معرفی و دانلود کتاب تفتیش عقاید

معرفی کتاب تفتیش عقاید

کتاب تفتیش عقاید از دبورا بکراش به یکی از بحث‌برانگیزترین دوران‌ها در تاریخ مسیحیت می‌پردازد. مورخان درباره‌ی این دوره‌ی تاریخی اظهار نظرهای متفاوتی داشته‌اند. بعضی معتقدند که تفتیش عقاید کلیسا، فقط برای یکدست کردن جامعه‌ی اروپا کاربرد داشته و برخی آن را تشکیلاتی مخوف برای افزایش قدرت کلیسا می‌دانند. بکراش در این اثر، روند آغاز به کار دستگاه تفتیش عقاید و چرایی از بین رفتن آن را بررسی می‌کند.

درباره‌ی کتاب تفتیش عقاید

وقتی اصطلاح تفتیش عقاید به گوشمان می‌خورد، بلافاصله تصویر اتاق‌های شکنجه و سیاهچاله‌هایی پر از زندانیان زخمی و جادوگران سوخته در آتش به ذهنمان می‌رسد. البته که همه‌ی این‌ها در تفتیش عقاید جای داشت؛ اما این تشکیلات فقط به همین موارد محدود نمی‌شد. کتاب تفتیش عقاید (The Inquisition) با دیدی همه‌جانبه، این دوران تاریک کلیسای کاتولیک را به تصویر می‌کشد.

اغلب مسیحیان در قرن دوازدهم اعتقاد داشتند که یکپارچگی در امور دینی، منجر به امنیت در اروپا می‌شود. در آن زمان گروه‌هایی بودند که در آموزه‌های مذهب کاتولیک شک می‌کردند و قدرت کلیسا را زیر سؤال می‌بردند. پاپ و زیردستانش که اقتدار خود را در خطر می‌دیدند، سعی کردند هرگونه تهدید علیه خود را در نطفه خفه کنند. این‌چنین بود که دستگاه تفتیش عقاید به وجود آمد. هدف اصلی این تشکیلات، حذف دیدگاه‌های بدعتگذارانه بود.

دبورا بکراش (Deborah Bachrach) در فصل اول کتاب تفتیش عقاید، تاریخچه‌ی آغاز به کار این دستگاه مخوف دینی را بررسی می‌کند. نخستین نشانه‌های بدعتگذاری در اواخر قرن دوازدهم به وجود آمد؛ زمانی که فرقه‌ای مذهبی به نام کاتارها ظهور کرد. کاتارها به نظام اجتماعی کلیسا و مقام پاپ انتقاداتی داشتند؛ همین عقاید باعث شد که اینوکنتیوس سوم، پاپ آن زمان، دست به اقدامی جدی بزند. او اسقف‌ها، سربازها و درنهایت مردم را تحریک کرد تا این فرقه‌ی مذهبی گمراه را از ریشه نابود کند. در این هنگام بود که اختیارات دستگاه تفتیش عقاید گسترش یافت.

موضوع فصل دوم کتاب تفتیش عقاید، ساختار این دستگاه است. مأموران این دستگاه در شهرهای مختلف، تحقیق می‌کردند و شایعات مربوط به بدعتگذاری را جمع‌آوری می‌نمودند. سپس شخص مظنون را دستگیر و زندانی می‌کردند. اگر آن شخص اهمیت داشت، او را به‌سرعت شکنجه می‌کردند و تا اعتراف گرفتن از متهم، به شکنجه‌ی او ادامه می‌دادند. بعد از اعتراف نیز او را محکوم می‌کردند و به بدترین شکل ممکن می‌کشتند. اگر مظنون فرد کم‌اهمیتی بود، او را به مدتی طولانی در زندان‌های تاریک و دورافتاده‌ی دستگاه تفتیش عقاید حبس می‌نمودند و تا سال‌ها به او هیچ توجهی نمی‌کردند. کمتر کسی از این زندان‌های مخوف جان سالم به در می‌برد؛ با این حال حق نداشت که تجربیات خود را در اختیار دیگران قرار دهد. دبورا بکراش معتقد است که این روش‌ها از دوران باستان در میان رومیان رواج داشته و مأموران دستگاه تفتیش عقاید، همان رویه‌ی باستانی را در پیش گرفته بودند.

دستگاه تفتیش عقاید در کشور اسپانیا بیش از دیگر کشورهای اروپایی نفوذ داشت؛ به همین دلیل فصل سوم کتاب تفتیش عقاید به‌طورکامل به اسپانیا اختصاص دارد. شاه فردیناند و پاپ، توماس دوتورکمادا را به ریاست دستگاه تفتیش عقاید منصوب کردند و او نیز برای سر و سامان دادن به این تشکیلات، از هیچ تلاشی فروگذار نکرد. تشکیلاتی که تا چهار قرن، با قدرت به کار خود ادامه داد. حتی بعداً شعبه‌های دیگری در سراسر امپراتوری اسپانیا مانند کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی نیز تأسیس شد! یکی از مسائل مهمی که دبورا بکراش در این فصل به آن می‌پردازد، اخراج کردن یهودیان از قلمرو اسپانیاست.

