معرفی و دانلود کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد: روانشناسی کهن الگویی انسان امروز

معرفی کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد: روانشناسی کهن الگویی انسان امروز

رابرت الکس جانسون، روانشناسِ برجسته‌ی یونگی، در کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد، با بهره بردن از تعالیم مکتب روانشناسی تحلیلی، ریشه‌ی معضلاتِ عمده و پرتکرار در روابط عاطفی میان دو جنس زن و مرد را بررسی و آشکار نموده است.

درباره کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد

«روانشناسی تحلیلی» مکتبی بزرگ در علم روانشناسی است که اصول آن، نخستین بار توسط کارل گوستاو یونگ (Carl Jung)، پزشک و اندیشمند اهل سوئیس، صورت‌بندی و تدوین شد. روانشناسی تحلیلی قرابت‌های بسیاری با روانکاوی فرویدی دارد. بنا بر آموزه‌های مطرح‌شده در هر دوی این مکاتب، ماهیت فرایندهای ناخودآگاه نقشی انکارناپذیر در سلامت یا عدم سلامت روان آدمی دارند. تفاوت عمده‌ی نظریات یونگ با نظریات فروید آن‌جایی رخ می‌نماید که یونگ، بیش از ناخودآگاه فردی، بر اهمیت مفهوم ناخودآگاه جمعی تأکید می‌کند.

«کهن‌الگو» یکی از مهم‌ترین مضامین ابداع‌شده توسط کارل گوستاو یونگ است. مطابق نظریات یونگ، انباشته‌های فکری و اعتقادیِ هر قوم، به آشکارترین شکل ممکن در «کهن‌الگو»های حاکم بر ذهنیت آن قوم نمود می‌یابند و از این طریق، به ساختار روانی مردمان آن قوم شکل می‌دهند. رابرت الکس جانسون، روانشناس آمریکاییِ پیرو یونگ، در کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد (Lying with the Heavenly Woman)، از آموزه‌های روانشناسی تحلیلی برای واکاوی معضلات گوناگون در روابط میان مردان و زنان بهره گرفته، و از این طریق، متنی خواندنی را عرضه نموده که هم خاصیت درمانی و بالینی دارد، و هم خصلتِ نظری و آکادمیک.

تکیه‌ی جانسون در کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد بر سه کهن‌الگوی «مادرانگی»، «زنانگی» و «مردانگی» بوده است. او در فصول مختلف این کتاب، به برشمردن ویژگی‌های این سه کهن‌الگوی مهم پرداخته و این‌چنین، نقش این سه کهن‌الگو در شکل دادن به طرز تلقی ما در باب ماهیت رابطه‌ی عاطفی را، مشخص نموده است.

اصلی‌ترین پرسش مطرح‌شده در کتاب پیش رو این است که مضامین حاکم بر ناخودآگاه زنان و مردان، چگونه به رابطه‌ی ایشان با یکدیگر شکل می‌دهند و احیاناً، به چه ترتیب این رابطه را از سازندگیِ بالغانه دور می‌کنند؟ پاسخی که رابرت الکس جانسون به این پرسش ارائه نموده، دربردارنده‌ی طیف وسیعی از تأملات در باب مضامین یونگی، از جمله «عقده‌ی مادر»، «آنیما»، «آنیموس» و... است.

کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد توسط تورج‌رضا بنی‌صدر به زبان فارسی ترجمه شده و از سوی انتشارات لیوسا در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. البته شایان ذکر است که کار استاد بنی‌صدر در این اثر، فراتر از ارائه‌ی ترجمه‌ای خواندنی از کتاب رابرت الکس جانسون بوده است. چه، این مترجم توانا در کتاب پیش رو، ضمن در اختیار گذاشتن متن فارسی کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد، توضیحاتِ تفسیریِ بس مبسوط و مفصلی را نیز به این متن افزوده است؛ توضیحاتی که بی‌شک کار فهم مطالب بیان‌شده از سوی رابرت الکس جانسون را، برای مخاطبین عام، به مراتب ساده‌تر نموده‌اند.

در نکوداشت کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد

- رابرت الکس جانسون، نویسنده‌ی آثار پرفروش روانشناختی، در کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد، بر مبنای داستان‌های اساطیری، ناخوشی‌های روانیِ مردمان زمانه‌ی ما را بررسی نموده است. (آمازون)

کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد مناسب چه کسانی است؟

دانشجویان و متخصصان رشته‌ی روانشناسی مخاطبین اصلی رابرت الکس جانسون در کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد بوده‌اند. اگرچه، خوانندگان عام عناوین روانشناختی نیز، می‌توانند بهره‌های بسیاری از مطالب ارائه‌شده در اثر پیش رو بگیرند.

