معرفی و دانلود کتاب روان‌شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میانسالی و پیری)

معرفی کتاب روان‌شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میانسالی و پیری)

کتاب روان‌شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میانسالی و پیری) نوشته‌ی حسن احدی و فرهاد جمهری به بررسی مواردی از قبیل مفاهیم و نظریه‌های رشد، رشد جسمانی و فیزیولوژیکی، اختلال‌های روانی و رفتاری در بین نوجوانان و پایان زندگی می‌پردازد.

در سال‌های اخیر دانشجویان رشته‌های روان‌شناسی، علوم تربیتی، مشاوره و راهنمایی، پرستاری، پزشکی و مددکاری اجتماعی علاقه‌ی فراوانی به روان‌شناسیِ رشد نشان داده‌اند. این علاقه همچنین در بین دست‌اندرکاران آموزشی و حتی عامه‌ی مردم بیشتر شده است. بعضی از والدین امیدوارند که با مطالعه‌ی کتاب‌ها و مقاله‌های رشد، گوش دادن به برنامه‌های رادیو، تماشای برنامه‌های آموزشی تلویزیون، حضور در سمینارها و سخنرانی‌ها بتوانند به نحو مطلوب‌تری بر مشکلات فرزندان خود فائق آیند، یا لااقل، برای آنان راهنمای بهتری باشند. در سطح تخصصی نیز محتوای رشد برای هر یک از دانشجویان رشته‌های یاد شده معنا و کاربرد ویژه‌ای پیدا کرده است. شاید به همین دلیل، بسیاری از دانشجویان به ویژه در رشته‌ی روان‌شناسی برای تکمیل رساله‌های خود به موضوع‌های رشد و تحول روی می‌آورند‌ ولی غالباً با کمبود منابع معتبر فارسی مواجه می‌شوند.

کتاب روان‌شناسی رشد (early middle late)‌ در چهار بخش نوجوانی‌، جوانی، میانسالی و پیری به رشته‌ی تحریر درآمده که هر یک به فصولی جداگانه تقسیم می‌شود. در پایان کتاب نیز واژه‌نامه‌ی اصطلاح‌های انگلیسی فارسی و همچنین فهرست منابع به زبان فارسی و انگلیسی برای شما آورده شده است.

بخش اول این کتاب که به تغییر و تحول در دوره‌ی نوجوانی اختصاص دارد، شامل نظریه‌ها و مفاهیم، تغییرات جسمی، شناختی، اخلاقی و اجتماعی است. این بخش، هفت فصل را در بر می‌گیرد. در فصل اول که حجم بیشتری دارد‌، نظریه‌های معروف رشد ارائه شده‌اند و فصل آخر این بخش به توصیف و علل اختلالات رفتاری نوجوانان اختصاص یافته است. بخش جوانی، میانسالی و پیری نیز هر یک به سه فصل رشد جسمانی، شناختی و اجتماعی تقسیم شده‌اند، که مباحث رشد عاطفی و اخلاقی را نیز در بر می‌گیرند. در آخرین بخش این کتاب، که به تحول در پیری اختصاص یافته است، علاوه بر مرور فرآیند پیری، مباحثی تحت عناوین مرگ و داغ‌دیدگی ارائه شده است. الگوی نگارش این کتاب، الگوی متداول کتاب‌های درسی دانشگاهی است، یعنی تحول در کل چرخه‌ی زندگی، الگویی که در روان‌شناسیِ رشد، عمدتاً از روان‌شناس برجسته، اریک اریکسون به یادگار مانده است.

در نگارش این کتاب مطالب به گونه‌ای ارائه شده‌اند، که سهم هر یک از نظریه‌پردازان در حد امکان محفوظ بماند. اعتقاد نگارندگان بر آن است که ارائه‌ی مطالب، صرفاً از دیدگاه خاص یک نظریه‌پرداز، هرچند هم که معتبر باشد، تصویر کامل و منصفانه‌ای به خواننده ارائه نمی‌کند. چنین عملی گاه به محدودیت فکری و یک‌سونگری خواننده منجر می‌شود و او را از توجه لازم به پیچیدگی و تنوع مطالب در کل حوزه‌ی رشد بازمی‌دارد. در تدوین هر یک از فصول کتاب، نگارندگان بیشتر از منابع انگلیسی و فرانسه کمک گرفته‌اند. در مواردی که مطالب به‌طور مستقیم اقتباس شده‌اند، مشخصات منبع و صفحه‌ی مربوط به آن ذکر شده است. به اعتقاد نگارندگان، استفاده‌ی وسیع از منابع متنوع، صرفاً به اعتبار محتوایی یک کتاب درسی می‌افزاید و می‌توان آن را نکته‌ی مثبتی بشمار آورد.

