معرفی و دانلود کتاب سم زدایی دیجیتال

معرفی کتاب سم زدایی دیجیتال

دیمون زاهاریادس در کتاب سم زدایی دیجیتال، ضمن بیان تعریف، علل، علائم و عوارض اعتیاد به اینترنت و فناوری‌های نوین، راهکارها و راهنمایی‌های خوبی برای غلبه بر این نوع اعتیاد، نوآوری و تعادل بیش‌تر در زندگی ارائه داده است.

امروزه افراد در عصری زندگی می‌کنند که با عناوینی چون انقلاب الکترونیک و رایانه، عصر ارتباطات و انفجار اطلاعات از آن یاد می‌شود. با توجه به سرعت تغییرات و وابستگی زندگی روزمره به تکنولوژی و اینترنت، نمی‌توان از مزایای آن چشم‌پوشی کرد و از طرفی هم بی‌تفاوتی نسبت به تهدیدات و خطرات آن، آسیبی شدید و جدی بر ذهن و رفتار انسان و جامعه در پی خواهد داشت. در حال حاضر «اعتیاد دیجیتال» به تهدیدی بزرگ برای جوامع امروزی مبدل شده است. یک معضل اجتماعی که پدیده‌ای است فراگیر و با خسارات جدی همراه می‌باشد. بررسی چنین معضلی، پیچیده و قابل تامل است.

اعتیاد دیجیتال یک مبحث میان رشته‌ای است که علوم گوناگون از دیدگاه‌های متفاوت این پدیده را باید مورد بررسی قرار دهند. به بیان دیمون زاهاریادس (Damon Zahariades) اعتیاد دیجیتال در یک تعریف کلی، نوعی استفاده نامناسب از فناوری و اینترنت است که می‌تواند مشکلات روانشناختی، اجتماعی، تحصیلی و یا شغلی در زندگی فرد ایجاد کند.

نوعی وابستگی رفتاری که با ویژگی‌هایی همچون: هزینه‌های روز افزون، احساس هیجانی ناخوشایند و علائم ترک مانند اضطراب و افسردگی در زمانی که فرد در تماس با آن نیست، پدیده تحمل و عادت، انکار رفتارهای مشکل زا، صرف وقت قابل توجه، تنش‌های رفتاری همراه با عدم کنترل تکانه‌ها، تداوم استفاده با وجود آگاهی از آثار نامطلوب و در نهایت افت عملکرد در زمینه‌های تحصیلی، زندگی، شغلی و کاری فرد، شناخته می‌شود.

در پژوهش‌های معتبر دنیا ذکر می‌شود که از هر چهار کودک، یک نفر به استفاده از دستگاه‌های رایانه‌ای اعتیاد دارد. در آمارهای جهانی و از جمله در کشور ما، بیش‌ترین آسیب متوجه کودکان، نوجوانان و جوانان است. قشر پویا و فعالی که اکنون در معرض و ابتلای شدید به "اعتیاد تکنولوژی" هستند.

در همین راستا، پرداختن به موضوع اعتیاد دیجیتال و اینترنت، مهارت استفاده صحیح، پیشگیری و درمان وابستگی و آثار مخرب تکنولوژی برای همه افراد جامعه، امری با اولویت اول و ضروری است.

در آخر می‌توان گفت برای حفظ خانواده و جامعه سالم و پیشگیری از بیماری‌های رفتارهای حوزه فناوری، مطالعه کتاب سم‌زدایی دیجیتال (Digital detox) به مدیران، درمانگران و فعالان عرصه دیجیتال و فضای مجازی و همه خانواده‌ها، به عنوان یک سرفصل ضروری از "سواد رسانه‌ای" اکیدا توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب سم‌زدایی دیجیتال می‌خوانیم:

تمامی اعتیادها از اعتیاد شدید به قمار و مواد مخدر گرفته تا وابستگی به بازی‌های کامپیوتری و فناوری، بر اساس یک نیروی محرکه‌ی بنیادین بنا شده‌اند: مغز انتظار دارد با درگیر شدن در یک فعالیت بخصوص، پاداش دریافت کند. شاید این پاداش برای شخص معتاد محسوس نباشد. در واقع گاهی اوقات این فعالیت برخلاف قصد و غریزه‌ی اصلی بوده و می‌تواند آسیب‌های احتمالی را وارد کند. اما مغز کماکان آن را به‌ عنوان یک تجربه‌ی مثبت قلمداد خواهد کرد.

به‌ عنوان مثال قمار را در نظر بگیرید. اکثر افراد می‌دانند که معتاد به قمار خودش را به ادامه‌ی قماربازی متقاعد می‌کند، چون گاهی اوقات در شرط‌هایش پیروز می‌شود. فردی که پشت میز قمار نشسته آن جا را رها نمی‌کند، چون گاهی اوقات از بانکدار می‌برد. خانمی که پشت میز تاس‌بازی می‌نشیند، یک بار می‌برد و دلش را به همان خوش می‌کند تا شاید در ادامه‌ی کار باز هم برنده شود.

