معرفی و دانلود کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی

معرفی کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی

یکی از عوامل بازدهی سودمند جوامع و افزایش کیفیت زندگی افراد جامعه، مسئولیت جمعی است. کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی نوشته‌ی ماریون اسمایلى و اَندرو اشلمن با رویکردی فلسفی به مقوله‌ی مسئولیت اجتماعی و اخلاقی پرداخته و دسته‌بندی انواع مسئولیت، توزیع آن در بین گروه‌ها و ارزش اسناد مسئولیت جمعی در مقام عمل را مورد بررسی قرار داده است.

درباره‌ی کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی

در ابتدای کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی (Collective Responsibility Moral Responsibility) که توسط ماریون اسمایلى (Marion Smiley) و اَندرو اشلمن (Andrew Eshleman) نوشته شده، مسئولیت جمعی تعریف شده و مختصات مسئولیت اجتماعی افراد در یک گروه، چگونگی ارتباط میان آن‌ها و تأثیراتشان بر یکدیگر مورد تحلیل قرار گرفته است. به این منظور، نویسندگان سه مناقشه‌ی مجزا تحت عنوان انواع مسئولیت، توزیع مسئولیت بین گروه‌ها و ارزش اسناد مسئولیت جمعی در مقام عمل را مطرح می‌کنند و در ادامه‌ی کتاب آن را بسط می‌دهند. اساس وظایفی که نسبت به یک گروه یا جامعه داریم، درست و غلط بودن یا تشخیص عادلانه بودن یا نبودن آن‌ها، همواره جای بحث و بررسی دارد. نویسندگان در این کتاب تلاش کرده‌اند پژوهشی جامع در این حوزه ارائه دهند.

مسئله‌ی دومی که در کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی مورد بحث قرار گرفته، مفهوم مسئولیت فردی و تمایز آن از وظایف اجتماعی است. نویسندگان به این موضوع پرداخته‌اند که آیا می‌توان مسئولیت‌های اخلاقی افراد را در چارچوب گروه‌های اجتماعی تحلیل کرد یا خیر. شناخت درست مسئولیت‌های فردی به یافتن اهداف مشترک و در نتیجه فهم بهتر مسئولیت‌های جمعی منجر می‌شود. این کتاب با استفاده از نمونه‌های تاریخی و معاصر، مانند جنگ‌ها، بحران‌های اجتماعی و تحولات سیاسی، به تحلیل نقش فردیت پرداخته و از این طریق به مسئولیت‌های جمعی شکلی واقع‌گراتر می‌دهد. با درونی‌سازی مفاهیم مرتبط با وظایف اجتماعی، که از خلل شناخت فردی به دست می‌آید، احساس مسئولیت‌پذیری در ما افزایش می‌یابد.

در بخش دوم کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی که توسط اَندرو اشلمن نوشته شده، سیر تاریخی مسئولیت اخلاقی در سنت فلسفه‌ی غرب مورد توجه قرار گرفته است. با شرح کاملی از مفاهیم مسئولیت، اجتماع و اخلاق، نویسنده به تبیین چارچوب‌های فردی و اجتماعی اعمال و رفتارهای ما پرداخته و تحلیلی مفصل درمورد آن ارائه می‌دهد. به این منظور از آرای استراوسون بهره جسته و توضیح می‌دهد که چگونه احیاى علاقه به بررسى‌هاى متافیزیکى درباره‌ی اختیار و مسئولیت اخلاقى در سال‌هاى اخیر نشانه‌اى است از اینکه اغلب [فیلسوفان] متقاعد نشده‌اند و در نتیجه پژوهش‌ها در این باره ادامه دارند.

به طور کلی این کتاب منبعی جامع در رابطه با فلسفه‌ی مسئولیت جمعی و اخلاقی ارائه داده و به ما کمک می‌کند با ابعاد مختلف این مفاهیم آشنا شویم.

اثر پیش رو از مجموعه‌ی دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد توسط مریم خدادادی ترجمه شده و به همت انتشارات ققنوس در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب منبعی مفید برای جامعه‌شناسان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به مفاهیم مربوط به مسئولیت اجتماعی و اخلاقی به حساب می‌آید.