بخش چشمگیری از محتوای این کتاب به ارائه‌ی نظریه‌های نوجوانی و تغییرات رشدی در این محدوده‌ی سنی اختصاص یافته است. از آن‌جا که قشر عظیمی از جمعیت ایران را کودکان و جوانان تشکیل می‌دهند، مربیان، معلمان و کسانی که به کارهای بالینی و مشاوره اشتغال دارند، غالباً با این محدوده‌ی سنی سروکار بیشتری پیدا می‌کنند. ولی هم‌گام با سایر کتاب‌های درسی رشد، نیمی از مباحث کتاب به تغییر و تحول انسان در دوران جوانی، میانسالی و پیری اختصاص یافته است. امید آن که مطالب این کتاب تا حدودی پاسخگوی نیازهای موجود در جامعه‌ی کنونی ایران باشد.

در بخشی از کتاب روان‌شناسی رشد می‌خوانیم:

آنچه که درباره‌ی ساختار خانواده مطرح شد، مربوط به روابط کلی والدین با فرزندان است. اما ماهیت روابط خانوادگی در دوران نوجوانی کیفیت خاصی پیدا می‌کند. در دنیای معاصر، وقتی از نوجوان و خانواده‌ی او صحبت می‌شود، تصویر به‌خصوصی در ذهن تداعی می‌شود. مثلاً این که نوجوان بیشترین اوقات خود را با دوستان سپری می‌کند، در مقابل خواسته‌های والدین مقاومت می‌ورزد و هر نوع مداخله‌ی والدین در امور زندگی خویش را تهدیدی برای استقلال خود می‌بیند. به همین دلیل بسیاری از والدینی که فرزندان نوجوان دارند، برای آینده‌ی آنان شدیداً نگرانند. آن‌ها احساس می‌کنند که با فرزندان نوجوان خود شکافی عمیق دارند و رابطه‌ی مطلوب گذشته‌ی آن‌ها خدشه‌دار شده است. مفهوم «شکاف نسل» برای مدتی توجه بسیاری از متخصصان رشد را به خود جلب کرد. شکاف نسل یعنی اختلاف عمیق میان ارزش‌ها و نگرش‌های دو نسل مختلف. هنوز عده‌ای معتقدند که بخش عمده‌ای از تعارض میان والدین و نوجوان ناشی از همین پدیده است.

بدیهی است که نوجوان و والدین میانسال، ارزش‌های مشابهی ندارند و تفاوت میان دو نظامِ ارزشی تا حدود زیادی به سن آن‌ها مربوط می‌شود. طبیعی است که یک نوجوان بیشتر به آینده‌ی خود فکر کند، در حالیکه والدین میانسال درگیر حل‌و‌فصل مشکلات جاری و ملموس‌تر زندگی هستند. نوجوان آینده‌ای آرمانی را تجسم می‌کند، در حالیکه والدین با مشکلات واقعی زندگی دست به گریبانند. شکاف نسل گاهی ممکن است ذهنیت هر دو نسل را تحت تأثیر قرار دهد. مثلاً به علت تحولات چشمگیر فرهنگی، اجتماعی و صنعتی، نوجوانان امروزی آزادی‌خواه‌ترند و برای حقوق فردی و اجتماعی، از جمله نقش زن و اقلیت‌های نژادی، ارزش بیشتری قائلند. بدین ترتیب، می‌توان تفاوت میان افکار و نگرش‌های والدین و فرزندان نوجوان را به عنوان پدیده‌ای کم‌و‌بیش طبیعی و اجتناب‌ناپذیر پذیرفت.

