معرفی و دانلود کتاب معرفت تلخ: رمانی تجربی بر اساس هنر فوگ

معرفی کتاب معرفت تلخ: رمانی تجربی بر اساس هنر فوگ

کتاب معرفت تلخ که توسط نویسنده‌ی ترک انیس باتور نوشته‌ شده است رمانی‌ است بی‌شباهت به هر رمانی که شما خوانده‌اید. رمانی تجربی که مرز بین داستان و واقعیت را کم‌رنگ کرده و همراه شما می‌شود تا در دنیای فرم‌های ادبی مختلف ماجراجویی کنید. این کتاب داستان افکار، شخصیت‌ها، اتفاقات و ماجراهایی است که نویسنده در سفرهایش با آن‌ها رو‌به‌رو شده و حالا داستان آن‌ها را با چینشی خاص برای خوانندگان کنجکاو خودش تعریف می‌کند.

درباره‌ی کتاب معرفت تلخ

کتاب معرفت تلخ (Acı Bilgi) فرمی عجیب از روایت است که نویسنده‌ی آن یعنی انیس باتور (Enis Batur) با استفاده از این فرم خاطرات سفرهایش را بازگو می‌کند. این کتاب نه سفرنامه است، نه دقیق می‌توان آن را در بخش داستانی طبقه‌بندی کرد و نه حتی جستار روایی است. در بهترین حالت می‌توانیم به این کتاب «رمانی تجربی» بگوییم. انیس باتور، نویسنده‌ای که در طول زندگی خود بسیار سفر کرده، حالا به اجبار در هتلی اقامت دارد و تصمیم می‌گیرد هنگام اقامتش در هتل، افکار، داستان‌ها، اتفاقات و آدم‌هایی که در سفرهایش با آن‌ها برخورد داشته را به خاطر آورد و با تخیلش آن‌ها را ترکیب کند. حاصل این ترکیب رمانی تجربی می‌شود که بیشتر به یک تله شبیه است یا آنطور که خود نویسنده اذعان دارد، به هنر فوگ. فوگ مفهومی است که در موسیقی معنا پیدا می‌کند. مفهومی که ساختاری کنترپوانتیک را نشان می‌دهد که در آن بر اساس یک سوژه‌ی واحد چند صدا ساخته می‌شود. در این نوع موسیقی سوژه در ابتدای کار به صورت منفرد معرفی می‌شود و سپس با گذشت زمان، قطعه با صداها، تکرارها و دوباره‌نوازی‌ها کامل می‌شود. پیروان این سبک در دوره‌ی باروک آهنگسازان معروفی مانند ویوالدی و باخ بودند که این الگوی چند صدایی در مورد یک سوژه را به وضوح می‌توان در آثارشان شنید. حالا می‌توانید تصور کنید رمان و داستانی که با این الگو نوشته شده باشد چه رمان تودرتو و پیچیده‌ای می‌شود. یک سوژه‌ی واحد که لایه‌لایه به پیچیدگی آن افزوده شده تا در نهایت ما هم بتوانیم قطعه موسیقی که نویسنده‌ی زبردست آن را در ذهن خود تصور کرده، بشنویم.

این کتاب متشکل از 12 بخش است که عناوین آن‌ها به ترتیب «شکاف»، «پرنده‌ی زخمی»، «به باد رفتن»، «آنا، سورور 99»، «گرفتگی»، «بقیه‌اش داستان است»، «نوشته‌ی چسبیده به راه»، «دنبالم بیایید»، «تخم‌مرغ»، «در قلعه مارکی دو ساد»، «دو سه کاغذ خالی» و «سنگ‌ها و کتاب‌ها» هستند. تنها با خواندن این عناوین می‌توانید متوجه شوید که با چه تنوعی از مفاهیم، اتفاقات و داستان‌هایی رو‌به‌رو هستید. هر چند همانطور که انیس باتور قصد داشت در مورد سفر بنویسند در نهایت سوژه‌ی اصلی و نخ تسبیح تمامی این متن‌ها سفر هستند. انیس باتور نویسنده‌، شاعر و ویراستار ترکیه‌ای است که در رشته‌ی ادبیات در دانشگاه آنکارا و سپس در دانشگاه سوربون فرانسه تحصیل کرده و با این پیشینه‌ی ادبی‌، یکی از مطرح‌ترین و موفق‌ترین نویسندگان ترکیه با بیش از صد عنوان است. او در همان صفحات نخستین کتابش به خوانندگان می‌فهماند که باید هر چه تصور در مورد فرم ادبی رمان داشته‌اند را کنار بگذارند و با ذهنی باز به قلمرو این کتاب تجربی وارد شوند. زیرا هر چند قرار است داستان بخوانیم اما داستانی که می‌خوانیم قرار نیست از هیچکدام از قواعد کلاسیک داستان‌نویسی پیروی کند و خودش را در چارچوب‌هایی که برایمان آشنا است جا بدهد. این رمان پیرنگ و خط داستانی مشخصی ندارد، نویسنده در برخی قسمت‌ها از عکس برای تعریف ماجرا استفاده می‌کند و در نهایت اگر خواننده به اندازه‌ی کافی صبور و کنجکاو باشد او را با تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد در قلمرو داستان و رمان رو‌به‌رو می‌کند.

