معرفی و دانلود کتاب فرهنگنامه نثر فارسی معاصر - جلد اول

معرفی کتاب فرهنگنامه نثر فارسی معاصر - جلد اول

کتاب فرهنگنامه نثر فارسی معاصر - جلد اول نوشته‌ی علی کشاورز قدیمی با هدف بررسی نثر فارسی در نیم قرن اخیر به رشته‌ی تحریر درآمده است.

نثر فارسی در مفهوم ادبی و رسمی خود، در طول زمان به نحو بارزی از احوال محیط و اوضاع سیاسی متاثر خواهد بود. پس بدون شک در طول تاریخ دچار تغییر و تحولات بسیاری شده است، اما این تغییرات در طول 50 سال اخیر به دلیل شدت گرفتن تحولات در ساختارهای اجتماعی، سیاسی و... سرعت بیشتری دارد.

نثر پارسی معاصر به انواع مختلفی نظیر نثر کتب تحقیقی، نثر ترجمه، نثر آثار ادبی، نثر روزنامه‌ای، نثر کتب کودکان و نوجوانان، نقد و نقدنویسی تقسیم می‌شود. هر نثر با توجه به ویژگی‌های دوران مربوط به خودش تاثیرات زیادی از شرایط می‌گیرد که اهمیت و هدف این تحقیق دقیقا بررسی همین موارد است. در واقع علی کشاورز قدیمی در این کتاب سعی دارد تا اندازه تاثیرپذیری که هر نثر در ادوار مختلف به خود اختصاص می‌دهد را شناسی و معرفی کند.

در این 50 سال اخیر با توجه به افزایش دانشگاه‌ها و استادان گرانقدر و پرمایه، نثر این دوره رشد بسیاری نموده و در این حوزه افراد بسیاری دست به پژوهش زدند و در این عرصه تحقیقات ارزشمند و مطلوبی بر جای گذاشته‌اند.

در این کتاب هر فصل خود نیز به ریز فصل‌هایی مجزا تقسیم شده و جزئیات مربوط به سرفصل‌ها را تفصیل و تعریف می‌کند در این تحقیق سعی بر آن شده تا از منابع مهم و مفید کتابخانه‌ای که منابع دست اول کتابخانه‌های عمومی هستند استفاده شود و تا آنجا که منابع و مآخذ اجازه می‌دهند به توصیف هر نثر به طوری که ابهام باقی نماند، پرداخته شود.

در بخشی از کتاب فرهنگنامه نثر فارسی معاصر - جلد اول می‌خوانیم:

بیش از هزار و صد سال پیش، در زمان سامانیان بود که پا به پای شعر، نثر فارسی نیز رواج گرفت؛ و در عرض صد سال کتاب‌های بسیاری در موضوع‌های گوناگون تألیف و ترجمه شد. بسیاری از این کتاب‌ها در سده‌های بعد از میان رفت و تنها شمار اندکی کتاب باقی ماند که مقدمۀ شاهنامۀ ابومنصوری قدیم‌ترین و تاریخ بلعمی، مهم‌ترین آن‌هاست نثر این دوره، نثر ساده یا مرسل، موجز و روان و از هرگونه تکلف و تصنع خالی بوده و لغت‌های فارسی آن بر لغت‌های تازی سخت فزونی داشته است. این گونۀ نثر در دورۀ غزنویان با اندک تفاوت (لغت‌های تازی بیش تر و جمله‌های درازتر) به دست ابوالفضل بیهقی اوج شیوایی خود را نشان داد. تا آن جا که می‌توان با شکوه‌ترین جلوه‌های زبان فارسی را در خلال صفحات آن باز دید.

