معرفی و دانلود کتاب الفبای فلسفه

معرفی کتاب الفبای فلسفه

نایجل واربرتون، فیلسوف و روزنامه‌نگار مشهور بریتانیایی، در کتاب الفبای فلسفه پیچیده‌ترین مفاهیم فلسفی را با زبانی ساده توضیح می‌دهد. او در این کتاب پرفروش و پرمخاطب در سراسر دنیا، از مسائلی مانند خداشناسی، هستی‌شناسی، خودشناسی، متافیزیک، فلسفه‌ی اخلاق و فلسفه‌ی سیاسی با مثال‌هایی ملموس سخن می‌گوید. این اثر برای کسانی که می‌خواهند مطالعه‌ی آثار فلسفی را شروع کنند، بهترین گزینه است.

درباره‌ی کتاب الفبای فلسفه

وقتی شخصی از شما درخواست می‌کند که کتابی مقدماتی برای آشنایی با فلسفه به او معرفی کنید، احتمالاً نایجل واربرتون (Nigel Warburton) جزء اولین نام‌هایی است که به ذهنتان می‌آید. او که مدرک کارشناسی خود را در رشته‌ی فلسفه از دانشگاه بریستول و مدرک دکترا را از کالج داروین در کمبریج دریافت کرده است، فلسفه را با دقت و وضوحی علمی و منطقی توضیح می‌دهد. وی پس از فارغ‌التحصیلی، در مؤسسات مختلف فلسفی تدریس کرده و استاد دانشگاه آزاد انگلستان است. واربرتون به همراه دیوید ادموندز پادکست محبوب «لقمه‌های فلسفه» را می‌سازد و در آن درباره‌ی طیف گسترده‌ای از موضوعات فلسفی، با اندیشمندان برجسته مصاحبه می‌کند. این فیلسوف و روزنامه‌نگار بریتانیایی شکاف میان فلسفه‌ی دانشگاهی و مردم را پر کرده و افراد زیادی را به این رشته علاقه‌مند گردانده است. او در آثارش مفاهیم فلسفی پیچیده را برای عموم ساده می‌کند و اهمیت فلسفه را در زندگی روزمره نشان می‌دهد. آثار او با زبان روان و مثال‌های عملی‌اش، فلسفه را برای افراد مبتدی قابل‌درک و جذاب می‌سازد. واربرتون در ایران با ترجمه‌های مسعود علیا در انتشارات ققنوس، به مردم شناسانده شد. یکی از آثار پرمخاطب و پرفروش وی که تابه‌حال چندین بار تجدید چاپ شده است، کتاب الفبای فلسفه (Philosophy: The Basics) نام دارد.

کتاب الفبای فلسفه مقدمه‌ای جامع بر اساسی‌ترین پرسش‌های فلسفی است. پرسش‌هایی از قبیل: آیا خدا وجود دارد؟ چگونه می‌توان وجود او را اثبات کرد؟ آیا سرپیچی از قانون گناه است؟ جامعه چطور به وجود می‌آید؟ آدم‌ها چگونه جهان را درک می‌کنند؟ آیا جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، دقیقاً به همان شکلی است که تصورش را داریم؟ تلقی ما از علم چیست؟ آیا ذهن چیزی خارج از بدن است؟ چه چیزی هنر به حساب می‌آید؟ و... در هفت فصل کتاب، نایجل واربرتون شما را به سفری در تاریخ فلسفه می‌برد و عقاید و نظریه‌های فیلسوفان متفاوت را مطرح و نقد می‌کند. او سؤالات بسیاری را در ذهن مخاطب برمی‌انگیزد و از مثال‌های واقعی برای بیان نظریه‌های پیچیده‌ای نظیر برهان نظم، پدیدارشناسی و ایدئالیسم بهره می‌گیرد. سبک نایجل واربرتون به گونه‌ای است که احتمالاً پیش‌فرض‌هایتان درباره‌ی دانش، اخلاق و دنیا را زیر سؤال می‌برید.