فهرست مطالب کتاب

نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میانسالی و پیری)
پیشگفتار
بخش اول نوجوانی
فصل اول - مفاهیم و نظریه‌های رشد
دیدگاه‌های مربوط به روان‌شناسی نوجوانی
1. دیدگاه زیست‌شناختی
الف) نظریه‌ی ج. استَنلی‌ هال (1924 1846)
ب) نظریه‌ی آرنولد گزل (1880 1961)
2. دیدگاه روان‌پویایی
الف) نظریه‌ی زیگموند فروید (1939 1856)
ب) نظریه‌ی آنا فروید (1982 1895)
ج) نظریه‌ی اریک اریکسون (1994 1902)
3. دیدگاه شناختی و اخلاقی
الف) نظریه‌ی شناختی ژان پیاژه (1980 1896)
ب) نظریه‌ی رشدِ اخلاقی لارنس کُلبرگ (1987 1927)
4. دیدگاه خبرپردازی
5. دیدگاه یادگیری‌ شناختی
نظریه‌ی آلبرت بندورا (... 1925)
6. دیدگاه مردم‌شناسیِ فرهنگی
نظریه‌ی مارگارت مید (1978 1901)
خلاصه‌ی فصل
فصل دوم - رشدِ جسمانی و فیزیولوژیکی
بلوغ
جهشِ نمویِ نوجوانی
خصوصیات اولیه‌ی جنسی
خصوصیات ثانویه‌ی جنسی
سازوکار و پیدایش بلوغ جنسی و جسمانی
نقش هورمون‌ها
بلوغ جسمانی و رَسِش جنسی
بلوغ یا تکامل جنسی
جهش نموی نوجوانی
تفاوت‌های فردی بلوغ
بازتاب روانی بلوغ جسمانی و جنسی
تأثیر روانی بلوغ زودرس و دیررس در نوجوانان
خلاصه‌ی فصل
فصل سوم - رشدِ شناختی
اندیشه‌ی انتزاعی
تحولِ شناختی از دیدگاه خبرپردازی
خودمرکزبینی نوجوان: نظریه‌ی دیوید الکایند
خلاصه‌ی فصل
فصل چهارم - رشدِ اخلاقی
دیدگاه روانکاوی
دیدگاه شناختی
الف) نظریه‌ی ژان پیاژه
ب) نظریه‌ی لارنس کُلبرگ
سطح 1. اخلاقِ پیش‌عرف (از 4 تا 10 سالگی)
سطح 2. اخلاق متعارف (از 10 تا 13 سالگی)
سطح 3. اخلاق فراعرفی (از 13 سالگی به بعد)
دیدگاه یادگیری اجتماعی
خلاصه‌ی فصل
فصل پنجم - رشد اجتماعی
نظریه‌ی تحولِ روانی‌اجتماعیِ اریک اریکسون
پژوهش‌های جیمز مارسیا در زمینه‌ی هویت‌یابی
خانواده
روش‌های مطالعه‌ی ‌خانواده
ابعاد خانواده
نوجوان و خانواده
روابط با همسالان
عوامل مؤثر در محبوبیت میان همسالان
ماهیت روابط گروهی در میان نوجوانان
دوستی در بین نوجوانان
همنوایی گروهی در بین نوجوانان
خلاصه‌ی فصل
فصل ششم - اختلال‌های روانی و رفتاری در بین نوجوانان
افسردگی
خودکشی
علل خودکشی
اسکیزوفرنی
عوامل مؤثر در پیدایش اسکیزوفرنی
اختلالات خوردن
اعتیاد
بزهکاری
علل بزهکاری
نتایج تحقیق در مورد بزهکاری دانش‌آموزان ایرانی
خلاصه‌ی فصل
بزرگسالی (جوانی، میانسالی، پیری)
بخش دوم جوانی
فصل هفتم - رشد جسمانی
خلاصه‌ی فصل
فصل هشتم - رشدِ شناختی و اخلاقی
1. مسئله‌یابی
2. نسبی‌گرایی
3. تفکر دیالکتیکی
4. اندیشیدن درباره‌ی ماهیت نظام‌ها
خلاصه فصل
فصل نهم - رشد اجتماعی و شخصیت
1. شغل
2. ازدواج
3. والد شدن
نظریه‌ی دانیل لوینسون
خلاصه‌ی فصل
بخش سوم میانسالی
فصل دهم - رشد جسمانی و فیزیولوژیکی
خلاصه‌ی فصل
فصل یازدهم - رشدِ شناختی
خلاصه‌ی فصل
فصل دوازدهم - رشد اجتماعی
خلاصه‌ی فصل
بخش چهارم پیری
فصل سیزدهم - رشد جسمانی و فیزیولوژیکی
خلاصه‌ی فصل
فصل چهاردهم - تغییرات شناختی
خلاصه‌ی فصل
فصل پانزدهم - تغییرات اجتماعی
1. روابط با فرزندان
2. پدربزرگ یا مادربزرگ شدن
3. روابط با خواهران و برادران
4. رابطه با دوستان
5. بازنشستگی
6. از دست دادن همسر
خلاصه‌ی فصل
بخش پنجم پایان زندگی
فصل شانزدهم - پایان زندگی (مرگ)
1. انکار
2. خشم
3. التماس (چانه زدن)
4. افسردگی
5. پذیرش
خلاصه‌ی فصل
فصل هفدهم - داغدیدگی
1. ضربه‌ی روانی و ناباوری
2. اشتغال ذهنی با خاطره‌ی فردِ از‌دست‌رفته
3. حل‌و‌فصل
خلاصه‌ی فصل
فهرست منابع
واژه‌نامه‌ی اصطلاح‌های انگلیسی فارسی