معرفی و دانلود کتاب تادیب: روایت یک تحقیر

معرفی کتاب تادیب: روایت یک تحقیر

طاهر بن جلون، نویسنده‌ی برنده‌ی جایزه‌ی اولیس، در کتاب تادیب با زبانی صادقانه و بی‌پرده، تجربه‌ی بازداشت و شکنجه دانشجویانی را بازگو می‌کند که در سال 1965 تنها برای اعتراض مسالمت‌آمیز، به اردوگاه نظامی فرستاده شدند. این اثر که در گروه کتاب‌های خاطرات و زندگی‌نامه قرار می‌گیرد، در زمینه‌ای سیاسی-تاریخی داستان مشترک دانشجویان آزادی‌خواه را در سرزمین‌های استبدادزده بازگو می‌کند.

درباره‌ی کتاب تادیب

صبح روز شانزده ژوئیه 1966، یک جیپ نظامی به در خانه‌ی طاهر می‌آید و با دادن یک بلیت قطار درجه سه اعلام می‌کند که به دستور ژنرال، طاهر باید فردا صبح خود را به اردوگاه الحاجب، نزدیک روستای نظامی مکناس معرفی کند. طاهر صبح زود سوار قطار می‌شود و در گرمایی سوزان به مکناس می‌رسد؛ جایی که خشونت و تحقیر در انتظارش است. طاهر بن جلون (Tahar Ben Jelloun) در کتاب تادیب (La punition: recit) این تجربه تلخ و هولناک را به صورت دقیق و تأثیرگذار بازتاب می‌دهد.

در مارس 1965، در دوران پادشاهی حسن دوم در مراکش بود که 94 دانشجو در شهرهای بزرگ مانند کازابلانکا و رباط به طور مسالمت‌آمیز دست به تظاهرات زدند و شعارهایی برای آزادی و دموکراسی سر دادند؛ اما رژیم با خشونت آنان را سرکوب کرد. طاهر بن جلون، نویسنده و نقاش فرانسوی-مراکشی، خود یکی از این دانشجویان بود که چند ماه بعد به عنوان احضار برای خدمت نظامی به پادگان «الحاجب» فراخوانده شد؛ اما بجای خدمت، به صورت غیرقانونی بازداشت شد. این احضار نظامی بهانه‌ای بود تا دانشجویان به اردوگاه‌های تحقیر و شکنجه منتقل شوند. طاهر بن جلون در کتاب تادیب نویسنده با زبانی ساده اما پرقدرت خاطرات روزانه و هولناک 19 ماه بازداشت را شرح می‌دهد.

تادیب؛ شرح‌حالی هول‌انگیز

روایت کتاب تادیب به طور تجربی و با لحنی تقریباً مستند و بدون اغراق، مخاطب را در همان زندان قرار می‌دهد و لحظاتی را به تصویر می‌کشد که برای نویسنده‌ی جوان، نقطه عطف بودند و بذر نویسنده شدن را در ذهنش کاشتند. تحقیر، خشونت، سرکوب روحی و جسمی، توهین‌های بی‌وقفه، تمرینات نظامی خطرناک در شرایطی غیرانسانی و فرمان‌دهیِ افسران و ژنرال وفادار به اوفقیر، همه بخشی از تصاویر این اردوگاه هستند. این کتاب بدون اضافات ادبی، وقایع را با صداقت روایت می‌کند؛ شیوه‌ای که به گفته منتقدان، باعث می‌شود تک‌تک کلمات، تپش‌های عاطفی و فریادی خام و انسانی باشند.

کتاب تادیب خاطرات زندان و در حکم یک زندگی‌نامه‌ی خودنوشت است که از قلب تجربه برآمده و روایتی قدرتمند از جوانانی را به نمایش می‌گذارد که به جرم اعتراض صلح‌آمیز، به اردوگاهی نفرت‌انگیز تبعید شدند. این کتاب روایتی است که سکوت را می‌شکند و تجربه‌ی تلخ زندان و خشونت را به یک اثر هنری تبدیل می‌کند. این اثر در ادبیات خاطره‌نگاری مطالبه‌گرانه معاصر جایگاه ویژه‌ای دارد.