در درآمد کتاب الفبای فلسفه، به سؤالاتی نظیر «فلسفه چیست و به چه کار می‌آید؟» پاسخ داده شده است. از نظر نایجل واربرتون فلسفه به ما می‌آموزد که چگونه درباره‌ی موضوعات مختلف، خودمان و دنیای اطرافمان فکر کنیم. مهم نیست چه شغلی داشته باشیم. چه وکیل یا دکتر باشیم یا برنامه‌نویس کامپیوتر یا یک کارمند عادی، اندیشیدن به کارمان می‌آید. کسانی که بهتر می‌اندیشند و جوانب موضوع را می‌سنجند، بدون‌شک در کار خود موفق‌تر خواهند بود. دیگر کارکرد فلسفه، رسیدن به جواب پرسش‌های بنیادین است. احتمالاً بسیاری از ما در بزنگاه‌هایی از زندگی‌مان، با سؤالاتی مانند «من کیستم؟»، «از کجا آمده‌ام»، «هدف زندگی چیست؟» و... روبه‌رو شده‌ایم و سعی در یافتن پاسخشان داشته‌ایم. فلسفه راهی است برای پیدا کردن مسیر زندگی و معنای آن.

اما کسانی که به‌تازگی وارد دنیای فلسفه شده‌اند و آثار زیادی در این حوزه نخوانده‌اند، چطور می‌توانند از کتاب الفبای فلسفه بیشترین بهره را ببرند؟ مگر نه اینکه کتاب‌های فلسفی پیچیده و دشوارخوان هستند و افراد زیادی نمی‌توانند اصطلاحات فلسفی را درک کنند؟ واربرتون در درآمد کتاب به این مسائل می‌پردازد. او عقیده دارد که فلسفه نیز مانند هر رشته‌ی دیگری مانند فیزیک، ریاضی یا ادبیات، زبان مخصوص‌به‌خودش را دارد. اما چنین اصطلاحاتی نباید ما را از خواندن کتاب‌های فلسفی بازدارد. از نظر او بعضی فلاسفه زبان دشواری دارند و برای گروه کوچکی از مردم کتاب نوشته‌اند. افرادی نظیر نایجل واربرتون وظیفه‌ی خود می‌دانند که آرای چنین فیلسوفانی را برای مردم عادی ساده‌سازی کنند. مخاطبان کتاب الفبای فلسفه در درجه‌ی اول می‌آموزند که چگونه «فلسفه‌ورزی» کنند و به دنیای پیرامونشان از زاویه‌ای دیگرگون بنگرند. استدلال‌های فیلسوفان در این کتاب، باید با دیدی انتقادی خوانده و تحلیل شود. واربرتون توصیه می‌کند که به جای خواندن کتاب از ابتدا تا انتها، آن را ورق بزنید و ابتدا قسمت‌های جذاب‌تر را مطالعه کنید. بعضی از موضوعات مهم تاریخ فلسفه در کتاب الفبای فلسفه نیامده‌اند. برای آگاهی از آن‌ها، می‌توانید به قسمت «منابعی برای مطالعه‌ی بیشتر» در هر فصل رجوع کنید.

نکوداشت‌های کتاب الفبای فلسفه

• مقدمه‌ای بسیار جذاب و خواندنی. (Network)
• کتاب الفبای فلسفه یکی از بهترین کتاب‌های مقدماتی موجود در بازار است. واربرتون با صبر، وضوح و دقت تمام پیچیده‌ترین مسائل فلسفی را توضیح می‌دهد. (استفان لاو، نویسنده‌ی کتاب «نگاهی نو به فلسفه» و «پرسش‌های خیلی خیلی مهم»)

کتاب الفبای فلسفه برای چه کسانی مناسب است؟

اگر می‌خواهید مطالعات فلسفی خود را شروع کنید، کتاب الفبای فلسفه را برای مطالعه برگزینید.

