیزی است که آدورنو و هورکهایمر در صنعت فرهنگ نیز آن را شناسایی می‌کنند. از نظر آنان این استبداد محض است و باعث می‌شود تنها یک نفر آزادی اندیشه داشته باشد و بتواند به هر کسی که متفاوت می‌اندیشد انگ انحراف بزند: «همرنگ جماعت نشدن به ناتوانی اقتصادی و ضعف معنوی ترجمه می‌شود».

فهرست مطالب کتاب

یادداشت ویراستار فارسی
1. هوگو مانستربرگ: رابرت سینربرینک / مهرداد پارسا
2. ویلم فلوسر: آدریان مارتین / مهرداد پارسا
3. تئودور آدورنو: جولی کوهلکن / فائزه جعفریان
4. آنری برگسون: دوروتا اولکوفسکی / میلاد روشنی پایان
5. آندره بازن: هانتر ووگان / فائزه جعفریان
6. سرژ دنه: گرِن داود / رامین اعلایی
7. استنلی کاول: رکس باتلر / مهرداد پارسا
8. ژیل دلوز: جان مولارکی / کریم میرزاده اهری، محسن خاکپور
9. فلیکس گتاری: گری گنوسکو / مهدی ملک
10. ژولیا کریستوا: پاتریشیا مک‌کورمک / مهرداد پارسا
11. لورا مالوی: دیوید سورفا / مهدیه دهاقین
12. اسلاوی ژیژک: لارنس سیمونز / محسن خاکپور، کریم میرزاده اهری
13. ژاک رانسیر: سودیپ داسگوپتا / مهدی ملک
نمایه‌ی نام‌ها