معرفی و دانلود کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر)

معرفی کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر)

کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر) متشکل از دو متن مجزا، یکی به قلم ژان لوکسروا و دیگری به قلم فرانسوا توشار است. در این دو متن، هر یک از نویسندگان از نظرگاهی متفاوت، به بررسی آرای والتر ف. اوتو در باب اساطیر یونانی پرداخته‌اند و در این بین، به موشکافی رابطه‌ی نظریات اوتو با مواضع فلسفی فریدریش هگل و مارتین هایدگر پرداخته‌اند.

درباره‌ی کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر)

یونان باستان هنوز که هنوز است که برای ما در قامت نوعی رازِ افسون‌گر جلوه می‌کند؛ رازی که اگرچه در طی قرن‌های گذشته، به مدد کاوش‌های گروه متنوعی از متفکران -اعم از باستان‌شناسان، اسطوره‌شناسان، زبان‌شناسان، مورخان و فیلسوفان و ...- به درک آن نزدیک شده‌ایم، هنوز به طور کامل به فهم آن نائل نیامده‌ایم! اما چرا می‌بایست یونان باستان را تا حد امکان خوب بشناسیم؟ پیش از هر چیز، به این دلیل که تمدن نوین غربی، چنان‌‌که امروزه می‌شناسیم، از بسیاری جهات محصول تفکر یونانی است. دقت و تأمل در نظریات، آرا و آثاری که از فیلسوفان مطرح یونان -امپدوکلس، تالس، سقراط، افلاطون، ارسطو و ...- به یادگار مانده است، روشن می‌کنند که پایه‌های فکر و اندیشه‌ی غربی در یونان بنیان نهاده شده‌اند. بسیاری از مفاهیم و مسائلی که حتی همین امروز اذهان متفکران مغرب‌زمین را به خود مشغول می‌کنند، موضوعات و مباحثی از قبیل معنای دموکراسی، معنای امر الهی، رابطه‌ی ذهن و جسم و نظایر این‌ها، اول‌بار دوهزارواندی سال پیش در مدارس و آکادمی‌ها و خیابان‌های آتن و دیگر کلان‌شهرهای یونانی به بحث و گفت‌وگو گذاشته شدند؛ و پاسخی که یونانیان به این پرسش‌ها داده‌اند، چه بسا بسیاری از چهارچوب‌های ذهنی امروز ما را شکل داده است.

یکی از حیاتی‌ترین پرسش‌هایی که درباره‌ی فکر، فلسفه و الهیات یونانی مطرح است، مربوط می‌شود به تلقی یونانیان از معنای امر الهی. این پرسش از آن رو حیاتی است که پاسخ آن، در جهت فهم صحیح بسیاری از مسائلی که در فلسفه‌ی جدید مطرح شده‌اند، به ما یاری می‌رساند. در کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر) مخاطبِ دو متن مجزا از دو کارشناس برجسته‌ی فلسفه خواهیم بود: ژان لوکسروا (Jean Lauxerois) و فرانسوا توشار (Francois Touchard). متن اول که عنوان صورت خدای یونانی نزد هگل و والتر ف. اوتو (Figure du dieu Grec chez hegel et Walter F. Otto) را بر خود دارد، به قلم فرانسوا توشار نگاشته شده و متن دوم با نام والتر ف. اوتو و معنای یونانی امر الهی (Walter F. Otto le sens grec du divin)، به ژان لوکسروا تعلق دارد. در هر دو این متون، سه چهره‌ی فلسفی نقش کلیدی دارند: فریدریش هگل، فیلسوف برجسته‌ی قرن نوزدهم؛ مارتین هایدگر، متفکر آلمانی پرآوازه‌ی قرن بیستم؛ و والتر فریدریش اوتو، اندیشمند و اسطوره‌شناس اهل آلمان.

والتر فریدریش اوتو برخلاف دو نام دیگر (هگل و هایدگر) در میان مخاطبان فارسی‌زبان چندان شناخته‌شده نیست. او در 22 ژوئن 1874 دیده به جهان گشود و به سال 1958 از دنیا رفت. دستاورد فکری این اندیشمند اصیل، آرای روشنگری بود که در باب اساطیر و جهان‌بینی دینی یونانیان باستان عرضه کرد. او در آثار خویش با نگاهی ریزبینانه به بررسی ماهیت اسطوره‌های یونانی پرداخت و نظریات جالب‌توجه و متفاوتی را در این زمینه مطرح کرد. نظریاتی که به گواه هایدگرشناسان، بر آرای هایدگر متأخر تأثیری عمیق گذاشتند.

در نوشتار اول کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر)، فرانسوا توشار به این بحث می‌پردازد که آرای والتر ف. اوتو در باب خدایان و اساطیر یونانی، تا چه اندازه و به چه شکل تحت تأثیر آرای هگل در همین باب بوده است. توشار با ردگیری تشابهات و البته تمایزها در نگاه اوتو و هگل به موضوع جهان‌بینیِ دینیِ یونانی، نه‌تنها در فهم پاره‌ای از آرای مهم این دو متفکر به ما یاری می‌رساند، بلکه درباره‌ی تلقی یونانی از معنای امر الهی نیز نکات روشنگری را با مخاطب در میان می‌گذارد.

