معرفی و دانلود کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم: کتاب دوم مجموعه آشنایی با آرای متفکران درباره هنر

معرفی کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم: کتاب دوم مجموعه آشنایی با آرای متفکران درباره هنر

فلسفه‌ی هنر در یونان و روم باستان، تلاشی برای درک رابطه‌ی میان زیبایی، حقیقت و نظم کیهانی بود که در آثار فیلسوفانی چون افلاطون و ارسطو تجلی یافت. محمد مددپور در کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم، آرای متفکران را از دور‌ه‌های پیش از سقراط گرفته تا زمان نوافلاطونیان بررسی می‌کند. این کتاب که در زمره‌ی منابع معتبر در حوزه‌ی فلسفه‌ی هنر و زیبایی‌شناسی قرار دارد، با نگاهی تحلیلی به این اندیشه‌ها، سیر تحول، شکل‌گیری و انحطاط آن‌ها را بیان می‌کند.

درباره‌ی کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم

در تمدن‌های یونان و روم باستان، هنر نه تنها به‌عنوان ابزاری برای خلق زیبایی، بلکه وسیله‌ای برای بیان حقیقت، اخلاق و نظم کیهانی شمرده می‌شد. فیلسوفانی مانند سقراط، افلاطون و ارسطو، هر یک با رویکردهای متفاوت، به تحلیل ماهیت هنر و نقش آن در زندگی انسان پرداختند و این دیدگاه‌ها، پایه‌گذار مباحث زیبایی‌شناسی و فلسفه‌ی هنر در تمدن غرب شدند. محمد مددپور در کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم، آرای فیلسوفان غربی را در سه دوره‌ی فیلسوفان پیشاسقراطی، فیلسوفان کلاسیک یونانی و فیلسوفان رومی پس از ارسطو معرفی می‌کند.

کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم در چهار فصل اصلی تدوین شده است. در فصل اول با عنوان «فرهنگ متافیزیکی هنر یونانی و رومی» نویسنده زمینه‌های فرهنگی و فلسفی که هنر را در این تمدن‌ها شکل داده‌، بررسی می‌کند. فصل دوم این کتاب با عنوان «آغاز تاریخ فلسفه‌ی هنر یونانی - رومی» به تحلیل دیدگاه‌های فیلسوفان پیشاسقراطی مانند هومر، فیثاغورث و هراکلیتوس درباره‌ی هنر اختصاص دارد. فصل سوم با عنوان «هنر در نظر فیلسوفان کلاسیک یونانی» بر نظرات سقراط، افلاطون و ارسطو درمورد زیبایی، تقلید و نقش هنر در جامعه مطالعه می‌کند و سرانجام در فصل چهارم با عنوان «فلسفه‌ی هنر در دوران انحطاط فلسفه‌ی یونانی - رومی» دیدگاه‌های فیلسوفان رواقی و افلوطین درباره‌ی هنر بررسی شده و افول هنر در این دوره تحلیل می‌شود.

کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم با رویکردی تحلیلی و جامع، به بررسی سیر تحول اندیشه‌های فلسفی درباره‌ی هنر در تمدن‌های یونان و روم می‌پردازد. محمد مددپور با بهره‌گیری از منابع معتبر و تحلیل‌های دقیق، توانسته است تصویری روشن از دیدگاه‌های مختلف ارائه دهد. این کتاب دومین جلد از مجموعه‌ی آشنایی با آرای متفکران درباره هنر است که انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است.

کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم برای چه کسانی مناسب است؟

این اثر برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به فلسفه‌ی هنر، به‌ویژه کسانی که می‌خواهند درباره‌ی فلسفه‌ی هنر در نزد فلاسفه‌ی یونان و روم بیشتر بدانند، منبعی ارزشمند و راهگشا خواهد بود.

در بخشی از کتاب هنر و زیبایی در نظر متفکران یونان و رم: کتاب دوم مجموعه آشنایی با آرای متفکران درباره هنر می‌خوانیم

تمدن رومی را با ذکر تاریخ اتروسک آغاز می‌کنند. هنر اتروسک همان اصل هنر رومی است، چنان‌که هنر یونانی صورت این هنر بود. از این باب است که، هوراس یونانی می‌نویسد: «یونانِ مغلوب، فاتح مغرورش را اسیر خویش کرد.» روم نقش بزرگی در انتقال تمدن به اروپای غربی داشت، به همین علت در ادوار بعدی، هنر روم نمادی از هنر و فرهنگ روزگار باستانِ غرب به شمار می‌رفت.

اوج‌گیری قدرت و پیروزی روم، و چشم‌انداز خوفناک زوال و سقوط آن، مطابق گفته حکیمانه مورخ بزرگ تاریخ روم، انقلابی پدید آورد که تا ابد، در یادها خواهد ماند و امروزه نیز، اقوام جهان، آن را احساس می‌کنند.

اگر در بررسی کنونی‌مان می‌بینیم، که نبوغ یونانی با تابشی هر چه بیشتر در عرصه‌های هنر، فلسفه و به طور کلی در قلمروهای عقل و تخیّل می‌درخشد، نبوغ رومی در عرصه فعالیت‌های دنیوی پرتوافکنی می‌کند. یادگارهای رومی در عرصه هنر و معماری، که در سراسر دنیای تحت حاکمیت رومیان پراکنده شده‌اند، در زمره حیرت‌انگیزترین و پرشمارترین آثارِ برجای مانده از تمدن‌های باستانی هستند. علاوه بر این یادگارهای رومیِ دیگری نیز، در مفاهیم حقوقی و حکومتی، در تقویم، در مراسم دینی و مخصوصاً در مفهوم هنر برای اقوام مغرب زمین بر جا مانده‌اند.

