معرفی و دانلود کتاب مرگ ایوان ایلیچ

معرفی کتاب مرگ ایوان ایلیچ

کتاب مرگ ایوان ایلیچ، پس از دو کتابِ «جنگ و صلح» و «آنا کارنینا»، مشهورترین و خوانده‌شده‌ترین اثر لئو تولستوی، نویسنده‌ی سرشناس روس، به شمار می‌رود. تولستوی در این رمان کوتاهِ تکان‌دهنده که در فهرست «برترین عناوین داستانی تاریخ ادبیات» جای دارد، سرگذشت مردی عادی را روایت کرده که در بستر مرگ و در واپسین روزهای حیات خویش، معنای شگرف و پیچیده‌ی زندگی را کشف می‌کند.

درباره‌ی کتاب مرگ ایوان ایلیچ

اثری که پیش رو دارید یکی از برترین عناوین تاریخ ادبیات داستانی‌ و از جمله مهم‌ترین دستاوردهای نویسنده‌ی آن، لئو تولستوی (Leo Tolstoy) است. رمان مرگ ایوان ایلیچ (The Death of Ivan Ilyich) اولین بار در سال 1886 به انتشار رسید؛ زمانی که قلم نویسنده در اوج پختگی بود و جهان‌بینی عمیقش به کمال رسیده بود. تولستوی در رمان کوتاه مرگ ایوان ایلیچ کاری را به انجام رساند که به عنوان یک نویسنده همواره آرزویش را داشت: نقل قصه‌ای حول محور مضمون مرگ. قصه‌ای که در آن شخصیت اصلی، بیش از همه، خود مرگ باشد. همان مرگ ترسناک و مهیب که عامه‌ی مردم از تأمل عمیق و دقیق در باب آن ابا دارند و همواره خاطر خود را از ساحت شوم و مرموزش دور نگاه می‌دارند.

وقایع کتاب پیش رو حول شخصیت ایوان ایلیچ می‌گردد و داستان به‌ واقع چیزی جز سرگذشت سرراست او نیست. سرگذشتی که ساده به نظر می‌رسد و ساده روایت می‌شود؛ این سرگذشت هیچ نکته‌ی متمایزی ندارد و به نوعی می‌تواند سرگذشت تمام انسان‌ها در تمام دوران‌ها باشد.

ایوان ایلیچ متعلق به طبقه‌ی متوسط جامعه است. او در روسیه‌ی نیمه‌ی دوم سده‌ی نوزدهم زندگی می‌کند و آرمان‌ها و دیدگاه‌هایش درباره‌ی زندگی خوب و بسنده، همان آرمان‌ها و دیدگاه‌هایی‌اند که میان عموم مردم جامعه‌ی او رواج دارند. از نظر ایوان ایلیچ، زندگی خوب و شایسته مترادف است با پیشرفت در کار، رسیدن به منصبی پردرآمد و بالاخره تشکیل خانواده‌ای گرم و صمیمی که در زمان سالخوردگی عصای دست آدم باشد. ایوان ایلیچ از همان اوان جوانی برای رسیدن به این زندگی مطلوب تلاش می‌کند و خیلی زود آنچه را که می‌طلبد، به کف می‌آرد. او که در حیطه‌ی قضا فعالیت دارد، پیش از رسیدن به میان‌سالی به عنوان قاضی منصوب می‌شود و خیلی پیش‌تر از آن، با همسری مطیع و دلخواه وصلت می‌کند تا سهم خود را از زندگی به طور تمام و کمال دریافت کرده باشد. حال، آنچه ایوان ایلیچ پیش رو می‌بیند سال‌های سال زندگی خوش و بی‌دغدغه است. غافل از آن‌که سرنوشت او بناست به نحو دیگری رقم بخورد.

روزی از روزها، ایوان ایلیچ مشغول رسیدن به دکوراسیون منزل است که دچار آسیب‌دیدگی‌ای به ظاهر جزئی می‌شود. مدتی بعد اما، همین آسیب‌دیدگی او را به بستر مرگ می‌کشانَد و پیمانه‌ی عمر ایوان ایلیچ، به واسطه‌ی حادثه‌ای بیهوده و مسخره رو به خالی شدن می‌گذارد.

عمده‌ی صفحات رمان مرگ ایوان ایلیچ، به شرح نحوه‌ی مواجهه‌ی شخصیت اصلی کتاب با واقعیت هولناک مرگ اختصاص یافته است. ایوان ایلیچ که مردی عادی ا‌ست و در مسائل حیاتی‌ای نظیر مرگ و معنای زندگی، پیرو خرد عوامانه و فهم عرفی، هنگامی که رویاروی مرگ قرار می‌گیرد ناچار از ژرف‌نگری در باب آن می‌شود و طی تأملات فلسفی خود در بستر مرگ، به بینش‌هایی عمیق دست می‌یابد.

ایوان ایلیچ ابتدا با دهشتی بی‌امان با مرگ مواجه می‌شود. اما هر چه که می‌گذرد، ترس او از مرگ کمتر و کمتر و کمتر می‌شود. تا جایی که در لحظه‌ی مواجهه‌ی قطعی و حتمی با مرگ و فنا، آرامش شگرفی را تجربه می‌کند که هرگز در زندگی طعم آن را نچشیده بوده.

