معرفی و دانلود کتاب پانن برگ: الهیات تاریخی

معرفی کتاب پانن برگ: الهیات تاریخی

آلن گالووی در کتاب پانن برگ: الهیات تاریخی به ارزیابی و سنجش انتقادی از آثار برخی اندیشمندان دینی برجسته و بانفوذ عصر کنونی پرداخته است. بخش مهمی از این کتاب مباحثی چون مفاهیم، اصول اعتقادی، مناسک و آموزه‌های مسیحی را دربردارد.

دو راه برای شناخت ولفهارت پانن ‌برگ وجود دارد. یک: به واسطه‌ی مطالعه‌ی آثار مرتبط با الهیات مسیحی به ‌ویژه الهیات پروتستان دهه‌ی 1960 به بعد، دو: خواندن کتاب‌ها و مقالات مربوط به بخش هرمنوتیک به خصوص هرمنوتیک فلسفی که از آرای هایدگر و گادامر تاثیر پذیرفته است.

آلن گالووی (Allan Douglas Galloway) در کتاب پانن برگ: الهیات تاریخی (Pannenberg: Historical Theology) به راه اول شناخت ولفهارت پانن ‌برگ پرداخته و تلاش کرده تا توصیفی کامل، جامع و فشرده از الهیات وی ارائه دهد. به ‌علت نسبتی که بین الهیات پروتستان با فلسفه‌ی عصر جدید وجود دارد و همینطور پیوند هر دو آن‌ها با ذهنی‌گرایی، سنت تفکر دینی پروتستان آرام آرام از محتواهای مشخص آموزه‌های مسیحی دور شده و به روش‌های مختلف کوشیده تا این محتواها را در نظام‌های فلسفی غیر تاریخی یا گفتارهای معنوی و دینی کلی‌گرا حل کند.

برای بسیاری متألهان لیبرال قرن نوزدهم که از فلسفه و دیدگاه اخلاقی کانت الهام می‌گرفتند، محتوای انضمامی آموزه‌های سنتی مسیحیت در بیشتر موارد به خرافه‌پرستی ضدعقلانی شناخته می‌شد و موجب خجلت و شرمساری بود، در‌حالی ‌که از دید اخلاف اگزیستانسیالیست آن‌ها، مسئله‌ی اصلی کشف معنای نمادین این آموزه‌ها در پس محتوا و شکل «اسطوره‌ای» آن‌ها بود. به دلیل سرشت تاریخی الهیات پانن‌ برگ، کتاب حاضر در جهت عکس این گرایش عمومی حرکت می‌کند، و بی‌تردید این امر برای افراد غیرمسیحی دشواری‌هایی به‌ همراه خواهد داشت. البته الهیات پانن ‌برگ نیز یکسره در تاریخ خلاصه نمی‌شود و آلن گالووی نیز کوشیده است تا جنبه‌های فلسفی و متافیزیکی اندیشه‌ی او را برجسته سازد. د‌ر‌ واقع، بسط توان‌های فلسفی نهفته در آرای کلامی پانن ‌برگ و تأکید‌ نهادن بر اهمیت و ضرورت کشف بنیادی متافیزیکی برای الهیات او حرف اصلی آلن گالووی و مهم‌ترین انتقاد او از پانن‌برگ است. در هر حال، درک درست دیدگاه و روش تاریخی پانن‌برگ، مستقل از فهم چگونگی اعمال این روش و نتایج حاصل از آن، ناممکن است.

نباید از یاد برد که تفکر تاریخی پانن ‌برگ نیز ‌نظیر فلسفه‌ی تاریخی هگل، مستقیم و غیرمستقیم، ملهم از اندیشه و ایمان مسیحی است؛ پیوند دیالکتیکی الهیات و تاریخ حاکی از جدایی‌ناپذیر بودن این دو سویه‌ی متمایز در متن تفکر دینی است. از این‌ها گذشته، معنا و ارزش هرمنوتیک، نهایتاً در همدلی، همدردی و فهم دیگری خلاصه می‌شود. بنابراین، اگر شما جویای حقیقت هستید، باید براهین کلامی پانن ‌برگ در باب تثلیث و تجسد و‌... را، درست همانند براهین فلسفی او در باب هستی‌شناسی و معرفت و غیره، به ‌دقت دنبال کنید.

