معرفی و دانلود کتاب واقعیت سینما

معرفی کتاب واقعیت سینما

کتاب واقعیت سینما نوشته‌ی تادائو ساتو اثری تحلیلی و درعین‌حال ساده و خوش‌خوان است که از زاویه‌ی تازه‌ای به بررسی فیلم و سینما می‌پردازد. ساتو به‌عنوان منتقد و پژوهشگر برجسته‌ی سینما تلاش می‌کند تا برای خود و مخاطب روشن سازد که آیا با تماشای فیلم‌ها می‌توان به واقعیت هر کشور پی برد و یا فیلم‌ها فقط ابزاری برای زیبانمایی‌اند؟ کتابی خواندنی که بینش تازه‌ای به سینمادوستان می‌بخشد.

درباره‌ی کتاب واقعیت سینما

تادائو ساتو (Tadao Sato)، منتقد، نظریه‌پرداز و یکی از سرشناس‌ترین پژوهشگران ژاپنی در حوزه‌ی سینما به شمار می‌آید که از شهرتی جهانی برخوردار است. او به گفته‌ی خود از همان زمانی که قدم در مسیر پژوهش در دنیای سینما گذاشته، به اهمیت سینمای آسیا پی برده و همواره با این پرسش دست به گریبان بوده است که آیا از راه سینما می‌توان به درک درستی از واقعیت رسید؟ ازاین‌رو در کتاب واقعیت سینما تلاش خود را به کار بسته تا بتواند به این پرسش مهم پاسخ دهد.

تادائو ساتو در این کتاب به این نکته اشاره می‌کند که نه تنها در سینما بلکه در سایر عرصه‌های هنری توجه به زیبانمایی مبنای فعالیت هنرمندان قرار داد و بدیهی است که زیبانمایی‌ با واقعیت همسان نیست اما زمانی که دیده‌ها از نمایش افراطی زیبایی‌‌ها اشباع شوند و لذت اولیه از بین برود، جریان رئالیسم جان می‌گیرد و واقع‌گرایی، جنبه‌های دیگری از زیبایی‌شناسی و زیبایی‌نمایی را عیان می‌سازند.

او فرهنگ تصویر را در دنیا به سه گروه تقسیم‌بندی می‌کند و فیلم‌هایی را که با هدف زیبایی‌نمایی یک کشور تولید می‌شوند، در دسته‌ی اول قرار می‌دهد، دسته‌ی دوم از نظر او فیلم‌های خبری پوشش‌دهنده‌ی اتفاقات هستند و فیلم‌هایی مثل آثار سینمای ژاپن را ترکیبی از این دو دسته می‌داند. از نظر تادائو ساتو سینما از ابتدای ظهور خود تا همین امروز همچون آونگی میان واقعیت‌گرایی و زیبانمایی در نوسان بوده است و همین تضاد و تناقض به سینما ارزش می‌دهد و آن را جذاب می‌کند. تاآنجاکه گاهی تضاد میان آرمان‌گرایی و واقعیت‌گرایی، در یک فیلم به خاصیتی تأثیرگذار بدل می‌شود.

به همین سبب تادائو ساتو در کتاب واقعیت سینما تلاش خود را بر بررسی این موضوع متمرکز ساخته تا بتواند منطق نهفته در آن را کشف کند. چراکه به نظرش وقتی با این دید به تماشای فیلم‌ها می‌نشینیم دیگر سینمای هنری با تجاری و یا سینمای آماتور با حرفه‌ای تفاوتی نخواهد داشت و یا هالیوود و سینمای آسیا نیز نسبت به یکدیگر در جایگاه برتر و یا بدتر قرار نخواهند گرفت. این پژوهشگر ژاپنی با چنین استدلال و دید آزادانه‌ای به سراغ بررسی سینمای کشورهای مختلف رفته و به کنکاش در افکار و عقاید سازندگان آن‌ها پرداخته است.

