معرفی و دانلود کتاب گرگ مغول

معرفی کتاب گرگ مغول

نام چنگیز مغول با ویرانی و کشتار همراه است و حتی در کتاب گرگ مغول نیز که قرار است ابعاد گوناگون زندگی این امپراتور را به ما نشان دهد، بُعدی پررنگ‌تر از قتل و جنگ‌دوستی پیدا نمی‌کنیم. امریک ابتدا ما را به دوره‌ای می‌برد که چنگیز هنوز «تموچین» بود و می‌خواست قبایل مغول را با یکدیگر متحد کند؛ سپس درباره‌ی چگونگی یورش به سرزمین‌ها و زندگی شخصی او سخن می‌گوید. راوی این داستان تاریخی بوئورچو برادر خونی چنگیز مغول است، کسی که شخصیتی خشن، ضعیف و در عین حال عاطفی دارد. این رمان تاریخی در سال 1998 موفق شد جایزه معتبر ادبی پری میدیس (Prix Médicis) را از آن خود کند.

درباره‌ی کتاب گرگ مغول

به قامت متوسط و جثه‌ی ریزنقشش نگاه کنید. استقامتش با کوه برابری می‌کند. برایش فرقی ندارد از آسمان برف می‌بارد یا آتش، او می‌تازد و به پیش می‌رود. یال‌هایش کوتاه و دُم قهوه‌ای رنگش با نخی نازک از میان، به دو نیم تقسیم شده است. می‌دود و دشت را زیر پا می‌گذارد. چشم‌هایش ریز و فرورفته است اما می‌تواند تا انتهای دشت را رصد کند و به‌سوی دشمنش تاخت رود. بوئورچو سر خود را بر روی یال و گردن اسب فرود آورده و جمله‌ای نامفهوم را زمزمه می‌کند. اسب برق‌آسا به سوی تپه می‌دود. مردی تنومند با شانه‌های پهن، ریش مخروطی و قد نسبتاً کوتاه آن‌جا نشسته است و به‌سمت تنه‌ی درخت تیر می‌اندازد. تیرها به‌سرعت برق، روی هم می‌نشینند و یکدیگر را شکست می‌دهند. تموچین تیرهای سالم را برمی‌دارد و دوباره کمان را می‌کشد. تیرهایش به خطا نمی‌روند. بی‌دلیل نیست که او را قهرمان ایل می‌نامند و کتاب گرگ مغول (Le loup mongol) را درباره‌ی شخصیت و پیروزی‌هایش می‌نویسند. البته این پیروزی‌ها برای ما ایرانی‌ها نفرت‌انگیز است و به یادمان می‌آورند که مغولان چه به روز مردم نیشابور، اصفهان و... آوردند و شهر ری را به‌کلی تخریب کردند. با این حال اُمریک (Homeric) کوشیده است تا تصویر قابل‌تحمل‌تری از چنگیز مغول را ارائه دهد و به ابعاد گوناگون شخصیت این جنگ‌طلبِ خون‌ریز بپردازد.

گرگ مغول: داستانی از جاه‌طلبی، اتحاد و فتح

داستان گرگ مغول از زبان بوئورچو، برادر تنی تموچین، (نام چنگیز پیش از اینکه به قدرت برسد) بازگو می‌شود. او از همان زمان که پدرشان مُرد و قبایل مغول فرصت را مناسب دیدند تا خانواده‌ی تموچین را طرد کنند، با برادرش همراه شده و می‌خواهد تا عزت و افتخار را به مغول‌ها بازگردانند؛ البته این خواسته‌ی تموچین و بوئورچو صرفاً همراه و همگام اوست. تموچین باهوش است. می‌داند باید برای متحد کردن تمام قبایل با یکدیگر و به‌وجود آوردن لشکری واحد و نیرومند، از چه حربه و دستاویزی بهره ببرد. البته این جاه‌طلبی یک‌شبه به ثمر نخواهد نشست و بیست سال زمان می‌برد تا این جوان قدرت‌طلب تمام قبایل و دشمنان داخلی را با یکدیگر همدل و آن‌ها را یکپارچه سازد؛ این وضعیت درست در ایامی است که حکومت خوارزمشاهیان روزبه‌روز ضعیف‌تر می‌شود و پادشاهانی که جز شکست خوردن کار دیگری بلد نیستند، بر تخت سلطنت می‌نشینند. از سوی دیگر «شین‌ها» (ما اکنون «شین» را «چین» خطاب می‌کنیم) نیز چندان یارای ایستادگی ندارند و برای تسخیر شدن فقط به یک دشمن و حمله‌ی خارجی نیاز دارند. اُمریک در کتاب گرگ مغول چگونگی متحد شدن قبایل مختلف مغول و شیوه‌ی غلبه‌ی چنگیز بر سرزمین‌های ایران و چین را روایت می‌کند.