ولفهارت پانن‌برگ (Wolfhart Pannenberg) را بیشتر بشناسیم:

وی متولد 1928، یکی از برجسته‌ترین چهره‌های نسل جدید متألهان آلمانی است. او در سال 1950 در شهر بازل، زیر نظر کارل بارت به تحصیل الهیات پرداخت. در 1951 به هایدلبرگ رفت و در این شهر همراه با گروهی از دانشجویان محقق، نقشی مرکزی در جریانی فکری ایفا کرد که هنوز هم گه‌گاه «حلقه‌ی پانن ‌برگ» خوانده می‌شود. همین گروه بود که مجلد موسوم به وحی به‌ مثابه تاریخ را به ویراستاری پانن ‌برگ منتشر کرد. این اثر اولیه کلید درک بسیاری از تحولاتی است که از آن زمان تا کنون رخ داده است. پس از تکمیل تحقیقات مربوط به رتبۀ دکتری خویش، پانن‌برگ در هایدلبرگ مشغول تدریس شد. او در سال 1958 مقام پروفسور الهیات جامع را در حوزه‌ی کلیسایی واقع در وپرتال (Wuppertal) عهده‌دار شد. در سال 1961 کرسی الهیات جامع در ماینتس (Mainz) به او واگذار شد. وی از سال 1968 به بعد، در همین مقام، در شهر مونیخ مشغول تدریس بوده است.

در بخشی از کتاب پانن برگ: الهیات تاریخی می‌خوانیم:

از دید انسان جدید، جذاب‌ترین ویژگیِ مفهوم انکشاف نفس غیرمستقیم خداوند در تاریخ آن است که این مفهوم ما را از قید اعتقاد به مافوق‌الطبیعه رها می‌سازد، اعتقادی که از عصر ‌روشنگری به بعد، پذیرش آن به مذاق همۀ ما تلخ و ناخوش است. دیگر از سروش غیبی، که حامل حقایق سرّی است، خبری نیست و همچنین از وقایع مافوق‌الطبیعی که در مقام موارد آشکار تجلیات یا افعال الهی باید از باقی تاریخ مجزا شوند. اکنون انکشاف نفس خداوند در متن پیوستگیِ حوادث عادی تاریخ جهانی رخ می‌دهد و، در‌نتیجه، می‌توان با همان روحیۀ عقلانی به سراغش رفت که در سایر شاخه‌های معرفت مشهود است.

همین پیوستگی با سایر حوادث تاریخ جهانی و گشودگی به تحقیق و پرس‌و‌جوی آزاد عقلانی است که انکشاف غیرمستقیم خدا در تاریخ را از دیگر معانیِ وحی جدا می‌سازد. در این مفهوم از وحی، دیگر نیازی نیست ایمان ابزاری برای رسیدن به معرفت باشد، بلکه اکنون معرفت و قضاوت سنجیده است که می‌تواند مبنایی برای ایمان فراهم آورد. حقیقت وحی بر همگان گشوده و آشکار است و همین امر است که، در‌نهایت، آن را به‌نحوی مطلق از «گنوستیسیسم» متمایز می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم 
مقدمه: زندگی و آثار
فصل اول: انسان‌شناسی کلامی
فصل دوم: وحی به‌ مثابه تاریخ
فصل سوم: ایمان و تاریخ
فصل چهارم: پس‌زمینۀ آخرالزمانی عیسی و پیام او
فصل پنجم: رخداد و معنای رستاخیز
فصل ششم: مفهوم خدا نزد یهودیان و یونانیان
فصل هفتم: تثلیث در توحید
فصل هشتم: عیسی
فصل نهم: نتیجه‌گیری
منابع و مآخذ