معرفی و دانلود کتاب انسان کامل در نگاه عطار

معرفی کتاب انسان کامل در نگاه عطار

عطش درک حقایق عرفانی و معرفت ما فی الضمیر شاعرانی بی غل و غش همچون عطار، از گاه کودکی او را بر آن می داشت تا هرازگاهی با کندو کاو در نوشته های وی، روزنه ای به آن سوی دنیای دون خاکی بازکرده تسلّی خاطری جهت التیام دردهای روحی بیابد.

یکی از محورهای اصلی متون ادبیّات عرفانی،جستجوی انسان آرمانی و کامل و معرفی اوست. بعضی نویسندگان از جمله عزیزالدین نسفی با صراحت کتابی با عنوان «انسان کامل» با نگارشی صوفیانه و عارفانه ارائه می کنند و بعضی دیگر به صراحت به تبیین و روشنگری این موضوع مبادرت نمی ورزند؛ ولی از فحوای کلامشان می توان تصویری از انسان آرمانی را مشاهده کرد. از بین شاعران قرن هفتم شاید بیش از هرکس فرید الدین عطار نیشابوری به ضرورت جستجوی پیر طریقت، پیروی محض از او و مبارزه با موانع راه کمال عنایت داشته است و پس از عطار، مولوی نیز به تأسی از او کمر همت را بر نشان دادن تصویر انسان کامل در سروده های خود، می بندد و عملاً نیز در نهایت تواضع با اظهار ارادت به شمس تبریزی، صلاح الدین زرکوب و حسام الدین چلبی- هرچند که هر سه شخصیت از نظرمعرفت و کسب کمالات جایگاهی نازل تر از مولانا دارند- بهانه ای برای او می شوند تا بر ضرورت پیروی از کاملان تأکید کند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
مقدمه
فصل 1 /نگاهی به اندیشه و زبان عطّار
1- اندیشه عطّار
2- رمز ، زیبایی زبان عطّار
3- مذهب عطار
فصل 2 / ویژگیهای انسان کامل در عرفان نظری از دیدگاه عطار
1- آیینه حق
2- قطب عالم
3- عالم اکبر‏
4- منشأ ظهور عالم
5- جامع اسمای الهی
تفاوت حلاج و عطار
6- صاحب علم لدنّی
6-1- ارزش عقل و خرد
6-2- عجز ناتوانی عقل، درزمینه معرفت حق
6-3- ناتوانی عقل ، در مقابل شرع
6-4- ناتوانی عقل در مقابل عشق
7- ولایت تکوینی
7-1- خلق به همت
7-2- ترجمان دل سالک
7-3- اکسیر حیات
7-4- تصرّف در زمان
8- بی نام و نشان
9- ساقی جان
وحدت وجود
بازتاب اعتقاد به وحدت وجود در اندیشۀ عطار
1- یگانگی مرام ها
2- تسامح در برخورد با دیگران
فصل 3 / ویژگی های انسان کامل در عرفان عملی از دیدگاه عطار
1-پایبندی به شریعت
2- تهذیب نفس
2-1- بدگمانی و سوءظن به نفس
2-2- اثرات مبارزه با نفس
2-2-1- استواری شخصیت
2-2-2 – خودشناسی
٢-2-3- رسیدن به حیات پایدار
2-2-4- بینایی چشم دل
2-3- راه های تهذیب نفس
٢-3-1- جوع
2-3-2- عصمت
دلایل تأکید بر عصمت:
1- کنترل زبان از گناه
2- آگاهی به اسرار باطنی
3- عدم درک سخنان عرفا از سوی مردم عامی
4- انس به دم زدن با حق
5- ضعف و ناتوانی آدمی در شناخت اسرار الهی
2-3-3- سَهَر
2-3-4- عُزلت
2-3- 5- ذکر
2-3-6 یاد مرگ
3- تخلّق به اخلاق الهی
3-1- رحم و شفقت نسبت به خلق
3-2- پاکی و کرم و لطف
3-3- انصاف
3-4- صدق و اخلاص
3-5- حرکت و تلاش مداوم
3-6- خوش خلقی
3-7- وارستگی و آزادی
3-8- سخاوت
3-9- عیب پوشی از دیگران
3-10- علوّ همّت
3-11- رضا
3-12- حلم
3-12- تواضع
3-14- وفای به عهد
3-15- حضور پیوسته در پیشگاه حق
3-16- مناجات و تضرّع
4- ارشاد خلق
فصل 4 / مهمترین وظایف رهرو
١- جست و جوی پیر و پیروی از او
2- تسلیم محض در مقابل او
٣- رعایت ادب و حرمت پیر
مبارزه با موانع راه کمال
١- توقف در پل مجاز
2- دنیا طلبی
٣- تحقیر دنیا
٤- ناخالصی در عبادت
٥- ادّعای پاکی و کرامت
٦- مال و ثروت
٧- جاه و مقام
٨- بخل
٩- زهد وعزلت
١٠- ضعف و عجز
١١- ترس از مرگ
١٢- غم و اندوه
١٣- ناامیدی از رحمت حق
١٤- غفلت و بی خبری
١٥- غرور
پیمودن مراحل کمال
1- طلب
2- عشق
3- معرفت
4- استغناء
5- توحید
6- حیرت
7- فقر و فنا
یادداشت ها
فهرست منابع و ماخذ