معرفی و دانلود کتاب هفت دفتر: مجموعه شعر از شاعران معاصر جهان عرب

معرفی کتاب هفت دفتر: مجموعه شعر از شاعران معاصر جهان عرب

کتاب هفت دفتر: مجموعه شعر از شاعران معاصر جهان عرب به ترجمه‌ی حیدر شجاعی، برگزیده‌ی آثار هفت شاعر معاصر جهان عرب است که هر یک نگاه و جهان‌بینی متفاوتی دارند.

این آثار برگزیده از شاعرانی چون؛ نزار قبانی، جبران خلیل جبران، احمد مطر، محمود درویش، سوزان علیوان، ژاکلین سلام و آدونیس است.

نزار قبّانى در مارس 1923 در محلّۀ «المِئذنه» و در یکى از خانه‌هاى بزرگ و قدیمى دمشق متولّد شد. پدرش توفیق القبّانى داراى کارخانۀ قنادى و یکى ازتاجران سرشناس محلّه بود؛ در جنبش ملّى فعالیت ‌مى‌کرد و زندگى و ثروتش را وقف وطن کرد. عمویش ابو خلیل قبّانى شاعر، مؤلف، آهنگساز و بازیگر ماهرى بود؛ و نزار از او چیزهاى بسیارى آموخت.

جبران در سال 1883 در خانواده‌ای مسیحی (مارونی) در روستای کوهستانی «بشری»، در شمال لبنان به دنیا آمد. از آن جا که جبران در فقر بزرگ ‌شد، از تحصیلات رسمی بی‌بهره ماند و آموزش‌هایش محدود به ملاقات‌های منظّم با یک کشیش روستایی بود که او را با اصول مذهب و انجیل و زبان‌های سوری و عربی آشنا کرد.

جبران هشت ساله بود که پدرش به علّت عدم پرداخت مالیّات به زندان افتاد و حکومت عثمانی تمام اموالشان را ضبط و خانواده را آواره کرد. سرانجام مادر جبران تصمیم گرفت با خانواده‌اش به آمریکا کوچ کند. پس از چند سالی، جبران به شوق زادگاه و عشق به آشنایی با زبان و فرهنگ بومی خویش به وطن بازگشت تا تحصیلاتش را به پایان برساند و عربی بیاموزد. وی در سال 1898 وارد بیروت شد و به «مدرسه الحکمه» رفت.

احمد مطر دوران کودکى بسیار سختى داشت و از ادامه تحصیل محروم شد، اما علاقه مفرط او به مطالعه کتب ‌باعث گردید تا کتاب را به عنوان بهترین سلاح براى ‌مبارزه با خشونت و ظلم رژیم صدّام مخلوع بداند. او سرودن اشعار را از چهارده سالگى آغاز کرد. مهمترین دیوان‌هایش: لافتات (پلاکاردها - جلد 1 تا 7)، ما اصعب الکلام (به‌ ناجى العلى 1987)، این المشنوق اعلاه؟ (1989)، دیوان الساعه (1989).

آدونیس شاعر، مترجم، نوشتارنویس، منتقد ادبی و ویراستاری که یکی از اثرگذارترین و برجسته‌ترین شعرای عرب دوره مدرن به شمار می‌رود. آثار وی عبارتند از بیست جلد شعر و سیزده جلد نقد؛ دوازده کتاب ترجمه شده است. شخصیّت‌ها و دانشوران اسلامی به خاطر انتقاد آدونیس از اسلام او را تهدید به مرگ کرده و خواهان سوزاندن کتاب‌های او شده‌اند! وی با وجود این مخالفت از نامزدهای دائمی کسب جایزه نوبل ادبیات است و بزرگترین شاعر زنده و معاصر عرب خوانده شده است.

در بخشی از کتاب هفت دفتر می‌خوانیم:

اسطوره‌ها دروغ مى‌گویند. اسطوره‌ها «کیوبید» را به صورت طفلى کوچک و بالدار به تصویر مى‌کشد. این طفل در لباسى زیبا از پرهاى سفید و در دست‌هایش تیر و کمان و گل سرخى است تا دل‌هاى عشاق را نشانه بگیرد. اما من او را با چشم‌هایم دیدم. مرا باور کنید! او اصلاً شبیه آن تصویر اسطوره‌اى نبود.

در یک صبح خاکسترى رنگ. در قاهره، شهر غبار و نور که شبیه سالخورده‌اى باجامه‌اى خاک آلود، سوار اتومبیلم شدم تا مقدارى روزنامه و مجله بخرم. ناگهان دروسط راه کیسۀ بزرگى را دیدم که بر روى آسفالت خیابان تنها راه مى‌رفت. چشم‌هایم را باور نکردم و با خودم گفتم شاید هنوز از خواب بیدار نشدم! چون خوب دقّت کردم، پسر هفت ساله‌اى رنجور و لاغر دیدم که کیسۀ بزرگى راحمل مى‌کرد و راه مى‌رفت.

کودکى از غبار زمین، زمین را بر دوش مى‌کشید. ناگهان احساس شرم کردم. از لباس‌هایم و از عطرى که زده بودم و از مقدار پولى که در کیفم حمل مى‌کردم. از همۀ زندگى‌ام و از آن پسرى که کیسۀ زباله بر دوش ‌می‌کشید.

به سوى او چشم دوختم
به من نگاه کرد و لبخند زد
لبخندش همچون زخمى عمیق ‌وسعت یافت
همچون گلى که مى‌شکفد.
کمرش مثل کمان‌
نگاهش مثل تیر
لبخندش مثل گل
در وسط انبوهى از زباله‌
آرى! کیوبید
او کیوبید است
موجودى نیازمند و بخشنده عشق
طفلى باجامه‌اى آلوده، اما دو بال داشت
بالى از جنس کیسه زباله با دستانى پوست پوست‌شده و گل آلود
در نگاهش تیرى بود که آرزو مى‌کرد براى جهان قلبى باشد تا آن را نشانه بگیرد!

فهرست مطالب کتاب

دفتر اول: نزار قبّانى‌
دفتر دوّم: جبران خلیل جبران
دفتر سوّم: احمد مطر
دفتر چهارم: محمود درویش‌
دفتر پنجم: ژاکلین سلام
دفتر ششم: سوزان علیوان
دفتر هفتم: آدونیس