ایوان در زبان روسی معنای «آدمیزاد» می‌دهد. تولستوی با انتخاب این اسم برای شخصیت اصلی خود، به مخاطب یادآوری می‌کند که سرگذشت ایوان ایلیچ، سرگذشت جملگی آدمیان است؛ یا دست‌کم، جملگی مردمانی که نظیر ایوان ایلیچ عمر را در غفلت و بی‌توجهی سپری می‌کنند و جز پیشرفت در عرصه‌های ظاهری زندگی، به هیچ چیز و هیچ کس اعتنا ندارند. تولستوی نشان می‌دهد چنین افرادی که نه هنر خوب زیستن را آموخته‌اند و نه هنر خوب مردن را، چنان‌که ناگهان با واقعیت گریزناپذیر مرگ مواجه شوند، بدل به عاجزترینِ موجودات خواهند گشت.

ترجمه‌ی فارسی این نسخه از کتاب مرگ ایوان ایلیچ توسط انتشارات یوشیتا در اختیار شما قرار گرفته است.

افتخارات کتاب مرگ ایوان ایلیچ

• یکی از پرفروش‌ترین عناوین ادبی جهان
• ترجمه‌شده به بیش از بیست زبان زنده‌ی دنیا
• حضور در فهرست «برترین عناوین داستانی تاریخ ادبیاتِ» انجمن کتاب نروژ
• حضور در فهرست «100 کتاب کلاسیک» به انتخاب حلقه‌ی منتقدان کتاب اروپا

نکوداشت‌های کتاب مرگ ایوان ایلیچ

• کتاب مرگ ایوان ایلیچ یکی از درخشان‌ترین آثار ادبی تمام اعصار است. با خواندن رمان تولستوی، زندگی و مرگ را طور دیگری خواهیم نگریست. (کاتلین کلاهسی، نویسنده و منتقد)
• اغراق نیست اگر رمان مرگ ایوان ایلیچ را مهم‌ترین اثر داستانی کلاسیک با موضوع مرگ بدانیم. فلسفه‌ی جذاب تولستوی و دیدگاه‌های بدیع او در باب مرگ و زندگی به این کتاب شکل و قوامی درخور بخشیده‌اند. (نشریه‌ی نیویورکر)
• اثری بی‌رحمانه و تکان‌دهنده... مرگ ایوان ایلیچ مشهورترین کتاب تولستوی پس از جنگ و صلح است. شکی نیست که این رمان کوتاه یکی از الهام‌بخش‌ترین آثار ادبی تاریخ است. (نشریه‌ی گاردین)

اقتباس سینمایی از کتاب مرگ ایوان ایلیچ

رمان کوتاه مرگ ایوان ایلیچ بارها، مستقیم یا غیرمستقیم، دست‌مایه‌ی خلق آثار اقتباسی در سینما، تئاتر و تلویزیون قرار گرفته است.

برخی از بهترین و مشهورترین آثار سینمایی که بر پایه‌ی این داستان درخشان لئو تولستوی به نگارش درآمده‌اند، از این قرارند:

• «یک مرگ ساده» به کارگردانی الکساندر کایدانوفسکی (1985)
• زیستن (ایکیرو) به کارگردانی آکیرا کوروساوا (1952)
• «زندگی» به کارگردانی الیور هرمانوس (2022)
• Ivans Xt به کارگردانی برنارد رز (2000)

کتاب مرگ ایوان ایلیچ مناسب چه کسانی است؟

دوست‌داران ادبیات کلاسیک روسیه، علاقه‌مندان به رمان‌های فلسفی و مخاطبین ادبیات واقع‌گرا (رئالیستی)، بیش از همه از خواندن کتاب پیش رو لذت خواهند برد.

در بخشی از کتاب مرگ ایوان ایلیچ می‌خوانیم

او سه پسر داشت که ایوان ایلیچ پسر دومش بود. پسر اولش راه پدر را در پیش گرفته بود و در وزارت‌خانه‌ دیگری کار می‌کرد و او هم داشت به درجه‌ای می‌رسید که مثل کارمندهای غیرلازم فقط حقوق مفت می‌گرفت؛ اما پسر سومش در زندگی شکست خورده بود. در چند اداره مشغول به کار شده بود؛ اما در همۀ آن‌ها ناموفق عمل کرده بود و شانس خود را از دست داده بود و اکنون در راه‌آهن کار می‌کرد. پدر و برادران، به‌ویژه همسرهایشان تمایلی به دیدن او نداشتند و هرجا که لازم نبود، حتی فراموش می‌کردند که او اصلاً وجود دارد. خواهرشان با بارون ‌گِرِف ازدواج کرده بود که او هم مانند پدرزنش از کارمندهای حقوق‌بگیر پترزبورگی بود؛ اما طبق گفتۀ مردم، ایوان ایلیچ ققنوس خانواده بود. او نه مثل برادر بزرگ‌ترش خشک و رسمی بود و نه مانند برادر کوچکش توسری خور، بلکه فردی میان این دو بود؛ فردی بااستعداد، سرزنده و سرحال و باکمالات. او با برادر کوچکش به دانشکدۀ حقوق رفته بود؛ اما نتوانست واحدها را پاس کند و در ترم پنجم از دانشگاه اخراج شد؛ ولی ایوان ایلیچ با موفقیت کامل، همۀ واحدها را به فرجام رساند؛ حتی زمانی که در دانشکده حقوق بود، همان فردی بود که تا آخر عمر باقی ماند: مردی توانا، بشّاش، خوش اخلاق و اجتماعی، هرچند در انجام آنچه وظیفه خود می‌دانست سختگیر بود.

فهرست مطالب کتاب

سخن مترجم
دو داستان کوتاه دیگر از لئو تولستوی
قهوه‌خانۀ سورات
سه پرسش