معرفی و دانلود کتاب پیدایش هند نوین

معرفی کتاب پیدایش هند نوین

تاریخ پرفرازونشیب شبه‌قاره‌ی هند در دو قرن اخیر، موضوع کتاب پیدایش هند نوین است. جان ام. دان در این اثر از زمانی می‌گوید که هندوستان به یکی از مستعمره‌های بریتانیا تبدیل شد، به شورش‌های مردم در این دوران اشاره می‌کند، رهبران جنبش استقلال هند یعنی مهاتما گاندی و جواهر لعل نهرو را معرفی می‌کند و به تلاش‌های محمدعلی جناح برای به وجود آوردن سرزمینی مسلمان و مستقل از هند به نام پاکستان می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب پیدایش هند نوین

«سال‌ها پیش ما میعادی با سرنوشت داشتیم و اکنون زمان آن فرارسیده است که میعاد خود را عملی کنیم. در نیمه‌شب، زمانی که جهان به خواب می‌رود، هند برای بازپس‌گیری آزادی بیدار خواهد شد. لحظه‌ای بی‌سابقه‌ در تاریخ فرامی‌رسد که ما از هند کهنه به سوی هند نوین قدم برمی‌داریم. زمانی که عصری به پایان می‌رسد و روح ملتی که مدت‌ها سرکوب شده بود، دوباره برانگیخته می‌شود. شایسته است که در این لحظه‌ی بزرگ، تعهد خود را به سرزمین هند و مردمش و همین‌طور آرمان بزرگ بشریت عملی کنیم. در طلیعه‌ی تاریخ، کشور هندْ جست‌وجوی پایان‌ناپذیر خود را آغاز کرد و زمان از پی زمان، شاهد مجاهدت و شکوه موفقیت‌ها و شکست‌های پرشمار بود. او از این تلاش غافل نشد و آرمان‌های خود را فراموش نکرد. ما امروز به دوره‌ای از تیره‌بختی پایان می‌دهیم و هند دوباره خود را بازمی‌یابد. دستاوردی که امروز رسیدن به آن را جشن می‌گیریم، فقط یک گام است. فرصت‌ها،‌ پیروزی‌ها و کامیابی‌های بیشتری در انتظار ماست. آیا به اندازه‌ی کافی دلیر و دانا هستیم که از این فرصت‌ها استفاده کنیم و چالش‌های روزهای آینده را در آغوش بگیریم؟»

این جملات بخشی از سخنرانی جواهر لعل نهرو، اولین نخست‌وزیر هند، در آستانه‌ی استقلال هند هستند. این سخنرانی یکی از مهم‌ترین و الهام‌بخش‌ترین سخنرانی‌های قرن بیستم به حساب می‌آید و ماهیت جنبش استقلال هند علیه حکومت استعماری بریتانیا را تماماً به تصویر می‌کشد. زمانی که هند نوین در حال متولد شدن بود و همه‌ی مردم از شوق رسیدن به آزادی، سر از پا نمی‌شناختند. اما رسیدن به این لحظه پس از کشتارها، خشونت‌ها و خونریزی‌های فراوان میسر شده بود و چه کسی می‌دانست که پس از استقلال هند چه چیزی در انتظار مردم خواهد بود. جان ام. دان (John M Dunn) این مسیر پرفرازونشیب را در کتاب پیدایش هند نوین (Birth of Modern India) با جزئیاتی کامل توصیف می‌کند.

از همان ابتدا سؤالی در ذهن خوانندگان شکل می‌گیرد: هند که سرزمینی آزاد بود و دیر زمانی هم بخشی از امپراتوری ایران به حساب می‌آمد، چگونه به یکی از مستعمرات انگلیس تبدیل شد؟ اغلب مردم هند به آیین هندو اعتقاد داشتند و پس از حمله‌ی حکومت‌های مسلمانی چون غزنویان به این سرزمین، دین اسلام پیروان بسیاری در هند داشت. تا زمان سلطنت اورنگ‌زیب، هندوها و مسلمانان با تساهل هر چه تمام‌تر در کنار یکدیگر زندگی می‌کردند. اما اورنگ‌زیب می‌خواست هندوستان را به یک سرزمین یکپارچه مسلمان بدل کند. او در انجام این کار ناموفق بود و پس از او، سلسله‌ی گورکانیان هند اندک‌اندک قدرت خود را از دست دادند. این‌که چگونه بریتانیایی‌ها با کمپانی هند شرقی توانستند این سلسله‌ی مغول را از پای درآوردند و تسلط هندوستان را در دست بگیرند، در فصل اول کتاب پیدایش هند نوین آمده است.

