معرفی و دانلود کتاب تبیین پست مدرنیسم: شک گرایی و سوسیالیسم از روسو تا فوکو

معرفی کتاب تبیین پست مدرنیسم: شک گرایی و سوسیالیسم از روسو تا فوکو

پست مدرنیسم در تقابل با مدرنیسم و دیدگاه‌های مدرنیته نسبت به خرد و عقل‌گرایی تعریف می‌شود و نگاه جدیدی به چیستی حقیقت و واقعیت می‌اندازد. استیون ‌آر. سی. هیکس در کتاب تبیین پست مدرنیسم، همین رویه را برای شرح پست مدرنیسم اتخاذ کرده است. این پژوهش که در گروه کتاب‌های فلسفه طبقه‌بندی می‌شود، با شک به خرد روشنگری آغاز می‌کند و نظریات فیلسوفان را از روسو گرفته تا فوکو بیان می‌کند تا نگاه پست مدرنیسم را به حقیقت شرح داده و تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آن را توضیح دهد.

درباره‌ی کتاب تبیین پست مدرنیسم

پست مدرنیسم یک جنبش فلسفی و فرهنگی است که به شک و تردید نسبت به مفاهیم حقیقت، واقعیت و اصالت می‌پردازد. این جنبش با نقد عقل‌گرایی و دستاوردهای علمی و تکنولوژیکی مدرنیته، تلاش می‌کند تا مفاهیم جدید و بدیع برای فهم واقعیت ارائه دهد. میشل فوکو، ژاک دریدا و لیوتار از پیش‌گامان و نظریه‌پردازان پست مدرن هستند که جهان فکری پست مدرنیسم را تبیین می‌کنند. آن‌ها باور دارند واقعیت نه یک مفهوم ثابت و مطلق، بلکه یک سازه‌ی اجتماعی و فرهنگی است که بر اساس مفاهیم قدرت و زبان شکل می‌گیرد. در اصل پست مدرنیسم با نشاندن برساخت‌های اجتماعی- زبانی به‌جای واقعیت، بر ذهنی بودن، قراردادی بودن و قیاس‌پذیری آن‌ها تأکید می‌کند. فهم آنچه این جنبش هست و آنچه نیست، در گروی آن است که این اصطلاح را در تقابل و قیاس با مدرنیسم، روشنگری و خرد و عقلانیت مدرنیسم قرار دهیم. این کاری است که استیون ‌آر. سی. هیکس (Stephen R.C. Hicks) در کتاب تبیین پست مدرنیسم (Explaining Postmodernism) انجام می‌دهد.

نویسنده پس از شرح درباره‌ی چیستی پست مدرنیسم، به خرد روشنگری می‌پردازد. او تاریخچه‌ی پیدایش دوره‌ی مدرن و روشنگری را در اروپا شرح می‌دهد و به ریشه‌های شکل‌گیری جریان‌های ضد روشنگری اشاره می‌کند. سپس بیان می‌کند که چگونه نقدها و اتهام‌ها علیه خرد روشنگری به‌مرور شکل گرفت تا در نهایت به بازتعریف فلسفه‌ی کسانی چون روسو، کانت و هگل انجامید. استیون ‌آر. سی. هیکس در کتاب تبیین پست مدرنیسم به اندیشه‌های این فیلسوفان نگاه می‌اندازد و خوانش جدیدی از آن‌ها در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مطرح می‌کند.

استیون ‌آر. سی. هیکس در این کتاب به تحلیل تأثیرات پست‌مدرنیسم بر سیاست‌های سوسیالیستی نیز می‌پردازد. او بررسی می‌کند که چگونه پسامدرنیسم با نقد نهادهای قدرت و ساختارهای اجتماعی، به نقد سیستم‌های سوسیالیستی و تلاش برای ایجاد تغییرات اجتماعی پرداخته است. هیکس همچنین به بررسی تأثیرات پسامدرنیسم بر هنر و فرهنگ می‌پردازد. وی نشان می‌دهد که چگونه پسامدرنیسم به بازتعریف مفهوم هنر و فرهنگ پرداخته و با نقد معیارهای زیبایی‌شناسی مدرن، تلاش کرده است تا اشکال هنری جدید و متنوعی را معرفی کند.