کتاب‌های انیس باتور سابقه‌ی ترجمه به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی و ایتالیایی را دارند و حالا شرح سفرها و ماجراهای تودرتو و پیچیده‌ی کتاب معرفت تلخ را ارسلان فصیحی در انتشارات کتاب‌سرای نیک برای فارسی‌زبانان ترجمه کرده است. ارسلان فصیحی پیش از این تجربه‌ی ترجمه‌ی رمان ملت عشق را داشته که در ایران با اقبال زیادی از طرف خوانندگان در همه‌ی اقشار جامعه مواجه شد. با این وجود می‌توان مطمئن بود که کتابی که او از نویسندگان ترک انتخاب می‌کند به سلیقه‌ی فارسی‌زبانانی که به ادبیات ترکیه علاقه‌مند هستند می‌تواند بسیار نزدیک باشد.

کتاب معرفت تلخ برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب معرفت تلخ برای افرادی مناسب است که به ادبیات ترکیه علاقه‌مند هستند، صبورند و کنجکاو و می‌خواهند که رمانی متفاوت با هر آنچه تا‌به‌حال خوانده‌اند را مطالعه کنند.

در بخشی از کتاب معرفت تلخ: رمانی تجربی بر اساس هنر فوگ می‌خوانیم

موقع خروج، داشتم به طرف ساختمانی دیگر می‌رفتم که، طبق معمول، موفق شدم وسط‌های باغچه گم شوم. از راه سنگفرش خارج شده بودم و می‌خواستم از میانبُر سمت استخر بروم؛ هم برای بهتر دیدنِ پرهیبی آشنا که گمان کردم از دور دیده‌امش، هم برای نخوردن به شاخه‌های بیدهای مجنون، دولا دولا می‌رفتم که اتفاقی برایم پیش آمد که اگر تعریف کنم کسی باورش نمی‌شود: قمری‌ای که از بالا به پایین، معلوم نیست از کجا، داشت شیرجه‌زنان می‌آمد، با تمام سرعتش محکم خورد به گونه‌ی راستم. فقط در صورتی آن‌قدر گیج می‌شدم که کسی ناغافل بهم حمله می‌کرد و مشت محکمی به صورتم می‌زد. تا آن‌جا که ملتفت شدم قمری کمی تلوتلو خورد و بعد به راهش ادامه داد. فوقِ فوقش چشمم یکی دو ثانیه سیاهی رفت؛ تازه، الآن این را هم مطمئن نیستم. یکدفعه درست بالای سرم سر و کله‌ی مردی پیدا شد که نیم ساعت قبلش در موزه صبر کرده بودم تا از من دور شود: «آسیبی که ندیده‌اید؟ شاید بهتر باشد کمی روی این نیمکت بنشینید. یکدفعه‌ای شد. من هم حیرت کردم. به نظرم آن پرنده بالش زخمی بود. برای همین نتوانست جهتش را تغییر بدهد.» مرد به انگلیسی صحیحِ غیرانگلیسی‌ها این حرف‌ها را زد. برای این‌که قضیه را سریع درز بگیرم، فوری جواب دادم: «از توجهتان تشکر می‌کنم، چیزیم نشده، جای نگرانی نیست؛ البته اتفاق عجیبی بود.» بعد اضافه کردم: «آن وقت می‌گویند پرنده‌ها به هم نمی‌خورند.»

فهرست مطالب کتاب

I. شکاف
II. پرنده‌ی زخمی
III. به باد رفتن
IV. آنا، سورور’ 99
V. گرفتگی
VI. بقیه‌اش داستان است
VII. نوشته‌ی چسبیده به راه
VIII. دنبالم بیایید
IX. تخم‌مرغ
X. در قلعه‌ی مارکی دو ساد
XI. دو سه کاغذ خالی
XII. سنگ‌ها و کتاب‌ها