برخی از مردم هند در آغاز افتخار می‌کردند که بخشی از امپراتوری بریتانیا هستند؛ اما اندک‌اندک مخالفت علیه حضور انگلیسی‌ها در خاک سرزمینشان به خشمی سرکشانه و شورش‌های پی‌درپی منجر شد. نخستین جنگ استقلال هند در 29 مارس 1857 اتفاق افتاد؛ زمانی که سربازان هندی ناگهان سر به شورش برداشتند و قتل‌عامی تمام‌عیار به راه انداختند. مردم بریتانیا نسبت به این کشتار وحشیانه واکنش نشان دادند و در مقابل، سربازان بریتانیایی نیز شورشیان و دشمنان بریتانیا را حلق‌آویز کردند. دولت بریتانیا قدرت را از کمپانی هند شرقی گرفت و دوران جدیدی را در فرمانروایی بر سرزمین هند به وجود آورد. جان ام. دان در فصل دوم کتاب پیدایش هند نوین به این دوران می‌پردازد.

مهاتما گاندی، محمدعلی جناح و جواهر لعل نهرو سه نفری بودند که رهبری جنبش استقلال هند را در دست گرفتند. داستان کامل زندگی این سه فرد در فصل سوم کتاب پیدایش هند نوین آمده است. هر سه در حرفه‌ی وکالت مشغول به کار بودند و در انگلیس تحصیل کرده بودند. محمدعلی جناح پس از وارد شدنش به عرصه‌ی سیاست، به‌سرعت در میان مردم محبوبیت به دست آورد. او نیز از سرزمین هند بود و با وجود حمایتش از جنبش مسلمانان،‌ مانند آن‌ها به تشکیل یک کشور جداگانه‌ی مسلمان نمی‌اندیشید. اما پس از سخنرانی شاعر معروف، محمد اقبال، مبنی بر اینکه چهار ایالت و منطقه‌ی شمال غربی هند باید استقلال سیاسی داشته باشند، به هند بازگشت و عزم خود را جزم کرد که کشور جدید پاکستان را به سرزمینی جداگانه برای مسلمانان هند تبدیل کند.

در دهه‌ی بیست میلادی چنددستگی در میان مردم هند مشاهده می‌شد: بعضی می‌خواستند در چارچوب امپراتوری بریتانیا به استقلال برسند،‌ برخی خواهان استقلال کامل بودند، بعضی هم آرمان‌های تجزیه‌طلبانه در سر داشتند. در میان سه رهبری که جان ام. دان در فصل سوم معرفی کرد، بی‌شک مهاتما گاندی بیشترین محبوبیت را داشت. اقدامات او اندک‌اندک سران بریتانیایی را قانع کرد که خودمختاری هند را بپذیرند. فصل چهارم کتاب پیدایش هند نوین به این موضوع اختصاص دارد. بریتانیا پس از جنگ جهانی دوم ضعیف شده بود و کلمنت آتلی، نخست‌وزیر جدید بریتانیا به استقلال هند رضایت داد. گاندی در حاشیه بود و جواهر لعل نهرو مذاکرات را با بریتانیایی‌ها پیش می‌برد. در این میان محمدعلی جناح فقط و فقط می‌خواست هند را تقسیم کند و کشور پاکستان را به وجود آورد. با ورود لرد مونتباتن به اقامتگاه رسمی نایب‌السلطنه و سیاست‌هایی که در پیش گرفت، به نظر می‌رسید بحران تقسیم هند به‌زودی حل شود. در فصل پنجم درباره‌ی این بحران بیشتر می‌خوانید.

مرزبندی‌ها انجام شد و دولت جدیدی با نام «جمهوری اسلامی پاکستان» سربرآورد. در نیمه‌شب 15 اوت 1947، اتحادیه‌ی هند پرچم جدید خود را برافراشت و نهرو سخنرانی به‌یادماندنی خود را ایراد کرد. در یک شب، سرنوشت میلیون‌ها نفر تغییر کرده بود: حالا آن‌ها یا پاکستانی بودند یا هندی. ناگهان تعصب، نفرت،‌ ترس و انتقام‌جویی سربرآورد و مسلمانان به هندوها و سیک‌ها حمله کردند و از آن‌سو، هندوها و سیک‌ها خانه‌های مسلمانان را غارت کردند. یکی از وحشتناک‌ترین صحنه‌های تاریخ کشور هند به وجود آمده بود؛ درست همان زمانی که پرچم هند نوین، برافراشته شده بود. در این میان گاندی بود که مردم را از چنین آشوبی نجات داد. اقدامی که به قتلش منجر شد. جان ام. دان در آخرین فصل کتاب پیدایش هند نوین، از جنون و کشتار می‌گوید. پس از سال‌ها تلاش برای رسیدن به آزادی، باز هم باید خون‌های بسیاری بر زمین ریخته می‌شد.