به این ترتیب تادائو ساتو در کتاب واقعیت سینما بعد از روشن کردن نوع نگاهش، تلاش می‌کند با غور در آثار سینمایی، درباره‌ی جوامع مختلف به شناخت برسد. او در اولین جستار کتاب، به فیلم راشومون و تأثیرات آن بر سینمای غرب و شرق نظر می‌اندازد. در بخش بعد به تاریخ و سینما نگاه می‌کند و سپس به این سؤال پاسخ می‌دهد که «سینما چطور ساختار تاریخ را تغییر می‌دهد؟».

پس از آن دلایل جهانی شدن موضوع عشق در سینما را وامی‌کاود، از جنگ و سینما سخن به میان می‌آورد و درباره‌ی ساخت فیلم مستند و دموکراسی بحث می‌کند. در آخرین جستارهایش نیز پس از بررسی موضوع تدافع و سلطه‌ی جلب‌کنندگی، موضوع سامورایی‌ها در آثار آکیرا کوروساوا را پیش می‌کشد و به این شکل اثری خواندنی و شایسته‌ی توجه می‌آفریند. کتابی که با تلاش مهدی گودرزی به فارسی ترجمه شده و نشر هنوز آن را در دسترس مخاطبان قرار داده است.

کتاب واقعیت سینما برای چه کسانی مناسب است؟

اگر شیفته‌ی سینما هستید و از نقد فیلم و تحلیل و تفکر در باب آثار سینمایی لذت می‌برید، توصیه می‌کنیم مطالعه‌ی این کتاب را از دست ندهید.

در بخشی از کتاب واقعیت سینما می‌خوانیم

ماسایا موراایشی می‌گوید: «تصورش هم برایم دشوار بود، فیلمی را که به‌عنوان نوعی خود‌درمانی و اثر شخصی می‌پنداشتم به فیلمی تبدیل شود که عموم مردم با آن ارتباط برقرار کنند. وقتی در این فیلم بازی می‌کردم کاملاً به آخر خط رسیده بودم، ولی این فیلم چشمم را به روی معنای کارهایی که می‌کردم باز کرد. من نیازم را به درمان احساس می‌کردم و این درمان بدون کمک پزشکان و صرفاً با شرکت در این فیلم صورت گرفت. هم‌جنس‌گرایی به نظرم غیر‌معمول نبود، ولی خود‌آزاری و تصمیمم به خودکشی را نمی‌شود بیماری ندانست. در پروسۀ تولید این فیلم، خودآزاری‌ام کاملاً از بین رفت و وقتی فیلم کامل شد، احساس کردم خودم باید اختیار زندگی‌ام را در دست بگیرم.» این صحبت‌های ماسایاست و من هم آرزو دارم که این حس او همچنان ادامه داشته باشد.

یکی از پژوهشگران مسائل روانکاوی بعد از دیدن این فیلم جمله‌ای با این مضمون گفت: «ضعف اصلی او این است که بدون حضور میکروفن و دوربین نتوانسته با والدینش صحبت کند.» صحبت‌های دیگری هم از جانب منتقدان مطرح ‌شد که ماسایا مورا‌ایشی در این مستند مقداری هم نقش بازی ‌کرده است. معمولاً‌ این صحبت‌ها بعد از اظهارنظر دربارۀ این‌که ماسایا توسط والدینش لوس شده است بیان می‌شد.

فیلم‌ها معمولاً با محوریت شخصیتی که احساس وجودی قوی‌ای دارد ساخته می‌شوند. مخصوصاً در فیلم‌های هنری رسم بر این است که شخصیت مرکزی فیلم تاحد فوق‌بشری از احساسات و سجایای انسانی آکنده باشد، ولی شخصیت اصلی این فیلم اصلاً با وجود خودش مشکل دارد و ترجیح می‌دهد در این دنیا نباشد. یکی از جنبه‌هایی که این فیلم را غیر‌معمول و ساختارشکنانه کرده است همین نکته است، اما همین موضوع بعضی منتقدان را دچار سردرگمی می‌کند. شاید آن روان‌شناسانی هم که به ضعف او که نمی‌توانسته بدون وجود دوربین با والدینش صحبت کند اشاره کرده‌اند، منظورشان این بوده است که چنین آدمی باید برای مداوا حتماً به روان‌پزشک مراجعه کند. اگر این کار را بکند،‌ حداقل زندگی خصوصی والدینش را به بازی نگرفته است.