در نوشتار دوم، اندیشه‌های والتر ف. اوتو را از زاویه‌ای دیگر بررسی می‌کنیم و همراه ژان لوکسروا، تأثیر این اندیشه‌ها را بر فلسفه‌ی هایدگر در دوره‌ی متأخر کار فکری‌اش ارزیابی می‌کنیم.

گفتنی است که فرانسوا توشار دارای مدرک کارشناسی فلسفه از دانشگاه پاریس است و تز دکترای خود را در باب هگل به نگارش درآورده. او در حال حاضر به تدریس فلسفه در دانشگاه مشغول است. ژان لوکسروا نیز در رشته‌ی فلسفه تحصیل کرده و تاکنون به طور خاص بر آرای مارتین هایدگر، والتر ف. اوتو و فیلسوفان نامدار یونان باستان متمرکز بوده است.

لازم به ذکر است که هر یک از دو مقاله‌ی کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر)، خارج از ایران در قالب کتاب‌هایی مستقل به چاپ رسیده‌اند.

کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر) را با ترجمه‌ی شروین اولیایی و به همت نشر شوند می‌خوانید.

کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر) مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به مباحث فلسفی و اسطوره‌شناختی مخاطبین اصلی کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر) به شمار می‌روند.

در بخشی از کتاب امر الهی یونانی (در نظر هگل، والتر ف. اوتو و هایدگر) می‌خوانیم

اگر یک خدا باشد که تصور یونانی از امر الهی به‌مثابه‌ی صورت را به‌شکلی تمام و کمال بازنمایی کند آپولون است. او که نخست خدای خورشید است، به‌تدریج می‌شود خدای نگاه، فاصله و حد. او صورتِ صورت است. حال از آن‌جا که او چنین بعدی را آشکار می‌کند و دیگر وابسته به جوهری طبیعی نیست، یک جهان را به شیوه‌ی خود بازنمایی می‌کند؛ همان‌طور که اوتو می‌نویسد: «آپولون نیز یک جهانِ کامل است. روحِ او در تمام حوزه‌ها و تمام درجات هستنده آشکار می‌شود، از قلمرو گیاهی - که رایج‌ترین گواه آن، برگ بو با شعله‌اش که تا آسمان زبانه می‌کشد است - تا قلمرو‌ حیوانی - که در آن، گرگ که هشیارترین حیوان جهانِ وحش است، منسوب به او و شکلِ ظهور اوست - و سرانجام تا انسان، انسانی که باید تصویری از او باشد». بدین‌سان بی‌درنگ می‌توانیم برخی ویژگی‌های صورت خدایان یونانی را استخراج کنیم: حصر در خویش و توأمان گشودگی بر مجموع هستی، بی‌تفاوتی نسبت به عنصر طبیعی بی‌واسطه، و این‌که این صورت‌ها بیشتر آشکارگی قدرت‌هایی هستند.

اگر اکنون به هگل بازگردیم، در خوانش درس‌هایی درباره‌ی فلسفه‌ی دین، در بخش دوم که به «دین متعین» اختصاص یافته است، و در خودِ این بخش دوم، در فصلی که به دین یونانی مربوط است که هگل آن را «دین زیبایی» می‌نامد، متوجه می‌شویم که خدای یونانی به‌شکلی همانند به‌مثابه‌ی «صورت» مشخص شده است، با عباراتی که عباراتِ اوتو یادآور آن‌اند. بدین‌سان می‌توانیم در درس‌های 1827 بخوانیم که جنبه‌ای از محتوای دینِ یونانیان، «ظهور {پدیدارانه} و صورت است. حال، در این مرتبه امر زیبا است که سلطه دارد. خدا ظاهر می‌شود. این قدرت‌ها، این تعیناتِ مطلق، اخلاقی و روحانی ابژه‌های دانش هستند، آن‌ها برای خودآگاهیِ تجربی وجود دارند». پس انگاره‌ی زیبایی در پیوند با انگاره‌ی صورت است و همان‌طور که دیدیم، منحصراً دینِ یونانی را تعین می‌بخشد. بدین‌سان صورت برای هگل بی‌درنگ در بعدی زیبایی‌شناسانه داده می‌شود، یعنی در قلمرو احساس. از سوی دیگر، حضورِ انگاره‌ی شکل‌پذیری در این متون، همین را تصدیق می‌کند، خواه شکل‌پذیریِ یک مجسمه باشد، خواه بدنِ قهرمان یا حتی صورتِ خدایی که دارای آن‌جا‌-‌هستن در متنی شاعرانه است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه‌ی مترجم
صورت خدای یونانی نزد هگل و والتر ف. اوتو/ فرانسوا توشار
والتر ف. اوتو و معنای یونانی امر الهی/ ژان لوکسروا
نمایه‌ی نام‌ها