کتاب حاضر را نشر برج با ترجمه‌ی سید محمدمهدی شجاعی منتشر کرده است.

در نکوداشت کتاب تادیب

کتاب تادیب دقیقاً به آن چیزی می‌پردازد که نوزده‌ ماه زندان را رقم زد؛ دورانی که در آن 94 دانشجو به جرم برگزاری تظاهرات مسالمت‌آمیز در بهار سال 1965 در خیابان‌های شهرهای بزرگ مراکش، تحت حکومت حسن دوم، تنبیه شدند. (کاربر آمازون)

کتاب تادیب برای شما مناسب است اگر

• به خاطرات زندانیان سیاسی که علیه نظام‌های دیکتاتوری تظاهرات کردند، علاقه‌مند هستید.
• از هواداران طاهر بن جلون هستید و دوست دارید، بیشتر درباره‌ی زندگی او بخوانید.
• در حوزه‌ی تاریخ مبارزات آزادی‌خواهانه در سرزمین‌های استبدادزده مطالعه می‌کنید.

در بخشی از کتاب تادیب: روایت یک تحقیر می‌خوانیم

یک شب بعد از شام، من و دو نفر دیگر را به منزل فرمانده اعبابو فراخواندند. در خانه‌ای زیبا ساکن است با حیاطی که دو درخت در آن کاشته شده‌اند. دو سرباز مراقب حیاط‌اند. وارد می‌شویم. یک سرباز ما را به سالن راهنمایی می‌کند و ما را روی کاناپه‌های چرم مصنوعی می‌نشاند و برایمان چای می‌آورد. اولین بار است چای به این خوبی و شیرینی می‌خورم، با نعنایی به این تندوتیزی. همه‌چیز ابعادی نامعمول به خود می‌گیرد. کاناپه در نظرم بسیار نرم و بسیار راحت است. پوستم دارد حظ می‌کند. به هم نگاه می‌کنیم. حرفی نمی‌زنیم. روی دیوار تصویرِ حسن دوم است در لباس فرمانده نیروهای ارتش سلطنتی و کنارش تصویر سفید‌وسیاه محمد پنجم.

اعبابو می‌آید. بلند می‌شویم و خبردار می‌ایستیم. اشاره می‌کند بنشینیم. دستکش‌هایش را درمی‌آورد. پرونده‌ای را روی میز می‌گذارد، لم می‌دهد و یک‌دفعه از ما می‌پرسد:

«کدامتان می‌تواند از لنین برایم بگوید؟»

ترسیده‌ایم. حرف‌زدن از لنین آن هم در خانه‌ی میرغضبمان! کسی که به ما بد کرده و تحقیرمان کرده است. دام است؟ تحریک است؟

رو می‌کنم به عباس، مبارز کمونیست. چه عجیب است، آمدن از آسایشگاه (یک سگ‌دانی واقعی)، به خانه‌ای آسوده برای گفت‌وگو درباره‌ی لنین!

عباس، مثل یکی از اعضای حزب شروع می‌کند به سخن‌گفتن از زندگی و نقش او در انقلاب روسیه. از کارل مارکس می‌گوید و به اصل‌ونسب آلمانی او اشاره می‌کند. از مبارزه‌ی طبقاتی می‌گوید و پایان بهره‌کشی انسان از انسان و چه و چه.

فهرست مطالب کتاب

در راه الحاجب
واپسین لحظات آزادی
عقّا
معاینه ی پزشکی
تنبیه شدگانِ حضرتش
حملِ قلوه سنگ در ظل آفتاب
مانور زیر باران
بیمارستان محمد پنجم
شبی در منزل اعبابو
اعزام
اهرمومو
خشونت مغلق
زندگی روزمره
رهایی آری، رهایی نه
بیرون
پنج ژوئن 1971
سورپرایز