معرفی و دانلود کتاب پدران و پسران

معرفی کتاب پدران و پسران

با کتاب پدران و پسران به جامعه‌ی روسیه‌ی قرن نوزدهم سفر می‌کنید. ایوان تورگنیف در مشهورترین رمان خود، کمدی و تراژدی، عشق، سیاست و از همه‌ مهم‌تر شکاف بین دو نسل را به تصویر می‌کشد. آرکادی که به‌تازگی از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده، همراه با دوستش، بازارف، به روستای پدری برمی‌گردد. اما این جوان پیرو مکتب نهیلیسم، به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند ارزش‌های جامعه‌ای را که پدرانش یک عمر در آن زندگی کرده‌اند، درک کند.

درباره‌ی کتاب پدران و پسران

وقتی به زندگی مردم در کشوری متفاوت در گذشته‌ای دور فکر می‌کنیم، اغلب کلیاتی به ذهنمان می‌رسد که به‌هیچ‌وجه نمی‌توانند تجربه‌ی زیسته‌ی آن مردم را منعکس کنند. اما وقتی یک رمان را باز می‌کنیم، از طریق مطالعه به دنیایی دیگر با شخصیت‌های متفاوت می‌رویم که کوچک‌ترین شباهتی به امروز ندارند. روسیه‌ی قرن نوزدهم، جامعه‌ای در حال گذار بود که شکاف‌های اجتماعی و سیاسی متعدد، هر لحظه چهره‌ی آن را تغییر می‌دادند. دو نسلی که در این روسیه زندگی می‌کردند، از نظر فکری با یکدیگر تفاوت‌های زیادی داشتند. اما چنین توصیفی نمی‌تواند جامعه‌ی آن‌ دوره را تماماً به ما بشناساند. ایوان تورگنیف (Ivan Turgenev) در رمان پدران و پسران (Fathers and Sons) با خلق شخصیت‌های پیچیده، گفت‌وگو و تبادل نظر آن‌ها با هم و تقابل هر شخصیت با دیگری، فضای روسیه‌ی قرن نوزدهم را به‌خوبی ترسیم کرده است؛ به‌طوری‌که احساس می‌کنیم همین لحظه در آن‌جا زندگی می‌کنیم.

داستان کتاب پدران و پسران از این قرار است: آرکادی که به‌تازگی از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده است، پس از یک غیبت طولانی به املاک پدری خود بازمی‌گردد. پدرش، نیکلای پترویچ گیرسانف که بی‌صبرانه انتظارش را می‌کشد، پسر خود را همراه با جوانی بلندبالا و عبوس می‌بیند به نام بازارف. آرکادی به پدرش می‌گوید که بازارف یک نیهیلیست است و به هیچ مرامی اعتقاد ندارد. وقتی برادر خوش‌لباس اما سنت‌گرای آقای گیرسانف به دیدن این دو جوان می‌آید، مشاجره‌ها شروع می‌شود. در این میان گیرسانف به‌تازگی از سیستم جدید مزرعه‌داری خود رونمایی کرده؛ اما دهقانان از این نظام نو استقبال نکرده‌اند. نیکلای پترویچ امیدوار است که پسرش به مزرعه‌داری و شغل سنتی خانواده‌ی آن‌ها علاقه‌مند باشد؛ اما با آمدن بازارف به میدان، تمام نقشه‌های او نقش بر آب می‌شوند.

رمان پدران و پسران پس از انتشار، با نقدهای ضد و نقیضی روبه‌رو شد. رادیکال‌های جوان حس کردند که تورگنیف با خلق شخصیت بازارف،‌ عقاید آنان را به سخره گرفته است. لیبرال‌ها یا همان پدران، عقیده داشتند که این کتاب در ستایش عقاید رادیکال است. مرتجعین معتقد بودند که تورگنیف انقلابیون را مورد حمله قرار داده. از چپ و راست، همگان ایوان تورگنیف را ملامت می‌کردند. حتی وقتی چند ماه پس از انتشار کتاب پدران و پسران، مجموعه‌ آتش‌سوزی‌هایی در شهر سنت‌پترزبورگ اتفاق افتاد، همگان نیهیلیست‌های تورگنیف را متهم اصلی قلمداد کردند! تورگنیف که مدت زیادی را در جوامع اروپایی سر کرده بود، تصمیم گرفت دیگر کمتر به سرزمین مادری‌اش سر بزند. او در اواخر عمر و پس از اینکه بحث‌های قدیمی تمام شد، در روسیه مورد استقبال قرار گرفت.

پدران در کتاب پدران و پسران، نماینده‌ی طبقه‌ای مستبد نیستند که در حال شکنجه‌ی فرزندان و رعایای خود هستند. برعکس، آن‌ها اشخاصی مهربان، دوست‌داشتنی و پایبند به سنت هستند که نمی‌توانند آن‌طور که باید، با پسرانشان ارتباط برقرار کنند. آن‌ها جامعه‌ی خود را در حال ویرانی می‌بینند؛ اما هیچ کاری برای نجات جامعه‌شان انجام نمی‌دهند. پسران هم آن شخصیت‌های یاغی و سرکشی نیستند که در هر زمینه‌ای با پدرانشان مخالفت می‌کنند. آرکادی پدرش را دوست دارد و به‌دنبال راهی می‌گردد که دل او را به دست آورد. در این بین شاید بتوان شخصیت بازاروف را از آن آرمان‌گرایانی دانست که قصد دارد با مطالعه و تلاش، جامعه‌ی آرمانی خود را بسازد. او از عقاید سنتی خسته شده و می‌خواهد زندگی خود را وقف مردم کند. بازارف که شخصیتی پیچیده دارد، پسر باهوش و باانرژی یک پزشک ارتش است و با دیدگاه‌های جدید فلسفی به‌خوبی آشناست.

