معرفی و دانلود کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته

معرفی کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته

آشنایی با دیدگاه فلسفی یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی آلمانی و شناخت نقش مفهوم سوژه در آثار این اندیشمند، ثمراتی هستند که با مطالعه‌ی کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته به دست خواهید آورد. فردریک نویهاوزر در این کتاب فلسفی، موضوع سوژه را به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم فلسفه‌‌ی فیشته برایتان تحلیل کرده و آن را از زوایای گوناگون مورد واکاوی قرار داده و در عین حال، تصویری کلی از تفکرات این فیلسوف را برای شما ترسیم کرده است.

درباره‌ی کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته

یوهان گوتلیب فیشته از فلاسفه‌ی مشهور آلمانی است که در قرون هجدهم و نوزدهم میلادی زندگی‌ می‌کرد. او را از بنیان‌گذاران ایدئالیسم آلمانی می‌دانند که توانست آثار ارزنده‌ای را به جامعه‌ی علمی ارائه کند. فیشته که در خانواده‌ای فقیر به دنیا آمده بود، در ابتدا به سراغ الهیات رفت و در این رشته به تحصیل پرداخت اما از آن‌جایی که علاقه‌ای به کشیش شدن نداشت، به‌عنوان معلم مشغول به کار شد. بعدها مطالعات خود را در زمینه‌ی فلسفه آغاز کرد و به‌سرعت استعداد بالای خود را در حوزه‌ی مباحث فلسفی نشان داد. در سال‌های بعد، به تدریس فلسفه در دانشگاه‌های ینا و برلین پرداخت و از این طریق توانست در فضای آکادمیک هم خوش بدرخشد. اگر شما هم مایلید با اندیشه‌های این فیلسوف برجسته بیشتر آشنا شوید، بد نیست سری به کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته (Fichte's Theory of Subjectivity) بزنید و با بهره‌گیری از اطلاعاتی که فردریک نویهاوزر (Frederick Neuhouser) در اختیارتان قرار می‌دهد، دانسته‌های خود را در باب آراء فلسفی فیشته وسعت ببخشید.

نویسنده در اثر حاضر کوشیده تا خاستگاه اندیشه‌ها و تفکرات فیشته را برای مخاطبان خود روشن کند. می‌دانید که تمامی فلاسفه تا حد زیادی تحت تأثیر فیلسوفان پیش از خود بوده و برخی از مفاهیم و موضوعات مورد نظرشان را از اندیشمندان پیشین وام گرفته‌اند. فیشته نیز از این قاعده مستثنی نیست و قطعاً شناخت فلاسفه‌ای که بر نخستین اندیشه‌های فلسفی او مؤثر بوده‌اند، برای شناخت آثار خود وی نیز سودمند خواهد بود. در ادامه، مؤلف در تلاش بوده نشان دهد نظام فکری فیشته در سال‌های درخشان فعالیت‌های فلسفی‌اش به چه شکل بوده و او چگونه توانسته نظامی فلسفی را طراحی کند که پاسخگوی مسائل مورد نظرش باشد.

در سومین فصل کتاب به خودآگاهی نظری در آثار فیشته اشاره شده و فصل چهارم نیز خودتعین‌بخشی عملی را از دیدگاه وی مورد تحلیل قرار داده است. نوشته‌ها و مکتوبات فیشته در زمینه‌ی فلسفه از پیچیدگی بالایی برخوردارند و ممکن است برای مخاطبان عام قابل درک نباشند اما فردریک نویهاوزر سعی کرده مبانی فکری او را به شکلی ساده و زودیاب برای خوانندگان تشریح کند.

فیشته که از طرفداران فلسفه‌ی کانت بود، ابتدا با خواندن آثار او، قدم به وادی فلسفه گذاشت. در طول مطالعات خود نیز بخش‌های گسترده‌ای از آثارش را به شرح و بسط یکی از اساسی‌ترین موضوعات اندیشه‌های کانت اختصاص داد: سوژه! البته فیشته برای بررسی چیستی سوژه و ماهیت آن، از اندیشه‌های کانت بسیار فراتر رفت و مطالعاتی بنیادین و قابل‌توجه را در مورد این مفهوم و کاربرد آن در فلسفه صورت داد. این بخش از آثار فیشته تأثیر انکارناپذیری بر جریان‌های فلسفی پس از وی بر جای گذاشت و اندیشه‌های بزرگانی چون هگل، شوپنهاور و هایدگر را تحت تأثیر خود قرار داد.

نسخه‌ی اصلی کتاب حاضر ابتدا در سال 1990 به چاپ رسیده و برای اولین بار نیز در سال 1393 در اختیار فارسی‌زبانان قرار گرفت. تا پیش از آن‌که سید مسعود حسینی برگردان فارسی این کتاب را به خوانندگان عرضه کند، فیشته و فلسفه‌ی او بین ایرانیان چندان شناخته‌شده نبود. به همین خاطر هنگامی که مترجم، این اثر را به مخاطبان ارائه کرد، با استقبال خوانندگان روبه‌رو نشد. بااین‌حال، با تلاش‌های مضاعف آقای حسینی در رفع ایرادات نسخه‌ی ترجمه‌شده و چاپ مجدد آن در سال 1400، مخاطبان بیشتری به سراغ این اثر آمدند و آن را به‌عنوان یکی از منابع ارزشمند برای شناخت فیشته و اندیشه‌های او تهیه و مطالعه کردند.