وقتی عشق و سیاست در امپراتوری مغول گره می‌خورند

بوئورچو برادرش را دوست دارد. بیش از حد پیرو اوست و نمی‌تواند بپذیرد که تموچین به افرادی جز او توجه کند، اما چنگیز عاشق زنان است. اکثر وقت این امپراتور مشرق و مغرب به خوشگذرانی با زنان می‌گذرد و فراموش کرده که برادری نسبتاً ضعیف و وابسته دارد؛ اما اگر بوئورچو بتواند از این مشکل نیز چشم‌پوشی کند، نمی‌تواند از «قولان» بگذرد. این دختر چشم و مو خرمایی تنها زنی است که بوئورچو نمی‌تواند به او فکر نکند و متأسفانه چنگیز نیز همین حس را دارد. طبیعتاً هنگامی که حاکم سه سرزمین زنی را بخواهد، دیگر نه تمایل آن زن مهم است و نه دیگر عاشقان زن، حتی اگر یکی از آن عاشقان برادر پادشاه باشد. اُمریک زندگی فردی و نظامی چنگیز و ارتباط او با اطرافیانش را برای ما نمایان می‌سازد و می‌کوشد تا گوشه‌ای از پرده‌های نادیده‌ی تاریخ را براندازد.

رمان تاریخی گرگ مغول صرفاً داستانی تاریخی نیست. اُمریک علاوه‌بر روایت جنگ‌ها و وقایع عاشقانه، مخاطبانش را با فرهنگ مغول‌ها، اهمیت اسب در این فرهنگ و آداب و رسوم قول مغول نیز آشنا می‌کند. این کتاب با ترجمه‌ی ناهید فروغان و توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است.

کتاب گرگ مغول برای چه کسانی مناسب است؟

ما چنگیز مغول را با سوزاندن کتابخانه‌ها، قتل عام هموطنان و نابودی شهرهای کشورمان به یاد می‌آوریم و حسی جز نفرت به این غاصبِ خون‌خوار نداریم، اما تاریخ نظرگاه‌های گوناگونی دارد و اگر آن را از دریچه نگاه مغول‌ها ببینی، به نتیجه‌ی دیگری می‌رسی. کتاب گرگ مغول ما را به درون قبایل مغول می‌برد و چنگیزخان را با تمام ابعاد شخصیتی‌اش از زاویه‌ی دید مردم مغول که چنگیز را قهرمان می‌دیدند، معرفی می‌کند. این کتاب برای علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی جذاب و خواندنی است.

در بخشی از کتاب گرگ مغول می‌خوانیم

تموچین، برادران او و من خود را مهیاى قتل اسرا از فراز تپه مى‌کردیم که اردو برهم ریخت. صداى جنگ تن به تن و فریاد از آن به گوش رسید، مردان نقش بر زمین شدند و عجیب آن که تعداد مغولانى که بر خاک افتاده بودند، از تاتارها بیش‌تر بود. تاتارها از آستین‌ها و چکمه‌هایشان سلاح‌هایى بیرون کشیده بودند.

نیروهاى کمکى رسیدند و جلو نبرد را گرفتند. تموچین پرسید: کدام یک از شما به تاتارها خبر داده و اسرار شورا را فاش کرده؟

من به خطایم اعتراف کردم.

- به دلیل ناشیگرى‌ات بوئورچو مردان زیادى را از دست دادیم. خوب مى‌دانى که این کارت مستحق مجازات شدیدى است. امّا تو گرگ وفادار منى و قول داده‌ام که ده فقره از اشتباهاتت را بخرم. حال دیگر فقط مى‌توانى مرتکب نه اشتباه شوى. سعى کن از این حق استفاده نکنى.

جنگ تمام شد.

زخمى‌هاى تاتار را که تعدادشان به یکصد تن مى‌رسید، با شمشیر گردن زدند. چرن بزرگ که گردن و شکمش شکافته بود، در میانشان بود.

تموچین به من فرمان داد که شکمش را بدرم. رئیس تاتارها گفت: ما بیهوده جان نباختیم، چون بیش‌از آنچه انتظار داشتیم از مغولان کشتیم. در گور آن‌ها بالش ما خواهند شد و تو دروغگو...

مى‌خواست تف کند، امّا سرفه امانش نداد و چهره‌ام را با سرفه‌هایش آلود.

احتضارش را کوتاه کردم.