معرفی و دانلود کتاب فلسفه علم

معرفی کتاب فلسفه علم

کتاب فلسفه علم نوشته‌ی سو جانسون، روی جکسون، کیت مسلین، مل تامپسون و روپرت وودفین، راهنمایی است برای شناخت و فهم آنچه به‌عنوان فلسفه‌ی علم می‌شناسیم. این کتاب بخشی از کتاب فهم فلسفه است که به موضوعاتی مانند خاستگاه فلسفه‌ی طبیعی، ابطال‌گرایی، واقع‌گرایی و چیستی علوم و واقعیت‌های اجتماعی می‌پردازد تا به ما یاد بدهد چطور از چیستی خود علم سوال‌های مهم بپرسیم. این اثر به‌صورت درسنامه‌ای تالیف شده و گزینه‌ی خوبی برای مبتدیان این حوزه است.

درباره‌ی کتاب فلسفه علم

فلسفه‌ی علم شاید آن دوستی باشد که وقتی همه دارند درباره‌ی پیشرفت‌های علمی و تحلیل‌هایشان حرف می‌زنند، بی‌هوا می‌گوید اصلا علم چیست؟ از کجا معلوم که تمام چیزهایی که به آن می‌پردازیم واقعی باشند؟ کتاب فلسفه علم (Understanding Philosophy for A2 Level AQA) را سو جانسون (Sue Johnson)‌، روی جکسون (Roy Jackson)، کیت مسلین (Keith Maslin)، مل تامپسون (Mel Thompson) و روپرت وودفین (Rupert Woodfin) برای پاسخ‌ دادن به چنین پرسش‌هایی نوشته‌اند.

مبتدی بودن در فلسفه از جهاتی می‌تواند حائز اهمیت باشد؛ همان‌طورکه گاه و بی‌گاه فیلسوف‌هایی مثل سقراط یا ویتگنشتاین سراغش رفته‌اند و آن را وسیله‌ای برای نشان‌ دادن ارزش و اهمیت دیدگاه‌های نوآموزانه و پرسش‌های ابتدایی در سنت فلسفی مورد استفاده قرار داده‌اند. ما در کتاب فلسفه علم می‌خواهیم مبتدی فلسفه‌ی علم باشیم. فلسفه‌ی علم به‌عنوان حوزه‌ای بینارشته‌ای، جایگاه مهمی است برای کسانی که می‌خواهند فلسفه خواندن را به‌صورت حرفه‌ای شروع کنند. کتاب فلسفه‌ی علم اثری است که تلاش دارد توانایی خوانندگان را در تامل و اندیشیدن درباره‌ی این مسئله افزایش دهد و آن‌ها را به مشارکت فعال در بحث‌ها تشویق کند.

کتاب فلسفه علم همزمان که به بررسی موضوعات و مسائل فلسفی اختصاص دارد، نظریات فیلسوفان خاص در آن حوزه را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. اثری که می‌خواهید خواندش را شروع کنید، تلاش کرده است تا با دیدگاهی همدلانه، میل گفت‌وگویی درونی را در وجودتان بیدار سازد تا بتوانید بهتر با شیوه‌ی استدلال و بحث در فلسفه آشنا شوید و خودتان را برای وارد شدن به این گفت‌وگوها آماده کنید.

محتوای کتاب به سه قسمت کلی تقسیم شده است. در ابتدا با خاستگاه‌های فلسفه‌ی طبیعی در یونان باستان و روش‌های استقرا و ابطال‌‌پذیری و دیدگاه‌های ابزارانگارانه در علم مواجه می‌شویم. در بخش بعد از یونان باستان دور می‌شویم و به سمت معرفی نظریه‌ی ابطال‌گرایی کارل پوپر و چالش‌هایی که تامس کوهن پیش روی آن می‌گذارد، حرکت می‌کنیم. فصل آخر نیز به معرفی علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی پرداخته است تا بپرسد آیا می‌توان تمام روش‌هایی که برای ادعای اعتبار داشتن در علوم طبیعی استفاده می‌کردیم را در علوم انسانی هم استفاده کنیم؟ آیا آنچه بین انسان‌ها با تمام پیچیدگی‌هایشان می‌گذرد، شبیه همان است که در طبیعت می‌بینیم؟

خواندن کتاب فلسفه علم به ما کمک می‌کند تا تمایز میان علم اصیل و دیدگاه‌هایی که ادعای علمی‌ بودن دارند اما عینیت ندارند را تشخیص دهیم. ترجمه‌ی این اثر به دست منصور نصیری انجام شده و انتشارات علمی و فرهنگی آن را به بازار عرضه کرده است.

