معرفی و دانلود کتاب بازیگری: شش درس نخست

معرفی کتاب بازیگری: شش درس نخست

ریچارد بولسلافسکی در کتاب بازیگری: شش درس نخست از اسرار و تکنیک‌های بازیگری در تئاتر پرده برمی‌دارد. شاید شش درسی که این نویسنده به بازیگران می‌دهد، در نگاهِ اول ساده به نظر برسد، اما عمل به آن در حینِ ایفای نقش می‌تواند هر آماتوری را به یک بازیگرِ کارکشته تبدیل کند؛ فقط به شرطِ آنکه استعدادش را داشته باشد.

درباره‌ی کتاب بازیگری: شش درس نخست

کتاب بازیگری: شش درس نخست (Acting: The First Six Lessons) اولین جلد از مجموعه‌ی درباره‌ی تئاتر است که توسط نشر افکار منتشر شده. این کتاب یکی از جذاب‌ترین و پرطرفدارترین کتاب‌های نظری در حوزه‌ی بازیگری تئاتر است و توسط استادی چیره‌دست به نامِ ریچارد بولسلافسکی (Richard Boleslavsky) نوشته شده. به عقیده‌ی این استادِ بازیگری، تئاتر رازی است بزرگ، رازی که دو پدیده‌ی سرمدی به‌طرز شگفت‌انگیزی در آن به هم می‌آمیزند؛ رویای کمال و رویای جاودانگی. او چنین تئاتری را شایسته‌ی این می‌داند که انسان عمرش را صرفِ آن کند. این کتاب بر روی شش درسِ اصلی بنیان نهاده شده؛ تمرکز، حافظه‌ی احساسی، بازی دراماتیک، شخصیت‌سازی، مشاهده و ریتم.

«خوب گوش کن و دقیق جواب بده. هیچ تا حالا کسی رو در گرماگرمِ کارش، غرقِ یه قضیه‌ی خلاقانه دیده‌ای؟ مثلاً خلبانی رو که بر فراز اقیانوسی در پروازه و مسئولیت جان هزاران نفر به عهده‌شه، یا زیست‌شناسی رو که پشتِ میکروسکوپش نشسته، یا مهندس معماری که روی طرح یک پلِ پیچیده کار می‌کنه، یا بازیگر بزرگی که داره قطعه‌ی ظریفی رو بازی می‌کنه؟»

این سوالاتی است که شخصیتِ اصلی یا همان نویسنده از دختری کم‌سن‌وسال که برای بازی کردن در تئاتر نزد او آمده، می‌پرسد. کتاب بازیگری: شش درس نخست در قالب نمایشنامه نوشته شده. ریچارد بولسلافسکی از خلال دیالوگ‌های میان دخترک و استاد، درس‌های بازیگری را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. دخترک در ابتدا ادعا می‌کند که بازیگری را بسیار دوست دارد و قبلاً چندین بار تجربه‌ی بازی در تئاترهای مدرسه‌ای را داشته، اما استاد معتقد است که علاقه به تئاتر برای ورود به این حوزه کافی نیست و هرچند استعداد را می‌شود پرورش داد، اما نمی‌شود آن را به وجود آورد. او همچنین به دختر هشدار می‌دهد که برای ورود به عرصه‌ی تئاتر باید همه‌ی زندگی‌اش را وقفِ آن کند و بی‌هیچ چشم‌داشتی هر رنجی را به جان بخرد. وقتی دخترک این شروط را می‌پذیرد و آمادگی خود را اعلام می‌کند، استاد درس یکم را به‌طور غیرمستقیم به او می‌دهد.

اولین درسِ کتاب بازیگری: شش درس نخست، بر این نکته تأکید می‌ورزد که بازیگر هنگام ایفای نقش نباید به هیچ چیزی غیر از شخصیتی که نقشش را بازی می‌کند و رویدادی که در صحنه در جریان است، توجه کند. بازیگر موظف است تمام قوای روحی، ذهنی و جسمیِ خود را وقفِ موضوعی مشخص کند و از توجه نشان دادن به عواملی که حواسش را پرت می‌کنند، پرهیز کند. ریچارد بولسلافسکی مثالِ پیرمردی را می‌زند که چهل‌وهشت ساعت مداوم در طوفان سکانِ قایقش را رها نکرد و تا آخرین لحظه حواسش را بر روی هدایت قایق متمرکز کرده بود. این یعنی که تمرکز حواس می‌تواند حتی ما را ورای قوای جسمانی‌مان، وفادار به هدف نگه دارد.

در صحنه‌ی بعد، دخترک پس از گذشت مدت زمانی، دوباره نزد مرد می‌آید تا از او بخواهد در نقشی که در تئاتر نصیبش شده، یاری‌اش کند. استاد در جوابِ مشکلِ دخترک برای بازی در صحنه‌ای که احساس شادی و غمِ توامان می‌طلبد، کمک گرفتن از حافظه‌ی ناخودآگاه احساسی یا حافظه‌ی عاطفی را پیشنهاد می‌کند. این حافظه بخشی اساسی از زندگی و حرفه‌ی انسان را تبدیل به تجربه می‌کند. بازیگر ملزم است یاد بگیرد چطور از این حافظه‌ی احساسی استفاده کند. احساساتی که قبلاً توسط او در زندگی شخصی تجربه شده و حالا جایی در ضمیر ناخودآگاهش محفوظ مانده‌اند، بهترین ابزاری هستند که بازیگر می‌تواند به آن متوسل شود، حتی بهتر از اجرای تکنیک‌های دستوری.

ریچارد بولسلافسکی به همین ترتیب در چهار صحنه‌ی دیگر، درس‌های خود را تکمیل می‌کند. انتخابِ این قالبِ روایی و نمایشی برای کتابِ نظریِ بازیگری: شش درس نخست، آن را به اثری پرطرفدار تبدیل کرده است. نشر افکار اقدام به چاپ و انتشار این کتاب با ترجمه‌ی حسن ملکی کرده است.

کتاب بازیگری: شش درس نخست برای چه کسانی مناسب است؟

خواندن این کتاب برای هر کسی که به هنر بازیگری علاقه‌مند است، ضروری می‌نماید.

در بخشی از کتاب بازیگری: شش درس نخست می‌خوانیم

دخترک: اونجا که شروع کردید به اسم بردن از بازیگرها و دیالوگ‌های نقش‌هاشون، بازی شما چی بود؟ خیلی با تأسف و حسرت همراه بود. «ستون فقرات» مورد توافقمون یادتون رفت؟ قرار شد «قوی، باروحیه، سریع» و از این حرفا باشه...
من: نه یادم نرفت. می‌خواستم تو رو وادار کنم بگی «آخی!». یه راه هم بیشتر نداشتم، به قول معروف حس هم‌دردیت رو با خودم برانگیزم. که این به‌نوبه‌ی خودش باعث شد راجع‌به کلماتی که گفتم فکر کنی و خودت نتیجه‌ای رو که من دنبالش بودم بیرون بکشی.
دخترک: به عبارت دیگه، شما غم‌انگیز بازی کردید تا غمم بگیره؟
من: بله، و این کار رو «قوی، باروحیه، سریع» انجام دادم.