معرفی و دانلود کتاب دختران شهرزاد: زنان نویسنده ایرانی

معرفی کتاب دختران شهرزاد: زنان نویسنده ایرانی

کتاب دختران شهرزاد نوشته‌ی پژوهشگر ایرانی حسن میرعابدینی است که پژوهشی ادبی، تاریخی و ارزشمند درباره‌ی بانوان نویسنده‌ی ادبیات پارسی به‌شمار می‌رود. نویسنده سعی دارد با بررسی جوانب مختلف و فرازوفرود‌های تاریخی و فرهنگی، تصویری جامع از حضور زنان و شکل کار حرفه‌ای آن‌ها در عرصه‌ی ادبیات فارسی ارائه دهد.

درباره‌‌ی کتاب دختران شهرزاد

اگر گشتی در عرصه‌ی ادبیات فارسی ایران بزنید، قطعا اسامی نام‌آشنای زیادی برمی‌خورید که در پهنه‌ی ادبیات ایران خوش می‌درخشند. اما، آیا تابه‌حال از خودتان پرسیده‌اید که از میان همه‌ی این اسامی، نام چند زن نویسنده یا فعال در حوزه‌ی ادبی کشور شناخته شده است؟ حقیقت آن است که موقعیت اجتماعی محدود‌تر بانوان، به‌ویژه در سال‌های گذشته، مجال بروز و ظهور و یا دستیابی به شهرت را از این قشر گرفته است و به‌همین‌دلیل گاهی با اسامی ناآشنایی برخورد می‌کنیم که در عین بی‌نظیر بودن در فرم، تکنیک و محتوای ادبی، چندان شناخته‌شده نیستند. حسن میرعابدینی در کتاب دختران شهرزاد، نگاه دقیق ‌و موشکافانه‌ای به موضوع قصه‌گویی و نویسندگی زنان در تاریخ ادبی ایران می‌اندازد. نویسنده کارش را با معرفی اولین زنانی که بارقه‌ی ذهن درخشان خود را روی کاغذ ثبت کردند آغاز می‌کند و پس از آن به تاریخ ادبیات سال‌های معاصر می‌پردازد و از میان نویسندگان برجسته و بی‌شمار این دوره، از نام‌های مختلفی یاد می‌کند.

کتاب دختران شهرزاد: زنان نویسنده ایرانی، تصویری جامع را از سیر تغییر و تحولات در آثار نویسنده‌های زن، به‌ویژه در سده‌ی اخیر به مخاطب ارائه می‌دهد و در این مسیر ویژگی‌های روایی و مضمونی آثار دوره‌های مختلف را به ترتیب بررسی می‌کند. به‌طور کلی، فصل‌های آغازین کتاب از نخستین گام‌های زنان پارسی‌زبان در مسیر نویسندگی و خلق ادبی سخن می‌گوید که سال‌های ابتدایی قرن اخیر تا اواخر دهه‌ی چهل را در برمی‌گیرد. در این دوره، حضور بانوان در ادبیات منثور فارسی نهایتاً به بیست نفر ختم می‌شد و این درحالی بود که چند صد مرد تا آن زمان در زمینه‌ی داستان‌نویسی بخت‌آزمایی کرده بودند. اما همین حضور اندک بانوان کافی بود تا راه برای باقی شیفتگان ادبیات هموار شود. در فصل‌های بعدی کتاب، نویسنده به سال‌هایی که راه درخشش در آسمان ادبیات ایران برای زنان هموار شد اشاره می‌کند. در سال‌های میانی سده‌ی اخیر که زنان طبقه‌ی متوسط نیز توانسته بودند در وادی پرتلاطم ادبیات داستانی خودآزمایی کنند، بسیاری از زنان دیگر علاقه‌مند به ادبیات و داستان‌نویسی در این عرصه حضور یافتند و به ادبیات معاصر کشور رنگ و لعاب جدیدی بخشیدند.

نویسنده ضمن بررسی دهه‌های مختلف، از تاثیرگذاری آثار نویسندگان مرد بر آثار ادبیات زنان می‌گوید و با نگاهی دقیق، شروع روند ابتکارات و ایجاد روش‌های جدید در سبک نوشتاری نویسندگان زن را به تصویر می‌کشد. کتاب دختران شهرزاد، همچنین جزئیات جذاب و شیرینی را از سیر حرفه‌ای ادبیات زنان بازگو می‌کند و در بخش‌هایی، از شگرد‌های ادبی و سبک مشترک نثر نویسندگان دوره‌های مختلف می‌گوید؛ حسن میرعابدینی در ادامه‌، صحبت را به موضوعاتی که توجه کمتری به آن‌هاشده‌ است هدایت می‌کند. موضوعاتی همچون ادبیات در مطبوعات و پاورقی‌نویسی یا رئالیسم جادویی که خودشان به‌تنهایی جذابیت دارند؛ نویسنده درنهایت دورنمای کامل و روشنی را از آن چه طی یک‌صد سال گذشته بر آثار ادبیات زنان ایران گذشت نشان می‌دهد. اثر پیش‌رو برای آشنایی با تاریخچه و سیر آثار نویسندگان زن ادبیات معاصر فارسی، بسیار خواندنی و راهگشاست. کتاب دختران شهرزاد اولین‌بار در سال 1400 و به همت نشر چشمه در دسترس علاقه‌مندان ادبیات فارسی قرار گرفته است.

