معرفی و دانلود کتاب نیاز سنجی آموزشی (کاربردها و روش‌ها): مطالعه موردی سازمان بازرگانی استان تهران

معرفی کتاب نیاز سنجی آموزشی (کاربردها و روش‌ها): مطالعه موردی سازمان بازرگانی استان تهران

کتاب نیاز سنجی آموزشی (کاربردها و روش‌ها): مطالعه موردی سازمان بازرگانی استان تهران به بررسی روش سنجش نیازهای آموزشی سازمان‌ها از منظر سیستمی پرداخته است.

نیازسنجی آموزشی (Educational Needs Assessment) به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی در بسیاری از حوزه‌ها که با برنامه‌ریزی و تدارک پیشاپیش برای دستیابی به اهداف و مقاصد معینی سرو کار دارند، از دیرباز مورد توجه بوده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به لحاظ تحولات عظیم در نظام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، آموزش کارکنان چه در بخش اداری و بخش صنعت و در جمیع ابعاد بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. در این برهه از زمان آموزش کارکنان و توسعه شایستگی‌ها و توانمندی‌های منابع انسانی یکی از اصلی‌ترین اقداماتی بود که برای مواجهه با شرایط پویا و پیچیده در سطح جهانی مطرح شد.

امروزه آموزش نیروی انسانی به عنوان گامی تأثیرگذار در جهت بهسازی و نوسازی توانمندی کارکنان مورد تأکید سازمان‌ها به ویژه سازمان‌های یادگیرنده و پویاست. در فرآیند آموزش نیروی انسانی عوامل زیادی اهمیت دارند، یکی از مهم‌ترین آن‌ها تصریح نیازهای آموزشی هر یک از کارکنان و کل سازمان است.

سنجش نیازها و استفاده از نتایج آن در تصمیمات برنامه آموزشی یکی از دل مشغولی‌های برنامه ریزان و عاملان برنامه ریزی آموزشی از زمان درک ضرورت و اهمیت تعلیم و تربیت توسط آدمی بوده است و متناسب با پیشرفت‌های علمی و افزایش آگاهی افراد و جوامع سیر صعودی را طی نموده است.

این پیشرفت و دگرگونی در ابعاد مختلف و اثرگذاری آن بر عملکرد سازمانی و شغلی کارکنان، متخصصان و صاحبنظران را بر آن داشت تا از اواسط قرن بیستم، به ویژه از دهه 1960 مقوله نیازسنجی را سرلوحه تلاش‌ها و تحقیقات خود قرار دهند و از آن پس طیف وسیعی از کوشش‌های علمی و پژوهشی به این قلمرو نوبنیاد اختصاص یافت و طرح‌ها و الگوها و فنون متعددی برای دستیابی به اطلاعات درباره آموزش کارکنان در سازمان‌ها به منصه ظهور رسید.

کتاب نیاز سنجی آموزشی مشتمل بر چهار فصل که در فصل اول به اهمیت دانش و اقتصاد مبنی بر دانش می‌پردازد. فصل دوم در مورد مبانی نظری نیازسنجی آموزشی است و مدل‌ها و الگوهای نیازسنجی آموزشی را تشریح می‌نماید. فصل سوم الگوی سیستمی نیازسنجی آموزشی را به طور کامل و گام به گام با ذکر مثال توضیح می‌دهد و در نهایت در فصل چهارم نیازهای آموزشی احصاء شده در سازمان بازرگانی استان تهران به همراه خوشه بندی هشت گانه مشاغل این سازمان مشخص شده است.

در بخشی از کتاب نیاز سنجی آموزشی (کاربردها و روش‌ها): مطالعه موردی سازمان بازرگانی استان تهران می‌خوانیم:

مفهوم «نیاز» یکی از وسیع‌ترین و متداول‌ترین واژه‌هایی است که در حوزه تعلیم و تربیت کاربرد فراوان دارد. اما بر خلاف کاربرد وسیع این واژه به منظور توجیه اهمیت و ضرورت بسیاری از برنامه‌های تربیتی و تبدیل سنجش نیازها به یک اصل در توزیع منابع و امکانات برای طرح‌ها و پروژه‌های مختلف (سوریانو، 1995) هنوز درباره مفهوم نیاز توافق عمومی وجود ندارد و در متون مختلف، نیاز به شکل‌های متفاوت مورد توجه قرار گرفته است. در فرهنگ دهخدا نیاز به معنی حاجت و به زبان پهلوی به معنای احتیاج ضروری و فقدان آمده است. نیاز همچنین به عنوان حاجت، میل، خواهش، عشق و آزار ذکر شده است.

در فرهنگ روان‌شناسی ریبر (1985)، «نیاز» به چیز یا حالتی اطلاق می‌گردد که موجودیت آن به بهینه شدن وضعیت جاندار می‌انجامد. در ذیل همین مدخل «نیاز» به عنوان حالت درونی جانداری که نیازمند چیزی یا حالتی از امور است، تعبیر گردیده است. (Reber, 1985, p485).

بر این اساس، مورد اول به «چیز مورد نیاز» و تعبیر دوم به «حالت فرضی درون جاندار دچار محرومیت» مربوط است. این تعابیر به نقص و کاستی‌ای که جاندار با آن مواجه است اشاره دارند. در حوزه تعلیم و تربیت نیز این تعبیر متداول است و به عنوان موقعیتی که در آن «حداقل رضایت ممکن» حاصل نیامده است، مورد توجه قرار می‌گیرد. از این دیدگاه نیاز را نوعی عیب یا نقصان در عملکرد فرد یا گروهی از افراد تعریف می‌کنند.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: اقتصاد مبتنی بردانش
فصل دوم: مروری بر ادبیات نیازسنجی آموزشی
فصل سوم: تشریح روش سنجش نیازهای آموزشی از منظر سیستمی
فصل چهارم: نیاز سنجی آموزشی سازمان بازرگانی استان تهران از منظر سیستمی