معرفی و دانلود کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی: کتاب اول مجموعه سیر تفکر معاصر

معرفی کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی: کتاب اول مجموعه سیر تفکر معاصر

محمد مددپور در کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی تاثیر مدرنیته بر ایران پس از دوره‌ی صفوی و مفهوم غرب‌زدگی را موضوع مطالعاتش قرار داده است. او در مقدمه با نگاهی تطبیقی به بن‌مایه‌های تفکر سکولار در غرب و تاثیر آن بر تمدن معنوی شرق می‌پردازد و سپس تلاش کرده تا غرب‌زدگی را در عرصه‌ی فرهنگ و هنر ایرانی در تمامی ابعاد آن بررسی کند.

درباره‌ی کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی

هنگامی که تاریخ اندیشه‌ی بشری را از خاطر می‌گذرانیم، می‌توانیم یک تفاوت بنیادین را میان آن‌ها پیدا کنیم. در تفکر شرقی، نیست انگاری و نداشتن یک مبدا قدسی برای جهان آن‌قدرها اعتباری نداشته است و انسان شرقی خودش را در جست‌وجوی معنویت، برای رسیدن به ذات الهی می‌دیده است. اما در دیگر سو، در تمدن غربی شاهد چنین مسئله‌ای نیستیم. هنگامی که غرب زدگی در سرزمین‌هایی که مرکز ظهور تفکرات معنوی هستند، بسط پیدا می‌کند، به‌زعم محمد مددپور، مشرق زمین را به دوران بی‌تاریخی فرو می‌برد.

کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی درباره‌ی تسری مفهوم غرب‌زدگی به تمدن ایران معاصر است. ایران، برخلاف همتایان شرقی دیگر خود مانند تمدن‌های چین، هند و ژاپن، کماکان در برابر نیست‌انگاری غرب مقاوم بوده است. البته می‌توان موج این تاثیرگذاری‌ها را در زندگی و افکار روشنفکران معاصر پیدا کرد. در این کتاب قرار است با تطور حضور اندیشه‌ی غربی و تاثیر آن بر جریان‌ تجدد و روشنفکری دوره‌ی صفوی و مابعد آن آشنا شویم. در این بررسی می‌بینیم که روشنفکران و هنرمندان معاصر ایران چگونه به این وضعیت واکنش نشان داده‌اند و در نهایت چه تاثیر کلی‌ای بر تمدن ایرانی گذاشته‌اند.

محمد مددپور در این بررسی‌ها اذعان می‌کند که گویی تمدن شرق بی‌آنکه با اندیشه‌ی غربی همسو بوده باشد، با وارد کردن عناصر غربی، صرفا در مضرات آن شریک شده‌ است. این اثر در دو بخش کلی تدوین شده است. در بخش اول محمد مددپور به مفهوم غرب‌زدگی در جوامع شرق و غرب پرداخته است. او می‌کوشد با رویکردی فلسفی، روابط فرهنگی میان تمدن غربی و شرقی در دوره‌ی معاصر را بررسی و خط سیر تأثیرپذیری ایرانیان از تمدن غربی را با دقت ترسیم کند. این تحلیل، نه صرفاً یک خوانش ساده از تاریخ، بلکه ارائه‌ی نگاهی شرقی و معنوی به شکل‌گیری جریان‌های سکولار در تمدن ایرانی است.

در بخش دوم کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی تجلی این غرب‌زدگی در مظاهر مختلف هنر در تمدن ایرانی نشان داده می‌شود. تاثیراتی که نقاشی، نمایش، شعر و موسیقی سنتی از حضور اندیشه‌های متجددانه و سکولار بر پیکر خودش احساس کرده است، از دیدگاه محمد مددپور به نحوی بازاندیشی می‌شود تا بتوان از دل آن خوانشی اصیل و برآمده از پیشینه‌ی معنوی ایرانی پیدا کرد.

این کتاب را انتشارات سوره مهر به بازار نشر عرضه کرده است.

کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای کسانی که به تاریخ معاصر ایران، مفهوم غرب‌زدگی و نحوه‌ی تاثیرپذیری شرق از غرب علاقه‌مند هستند، جالب توجه است.

در بخشی از کتاب تجدد و دین زدایی در فرهنگ و هنر منورالفکری سکولر و روشن فکری دینی: کتاب اول مجموعه سیر تفکر معاصر می‌خوانیم

اگر تفکر غرب تأثیر خود را در اخلاق و هنر و صنایع و نظام سپاهیگری ایران عصر صفوی بسیار سریع هویدا ساخت، و نیز تأثیرگذار باقی ماند، این تأثیر در هنر بارزتر بود. پس از عصر صفوی، میرزا محمدخان استرآبادی از حضور فرنگیان و توپ‌های فرنگی‌نژاد در برخی از جنگ‌های نادر شاه سخن می‌گوید. محمد کاظم نیز در دربار نادر از حضور «چهار نفر از محبوبان خورشیدطلعت چنگی‌نواز فرنگی و دختر ماه‌سیمایی» سخن می‌آورد که «عقل از تصور حسن آن، درِ حیرت بر خود مسدود می‌ساخت» و همان «ماه سیما» در جشنی شرکت و شروع به رقص «به‌ طور فرنگ» می‌کرد. نویسندگان و شاعران درباری این عصر نظیر استرآبادی، محمدکاظم و محمدعلی حزین به شدت تحت تأثیر فضایل و کمالات جماعت فرنگ و ستایشگر آنان بودند، حزین قوانین طرق معاش و ضبط اوضاع جماعت انگلیسی را می‌ستاید، و شاه از کمپانی هند شرقی انگلیس طلب پزشک می‌کند. پزشک دروغیِ اعزامی، یک کشیش بود!!

از اولین آثاری که ایرانیان دربارۀ علم غربی نوشته‌اند، رساله‌ای است به نام اثبات هیئت جدید که ابوطالب بن حسن حسینی صفوی نویسندۀ آن است؛ وی در هند می‌زیسته و معاصر حزین و میر عبدالطیف شوشتری بوده است. ابوطالب اطلاعات علمی خود را از فلاسفۀ ریاضی‌دانان نصاری وابسته به کمپانی هند شرقی اخذ کرده بود. همین علم اندک، او را چنان حیرت‌زده کرده بود که از آن با شگفتی یاد می‌کرد، و علم قدما را در برابر تحقیقات جدید ناقص تلقی می‌کرد. او برای اولین بار شاهد استفاده از تلسکوپ بود و از این مشاهدات در طرح خود در باب حرکت زمین و ستارگان سخن ‌گفته است.

فهرست مطالب کتاب

باب اول: غرب‌زدگی در فرهنگ شرق و غرب (درآمد)
فصل‌ اول: مبانی فرهنگ و هنر در شرق و غرب
فصل دوم: زمینه‌های روابط فرهنگی و هنری ایران و غرب
فصل سوم: پیدایی منورالفکری سکولار و روشن‌فکری دینی
فصل چهارم: گفت‌وگویی در باب غرب‌زدگی در مدرنیسم دینی معاصر
باب دوم: غرب‌زدگی در هنر شرق و غرب
فصل اول: مبانی هنر در شرق و غرب
فصل دوم: شعر و ادب دنیای نفسانی
فصل سوم: غرب‌زدگی در نقاشی سنتی ایران
فصل چهارم: از نمایش سنتی تا نمایش غرب‌زده، پیدایی قصۀ جدید: رمان
فصل پنجم: غرب‌زدگی در موسیقی سنتی ایران
کتاب‌شناسی فارسی