معرفی و دانلود کتاب کلاه

معرفی کتاب کلاه

در دل یک شهر خاکستری، جایی دور از سرزمین مادری، پسربچه‌ای هر صبح کلاه کهنه‌ی رنگ‌ورو رفته و بزرگی را می‌چپاند روی سرش تا کسی موهای سیاهِ قشنگش را نبیند. کتاب کلاه نوشته‌ی زولفو لیوانلی، داستان پسربچه‌ای مهاجر در سرزمینی ناآشنا را به تصویر می‌کشد که برای مسخره‌نشدن به‌خاطر رنگ متفاوت موهایش، خودش را پشت یک کلاه پنهان می‌کند؛ کلاهی که روی تنهایی‌اش سایه می‌اندازد و او را از دنیای بی‌رحم پیش رویش پنهان می‌کند.

درباره‌ی کتاب کلاه

بوی علف تازه، خاک نم‌خورده، صدای بع‌بع گوسفندها و آغوش گرم مادربزرگ و... همه‌ی این‌ها برای ییلماز، پسرک قصه، جایی دور در گذشته‌ای خاک گرفته و مه‌آلود جامانده‌اند. حالا او در شهری بی‌بو، در کوچه‌هایی بی‌صدا، با زبانی که هیچ به گوشش آشنا نیست و در مدرسه‌ای که همه به جز او موهایی طلایی دارند، تنهاست... زولفو لیوانلی (Zülfü Livaneli) در کتاب کلاه (Şapka) با زبانی ساده و نگاهی ژرف، قصه‌ای از دردهای خاموش کودکانی نوشته است که میان ریشه‌ها و مرزها، دنبال جایی برای بودن می‌گردند.

ییلماز روزی در خیابان کلاهی را پیدا می‌کند، همان‌جا می‌گذاردش روی سرش و از آن روز، تصمیم می‌گیرد دیگر کلاه را از سرش برندارد تا دیگر کسی نتواند به‌خاطر تفاوت رنگ موهایش او را مسخره کند. نه در مدرسه، نه در خانه، نه حتی وقت خواب. ییلماز هیچ‌جوره حاضر نیست کلاهش را درآورد...

کلاهِ ییلماز شاید سیاهی موهایش را بپوشاند؛ اما در برابر تاریکی بزرگی که روی قلبش سنگینی می‌کند، کاری از دستش برنمی‌آید؛ زولفو لیوانلی با زبانی ساده، اما نگاهی عمیق، قصه‌ی کودکی را روایت می‌کند که در میان دو جهان گیر کرده است: جهانی که به آن تعلق دارد، ولی از آن دور افتاده و جهانی که در آن زندگی می‌کند، ولی در آن پذیرفته نمی‌شود. داستان به آرامی دردهای پنهانی از مهاجرت را بازتاب می‌دهد که در وجود کودک ته‌نشین می‌شوند، بی‌آن‌که بتواند از آن‌ها رهایی یابد و یا واژه‌ای برای بیان حس‌وحالش پیدا کند.

این کتاب، داستان تمام کودکانی‌ست که با دنیایی ناآشنا روبه‌رو می‌شوند؛ دنیایی که با پوست، زبان، لباس یا حتی غذاهای مادری‌شان و هرچیزی که از قبل می‌شناختند یا بلد بودند، تفاوت دارد. این کتاب به کودکان مهاجر فرصت می‌دهد تا احساساتشان را در قالب یک داستان با شخصیت‌های دوست‌داشتنی شبیه‌سازی کنند و با کمک آن راهی برای دیده‌شدن و درک رنج‌های قلب کوچکشان پیدا کنند.

کتاب کلاه با ترجمه‌ی پری اشتری از انتشارات کتاب دوک به چاپ رسیده و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

کتاب کلاه برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب کلاه مناسب کودکانی‌ست که به هر دلیلی تجربه‌ی مسخره‌شدن توسط هم‌سن‌وسالانشان را داشته‌اند؛ به‌ویژه کودکانی با تجربه‌ی مهاجرت، یا آن‌هایی که در کلاس‌هایشان، هم‌کلاسی‌هایی از سرزمین‌های دیگر دارند. همچنین برای بزرگ‌ترهایی که دلشان می‌خواهد درک عمیق‌تری از دنیای کودکان مهاجر داشته باشند نیز این کتاب مثل چراغی در دل تاریکی برایشان خواهد بود.

در بخشی از کتاب کلاه می‌خوانیم

وقتی زنگ خورد، از کلاس دویدم بیرون و مستقیم رفتم سمت فضای سبزی که پشت مدرسه بود. چشم‌هام رو بستم و شروع کردم به حرف‌زدن با مادربزرگم: «مسخره‌م می‌کنن مامان‌بزرگ. من این وضع رو چه‌جوری تحمل کنم؟ دیگه دلم نمی‌خواد برم مدرسه. کاش بیای و نجاتم بدی. می‌خوام برگردم ترکیه، برگردم روستامون.»

یهو متوجه شدم که اشک از چشم‌هام سرازیر شده و دارم گریه می‌کنم. از سرما مچاله شده بودم و دندون‌هام تق‌تق می‌خوردن به همدیگه. تازه متوجه شدم که هوا تاریک شده و ساختمون‌های بلند و راه‌ها و مدرسه رو تاریکی پوشونده. چراغ‌های خیابون‌ها روشن شده بودن.

دست‌هام یخ زده بود. گذاشتمشون توی جیب شلوارم و خسته و آشفته برگشتم خونه.

مامانم وقتی در رو باز کرد با عصبانیت پرسید: «کجا بودی تا حالا؟»

جواب ندادم. بابام توی سالن نشسته بود و با اینکه آلمانی نمی‌فهمید، داشت با دقت تلویزیون نگاه می‌کرد.

رفتم توی اتاقم. دل‌درد شدیدی گرفته بودم. مامانم پشت سرم اومد و دید که توی اتاق تاریک نشسته‌م و دارم گریه می‌کنم. نشست کنارم و پرسید: «چی شده ییلماز؟» خودم رو انداختم توی بغل مامانم و با هق‌هق گفتم که دلم درد می‌کنه.