در سدۀ پنجم نخستین بار خواجه عبدالله انصاری سجع را وارد نثر کرد و مناجات نامۀ خود را با رعایت سادگی معمول به نثر مسجع مزین ساخت و از این زمان به بعد، رفته رفته صنایع بدیعی اعم از سجع و جناس و موازنه و مراعات النظیر و مطابقه و... در آثار نویسندگان گوناگون راه یافت و به ویژه در مرزیان نامه وراوینی و مقامات حمیدی بهترین اسلوب خود را نشان داد.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: مقدمه و کلیات
مقدمه
مطالعات پیشین
فصل دوم: نثر فارسی در سده‌های اولیه
تعریف نثر
گونه‌های نثر قدیم
نثر نوشتاری
نثر مرسل
نثر بینابین
نثر مسجع
نثر فنی
فصل سوم: نثر فارسی معاصر
تحولات نثر در دورۀ قاجار
تاثیر پذیری نثر فارسی و علت‌های پیدایش نثر نو
تاثیر انقلاب مشروطیت در نثر فارسی معاصر
اعزام نخستین گروه دانشجویان به خارج از کشور
تاسیس دارالفنون
نخستین ترجمه‌های نثر فارسی معاصر
روزنامه در ایران
نثر نویسندگان اواخر قاجار
عبدالرحیم طالبوف
حاج زین العابدین مراغه ای
سید علی اکبر دهخدا
محمد علی جمال زاده
نثر و نثر نویسان معاصر
ادبیات نمایشی در ایران معاصر
مشخصات نثر امروز و ویژگی‌های آن
فصل چهارم: نثرفارسی در نیم قرن اخیر
از سال1340 تا 1390
نثر محققانه و دانشگاهی با نگاهی به محققان نسل اول و دوم
برجستگان نثر کتاب‌های تحقیقی
1- پیرنیا حسن
2- یوسفی غلامحسین
3- آشتیانی اقبال (عباس)
4- محجوب محمد جعفر: مترجم و مصحح نامی
5- کسروی (سید احمد)
6- اسلامی ندوشن محمد علی
7- فروغی (محمد علی)
8- صفا ذبیح الله
10- معین محمد
11– تقی زاده (سید حسن)
12- مشکورمحمد جواد
13- فروزانفر (بدیع الزمان)
14- ناتل خانلری پرویز
15- بهمنیار (احمد)
16- دهخدا (علی اکبر)
17- زرین کوب عبدالحسین
18- خطیبی حسین
19- فلسفی (نصر الله)
20- استعلامی محمد
21- پورداود ابراهیم
22- افشار ایرج
23- قریب عبد العظیم
24- نوایی عبدالحسین
25- فروغی (ابوالحسن)
26- مقدم محمد
27- همائی جلال الدین
28- دبیرسیاقی محمد
29- سیاح فاطمه
30- باستانی پاریزی محمد ابراهیم
فصل پنجم: نثر داستانی
طبقه بندی داستان‌ها از جهت محتوا
رمانس
رمان
زمینه‌های ظهور رمان
انواع رمان
انواع رمان از نظر ساخت
انواع رمان برحسب موضوع
انواع رمان از نظر پلات
سیر تحول و تکامل رما ن نویسی
تحولات رمان
رما ن نو
رمان پست مدرنیستی
داستان کوتاه وداستان بلند
داستان کوتاه
داستان بلند (رمان کوتاه)
مکانیسم‌های نثر داستانی
سیر داستان نویسی در دوران معاصر
داستان نوین فارسی
داستان نویسی در سال‌های 1340 تا 1357
الف- از 1340 تا 1357
از سال 1350 تا 1357
داستان نویسی در سال‌های 1357 تا 1390 (عصر انقلاب)
چشم انداز:
نویسندگان جناح مذهبی
نویسندگان جناح روشنفکری
صداهای تازه
رویکرد‌های غالب، در داستان نویسی پیش و پس از انقلاب
رویکردهای غالب، در دوران پس از پیروزی انقلاب
ادبیات داستانی عصر انقلاب
قوت‌های ادبیات داستانی پس از انقلاب
تحول در مضمون و محتوا
تنوع وسیع موضوع‌ها:
تغییر در کمیت و کیفیت آثار داستانی
پیدایش نام‌های تازه
افزایش جنگ‌ها و نشریه‌های ادبی
برخی گرایش‌های ادبیات داستانی ایران از 1300 تا 1357 ش
انقلاب اسلامی وادبیات
داستان انقلاب و جنگ
مشهورترین رمان‌های انقلاب این‌هاست.
مشهور‌ترین داستان‌های جنگ این‌هاست:
گسترش و شکوفایی داستان کوتاه
رونق نقد نویسی و انتشار مجله‌های تخصصی
نقاط ضعف ادبیات داستانی
ادبیات داستانی انقلاب اسلامی پدیده‌ای تعریف نشده
افراط و تفریط، ادبیات انقلاب را کم فروغ کرده است
ویژگی داستان‌های عصر انقلاب
دوران مقاومت
ادبیات اقلیمی
برجستگان نثر داستانی و ویژگی نثر آن‌ها
1- جمال زاده محمد علی
2- هدایت صادق
3- علوی بزرگ
4- اعتمادزاده محمود
5- چوبک صادق
6- دانشورسیمین
7- گلستان ابراهیم
8- آل احمد جلال
9- افغانی علی محمد
10- حکیم عباس
11- محمود احمد (احمد اعطا)
12- مدرسی تقی
13- میر صادقی جمال
14- کیانوش محمود
15- فصیح اسماعیل
16- ساعدی غلامحسین
17- براهنی رضا
19- تنکابنی فریدون
20- گلشیری هوشنگ
21- مجابی جواد
22- ترقی گلی
23- امیر شاهی مهشید
24- دولت آبادی محمود
25- درویشیان علی اشرف
26- فقیری امین
27- الهی اصغر
28- پارسی پور شهرنوش
29- علیزاده غزاله
30- آژند یعقوب (ی. میاندو آبی)
31- شجاعی سید مهدی
32- گروگان حمید
33- زنوزی جلالی فیروز
34- حسن بیگی ابراهیم
35- خلیلی اکبر
36- حجوانی مهدی
37- تجار راضیه
38- زواریان زهرا
39- جمشیدی مریم
40- اصلانپور سمیرا
41- عابدی داریوش
42- گلابدره‌ای محمود
43- موسوی گرمارودی علی
44- سرشارمحمد رضا (رضا رهگذر)
فهرست منابع و مآخذ