در بخشی از کتاب الفبای فلسفه می‌خوانیم

یکى از رایج‌ترین براهین اثبات وجود خدا «برهان نظم» (یا اتقان صنع) نام دارد که گاهى نیز آن را به عنوان «برهان غایت‌شناختى» (برگرفته از واژه‌ی یونانى «telos» به معناى «غایت» یا «مقصود») مى‌شناسند. تقریر این برهان چنین است: اگر در جهان طبیعت به پیرامون خویش نظر بیندازیم، لاجرم متوجه مى‌شویم که چگونه هر چیزى در آن با عملکرد خود وفاق و مناسبت دارد: هر چیزى گواهى مى‌دهد که از سر تدبیر طراحى شده است. بدین قرار فرض مى‌کنند که این امر وجود پروردگار را به ثبوت مى‌رساند. به طور مثال، اگر چشم انسان را بررسى کنیم، مى‌بینیم که تا چه پایه همه‌ی اجزاى کوچک آن با هم جفت و جور شده‌اند و سازگارند، به طورى که یکایک این اجزا به طرزى مقرون به ظرافت، مناسب کارى هستند که على‌الظاهر چشم براى آن آفریده شده است، یعنى مناسبِ دیدنند.

قائلان به برهان نظم، مانند ویلیام پِیلى (1743 - 1805)، مدعى هستند که پیچیدگى و کارآیى موجودات عالم طبیعت نظیر چشم لزوماً گواه آن است که خداوند آن‌ها را مدبرانه طراحى کرده و نظم بخشیده است. و الاّ چگونه ممکن است این طور که هستند در وجود آمده باشند؟ درست همان طور که با دیدن ساعت مى‌توانیم بگوییم که طرح آن را ساعت‌سازى ریخته، آن‌ها نیز به همین نهج استدلال مى‌کنند که با مشاهده‌ی چشم مى‌توانیم بگوییم که «خدایى به کردار ساعت‌ساز»، آن را طراحى کرده است. مثل این است که خداوند بر روى همه‌ی چیزهایى که آفریده، مهر و نشان خود را برجا نهاده است.