در فصل چهارم کتاب تفتیش عقاید تصاویر وحشتناکی از مجازات گناهکاران مشاهده می‌شود. آن‌ها در ملأ عام شلاق می‌خوردند، به مکان‌های زیارتی دور و دراز تبعید می‌شدند، به حبس ابد در زندان محکوم می‌شدند، زنده‌زنده در آتش می‌سوختند یا اعدام می‌شدند. دبورا بکراش در فصل پنجم به قربانیان مشهور تفتیش عقاید مانند پتروس والدوس، ژاندارک، یان هوس، جیرولامو ساوونارولا و جوردانو برونو می‌پردازد. فصل ششم کتاب هم به زوال تدریجی دستگاه تفتیش عقاید اختصاص دارد.

انتشارات ققنوس کتاب تفتیش عقاید را با ترجمه‌ی مهدی حقیقت‌خواه در مجموعه‌ی تاریخ جهان خود منتشر کرده است.

درباره‌ی مجموعه تاریخ جهان

مجموعه‌ی تاریخ جهان نام مجموعه‌ای 87 جلدی از انتشارات ققنوس است که هر جلد آن ترجمه‌ای از مجموعه‌‌ی World History به حساب می‌آید. دان ناردو، مایکل وی. آزکان، جیمز آ. کوریک و بسیاری دیگر از صاحب‌نظران حوزه‌ی تاریخ، نویسندگان هر جلد از این مجموعه هستند. هر جلد از مجموعه‌ی تاریخ جهان یک دوره‌ی مهم تاریخی را از نظر سیاسی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی با زبانی ساده به خوانندگان می‌شناساند. بعضی از کتاب‌های این مجموعه عبارتند از: «جنگ کره»، «آمریکا و روسیه»، «اسطوره‌های یونان و روم»، «پیدایش مسیحیت»، «جنگ کریمه»، «امپراتوری مغول» و... . مخاطبان اصلی این کتاب‌ها نوجوانانی هستند که می‌خواهند دانش عمومی خود را پایه‌ریزی کنند اما بزرگسالان و علاقه‌مندان و پژوهشگران نیز می‌توانند از مطالب کتاب‌های این مجموعه بهره‌ی بسیار ببرند.

کتاب تفتیش عقاید برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب تفتیش عقاید برای کسانی نوشته شده که به تاریخ اروپا و کلیسای کاتولیک علاقه دارند.

در بخشی از کتاب تفتیش عقاید می‌خوانیم

گارسیا، در بازگشت از یک سفر زیارتى به مرقد سن جیمز در کومپوستلا، شب را در مهمانسرایى توقف کرد. هنگامى که در خواب بود، اوباش خورجین‌هایش را زیر و رو کردند و در میان وسایلش چیزى یافتند که آن را نان مقدس آیین عشاى ربانى، از آن نوع که کشیش در جریان مراسم عشاى ربانى تبرک مى‌کند، تشخیص دادند. این سؤال به وجود آمد که چرا گارسیا، به جاى آن که نان را به شیوه‌ی معمول در جریان مراسم عشاى ربانى بخورد، آن را از کومپوستلا همراه خود آورده است.

گارسیا را به دادگاه تفتیش عقاید کشاندند و او را در معرض آزمایش با آب و خفه کردن با طناب قرار دادند. گارسیا در زیر شکنجه اعتراف کرد که به دین یهودى بازگشته است و پاى تازه‌مسیحیان دیگرى را هم به میان کشید، که آن‌ها هم به نوبه‌ی خود به دادگاه تفتیش عقاید آورده شدند و در زیر شکنجه باز هم پاى عده‌ی دیگرى را به میان کشیدند.

در زیر شکنجه‌ی شدید، چندین یهودى اعتراف کردند که در جمعه مقدس در شهر لاگوئاردیا در مرکز اسپانیا پسر بچه‌ی چهارساله‌اى را «به شیوه‌اى که یهودیان عیسى مسیح را به صلیب کشیده بودند» مصلوب کرده‌اند. گزارش شد که کودک را واداشته بودند که چندین مایل صلیب را با خود بکشد و 5500 بار او را شلاق زده بودند و پس از قتل آیینى او، یهودیان اقدام به در آوردن قلبش کرده بودند.

با آن که جسدى پیدا نشد و هیچ پدر و مادر هراسانى گزارشى از فرزند گم‌شده‌ی خود نداد، دادگاه لاگوئاردیا هجده ماه به درازا کشید. وقتى اخبار مباحث جنجالى آن برملا شد، محاکمه انتقادهاى تند ضدیهودى را برانگیخت. چندین یهودى در رابطه با قضیه‌ی لاگوئاردیا به ارتکاب جرایم مختلفى مقصر شناخته شدند و از طرف دادگاه تفتیش عقاید تحویل مقامات محلى کشورى داده شدند تا سوزانده شوند. کودک ناشناخته، یا همان قربانى پندارى، با نام کریستوبال قدیس اعلام شد و به یادبود او در ناحیه لاگوئاردیا معبدهایى ساخته شد.

فهرست مطالب کتاب

رویدادهاى مهم در تاریخ تفتیش عقاید
پیشگفتار: تفتیش عقاید چه بود؟
1: برپایى تفتیش عقاید
2: ساختار دستگاه تفتیش عقاید
3: تفتیش عقاید اسپانیایى
4: مجازات گناهکاران
5: قربانیان مشهور تفتیش عقاید
6: زوال تدریجى تفتیش عقاید
یادداشت‌ها
واژه‌نامه
براى مطالعه بیش‌تر
دیگر آثار مورد استفاده