در بخشی از کتاب مسئولیت جمعی و اخلاقی می‌خوانیم

فیلسوفان معاصر اخلاق و سیاست عموما در تمایز نهادن میان مسئولیت جمعى از یک سو، و مسئولیت فردى یا مشترک از سوى دیگر، دقت به خرج مى‌دهند. اما عامل‌هاى اخلاقى منفرد را به‌کلى کنار نمى‌گذارند. در واقع، پس از تحلیل مسئولیت جمعى به عنوان بخشى از اخلاق گروهى، در تلاش براى تشخیص معناى مسئولیت جمعى در سطح کنشگران اخلاقى منفرد به‌کرات عامل‌هاى اخلاقى منفرد را از نو در مرکز توجه خود قرار مى‌دهند. آن‌ها مى‌پرسند: آیا ممکن است اعضاى منفرد گروه به نحو جمعى در قبال آسیب‌هاى گروهى در مواردى که مستقیما مسبب آن آسیب‌ها نبوده‌اند مسئول باشند؟ در مواردى که کارى براى توقف آن‌ها انجام نداده‌اند؟ اگر چنین است، تحت چه شرایطى؟

کسانى که به این پرسش‌ها پاسخ مى‌دهند هرچند بر انتقال‌پذیرى مسئولیت جمعى و رابطه آن با عاملیت اخلاقى فردى به طور کلى تمرکز مى‌کنند، از نمونه‌هاى تاریخى انضمامى‌اى که در آن‌ها مسئولیت اخلاقى گروه‌هاى خاصى از افراد در قبال آسیب محل بحث است، چشم‌پوشى نمى‌کنند. در واقع، تقریبا همه‌ی کسانى که درباره‌ی مسئولیت جمعى و مسئله‌ی توزیع مى‌نویسند، این قبیل نمونه‌هاى تاریخى انضمامى آسیب را در مرکز تحلیل‌هایشان درباره‌ی مسئولیت جمعى قرار مى‌دهند، و این کار را نه‌ تنها در تلاش براى فهم مسئولیت جمعى به عنوان برساختى انتزاعى بلکه همچنین در تلاش براى تشخیص این امر انجام مى‌دهند که آیا مى‌توان گروه‌هاى خاصى از افراد را در تاریخ در قبال آسیب‌هایى که گروه‌هایشان مسبب آن‌ها بوده‌اند اخلاقاً مسئول دانست یا نه و آیا این گروه‌ها گروه‌هاى قومى («ژرمن‌ها») هستند یا ملت‌ها («آمریکا») یا گروه‌هاى نژادى («سفیدپوستان»).

هم کارل یاسپرس (Jaspers 1961) و هم هانا آرنت (Arendt 1987) در کنار ه . د. لوئیس (Lewis 1948) در نوشته‌هایشان درباره‌ی مسئولیت جمعى آشکارا به این موضوع مى‌پرداختند که آیا مى‌توان آلمانى‌ها را به نحو موجهى در قبال جنایت‌هاى نازى‌ها در جنگ جهانى دوم به طور جمعى مسئول دانست. سنفورد لوینسون (Levinson 1974)، ریچارد واسرستروم (Wasserstrom 1971) و دیگرانى که استدلال‌هاى خاص خود را درباره مسئولیت جمعى در پرتو محاکمه‌هاى نورمبرگ پیش کشیدند نیز چنین مى‌کردند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار دبیر مجموعه
مسئولیت جمعی
درآمد
1: مسئولیت جمعی: مناقشه‌ها
2: معناداری مسئولیت اجتماعی: اعمال، قصدها و همبستگی گروهی
3: مسئولیت جمعی و ساختار گروه‌ها
4: آیا می‌توان مسئولیت اجتماعی را توزیع کرد؟
5: رهیافت‌های بدیل به مسئولیت جمعی
6: مسئولیت جمعی و مسئله‌ی نتایج
مسئولیت اخلاقی
درآمد
1: زمینه‌ی تاریخی
2: آثار اخیر در باب مفهوم مسئولیت
3: نتیجه‌گیری
یادداشت‌ها
کتابنامه
واژه‌نامه انگلیسى به فارسى
نمایه