معرفی و دانلود کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی

معرفی کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی

کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی اثری ارزشمند، شایسته توجه و تقدیر، به قلم بری کیت گرانت است. این کتاب در باب ژانرهای مختلف سینمایی و ارتباط سینمای ژانر با دغدغه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... به رشته تحریر درآمده. علاوه بر این مفاهیمی چون سینمای ملی و سینمای هالیوودی در این اثر به طور کامل مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد.

درباره کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی:

فیلم‌های سینمایی ژانر به فیلم‌های بلندی اطلاق می‌شود که با استفاده از تکرار و تنوع بخشیدن به عناصری چون شخصیت، موضوع، خط داستانی و موقعیت، آن‌ها را از حالت آشنا و کلیشه‌ای خارج می‌کند و اثری منحصر به فرد خلق می‌کند به طوری که مورد پسند عامه مردم هم باشد. دم دستی‌ترین گونه فیلم‌های ژانر همان‌هایی هستند که تا مدت‌ها بر روی نوارهای ویدیویی یا CD و DVDها ضبط می‌شدند و دست به دست و خانه به خانه می‌چرخیدند. فیلم‌های سینمایی ژانر در طول تاریخ سینما بدنه اصلی آن را تشکیل داده‌اند و این اتفاق هم در سینمای هالیوودی مشاهده شد و هم در سینمای ملی کشورهای مختلف. فیلم‌های تجاری و گیشه پسندی که در طول تاریخ سینما ساخته شده‌اند هم در قالب سینمای ژانر شکل گفته‌اند.

اما در یک کلام می‌توان این نظریه را تصدیق کرد که سینمای ژانر و عامه پسند چهارچوب و قالبی کاملاً متفاوت با سینمای هنری و تجربه‌گرا دارد. به طوری که سینمای عامه پسند مطابق با قواعد سینمای ژانر در دسته‌هایی چون ترسناک، علمی تخیلی، حادثه‌ای، هرزه‌نگاری، کمدی و رمانتیک طبقه‌بندی می‌شود.

به طور کلی سه سطح اصلی برای شناسایی سینمای ژانر تعیین شده است که شامل مواردی چون نظام ژانری به معنی ارتباط ژانرهای مختلف با هم و با تولیدات هالیوودی، ژانرهای تکی به معنی بررسی هر ژانر به طور منحصربه‌فرد و فیلم‌های تکی به معنی نقد و بررسی هر فیلم به تنهایی می‌شود.

بری کیت گرانت (Barry Keith Grant) در نخستین فصل کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی (Film Genre: From Iconography to Ideology) با استفاده از هماهنگی ادعاهای کلی و مثال‌های به خصوص و تحلیل متن‌ها در بستری تاریخی و فرهنگی به هدف اصلی خود که مطالعه انواع ژانرهای سینمایی و فیلم‌های ساخته شده در ژانرهای مختلف است نایل می‌شود و ابزارها و الگوهای لازم برای درک این مقوله را در اختیار شما قرار می‌دهد.

کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی مناسب چه کسانی است؟

خواندن این کتاب به فیلم‌سازان، منتقدان و تحلیل‌گران سینمای ژانر و افراد علاقه‌مند به این موضوع پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب ژانرهای سینمایی: از شمایل شناسی تا ایدئولوژی می‌خوانیم:

در فیلم‌های ژانری، شمایل‌شناسی بحثی است مربوط به اشیا و امور خاص، شخصیت‌های کهن‌الگویی و حتی بازیگرانی به‌خصوص. در وسترن‌ها، گاوچرانِ سراپا مشکی‌پوشی که دو شش‌لول می‌بندد و جلدهای چرمی سلاح‌هایش روی هر دو رانش بسته شده همیشه تیرانداز شرور داستان است. این مثالی از گنجه شمایل‌شناسانه یک گونه ژانری است، که البته با واقعیت تاریخی رابطه اندکی دارد. درست همان‌طور که نمادهای مذهبی همیشه و پیشاپیش با معنای نمادین درهم آمیخته‌اند. در فیلم‌های وحشت، وقتی قهرمان با یک صلیب خون‌آشام را می‌کشد، شمایل‌شناسی مذهبی در حمایت از شمایل‌شناسی سینمایی وارد کار می‌شود: چنین صحنه‌ای به‌لحاظ نمادین اعلام می‌کند که ارزش‌های سنتیِ متجسم در مسیحیت‌ و در ادامه در فرهنگ غربی به‌طور عام‌ قدرتمندترند، و بر تمام ارزش‌های تهدید کننده‌ای که سرشته در همه فیلم‌های خون‌آشامی‌اند، غلبه می‌کنند.

شمایل‌شناسی می‌تواند به نوع میزانسن کلی و رایج در یک ژانر نیز مربوط باشد؛ مثلاً نورپردازیِ مایه‌تیره و طراحی گوتیک فیلم‌های وحشت، یا افراط‌های بصری ملودرام‌ها. فانوسقه‌ها، کلاه‌های کابویی و مهمیزها نیز نمادهای وسترن‌اند، درست همان‌طور که نورپردازی، سیاه‌قلمی نشانه شمایل‌شناسانه فیلم نوآر است. همچون قراردادها، شمایل‌شناسی نیز به ژانرها نوعی اختصار بصری می‌بخشد که به کار انتقال اطلاعات و معانی می‌آید. در فیلم‌های گنگستری لباس‌های راه‌راه، بلوزهای تیره و کراوات‌های روشن مشخص می‌کنند که کدام طرف ماجرا به‌لحاظ الگویی طرف قانون است، همان‌طور که کلاه‌های تیره و روشن نیز در وسترن‌ها قهرمان و شرور را از هم متمایز می‌کنند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
رویکرد به ژانرهای سینمایی
ژانر و فرهنگ توده
نظام استودیویی کلاسیک
عناصر ژانری
قراردادها
شمایل‌شناسی
صحنه
داستان‌ها و مضامین
شخصیت‌ها، بازیگرها و ستاره‌ها
تماشاگران و مخاطبان
معضلات تعریف ژانر
مطالعه موردی: مورد عجیب فیلم نوآر
ژانر و جامعه
اسطوره و آیین
تاریخ و ایدئولوژی
پویش‌شناسی ژانرها
مطالعه موردی: موزیکال‌ها  خیابان چهل‌و‌دوم، و سکه‌هایی از بهشت
مطالعه موردی: فیلم‌های وحشت  حمله ربایندگان جسم، و شب مردگان زنده
ژانر و مقوله تألیف سینمایی
نظریه مولف
مطالعه موردی: جان فورد و دلیجان
مطالعه موردی: هاوارد هاکس و رود سرخ
مطالعه موردی: فریتز لانگ و خیابان اسکارلت
مطالعه موردی: ملودرام، داگلاس سیرک و همه آن چیزهایی که خدا مجاز می‌داند
ژانر و بازنمایی
جنسیت و ژانر
مطالعه موردی: جان‌سخت و فیلم‌های اکشن
مطالعه موردی: فولاد آبی‌رنگ
نژاد و جنسیت
مطالعه موردی: کار درست را انجام بده
مطالعه موردی: بزرگ‌مرد کوچک و مردان اجیر
موخره - خارج از مرزهای هالیوود
ملت و سینمای ملی
کتاب‌شناسی
منابع تکمیلی