کتاب دختران شهرزاد برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به همه‌ی علاقه‌مندان ادبیات فارسی و به‌ویژه کسانی که به آثار پژوهشی در این زمینه علاقه‌مندند پیشنهاد می‌شود.

با حسن میرعابدینی بیشتر آشنا شویم

حسن میرعابدینی (متولد 1332) پژوهشگر، نویسنده و منتقد ادبی ایرانی است که توانسته در عرصه‌ی ادبیات ایران خوش بدرخشد. او فعالیت‌هایی همچون تدریس ادبیات معاصر در دانشگاه زنجان و موسسه‌ی آموزش عالی حافظ شیراز را در کارنامه‌ی خود دارد. از این مولف ادبی ده‌ها اثر در نقد و بررسی ادبیات به چاپ رسیده که از این میان می‌توان به کتاب‌های «تاریخ ادبیات داستانی ایران»، «فرهنگ داستان‌نویسان ایران از آغاز تا امروز» و « هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی » اشاره کرد. همچنین مقالات بسیاری در حوزه‌ی ادبیات مثل «سفری به دنیای افسانه‌ها» و «در رثای صادق چوبک» از این نویسنده منتشر شده است.

در بخشی از کتاب دختران شهرزاد می‌خوانیم

در این دهه، همچنین، شاهد رشد جریانی نئورئالیستی در آثار زنان نویسنده‌ایم این جریان که در دهه‌ی 1370 در آثار نویسندگانی همچون زویا پیرزاد (1331) و فریبا وفی (1341) به بار می‌نشیند، می‌تواند واکنشی در برابر رئالیسم جادوییِ دهه‌ی 1360 هم قلمداد شود. در آن دوره، ادبیات که شورِ پرداختن به جمع را داشت، می‌خواست ساختار تاریخیِ جامعه را تصویر نماید. رئالیسم جادویی نیز، با افسانه‌وارکردن واقعیت‌ها، به نویسنده امکان پرداختن به گستره‌ای از حیات بشری را می‌داد. در عوض، نئورئالیسم می‌خواهد محیط اجتماعی موجود را آنچنان که هست، از منظری تازه توصیف کند و از استعاره بپرهیزد. حالت استعاری هم، اگر پدید آید، باید ناشی از تواناییِ نویسنده در عمق‌بخشیدن به داستان باشد به‌طوری‌که خواننده از موضع‌نگاری به دریافتی از کل برسد.

در واقع، نویسنده‌ی نئورئالیست، بیش از آنکه پایبند تیپ‌ها و الگوهای اجتماعی باشد، می‌کوشد تجربیات ملموس خود را روایت کند. از این رو، در ‌اثر او با زندگی تکراری و یکنواخت طبقه‌ی متوسط شهری مواجه می‌شویم. تلاشی برای شرح و بررسی مسائل «بزرگ» اجتماعی و سیاسی حس نمی‌شود. نویسنده می‌خواهد از چیزی بنویسد که آن را نیک می‌شناسد. زنان، در داستان‌های نئورئالیستیِ خود، فضاهای محدودی از زندگی خانوادگی را تصویر می‌کنند. گیراییِ این داستان‌های حسب‌حالی از آن ناشی می‌شود که نویسنده دنیایی را که می‌شناسد بی‌تکلف توصیف می‌کند. فضای این داستان‌ها فضای زندگی امروز است در شهرهای بزرگ، آپارتمان‌های کوچک و تنهایی‌ عمیق.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت نویسنده
راه های رفته و دستاوردها
یک. گام‌های لرزان
دو. هموارکردن راه
سه. ره‌سپردن در مسیری تازه
پی‌نوشت‌ها
یک: گام های لرزان
تکاپوهای مطبوعاتی
داستان‌نویسان دهه‌ی سی
پی‌نوشت‌ها
میان پرده
دو: هموارکردن راه
تکاپوهای مطبوعاتی
داستان‌نویسانِ دهه‌ی چهل پنجاه
وارث شهرزاد قصه‌گو
خاطره‌نگارِ تهران قدیم
گرایش‌های تازه در داستان‌نویسی
رئالیسمِ طنزآمیز و شاعرانه
چرخه‌ی داستان‌های نوستالژیک خاطره‌ای
خانه‌ی روشن ما کی بر باد رفت؟
خانه‌ی رو به زوال
رئالیسم جادویی
فمینیسم، دیروز و امروز
تکاپوهای مطبوعاتی
داستان‌نویسان دهه‌ی شصت
پی‌نوشت‌ها
سه: ره سپردن در مسیری تازه
پی‌نوشت
پایان سخن
کتاب نامه
نمایه