در مجموع، استیون ‌آر. سی. هیکس در کتاب تبیین پست مدرنیسم نشان می‌دهد که چگونه متفکران مکتب پست مدرن به نقد عقل‌گرایی و دستاوردهای عملی مدرنیته پرداختند، با شک و تردید به مفاهیم حقیقت و واقعیت نگریستند و در عوض به تحلیل ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و زبانی دست زدند.

این کتاب را انتشارات ققنوس با ترجمه‌ی حسن پورسفیر منتشر کرده است.

کتاب تبیین پست مدرنیسم برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه، علوم سیاسی یا فعالان اجتماعی و فرهنگی، به‌ویژه کسانی که در زمینه‌ی پست مدرنیسم و تأثیرات آن بر عرصه‌های سیاست، جامعه و فرهنگ مطالعه می‌کنند، مناسب خواهد بود.

در بخشی از کتاب تبیین پست مدرنیسم: شک گرایی و سوسیالیسم از روسو تا فوکو می‌خوانیم

نخستین حمله مستقیم بزرگ به روشنگرى کار روسو (1712-1778) بود. روسو به شایستگى به پسر نااهل فلسفه فرانسه قرن هجدهم مشهور است. در بستر فرهنگ روشنفکرى روشنگرى، روسو یک صداى مخالف عمده بود. وى ستایشگر تمام چیزهاى اسپارتى بود اسپارتِ جماعت‌گرایى، نظامى‌گرایانه و فئودالى و خوارشمارنده تمام چیزهاىآتنى آتنِ باستانىِ تجارت، جهان‌وطن‌گرایى و هنرهاى والا.

به نظر روسو، تمدن نه فقط نظام ظالمانه فئودالى فرانسه قرن هجدهم با اشراف‌سالارى منحط و انگل‌وارش، بلکه جایگزین روشنگرانه آن نیز با تمجیدش از خرد، مالکیت، هنرها و علوم یکسره تباه‌کننده است. هر ویژگى عمده‌اى از روشنگرى را که نام ببرید، روسو ضد آن بود.

روسو در کتابش تحت عنوان گفتار در باب منشأ نابرابرى، حمله‌اش را به بنیان طرح روشنگرى، یعنى خرد، آغاز کرد. فیلوزوف‌ها کاملاً درست مى‌گفتند که خرد پایه و اساس تمدن است. با این حال، پیشرفت عقلانى تمدن هر چیزى است غیر از پیشرفت، زیرا تمدن به بهاى مرگ اخلاقیت به دست مى‌آید. رابطه معکوسى میان پیشرفت فرهنگى و پیشرفت اخلاقى وجود دارد: فرهنگ دانش، تجمل و فرهیختگى زیادى به وجود مى‌آورد، اما دانش، تجمل و فرهیختگى همگى موجب انحطاط اخلاقى‌اند.

ریشه انحطاط اخلاقى ما خرد، همان گناه اولیه بشر، است. پیش از آن‌که خرد انسان‌ها بیدار شود، آن‌ها موجودات ساده‌اى بودند، بیش‌ترشان تنها مى‌زیستند و نیازهایشان را به‌سادگى از محیط اطرافشان تأمین مى‌کردند. این وضعیتِ شادمانى ایدئال بود: «صاحب این قلم باید بگوید وضع طبیعى از آن‌جا که وضعى است که در آن دغدغه صیانت نفسمان کوچک‌ترین منافاتى با دغدغه صیانت نفس دیگران ندارد، براى صلح مناسب‌تر بوده و تناسب بیش‌ترى با نوع بشر داشته است.»

