معرفی و دانلود کتاب کرگدن: نمایشنامه در سه پرده و چهار مجلس

معرفی کتاب کرگدن: نمایشنامه در سه پرده و چهار مجلس

کرگدن: نمایشنامه در سه پرده و چهار مجلس، نوشته‌ی اوژن یونسکو، به‌رسم آثار پیشین نویسنده، با هنرمندی ویژه‌ای به نمایش جلوه‌های پوچ زندگی انسان پرداخته است. این کتاب، درباره‌ی مردمان شهر کوچکی است که بعد از ورود یک کرگدن به محیط زندگی‌شان، همه‌چیز برای آن‌ها زیرورو می‌شود. به‌مرور اهالی شهر که قادر نیستند در برابر دگردیسی مقاومت کنند، یکی‌یکی به کرگدن تبدیل می‌شوند و روزی فرا می‌رسد که تنها یک انسان میان آن‌ها باقی‌ مانده است.

درباره‌ی کتاب کرگدن: نمایشنامه در سه پرده و چهار مجلس

اوژن یونسکو (Eugene Ionesco) که عمدتاً بر موقعیت‌های پوچ انسانی تمرکز داشته، در کتاب کرگدن (Rhinoceros)، داستان شهر کوچکی واقع در فرانسه را روایت می‌کند که مردمانش در سه پرده‌ی نمایش، یکی‌ پس از دیگری به کرگدن تبدیل می‌شوند! این دگردیسی تا جایی پیش می‌رود که تنها یک نفر باقی می‌ماند. او، برانژه نام دارد و شخصیت اصلی داستان است؛ انسانی که همواره به خاطر سبک زندگی‌اش، مورد انتقاد اهالی شهر قرار می‌گرفت. او پیش‌تر هم متفاوت از بقیه عمل می‌کرد و در شرایط کنونی شهر باور دارد که می‌تواند در برابر موجی که به‌ راه افتاده مقاومت کند و با پافشاری بر حفظ هویت خود، انسان باقی بماند.

این نمایشنامه، با نگاهی به واقعیت‌های محیط پیرامون به رشته‌ی تحریر درآمده و نگاهی انتقادی و موشکافانه به فاشیسم و نازیسم در طول دوران جنگ جهانی دوم دارد. مسئولیت، منطق، جنبش‌های توده‌ای، فلسفه و اخلاق، مضامینی هستند که در این اثر به چشم می‌خورند.

مسخ‌شدگی شخصیت‌های کتاب پیش رو، عمدتاً ناشی از سرخوردگی در عشق و انجام اعمال غیرانسانی است و زندگی در آخرالزمانی را به تصویر می‌کشد که در آن هویت انسانی رنگ می‌بازد. البته نباید رویکرد نویسنده را نادیده گرفت. او که از پیشگامان تئاتر ابزورد است، با نگاهی پوچ‌گرایانه کتاب کرگدن را نوشته است. رویکردی که از بیماری مسری داءالکرگدن در یک شهر اروپایی خبر می‌دهد.

این نمایشنامه‌ی 3 پرده‌ای که در شمار مهم‌ترین نمایشنامه‌های قرن بیستم قرار دارد، با استفاده از طنزی تلخ به صحبت درباره‌ی مهم‌ترین مباحث فلسفی پرداخته. در این‌جا منظور از کرگدن، خوی حیوانی و تمایلات غریزی انسان است که با وحشی‌گری پر شده. با این حال نویسنده تأکید دارد که هر کدام از کرگدن‌ها اگر بخواهند می‌توانند دوباره به انسان تبدیل شوند و این تنها، انگیزه و خواست قلبی آن‌ها را می‌طلبد. او درنهایت با مذمت دیکتاتوری می‌خواهد به این نتیجه برسد که اجبار، کاری از پیش نمی‌برد. شایان ذکر است که تأثیر کتاب مسخ، نوشته‌ی فرانتس کافکا، در این نمایشنامه مشهود است و هر دو بر پایه‌ی مفاهیم بنیادین مشترکی پیش می‌روند.

هدف اوژن یونسکو از نگارش کتاب پیش رو، نمایش وضعیت پوچ زندگی انسان‌ و تفسیری از خودفریبی آن‌هاست. این کتاب اولین‌بار در سال 1959 وارد بازار شد. انتشارات ارس آن را با ترجمه‌ی جلال آل‌احمد منتشر کرده است.

اقتباس‌های نمایشی و سینمایی از نمایشنامه‌ی کرگدن

• اجرای سال 1960 به‌ کارگردانی اورسن ولز و لارنس اولیویه در تئاتر رویال کورت لندن
• اجرای سال 1961 به کارگردانی جوزف آنتونی در برادوی
• فیلم سینمایی کرگدن، ساخته‌ی سال 1973، به‌کارگردانی تام اوهورگان
• اجرایی موزیکال در تئاتر جشنواره‌ی چیچستر سال 1990 که توسط پیتر هال، جولیان بری و جیسون کار ساخته شده بود.
• فیلمی سینمایی با همین عنوان ساخته‌ی سال 2016 به کارگردانی وسلی ساویک
• و...

کتاب کرگدن: نمایشنامه در سه پرده و چهار مجلس برای چه کسانی مناسب است؟

مخاطب اصلی این کتاب، دوستداران ادبیات نمایشی و علاقه‌مندان به متونی‌اند که از فلسفه‌ی پوچ‌گرایی پیروی می‌کند یا به آن علاقه‌مندند.