سال‌ها بعد، ایوان تورگنیف ادعا کرد ایده‌ی داستان پدران و پسران پس از مکالمه‌ با یک پزشک جوان روس در قطار، به ذهن او رسید. اما یکی از مهم‌ترین الگوهای شخصیت بازاروف، دوبرولوبف بود. تورگنیف در او ماتریالیسم خام اما قدرتمندی را می‌دید که نیازهای دهقانان را برطرف می‌کرد. البته دوبرولف و تورگنیف در عالم ادبیات با هم اختلاف پیدا کردند و بعدها از یکدیگر فاصله گرفتند. جالب است که اولین بار با رمان پدران و پسران، اصطلاح «نیهیلیسم» وارد ادبیات روسیه شد.

مهری آهی، مترجم کتاب از روسی به فارسی، زندگی‌نامه‌ی ایوان تورگنیف را در مقدمه‌ی کتاب آورده است. انتشارات علمی و فرهنگی کتاب پدران و پسران را به چاپ رسانده است.

نکوداشت‌های کتاب پدران و پسران

• دیدگاه تورگنیف به موضوع شکاف میان نسل‌ها به کتاب پدران و پسران موقعیتی چشمگیر در ادبیات روسیه بخشیده است. (نیویورکر)

• ایوان تورگنیف هر نوع شخصیتی را با هر طبقه‌ی اجتماعی و ثروتی در داستان پدران و پسران توصیف می‌کند. او تقابل میان شهر و روستا، فقیر و ثروتمند، احمق و باهوش، تراژدی و کمدی، غم و شادی و... را به‌خوبی نشان می‌دهد. (هنری جیمز)

• این شاهکار ادبیات روسیه آن‌چنان زیبا و مختصر نوشته شده که وقتی خواندن آن را تمام می‌کنید، حسرت صفحات خوانده‌شده را می‌خورید. (اِن‌پی‌آر)

• ما آن‌قدر چالش میان فرزندان و والدین را دیده‌ایم که با تک‌تک لحظات رمان پدران و پسران همذات‌پنداری می‌کنیم. (مجله‌ی اِیر مِیل)

اقتباس فرهنگی و سینمایی از کتاب پدران و پسران

با وجود شهرت کتاب پدران و پسران، تاکنون آثار هنری کمی از روی آن ساخته شده‌اند که عبارتند از:

• فیلم محصول اتحاد جماهیر شوروی، ساخته‌شده در سال 1958 با بازی ویکتور آودیوشکو و ادوارد مارتسِویچ
• مینی‌سریال 4 قسمتی محصول کشور انگلستان، ساخته‌شده در سال 1971 با بازی جیمز لورنسن، جان بنت و دیوید وود
• نمایشنامه‌ی «پدران و پسران» به قلم جورج اف واکر
• نمایشنامه‌ی «پدران و پسران» نوشته‌ی برایال فریِل

کتاب پدران و پسران برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب پدران و پسران برای علاقه‌مندان به ادبیات کلاسیک روسیه، خواندنی خواهد بود.

در بخشی از کتاب پدران و پسران می‌خوانیم

-او نیهیلیست است.

نیکلای پترویچ با تعجب پرسید: «چطور؟»

پاول پترویچ کاردی را که قدری کره به سر آن بود بلند کرد و لحظه‌ای بی‌حرکت ماند. آرکادی تکرار کرد: «بله، بله، او نیهیلیست است.»

نیکلای پترویچ پس از قدری تأمل گفت: «نیهیل، تا آنجا که من می‌دانم، از ریشه‌ی لاتین است که به معنی هیچ است. پس این کلمه قاعدتاً باید درباره‌ی شخصی به کار رود که.... که به هیچ چیز ایمان نداشته باشد.»

پاول پترویچ جمله‌ی نیکلای پترویچ را تصحیح کرد و گفت: «بگو کسی که به هیچ چیز احترام نمی‌گذارد» و باز مشغول کره مالیدن به روی نان شد.

آرکادی در دنباله‌ی سخنان عموی خود گفت: «کسی که به همه چیز با دیده‌ی انتقاد می‌نگرد.»

پاول پترویچ پرسید: «مگر فرقی هم می‌کند؟»

«البته که فرق می‌کند. نیهیلیست کسی است که در مقابل هیچ اقتداری زانو خم نمی‌کند. کسی است که به هیچ اصلی ایمان ندارد، گرچه آن اصل از طرف همه مورد احترام باشد.»

پاول پترویچ سخنان آرکادی را قطع کرد و گفت: «و به نظر شما این کار مطبوع است؟»

«تا شخص که باشد. یکی از آن لذت می‌برد و دیگری رنج.»