این برهانى است که از معلول به علت آن مى‌رسد: ما به معلول (ساعت یا چشم) نظر مى‌دوزیم، و با بررسى آن سعى مى‌کنیم بگوییم که علت آن چه بوده است (ساعت‌ساز یا خدایى به کردار ساعت‌ساز). برهان یاد شده بر این رأى استوار است که شیئى نظیر ساعت که نشانه‌هاى طرح و تدبیر در آن پیداست از پاره‌اى جهات به شیئى طبیعى نظیر چشم شباهتِ بسیار دارد.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجم درباره فصل اول
پیشگفتار
درآمد
فلسفه و تاریخ آن
چرا فلسفه بخوانیم؟
آیا فلسفه دشوار است؟
حدود و ثغور میدان عمل فلسفه
چگونه از این کتاب استفاده کنید؟
1: خدا
برهان نظم
نقد برهان نظم
اصل انسان‌نگر
نقد اصل انسان‌نگر
برهان علت اول
نقد برهان علت اول
برهان وجودى
نقد برهان وجودى
شناخت، برهان و وجود خدا
مسئله شر
راه‌حل‌هایى نافرجام براى مسئله شر
دفاعِ مبتنى بر اختیار
نقد دفاعِ مبتنى بر اختیار
برهانِ مبتنى بر معجزات
آراى هیوم در باره معجزات
برهان شرط‌بندى: شرط‌بندى پاسکال
نقد برهان شرط‌بندى
ناواقع‌گرایى درباره‌ی خداوند
نقد ناواقع‌گرایى درباره‌ی خداوند
ایمان
خطرهاى ایمان
نتیجه‌گیرى
2: درست و نادرست
نظریه‌هاى تکلیف‌مدار
اخلاق مسیحى
نقد اخلاق مسیحى
اخلاق کانتى
نقد اخلاق کانتى
نتیجه گرایى
سودنگرى
نقد سودنگرى
سودنگرى منفى
نقد سودنگرى منفى
سودنگرى ناظر به قاعده
نظریه فضیلت
نقد نظریه فضیلت
اخلاق کاربردى
اخلاق و فرااخلاق
طبیعت‌گرایى
نقد طبیعت‌گرایى
نسبى‌نگرى اخلاقى
نقد نسبى‌نگرى اخلاقى
عاطفه‌انگارى
نقد عاطفه‌انگارى
نتیجه‌گیرى
3: سیاست
مساوات
تقسیم پول به طور مساوى
نقد تقسیم پول به طور مساوى
فرصت برابر در زمینه اشتغال
تبعیض وارونه
نقد تبعیض وارونه
مساوات سیاسى: دموکراسى
دموکراسى بى‌واسطه یا مستقیم
دموکراسى مبتنى بر نمایندگى
نقد دموکراسى
آزادى
آزادى منفى
نقد آزادى منفى
سلب آزادى: مجازات
مجازات به مثابه جزا
نقد جزاباورى
بازدارندگى
نقد بازدارندگى
صیانت از جامعه
نقد نظریه صیانت از جامعه
اصلاح
نقد نظریه اصلاح
نافرمانى مدنى
نقد نافرمانى مدنى
نتیجه‌گیرى
4: جهان خارج
واقع‌گرایىِ مبتنى بر عرف عام
شکاکیت در باره گواهى حواس
برهان خطاى حسى
نقد برهان خطاى حسى
آیا ممکن است در حال خواب دیدن باشم؟
توهم
حافظه و منطق
مى‌اندیشم پس هستم
نقد [ برهان] کوگیتو
واقع‌گرایى تصویرى
نقد واقع‌گرایى تصویرى
ایدئالیسم
نقد ایدئالیسم
پدیده‌باورى
نقد پدیده‌باورى
واقع‌گرایى علّى
نقد واقع‌گرایىِ علّى
نتیجه‌گیرى
5: علم
نگرش ساده‌اندیشانه در باره روش علمى
نقد نگرش ساده‌اندیشانه
مسئله استقرا
تلاش‌هایى نافرجام براى حل مسئله استقرا
ابطال‌گرایى: حدس و ابطال
نقد ابطال‌گرایى
نتیجه‌گیرى
6: ذهن
فلسفه ذهن و روان‌شناسى
مسئله ذهن/ بدن [ روح/جسم]
دوگانه‌انگارى
نقد دوگانه‌انگارى
دوگانه‌انگارى بدون [ قول به] تعامل
نظریه پدیدار ثانوى
فیزیکالیسم
نظریه یکسانى نوع
نقد نظریه یکسانى نوع
نظریه یکسانى نمونه
نقد نظریه یکسانى نمونه
رفتارگرایى
نقد رفتارگرایى
کارکردنگرى
نقد کارکردنگرى
اذهان دیگر
استدلال تمثیلى
نقد استدلال تمثیلى
نتیجه‌گیرى
7: هنر
آیا هنر قابل تعریف است؟
نگرش ناظر به شباهت خانوادگى
نقد نگرش ناظر به شباهت خانوادگى
نظریه‌ی صورت معنادار
نقد نظریه‌ی صورت معنادار
نظریه‌ی ایدئایستى
نقد نظریه‌ی ایدئالیستى
نظریه‌ی نهادى
نقد نظریه‌ی نهادى
نقد هنرى
قصدْ پرهیزى
نقد قصد پرهیزى
اجرا، تفسیر، اصالت
اصالت تاریخى در اجرا
نقد اصالت تاریخى در اجرا
کپى‌سازى و ارزش هنرى
نتیجه‌گیرى
نمایه‌ی نام‌ها