کتاب فلسفه علم برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب با داشتن ماهیت درسی و آموزشی برای دانشجویان فلسفه و تمام کسانی که می‌خواهند به‌صورت اصولی، درباره‌ی فلسفه‌ی علم یاد بگیرند، مناسب است.

در بخشی از کتاب فلسفه علم می‌خوانیم

کوهن را به ایدئالیسم، نسبی‌گرایی و نامعقول‌گرایی متهم کرده‌اند. اما پیش از آن‌که به طور خاص هر یک از این اتهامات را بررسی کنیم، باید به پیش‌زمینۀ وسیع‌تر اندیشه‌های جنجال‌برانگیز او نگاهی بیفکنیم. کوهن به عنوان یک دانشمند، تعلیم دید اما بیشتر کارها و تحقیقات او در زمینۀ تاریخ علم است. بنابراین، می‌توان ادعا کرد که وی به لحاظ حرفه‌ای یک مورخ بود و نه یک فیلسوف. در واقع، هنگامی‌که ساختار انقلاب‌های علمی برای اولین بار منتشر شد، به طور کلی به عنوان هجمه‌ای بر ضد فلسفۀ علم تلقی گشت و پاسخ فیلسوفان به آن عموماً خصمانه بود. فیلسوفان معمولاً وی را متهم می‌کردند که نه تنها تاریخ علم بلکه نوعی جامعه‌شناسی علم را عرضه می‌کند. علاوه بر این، این اتهام را وارد کردند که وی، در هر دو مورد، از طرح مسائل اصلی و کلیدی اجتناب می‌کند. این امر تا حدی صادق است. در خلال سال‌های 1976 تا 1983 ساختار انقلاب‌های علمی کتابی بود که بیشترین ارجاعات دانشگاهی را در رشته‌های هنر و علوم انسانی در امریکا به خود اختصاص داد با این حال در کتاب راهنمای آکسفورد دربارۀ فلسفه در بررسی دیدگاه‌های کوهن به چند سطر محدود، تقریباً همان‌قدر که دیدگاه فیلسوفان بسیار کم‌اهمیت مطرح شده‌اند، بسنده شده است. کوهن از این امر ناراحت بود و در واقع می‌خواست که یک فیلسوف محسوب شود. جان زامیتو در یکی از سخنرانی‌هایش می‌گوید:

کوهن در عمق وجود خود می‌خواست که بیش از هر چیز، یک فیلسوف علم محسوب شود و کل کارهایش پس از کتاب ساختار انقلاب‌های علمی برای این بود که در میان فیلسوفان علم مورد پذیرش قرار گیرد، اما بیشتر ساقط‌کنندۀ بزرگ سنتی تلقی شد که فیلسوفان علم آن‌ را مطرح می‌کردند. (Zammito 1998)

فهرست مطالب کتاب

سخن مترجم
پیشگفتار مجموعۀ فهم فلسفه
1: بنیان‌های علم
مقدمه
اندیشمندان یونانی آغازین
ارسطو
تأمل و کنکاش
علم و روش علمی
استقرا
دو بیکن
مسئلۀ استقرای هیوم
پاسخ جان استوارت میل
نقدهایی بر دیدگاه میل دربارۀ استقرا
روش فرضی قیاسی
دانشمندان چگونه به ابطال پاسخ می‌دهند
مساهمت پوئانکاره
روش قیاسی قانونی در تبیین
2: پیشرفت علم
ابطال‌گرایی
پرهیز از زوال
خطرپذیری در علم
اهمیت مجال‌های ابطال نظریه‌ها
نقدهایی بر ابطال‌گرایی
مشاهدات نظریه‌بار؟
کوهن: پارادایم‌ها و انقلاب‌های علمی
کوهن و علوم اجتماعی
ویژگی‌های نظریۀ خوب
نقدهایی بر کوهن
لاکاتوش و ابطال‌گرایی پیچیده
واقع‌گرایی و ابزارگرایی
ابزارانگاری در برابر واقع‌گرایی
بر ضد روش و وداع با عقل
نقدهایی بر دیدگاه فایرابنت
3: علوم اجتماعی
مقدمه
واقعیت‌های اجتماعی
اشکالاتی به علوم اجتماعی
اشکالات روش‌شناختی
اطاعت از دستورات؟
اشکالات وجودشناختی
مشکل نخست
مشکل دوم
خاتمه
پرسش‌هایی برای فکر کردن
منابعی برای مطالعه
واژه‌نامه (فارسی انگلیسی)
واژه‌نامه (انگلیسی فارسی)
فهرست منابع کتاب
فهرست منابع مترجم
نمایه