در واقعیت، اگرچه بردن مبلغی «بالا» عامل انگیزشی برای قمارباز است، اما پاداش اصلی وی این مبلغ نیست – حداقل سیستم پیچیده‌ی مغز وی چیز دیگری را طلب می‌کند. انگیزه و محرک اصلی که قمارباز را به ادامه‌ی کارش تشویق می‌کند، ریسک موجود در این فعالیت است. بدین ترتیب اگر 1 دلار در بازی برنده شود، چندان راضی نخواهد شد. اگر 100 دلار را صرفاً روی یک دست بازی بگذارد، بسیار راضی‌تر خواهد بود.

متاسفانه در گذر زمان، معتادها نیاز به مقادیر و ارقام بزرگ‌تری دارند تا بتوانند همان سطح از رضایت را در درون خود به وجود بیاورند. قمارباز آسیب‌دیده‌ای که ابتدا شرط‌های 5 دلاری می‌زند تا خودش را راضی کند، به‌ تدریج به سمت ریسک‌های 100 دلاری خواهد رفت – و حتی درصورتی‌که سرمایه‌ی لازم برای پشتیبانی از این عادت روبه‌رشد را داشته باشد، سراغ مبالغ بیش‌تر هم خواهد رفت. هرقدر خطر بالاتر باشد، مغز دوپامین بیش‌تری ترشح خواهد کرد و حس رضایت حاصله نیز بیش‌تر خواهد شد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
اعتیاد به فناوری چیست؟
تعریف اعتیاد به فناوری
«مواد مخدر» رایج در زمینه‌ی اعتیاد به فناوری
گوشی‌های هوشمند
تبلت‌ها
کامپیوتر
اینترنت
بازی‌های کامپیوتری
شبکه‌های اجتماعی
رسانه‌های خبری
ایمیل
بلاگ‌ها و انجمن‌های گفتگو
یوتیوب
10 نشانه‌ای که می‌توانند بیانگر اعتیادتان به اینترنت باشند
1- به‌صورت غریزی هر زمان که گوشی زنگ می‌خورد یا می‌لرزد، دستتان را به سمت آن دراز می‌کنید.
2- اگر گوشی خود را پس از دریافت پیام هشدار بررسی نکنید، مضطرب می‌شوید.
3- اگر نتوانید آنلاین شوید، نشانه‌های عدم مصرف و ترک اعتیاد را تجربه می‌کنید.
4- فناوری کاری کرده که تاخیر یا شکست‌های متوالی در زمینه‌ی برآورده‌سازی تعهدات، به عادتتان تبدیل شود.
5- زمانی که شبکه‌های اجتماعی را بررسی می‌کنید، حس رضایت و خوشحالی دارید.
6- گوشی یا تبلت را با خودتان به دستشویی می‌برید.
7- خواب خود را فدا می‌کنید تا زمان بیشتری را آنلاین باشید.
8- دیگر در فعالیت‌هایی که زمانی از آن‌ها لذت می‌بردید شرکت نمی‌کنید.
9- مهارت‌های اجتماعی شما به حدی رسیده‌اند که دیگر در حضور دیگران حس خوبی ندارید.
10- در چندین تلاش برای محدود کردن استفاده از فناوری، شکست خورده‌اید.
12 عارضه‌ی جانبی اعتیاد به فناوری
1- عدم توانایی برای تمرکز کردن
2- کیفیت خواب نایکنواخت
3- افزایش استرس
4- خسران در زندگی اجتماعی
5- درد کمر و گردن
6- افزایش وزن
7- افسردگی
8- مشکلات بینایی
9- فقدان کنترل تکانه
10-دفع وقت به‌صورت مداوم
11- افزایش کج‌خلقی
12- حس نادرست نسبت به زمان
10 عاملی که آسیب‌پذیری شما در برابر اعتیاد را افزایش می‌دهند
1- جنسیت
2- سلامت ذهنی
3- اقدام آنی
4- تصویر منفی از خود
5- تنهایی
6- فشار اطرافیان
7- سهولت دسترسی
8- انزوا
9- بی‌ثباتی اخلاق
10- شخصیت معتادگونه
دلایل اعتیاد شما به فناوری
سرباره‌ی اطلاعات
جریان دوپامین
ناشناس ماندن
ترس از محروم ماندن
دروازه‌ای برای اهداف خوب
انتظارات اجتماعی
عدم برنامه‌ریزی برای کنترل وابستگی
چگونه اعتیاد به فناوری می‌تواند تاثیر منفی بر زندگی شما بگذارد
مشکلات خواب
افزایش بی‌قراری
اضطراب و استرس
ناتوانی در تمرکز
ناتوانی در حفظ اطلاعات
آسیب‌پذیری بیشتر در برابر انحرافات
کاهش بهره‌وری
پایداری روابط
فرسایش مهارت‌های ارتباطی