کتاب پیدایش هند نوین با ترجمه‌ی مهدی حقیقت‌خواه و در مجموعه‌ی تاریخ جهان انتشارات ققنوس به چاپ رسیده است.

درباره‌ی مجموعه تاریخ جهان

مجموعه‌ی تاریخ جهان نام مجموعه‌ای 87 جلدی از انتشارات ققنوس است که هر جلد آن ترجمه‌ای از مجموعه‌‌ی World History به حساب می‌آید. دان ناردو، مایکل وی. آزکان، جیمز آ. کوریک و بسیاری دیگر از صاحب‌نظران حوزه‌ی تاریخ، نویسندگان هر جلد از این مجموعه هستند. هر کتاب از مجموعه‌ی تاریخ جهان یک دوره‌ی مهم تاریخی را از نظر سیاسی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی با زبانی ساده به خوانندگان می‌شناساند. بعضی از کتاب‌های این مجموعه عبارتند از: «جنگ کره»، «آمریکا و روسیه»، «اسطوره‌های یونان و روم»، «پیدایش مسیحیت»، «جنگ کریمه» و «امپراتوری مغول». مخاطبان اصلی این کتاب‌ها نوجوانانی هستند که می‌خواهند دانش عمومی خود را پایه‌ریزی کنند؛ اما بزرگسالان و علاقه‌مندان و پژوهشگران نیز می‌توانند از مطالب کتاب‌های این مجموعه بهره‌ی بسیار ببرند.

کتاب پیدایش هند نوین برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به تاریخ هند مخاطبان اصلی کتاب پیدایش هند نوین هستند.

در بخشی از کتاب پیدایش هند نوین می‌خوانیم

در پایان سال 1919، جواهرلعل نهرو داشت شبانه با قطار از آمریتسار، به دهلی سفر می‌کرد که متوجه شد سرتیپ رِجینالد دایر، فرمانده کشتار آمریتسار در چند ماه پیش از آن هم‌کوپه‌ای اوست. گزیده‌ی زیر از کتاب یک دودمان هندی: سرگذشت خانواده‌ی نهرو گاندی، نوشته‌ی علی طریق، خاطره‌ی نهرو را از این برخورد بیان می‌کند:

«کوپه‌ای که واردش شدم تقریباً پر بود و همه‌ی جای خواب‌ها در اشغال مسافرانی بود که خوابیده بودند، به‌جز یکی در ردیف بالا. من در جای خواب بالایی جا گرفتم. صبح که شد متوجه شدم که همه‌ی مسافران هم‌کوپه‌ای من افسران ارتش‌اند. آن‌ها با صدای بلند با هم حرف می‌زدند و من به‌ناچار می‌شنیدم. یکی از آن‌ها با لحنی پرخاشجویانه و پیروزمندانه داد سخن می‌داد و من خیلی زود متوجه شدم که او دایر، قهرمان [کشتار] جَلیان‌والا باغ، است که دارد شاهکارهایش را در آمریتسار با آب‌ و تاب تعریف می‌کند. یادآور می‌شد که چطور تمام شهر در دستش بود و دلش می‌خواست این شهر شورشی را به تلی از خاکستر تبدیل کند، اما دلش به رحم آمد و این کار را نکرد... از شنیدن حرف‌های او و مشاهده‌ی رفتار سنگدلانه‌اش به‌شدت برآشفته شدم، به طوری که در ایستگاه دهلی با همان پیژامه و لباس خواب از قطار پیاده شدم.»

این برخورد تصادفی سمت ‌و ‌سوی زندگی نهرو را تغییر داد. حرفه‌ی حقوقی را کنار گذاشت و برای مبارزه در راه استقلال هند به کنگره‌ی ملی هند پیوست و یکی از رهبران بلند‌پایه‌ی آن شد. دو سال بعد، مشارکت بی‌پروای او در جنبش پرهیز از همکاری گرفتار زندانش کرد. اما این آخرین باری نبود که او به دلیل فعالیت علیه حکومت بریتانیایی مدتی را پشت میله‌ها می‌گذراند. او روی‌هم‌رفته حدود نُه سال زندانی سیاسی بود.

فهرست مطالب کتاب

رویدادهای مهم در جریان پیدایش هند نوین
پیشگفتار: میراث بزرگی و ناسازگاری
1: هند کهن و کمپانی هند شرقی
2: برآمدن جنبش‌های ملی
3: سه بنیانگذار
4: کنگره‌ی ملی هند تغییر روش می‌دهد
5: هند تجزیه می‌شود
6: جنون و مهاجرت
یادداشت‌ها
برای آگاهی بیشتر