معرفی و دانلود کتاب گزیده طنز حکیم سوری

معرفی کتاب گزیده طنز حکیم سوری

کتاب گزیده طنز حکیم سوری به کوشش نسیم عرب امیری و اهتمام ابوالفضل زرویی نصرآباد، مجموعه‌ای از طنزهای حکیم سوری است که در آن شاعر با زیرکی مخصوص به خود، مطالبی خواندنی را در قالب طنز بیان می‌کند. این کتاب توسط نگارندگان با وسواس خاصی گزیده شده و از باکیفیت‌ترین مجموعه‌ کتاب‌های طنز ادبی به شمار می‌رود.

درباره‌ی کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری

نسیم عرب امیری و ابوالفضل زرویی نصرآباد، گردآورندگانِ کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری هستند. بد نیست پیش از معرفی این کتاب، کمی به موضوع طنز بپردازیم. طنز اشتباهات و رفتارهای نادرست بشری و یا ناهنجاری‌های اجتماعی را به شکلی خنده‌دار به چالش می‌کشد. از ویژگی‌های مهم طنز انتقاد، به همراه طعنه و شوخی است. البته ادبیات شوخی دارای دسته‌بندی است که طنز -در کنار هجو و هزل- یکی از انواع آن است. این نوع ادبی که عموماً قصد سازندگی و اصلاح دارد گاه حالت‌های خاصی به خود می‌گیرد.

کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری در مقدمه نکاتی مهم جهت خواندن مطالب کتاب را ارائه می‌دهد که به قلم ابوالفضل زرویی نصرآباد نوشته شده است. او در ابتدا به مبحث طنز در ادبیات فارسی می‌پردازد. دراین‌باره باید این نکته را در نظر گرفت که طنز فارسی مانند برابر خود در ادبیات جهان، یعنی ساتیر از تاریخ بسیار کهن برخوردار نیست. در ادبیات جهان از زمان ادیبان یونان و روم باستان در آثار نویسندگانی چون آریستوفان، آرخیلوخوس و هوراسیوس این گونه‌ی ادبی وجود دارد؛ اما در ادبیات فارسی نمونه‌ی طنز بسیار کهن وجود ندارد مگر تا زمان عبید زاکانی که پدر طنزنویسی ایرانی محسوب می‌شود.

کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری در مقدمه‌ی خود شوخ‌طبعان فارسی را به دو دسته تقسیم کرده است؛ دسته‌ی اول کسانی که به‌طور جد به شوخ‌طبعی پرداخته‌اند و مستقلاً آثاری در این زمینه دارند؛ مانند عبید زاکانی، فوقی یزدی. دسته‌ی دوم شاعرانی که به فراخور متن و محتوای کلامشان با استفاده از استعداد خود در خلال آثار جدی از شوخ‌طبعی نیز بهره برده‌اند؛ در این دسته شاعرانی چون عطار، سنایی و سعدی دیگر بزرگان ادب فارسی قرار می‌گیرند. با توجه به مطلب عنوان‌شده می‌توان دریافت که آثار طنز به‌طور خاص از دوره‌ی عبید زاکانی به بعد در بین شعرا باب شد و در آثار عده‌ای قابل‌ردیابی است.

مورد دیگری که کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری به آن اشاره می‌کند این موضوع است که بسیاری از محتویات طنز ادبیات فارسی از نظر اخلاق‌گرایان امکان چاپ ندارد و سبب ترویج عادات و عبارات بد در بین خوانندگان می‌شود. ازاین‌رو بسیاری از این آثار مورد اصلاح و حذفیات قرار گرفته‌اند و یا به‌طور کلی به دست فراموشی سپرده شده‌اند. از سوی دیگر، گزیده‌های آثار طنز هم دچار مشکلاتی ازجمله بی‌سلیقگی و سعی در دخالت علاقه‌ی شخصی هستند. بنا بر آنچه بیان شد، در کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری نسیم عرب امیری کوشیده‌ است تا از گزند این‌گونه مشکلات دور بماند و متن کتاب‌ را با استفاده از موازینی منظم گردآوری کند.

کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری به کوشش نسیم عرب امیری و اهتمام ابوالفضل زرویی نصرآباد، در مجموعه‌ی گزیده‌ی طنز به همت انتشارات کتاب نیستان عرضه شده است.

کتاب گزیده‌ی طنز حکیم سوری مناسب چه کسانی است؟

این کتاب به دوستداران کتاب‌های طنز و شعر فارسی پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب گزیده طنز حکیم سوری می‌خوانیم

با وجود این‌که دو تخلص دیگر شعری میرزا ‌تقی، یعنی دانش و ضیاء، نشان می‌دهد که حوزه‌ی فعالیت و دل‌مشغولی او در شعر، محدود به اطعمه و اشربه نبوده است، اما با نگاهی دقیق و منتقدانه به دیوان حکیم سوری و مقایسه‌ی آن با دیگر آثار مرتبط با اطعمه، می‌توان انصاف داد که اشعار شکمی دانش، از جهات بسیار، حتی بر سروده‌های بسحاق برتری دارد.

یکی از وجوه تمایز و برتری سروده‌های حکیم سوری نسبت به آثار مشابه، غنای لفظی و معنوی و کاربرد وسیع صنایع ادبی و فنون بلاغی در سروده‌های اوست. دانش، بی‌آن‌که بخواهد این تصنعات و تکلفات را به چشم بکشد، با پرهیز از سخت‌گویی و فدا کردن معنی، به استادی تمام، آثاری شیرین، خواندنی و ماندنی خلق کرده است.

یکی از آفات و مشکلات جدی که از آغاز، گریبان‌گیر طنز پارسی بوده است، بی‌عنایتی طنزآفرینان به غنای ادبی و گاه حتی بی‌توجهی به درست‌نویسی در طنز است. شاید جدی نگرفتن این شاخه‌ی ادبی و عدم باور و اعتماد به ماندگاری آن، موجب می‌شده تا بعضاً حتی استادان سخن‌شناس و طراز اول ادب فارسی نیز در سروده‌های شوخ‌طبعانه و طنزآمیزشان، در به کارگیری ظرایف زیبایی ‌شناسانه و صنایع لفظی و معنوی، خسّت به خرج دهند. حق آن است که ادبیات شوخ‌طبعانه‌ی ما به واسطه‌ی همین اهمال‌ها و کم‌کاری‌ها، از حیث غنای هنری و ارزش‌های ادبی، به‌ شدّت فقیر است.

دیوان حکیم سوری اما از این حیث، در شمار استثنائات است. جدا از گستره‌ی مطالعات و دانسته‌های شاعر که در قالب اشارات و تلمیحات، خواسته و ناخواسته، در سروده‌هایش بازتاب یافته، این دیوان مشحون از مضامین تازه یافته، صنایع بدیعی و ظرافت‌های کلامی است.