از تمامی علاقه‌مندان کتب فلسفی، پژوهشگرانی که قصد دارند با فلاسفه‌ی آلمانی بیشتر آشنا شوند، دانشجویانی که در حال تحصیل در رشته‌ی فلسفه هستند و مخاطبانی که فارغ از درس و بحث، می‌خواهند اطلاعات خود را در مورد فلسفه‌ی فیشته افزایش دهند، دعوت می‌کنیم هرچه زودتر کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته را تهیه کرده و از توضیحات جامع و دقیق فردریک نویهاوزر بهره ببرند. انتشارات ققنوس وظیفه‌ی چاپ و نشر این کتاب حوزه‌ی فلسفه را به عهده داشته است.

نکوداشت‌های کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته

• پژوهشی بنیادین در زمینه‌ی مسائل مهم تاریخی و سیستماتیک که با شفافیت بالایی تحلیل شده‌اند. جنبه‌‌ی علمی این کتاب بسیار پررنگ است. (ریموند گیوس، دانشگاه کلمبیا)
• من از صمیم قلب کاری را که فردریک نویهاوزر در کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته انجام داده تحسین می‌کنم. او در این اثر یکی از موضوعات جالب فلسفی را به مخاطبان خود نشان داده است. (Dialogue)

کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته برای چه کسانی مناسب است؟

دانشجویان، پژوهشگران و دوستداران رشته‌ی فلسفه، به‌ویژه فلسفه‌‌ی مدرن، از مطالعه‌ی کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته لذت خواهند برد.

در بخشی از کتاب نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته می‌خوانیم

دعوت اولیه فیشته به «اندیشیدن به من خویش» آشکارا فراخوانی است به دست زدن به تأمل، به پدید آوردن نوعی وضعیت خودآگاهی صریح تأملی. این تأمل، که آگاهانه بدان اقدام می‌شود، باید متمایز از فعالیت خودفرانهی تلقی شود، که بخشی از همه وضعیت‌های آگاهانه است و مستقل از خواست سوبژکتیو رخ می‌دهد. آنچه در این‌جا حایز بیشترین اهمیت است تأکید فیشته است بر این‌که سوژه در آگاهی از یک ابژه صریحاً به خودش در مقام اندیشنده به اندیشه‌های خویش «توجه» ندارد بلکه در ابژه «ناپدید می‌شود». باید این مدعای فیشته را ‌که سوژه در آگاهی ابژکتیو ناپدید می‌شود واجد این معنی بدانیم که سوژه، هنگام معطوف کردن توجه خویش به ابژه‌ای بیرونی، هیچ‌گونه آگاهی صریحی از خودش ندارد، مگر این‌که بخواهیم از این مدعای بنیادی فیشته دست بکشیم که در هر حالت آگاهانه‌ای نوعی فعل شهود عقلی مندرج است (ادعایی که در قسمت بعدی به طرز کامل‌تری محل بحث قرار می‌گیرد). با این حال، این‌که در آگاهی ابژکتیو نوعی خودآگاهی مضمر وجود دارد در عبارت بعدی القا می‌شود، عبارتی مبنی بر این‌که اختلاف میان اندیشنده و اندیشه‌اش «به‌آسانی و آشکارا کشف می‌شود». بنابراین چنین می‌نماید که بخشی از سرشت «بی‌واسطه» خودآگاهی از شهود عقلی عبارت است از این‌که اگرچه این خودآگاهی از شهود عقلی هرگاه به ابژه‌ای می‌اندیشم صریحاً حاضر نیست، اما هرگاه تصمیم می‌گیرم آن وضع امور را ابژه توجه خویش سازم به خودم (یا، به طور دقیق‌تر، به این امر واقع که حالت آگاهانه‌ام متعلق به خودم است) دسترسی آسان و بی‌واسطه‌ دارم.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
سپاسگزاری
اختصارات
مقدمه
1: خاستگاه‌های نظریه فیشته: مفهوم وحدت عقل
سازگارپذیری عقل نظری و عقل عملی
وحدت نظام‌مند عقل
این‌همانی ساختاری عقل نظری و عقل عملی
2:‌ بسط طرح فیشته از سال 1793 تا سال 1799
دوره پیشانظام‌مند
آموزه علم 1794
نظام سال‌های 1797-1799
3: سوژه خودفرانهنده و خودآگاهی نظری
خودفرانهی به منزله خودآگاهی غیربازنمودی
خودفرانهی به منزله شرطی استعلایی برای آگاهی
خودفرانهی به منزله وجود خودتقوم‌بخش
4: سوژه خودفرانهنده و خودتعین‌بخشی عملی
خودتعین‌بخشی صوری
خودتعین‌بخشی بنیادی
نتیجه‌گیری
کتابنامه
نمایه