فهرست مطالب کتاب

فهرست نمودارها
1. پست‌مدرنیسم چیست؟
پیشگامان پست‌مدرن
مدرن و پست‌مدرن
مدرنیسم و روشنگرى
پست‌مدرنیسم علیه روشنگرى
مضامین دانشگاهى پست‌مدرن
مضامین فرهنگى پست‌مدرن
چرا پست‌مدرنیسم؟
2. حمله ضدروشنگرى به خرد
خرد روشنگرى، لیبرالیسم و علم
سرآغازهاى ضدروشنگرى
نتیجه‌گیرى شک‌گرایانه کانت
مسائل کانت از خاستگاه تجربه‌گرایى و خردگرایى
استدلال اصلى کانت
شناسایى فرضیه‌هاى اصلى کانت
چرا کانت نقطه عطف است؟
پس از کانت: واقعیت یا خرد، ولى نه هر دو
راه‌حل‌هاى متافیزیکى مسئله کانت: از هگل تا نیچه
دیالکتیک و نجات دین
سهم هگل در پست‌مدرنیسم
راه‌حل‌هاى شناخت‌شناسانه براى نظریه کانت: خردستیزى از کیرکگارد تا نیچه
خلاصه مضامین خردستیز
3. فروپاشى خرد در قرن بیستم
هم‌نهاد هایدگر در سنت قاره‌اى
کنار گذاشتن خرد و منطق
احساسات به مثابه امورى منکشف‌کننده
هایدگر و پست‌مدرنیسم
پوزیتیویسم و فلسفه تحلیلى: از اروپا تا آمریکا
از پوزیتیویسم تا تحلیل
از نو تعریف کردن نقش فلسفه
ادراک، مفاهیم و منطق
از فروپاشى پوزیتیویسم منطقى تا کوهن و رورتى
نتیجه‌گیرى: خلئى که پست‌مدرنیسم آن را پر مى‌کند
نظریه نخست: پست‌مدرنیسم نتیجه نهایى شناخت‌شناسى کانتى است
4. اوضاع جمع‌گرایى
از شناخت‌شناسى پست‌مدرن تا سیاست پست‌مدرن
بحث سه فصل آینده
واکنش به بحران سوسیالیسم در زمینه نظریه و اثبات مستند
بازگشت به روسو
ضدروشنگرى روسو
جمع‌گرایى و دولت‌گرایى روسو
روسو و انقلاب فرانسه
سیاست ضدروشنگرى: جمع‌گرایى راست و چپ
اندیشه کانت در باره جمع‌گرایى و جنگ
اندیشه هردر در باره نسبى‌گرایى چندفرهنگى
اندیشه فیشته در باره تعلیم و تربیت به مثابه جامعه‌پذیرى
اندیشه هگل در باب پرستش دولت
از هگل تا قرن بیستم
جمع‌گرایى راست در برابر جمع‌گرایى چپ در قرن بیستم
ظهور ناسیونال‌سوسیالیسم: سوسیالیست‌هاى واقعى چه کسانى هستند؟
5. بحران سوسیالیسم
مارکسیسم و انتظار کشیدن براى گودو
سه پیش‌بینى غلط
سوسیالیسم نیازمند نوعى اشراف‌سالارى است
اخبار خوب براى سوسیالیسم: رکود اقتصادى و جنگ
اخبار بد: رونق دوباره سرمایه‌دارى لیبرالى
اخبار بدتر: افشاگرى‌هاى خروشچف و مجارستان
واکنش به بحران: تغییر معیار اخلاقى سوسیالیسم
از نیاز تا برابرى
از ثروت خوب است تا ثروت بد است
واکنش به بحران: تغییر شناخت‌شناسى سوسیالیسم
مارکوزه و مکتب فرانکفورت: مارکس به اضافه فروید،
ظهور و افول تروریسم چپ
از فروپاشى چپ نو تا پست‌مدرنیسم
6. راهبرد پست‌مدرن
پیوند زدن شناخت‌شناسى به سیاست
برملا کردن و فن بیان
هنگامى که نظریه با واقعیت تضاد پیدا مى‌کند
پست‌مدرنیسم کیرکگاردى
وارونه کردن تراسیماخوس
استفاده از گفتمان‌هاى متناقض به صورت راهبردى سیاسى
پست‌مدرنیسم ماکیاولّیایى
گفتمان‌هاى فن بیانى ماکیاولّیایى
واسازى به عنوان راهبردى آموزشى
پست‌مدرنیسم مبتنى بر کین‌توزى
کین‌توزى نیچه‌اى
اندیشه‌هاى فوکو و دریدا در باره پایان انسان
راهبرد کین‌توزى
پساپست‌مدرنیسم
کتابنامه
نمایه