سم‌زدایی دیجیتال چیست (و چگونه به شما کمک می‌کند)؟
توضیح در مورد سم‌زدایی دیجیتال
15 طریقه‌ای که زندگی شما پس از سم‌زدایی دیجیتال بهبود خواهد یافت
1- چرخه‌ی اعتیاد را می‌شکنید
2- ارتباطات عمیق‌تری را شکل خواهید داد
3- زمان ارزشمند خود را بازخواهید یافت
4- می‌توانید تفکرات شفاف‌تری داشته باشید
5- از افزایش تمرکز خود لذت خواهید برد
6- بهره‌وری‌تان بیشتر می‌شود
7- بهتر می‌خوابید
8- از سرباره‌ی اطلاعات اجتناب خواهید کرد
9- استرس کمتری تجربه خواهید کرد
10-انتظارات دیگران از خود را تنظیم می‌کنید
11- مهارت‌های اجتماعی بهتری پیدا خواهید کرد
12- از خواندن کتاب بیشتر لذت می‌برید
13- زمان بیشتری برای ورزش خواهید داشت
14- مغز شما استراحت بیشتری که نیاز دارد را دریافت می‌کند
15- کنترل تکانه‌ی بهتری پیدا خواهید کرد
مواردی که باید در حین سم‌زدایی دیجیتال انتظار داشته باشید
تمایل شدید به گوشی
سندروم توهم گوشی
وسوسه‌ی دسترسی به اینترنت
کج‌خلقی و دمدمی‌مزاجی
سردرد
خواب‌آلودگی
ناتوانی در تمرکز
احساسی که پس از سم‌زدایی دیجیتال خواهید داشت
خود را از قید انتظارات دیگران رها می‌کنید
بخش اول: نحوه‌ی آماده‌سازی برای سم‌زدایی دیجیتال
گام آماده‌سازی 1: ساخت برنامه‌ی سم‌زدایی دیجیتال
گام آماده‌سازی 2: حذف نرم‌افزارهای شبکه‌های اجتماعی از گوشی
گام آماده‌سازی 3: ایجاد پیغام ایمیل خارج از دسترس
نمونه‌ی 1 (سرراست)
نمونه‌ی 2 (یک تماس جایگزین)
نمونه‌ی 3 (بامزه و صادقانه)
نمونه‌ی 4 (اندکی نیش و کنایه)
گام آماده‌سازی 4: ایجاد فهرستی از فعالیت‌ها که در طول سم‌زدایی دیجیتال انجام می‌دهید
گام آماده‌سازی 5: صحبت با اعضای خانواده و دوستان در مورد سم‌زدایی دیجیتال
گام آماده‌سازی 6: ایجاد فهرستی از چالش‌های بالقوه که در طول سم‌زدایی دیجیتال با آن‌ها مواجه خواهید شد
گام آماده‌سازی 7: مطمئن شوید که به منابع مهم دسترسی دارید
گام آماده‌سازی 8: تعهد برای پایبندی به سم‌زدایی دیجیتال
گام آماده‌سازی 9: انگیزه و الهام بگیرید!
بخش دوم: 10 گام برای انجام یک سم‌زدایی دیجیتال کامل
گام 1: گوشی خود را دفن کنید
گام 2: تبلت خود را پنهان کنید
گام 3: لپ‌تاپ خود را در انبار بگذارید
گام 4: کامپیوتر خود را از برق بکشید
گام 5: ارتباط کامپیوتر دفتر خود با اینترنت را قطع کنید
گام 6: ساعت ببندید
گام 7: زمان‌بندی فعالیت‌های «آفلاین» با دوستان و خانواده
گام 8: با غریبه‌ها ارتباط برقرار کنید
گام 9: یک کتاب بخوانید
گام 10: یک مهارت جدید را یاد بگیرید
بخش سوم: اثرات سم‌زدایی دیجیتال بر روی مغز شما
اثر 1: بهره‌وری بهتر
اثر 2: روابط قوی‌تر
اثر 3: کاهش استرس
اثر 4: خواب بهتر
اثر 5: گستره‌ی توجه طولانی‌تر
اثر 6: انضباط شخصی والاتر
اثر 7: بهبود خلاقیت
اثر 8: ارتباطات بهتر با اشخاص
اثر 9: حافظه‌ی قوی‌تر
بخش چهارم: پس از سم‌زدایی دیجیتال: 10 چیز که باید برای اجتناب از بازگشت اعتیاد انجام دهید
1- مکالمات بدون تلفن را حفظ کنید
2-بوکمارک‌های مرورگر خود را پاک کنید
3- گوشی خود را مرتب کنید
4- تعداد زبانه‌های باز مرورگر را به هفت عدد محدود کنید
5- از صندوق دریافت ایمیل خود محافظت کنید
6- جستجوهای «آنی» گوگل را نادیده بگیرید
7- مصرف رسانه‌های دیجیتال خود را کاهش دهید
8- «دوستان» فیس‌بوکیِ غیرضروری را پاک کنید
9- هشدارهای گوشی را خاموش کنید
10- قوانین شخصی وضع کنید
مسیر پیش رو