با رابرت الکس جانسون بیشتر آشنا شویم

رابرت الکس جانسون (Robert A. Johnson)، روانشناس برجسته‌ی مکتب تحلیلی، به سال 1921، در پورتلند آمریکا دیده به دنیا گشود و در سال 2018 چشم بر جهان فرو بست. وی تحصیلات ابتدایی خود را در دانشگاه استنفورد پی گرفت و بعدها، برای تکمیل آموزش‌های آکادمیک خویش، روانه‌ی مؤسسه‌ی یونگ در سوئیس شد. در این مؤسسه بود که تحت تعلیم اما یونگ (همسر کارل گوستاو یونگ)، به متخصصی برجسته در زمینه‌ی روانشناسی تحلیلی بدل شد.

عمده‌ی شهرت رابرت الکس جانسون به عنوان روانشناس، مرهون آثار خواندنی و ارزنده‌ی او در این حیطه است. از میان این آثار، جز کتاب «عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد: روانشناسی کهن‌الگویی انسان امروز»، می‌توان به عناوینی چون «زندگی نزیسته‌ات را زندگی کن»، «زنانگی از دست‌رفته» و «طلای درون» اشاره کرد. شایان ذکر است که کتاب‌های نامبرده، تاکنون به بیشتر زبان‌های مهم دنیا ترجمه شده و در شمارگان بالا به فروش رسیده‌اند.

در بخشی از کتاب عقده‌ی مادر و روابط زن و مرد می‌خوانیم

زنانگى درون یا «آنیما»، انسان را با ژرفناى طبیعتش پیوند مى‌دهد، و مردانگى درون یا «آنیموس» نیز درهمان‌حال که پلى به ژرفناى درون زن است، به آنچه در درون وى مى‌گذرد، شکل و ساختار شایسته مى‌دهد و باعث تحقق بالقوگى‌هاى درون در دنیاى بیرون مى‌شود. اگر از دیدگاه نادرست و یک‌سویه‌ى پدرسالارانه به این اسطوره توجه شود، خلاف برداشت و نتیجه‌گیرى نویسنده را نیز مى‌توان روا دانست؛ یعنى بدون مردانگى هم، زن چیزى نیست جز کلوخى ساکن و بى‌تحرک خاک، بدون حرکت و بدون زایش و نوآورى؛ انگار که وجود ندارد!

اسطوره‌ى مذکور، گفتارى زیبا از ازدواج مقدس و اتحاد دو نیمه‌ى وجود هر انسان است؛ هیچ نیمه‌اى بر نیمه‌ى دیگر برترى ندارد و به‌تنهایى، انسانیتِ انسان را پاسخگو نیست. اگر در روان‌شناسى کهن‌الگویى یونگ، بر زنده کردن زنانگى و بازگرداندن اصول ایزدبانوى کبیر به فرهنگ و روان انسان‌ها تأکید شده است، این نباید به معناى ناچیز و بى‌ارزش دانستن بخش مردانه‌ى وجود شمرده شود؛ بلکه برعکس: «زن» آن‌گاه به زنانگى واقعى خود دست خواهدیافت که بتواند بخش مردانه‌ى وجود خود را بازیابد و آن را زندگى کند، و سپس با نگهدارى هدایاى «آنیموس» به لایه‌هاى عمیق‌تر برود و به زنانگى واقعى خود دست پیدا کند. هدایاى آنیموس براى زن عبارت‌اند از: استقلال و حاکمیت بر خود، توانایى جهت‌یابى در زندگى، توانایى هدف‌گذارى و تمرکز بر هدف و رسیدن به هدف، حق تعیین سرنوشت خود و شکل و ساختار مستحکم و مناسب بخشیدن به امیال و افکار خود...

فهرست مطالب کتاب

درباره‌ى نویسنده
پیشگفتار مترجم براى چاپ پنجم
پیشگفتار مترجم براى چاپ سوم
پیشگفتار مترجم
واژه‌نامه
درآمدى بر زنانگى در زندگى مرد
فصل اول: عناصر زنانه (The Feminine Elements)
مادر
عقده‌ى مادر (The Mother Complex)
کهن‌الگوى مادر
خواهر
آنیما (زن درون)
همسر
دختر
سوفیا
هتیرا (The Hetaira)
دوستى
روابط هومواروتیک (Homoerotic relationships)
فصل دوم: آلودگى‌هاى عناصر زنانه
به‌هم‌آمیختن مادر با سایر شکل‌هاى زنانه
آلودگى‌هاى عقده‌ى مادر
آلودگى‌هاى کهن‌الگوى مادر
آلودگى‌هاى آنیما
آلودگى‌هاى همسر
واپسین سخن