رومی‌ها که با آخرین مرحله و پایان تفکر یونانی برخورد کردند، بالنتیجه نتوانستند با فرهنگ اصیل یونانی، که اکنون به مرتبه تحجّر تمدّنی رسیده بود، تماسی عمیق پیدا کنند. بدین لحاظ آنان تنها ظاهر و لایه‌های رسوبی فرهنگ یونانی را پذیرفتند. این قشرها و لایه‌ها، همان فلسفه رواقی و اپیکوری است، که از آخرین نحله‌های اندیشه یونانی است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
حواشی مقدمه
فصل اول: فرهنگ متافیزیکی هنر یونانی رومی
1) فرهنگ هنری یونان
2) فرهنگ هنری روم
حواشی فصل اول
فصل دوم: تاریخ فلسفه هنر یونانی رومی
1) آغاز حکمت و فلسفه هنر
2) هومر و هسیودس
3) الهگان الهام‌بخش هنر در اساطیر و دین یونانی: موزها
4) دانایان یونانی
فیثاغورث
هراکلیتوس
پارمنیدس
امپدُکلس (انباذقلس)
آناکساگوراس
لوکیپوس و دموکریتوس
5) تفکر مفهومی و سوفسطایی بشرمدار
6) انتقال از اسطوره لاهوتی به فلسفه ناسوتی
حواشی فصل دوم
فصل سوم: هنر در نظر فیلسوفان کلاسیک یونان
فلسفه هنر سقراط
فلسفه هنر افلاطون
افلاطون سقراطی
افلاطون متأخر و فلسفی
مبانی نظری فلسفه هنر افلاطون
1) وجودشناسی هنری
تقلیل مبادی اعلای اسطوره، به مثالهای جاویدان فلسفه
هنر در عالم افلاطونی63
2) معرفت‌شناسی هنری
مراتب معرفت و دانش
هنر و علم
هنر و معرفت صورت مثالی
مابعدالطبیعه هنر و نظریه محاکات
اصطلاح محاکات و صُوِر آن
3) زیبایی‌شناسی هنری و ایده زیبایی
هنر و زیبایی
تعریف زیبایی: مفید و سودمند، خیر، لذت و اندازه و تناسب
4) انسان‌شناسی هنری (معرفت‌النفس هنری)
5) اخلاق‌شناسی هنری
ایده خیر و سعادت و مقام هنر
هنر و فضایل اخلاقی
6) هنر، صنعت و طبیعت
اثر هنری و طبیعت
هنر و صنعت؛ تخنه دوگانه113
هنر و صنعت در عالم اساطیری و متافیزیک
7) هنر و حقیقت افلاطونی
نسبت فلسفه و هنر و شعر
رهایی از عالم اساطیری
شش مرحله حقیقت مفهومی افلاطونی در نظر نیچه
رهایی از حقیقت مفهومی افلاطونی
فلسفه هنر ارسطو
متفکر غیرافلاطونی
مبانی نظری ارسطو
1) وجودشناسی هنری
صورت‌شناسی
2) معرفت‌شناسی هنری
معرفت شعری
هنر و حقیقت
هنر و امر کلی معقول
هنر و فلسفه
هنر و محاکات
لذت محاکات و تقلید
اصالت محاکات در مابعدالطبیعه هنر ارسطویی
3) زیبایی‌شناسی هنری
هنر و زیبایی
لذّت زیبایی هنری
زیبایی و مطبوعیت
زیبایی و خیر
اندازه، نظم، همسازی و روشنی
زشتی و زیبایی
4) اخلاق‌شناسی هنری
هنر و اخلاق
5) روانشناسی هنری
پالایش روانی: کاثارسیس
هنر، تقدیر و فقر ذاتی در تراژدی
6) هنر و صنعت
اقسام هنر و تخنه در نظر ارسطو
حواشی فصل سوم
فصل چهارم: فلسفه هنر در دوران انحطاط فلسفه یونانی
1) فلسفه هنر یونانی، رومی کلاسیک متأخر
2) فلسفه هنر رواقی
رواقیان اهل هنر
هنر یونانی و تفکّر عمل‌گرای رومی
زیبایی، فضیلت، تناسب و تخیّل
هنر و غایت اخلاقی
نظریه سیسرونی هنر154
رواقیان، فیلسوفان اخلاقی
3) فلسفه هنر اپیکوری
لذت و رهایی از رنج
غایت هنر و لذت معنوی
موسیقی و لذت
ادبیات و شعر در عرف رومی
4) فلسفه هنر افلوطین
پیدایی تفکر نوافلاطونی
اصول فلسفه افلوطین
نظریه زیبایی در تفکر افلوطین
زیبایی، بهره‌مندی از صورت مثالی
هنر، فلسفه و محاکات
سیر هنرمند و فیلسوف، در مراتب عالم و زیبایی
5. پایان فلسفه یونانی رومی
حواشی فصل چهارم
کتابشناسی