فهرست مطالب کتاب

دربارۀ نویسنده
مقدمۀ مترجم
پیش‌گفتار
1: راشومون
احترام به واقعیت و احترام به خود
تجربه، خاطره یا شناخت
راشومون در واقع چه چیزی را به تصویر کشید؟
دروغ، خودستایی و خود‌زیبا‌نمایی
آغاز رشد و شهرت راشومون
کرانۀ زیبایی
کرانۀ قدرت تخیل
2: نگاهی به تاریخ و سینما
گوچو ایکی و تغییر معیار‌های قومی
جریان دموکراسی در ژاپن و جریان دموکراسی در غرب
سینمای آمریکا و تاریخ آمریکا
نکات خجالت‌آور چگونه به تصویر کشیده می‌شوند؟
3: سینما چه‌طور ساختار تاریخ را تغییر می‌دهد؟
اتفاقات واقعی در زمان سلسلۀ ادو
مخالفت با دوران قبلی
خودمختاری مردم
درگیری گروهی
واقعیت سینمای قهرمانانه
ازبین‌رفتن خودمختاری مردم
4: جهانی‌شدن عشق در سینما
سرگذشت عشق‌وعاشقی در آسیا
از آوارگی به سربلندی
از تجددگرایی تا هماهنگی تن و روان
از شین تا توکی‌جیرو کفاش
عشق‌وعاشقی در سینمای هند
وقتی می‌گوییم «کیزا» منظورمان چیست؟
متجددین آسیا و عشق
عشق ژاپنی
5: سینمای مخالف موج جهانی
سینمای ایران و کمبود صحنه‌های عشقی
سینمای کودک و معنویت
مخالفت با آمریکا و فرهنگ بومی ایران
مخالفت یا مقاومت
6: جنگ و سینما
قدرت پیش‌برندگی جنگ
نکاتی از جنگ که می‌خواهیم فراموش‌شان کنیم
قول‌وقرار‌های میدان جنگ
درمورد چینپااو
7: درک بین‌المللی و سینما
سینما و جهت‌گیری‌ها
سینما و اورینتالیسم
عشق و انس به سرزمین مادری
میزان خشم و احساس تحقیر
غرورشان را ببینیم
8: سینما و زبان/وحدت و تفرق
سینما و سلطۀ فرهنگی
یکپارچگی با کمک سینما
تأکید هر ناحیه نسبت به فرهنگ خود
دربارۀ فیلم‌هایی که در قلمرو زبان‌های چینی هستند
زبان سیاسی و سینما
9: ساخت فیلم مستند و دموکراسی
پیام مردم درون تصویر
بدون ‌پدر
یادگیری حین تصویربرداری
فیلمی برای خود‌درمانی
کسانی که نقش خود را بازی می‌کنند
استاد نجار درست می‌گوید
10: تدافع و سلطۀ جلب‌کنندگی
روشن‌شدن صورت چیست؟
مشخصات اجتماعی گروه‌هایی که صورت‌شان روشن شده است
مخالفت با روشنی صورت
معنی نقد کردن
دنیا و روشن‌شدن صورت‌ها
دفاع از خود و روشن‌شدن صورت
11: دربارۀ آکیرا کوروساوا و سامورایی‌ها
شأن و منزلت کوروساوا
سامورایی کهن از دیدگاه ژاپن معاصر
از هم پاشیدن قالب‌ها
هفت سامورایی و تصویری اشتباه از کشاورزان
وراث سنتی
سخن پایانی
فهرست نام‌ها