با اوژن یونسکو بیشتر آشنا شویم

اوژن یونسکو، نمایشنامه‌نویس رومانیایی-فرانسوی است که در سال 1909 متولد شده. او یکی از برجسته‌ترین هنرمندان فرانسه در قرن بیستم به‌شمار می‌رود که تئاتر ابزورد را به جریان انداخت. اوژن یونسکو با ایده‌ها و تکنیک‌های درام خود، تحولات چشم‌گیری در عرصه‌ی تئاتر ایجاد کرد و به یکی از نامدارترین چهره‌های ادبیات نمایشی بدل شد. موقعیت‌های پیش‌پاافتاده‌ی انسانی، موضوع اصلی نمایش‌نامه‌های او را تشکیل می‌دهند که متأثر از نوشته‌های آلبر کامو است.

اوژن یونسکو، بارها مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و طی دوران فعالیتش، جوایز متعددی دریافت کرد. در سال 1964، نامزد جایزه‌ی نوبل ادبیات شد، سال 1970، به عضویت آکادمی فرانسه درآمد و جایزه‌ی دولت اتریش در بخش ادبیات اروپایی را از آن خود کرد. از دیگر افتخارات او هم می‌توان به کسب جایزه اورشلیم در سال 1973 اشاره کرد. او سرانجام در سال 1994 درگذشت و آثار برجسته‌ای نظیر کتاب «آوازخوان طاس»، «آدمکش» و «صندلی‌ها»، را از خود به‌جا گذاشت.

در بخشی از کتاب کرگدن: نمایشنامه در سه پرده و چهار مجلس می‌خوانیم

برانژه: (همچنان در آینه نگران) با این همه آدمی‌زاد آن‌قدرها هم بی‌ریخت نیست. تازه من هم از خیلی قشنگ‌هاش نیستم. باور کن دیزی! (برمی‌گردد) دیزی! دیزی! کجا رفتی دیزی؟ تو نباید این کار را بکنی؟ (به طرف در می‌دود) دیزی! (می‌رسد روی پاگرد و از سر نرده سرازیر می‌شود) دیزی! بیا بالا. برگرد! دیزی! مرا تنها نگذار. یادت است چه قولی بهم دادی؟ دیزی! دیزی! (از صدا زدن دست برمی‌دارد. حرکتی از سر نومیدی می‌کند و برمی‌گردد توی اطاق) مسلماً. دیگر نمی‌توانستیم با هم کنار بیاییم. یک خانواده‌ی پراکنده بودیم که چندان چنگی به دل نمی‌زد. ولی او نباید بی این که توضیحی بدهد همین جوری مرا ترک می‌کرد (به اطراف می‌نگرد) حتی یک یادداشت هم از خودش نگذاشت. این‌طوری که نمی‌شود. حالا من تنهای تنهام. (می‌رود و در را به دقت، اما از سر عصبانیت قفل می‌کند) دستشان به من یکی نمی‌رسد.

( پنجره‌ها را هم به دقت می‌بندد) دستشان به من یکی نخواهد رسید. (خطاب به کله‌ی همه کرگدن‌ها) من از شما پیروی نخواهم کرد. من حرف شما را نخواهم فهمید. من همانی که هستم می‌مانم. من یک آدمی‌زادم. یک آدمی‌زاد! (می‌رود توی مبل می‌نشیند) وضعیت واقعه‌ی تحمل‌ناپذیر است. تقصیر من است که او رفت. من برایش همه چیز بودم. حالا او چه می‌شود؟ باز هم بار یکی دیگر بر این وجدان. فکر بدترش هم هستم. بدترش هم ممکن است. طفلک بیچاره رهاشده در این جهان غول‌ها! هیچ‌کس نمی‌تواند در پیدا کردنش کمکم کند. هیچ‌کس. چون که دیگر، دیگر کسی نیست. (از نو بررررر و بررر و صدای سم‌های شتاب‌زده و ابر گرد و غبار) نمی‌خواهم صداشان را بشنوم. می‌روم پنبه می‌تپانم توی گوش‌هام (پنبه توی گوش‌هایش می‌گذارد و توی آینه با خودش حرف می‌زند) چاره‌ای نیست جز این که متقاعدشان بکنی.

متقاعدشان بکنی به چه؟ آیا این تغییر شکل‌ها قابل برگشت هم هست؟ هان؟ یعنی می‌شود برشان گرداند؟ این کار حضرت فیل است. از قدرت من بیرون است. برای متقاعد کردنشان اول باید باهاشان حرف زد. و برای حرف زدن باهاشان باید زبانشان را یاد بگیرم. یا آن‌ها زبان مرا یاد بگیرند؟ ولی مگر من به چه زبانی حرف می‌زنم؟ زبان من چیست؟ یعنی این زبان فرانسه است؟ یا باید زبان فرانسه باشد؟ ولی زبان فرانسه یعنی چه؟ می‌شود بهش گفت زبان فرانسه اگر دل آدم بخواهد. ولی هیچ‌کس نمی‌تواند ثابتش کند. چون من تنها نفرم که بهش حرف می‌زنم. اصلا من چه می‌گویم؟ یعنی حرف خودم را می‌فهمم؟ یعنی می‌فهمم؟ (به وسط اطاق می‌رود) و اگر همان طور که دیزی گفت آن‌ها حق داشته باشند؟ (به سمت آینه برمی‌گردد) اما آدمی‌زاد، بی‌ریخت هم نیست‌ها.