معرفی و دانلود کتاب ژاک لکان

معرفی کتاب ژاک لکان

ژاک لکان، یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین روان‌شناس‌ها و روانکاوهای تاریخ، با نظریه‌ها و آثارش توانسته تأثیر بسزایی بر فلسفه‌ی قاره‌ای و مطالعات فرهنگی بگذارد. اکنون، ایدرین جانستون در کتاب ژاک لکان، به زندگی این شخص مهم و نیز آثار برجسته‌ی او پرداخته است. مرحله‌ی آینگی، سه ساحتِ امر تخیلی، امر نمادین و امر واقع و همچنین مباحثات پیرامون مفاهیم زبان و ضمیر ناخودآگاه، از جمله‌ی مواردی هستند که در کتاب حاضر مورد بررسی قرار می‌گیرند.

درباره‌ی کتاب ژاک لکان

ایدرین جانستون (Adrian Johnston) کتابش را با بررسی دوران ابتدایی زندگی لکان و عواملی که به آثارش، من‌جمله مطالعاتش پیرامون پزشکی و روان‌شناسی، سروشکل داده است، شروع می‌کند. نویسنده در کتاب ژاک لکان (Jacques Lacan) به تعاملات و رفت‌وآمدهایی که فروید و لکان با یکدیگر داشتند، نیز پرداخته است. ایدرین جانستون، چنان‌که پیش‌تر گفته شد، به مفاهیم و نظریاتی که ژاک لکان ارائه داده است، می‌پردازد که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به مرحله‌ی آینگی یا آینه‌ای اشاره کرد. ژاک لکان باور دارد زمانی که بچه انعکاس خودش را در آینه می‌بیند و خودش را می‌شناسد، لحظه‌ای حیاتی را تجربه می‌کند که باعث می‌شود اگو (ego) یا همان «منِ» فاعلی‌اش شکل بگیرد و به ادراکی از خویش برسد.

ایدرین جانستون سپس از نظریه‌ی سه ساحت بحث به میان می‌آورد که شامل امر خیالی، امر نمادین و امر واقع است. یکی از دقیق‌ترین و پرجزئیات‌ترین نظریه‌های لکان همین ساحت‌های سه‌گانه است. ژاک لکان در امر خیالی به تصاویر و تخیلات می‌پردازد، یعنی چیزهایی که باعث شکل‌گرفتن اگو یا همان من فاعلی می‌شود. در امر نمادین، به سراغ قلمرو زبان، ساختارهای اجتماعی و هنجارهای فرهنگی می‌رود و در امر واقع، سلسله مسائل و اتفاقات غیرممکن و نمایش ناپذیر را که چیزی ورای زبان هستند، موشکافانه واکاوی می‌کند. ایدرین جانستون به بیانیه‌ی معروف ژاک لکان نیز پرداخته که لکان در آن می‌گوید، ضمیر ناخودآگاه همچون زبان، ساختاری منظم دارد. لکان با تکیه بر این ادعا اذعان می‌دارد که عمیق‌ترین افکار و امیال ما به واسطه‌ی سیستم زبانی به وجود می‌آیند.

ایدرین جانستون در کتاب ژاک لکان به مفهوم ابژه‌ی کوچک a هم پرداخته و موشکافانه آن را مورد بررسی قرار می‌دهد. حرف a کوچک در این مفهوم به معنای ابژه – علت میل است. ابژه – علت میل یک ابژه‌ی دست‌نیافتنی است که امیال و فانتزی‌های ما را برمی‌انگیزد. حرف a کوچک از واژه‌ی فرانسوی autre یا autre petit به معنی دیگری یا دیگری کوچک کوچک آمده است. این مفهوم بیانگر چیزی است که دلمان برای داشتنش پر می‌کشد، ولی هرگز نمی‌توانیم آن چیز را به صورت کامل به دست آوریم یا در اختیار بگیریم. در روانشناسی لکانی، ابژه‌ی کوچک a که به مثابه‌ی ابژه – علت میل است، همان چیزی به شمار می‌رود که موتور خیالات و امیال ما را روشن کرده و پیش می‌راند، ولی در هر حال از دستمان می‌گریزد. این مفهوم رابطه‌ی نزدیکی با ایده‌ی فقدان دارد. ژاک لکان معتقد است که آرزوی انسانی همیشه یک واکنش به ادراک فقدان یا غیاب است. ابژه‌ی کوچک a یک جلوه‌ی انتزاعی و نمادین است از آنچه که از صمیم قلب خواستار آن هستیم. این ابژه می‌تواند هر چیزی باشد که به باور ما، امیال درونیمان را ارضا خواهد کرد، اما وقتی که آن چیز را به دست بیاوریم متوجه می‌شویم که شوق داشتن آن چیز به قوت خود باقی می‌ماند. به باور ژاک لکان، ابژه‌ی میل و آرزو هرگز به صورت کامل برطرف نمی‌شود و ما همواره در پی رضایتمندی هستیم.

کتاب ژاک لکان را که از دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد است، می‌توانید با ترجمه‌ی هیمن برین که به یاری انتشارات ققنوس چاپ و منتشر شده است، تهیه فرمایید.

کتاب ژاک لکان برای چه کسانی مناسب است؟

اگر شما نیز از دسته علاقه‌مندان به آثار ژاک لکان هستید و می‌خواهید با اندیشه‌ها و نظریات او به صورت مفید و مختصر آشنا شوید، لحظه‌ای از خواندن این کتاب غفلت نکنید.

در بخشی از کتاب ژاک لکان می‌خوانیم

لکان هنگامى که کار متقدم خود در دهه‌هاى 1930 و 1940 را با نظریه‌هاى دهه 1950 خویش که تحت تأثیر ساختارگرایى بودند تلفیق مى‌کند، به تأکید بر وابستگى امر تخیلى به امر نمادین روى مى‌آورد. این وابستگى بدان معناست که پدیده‌هاى حسى ادراکى‌تر (تصاویر و تجربه‌هاى بدن شخص، عواطف به عنوان احساساتى که آگاهانه زیست مى‌شوند، تجسمات افکار و احساسات دیگران و...) به دست ساختارها و پویش زبانى اجتماعى شکل مى‌یابند، هدایت مى‌شوند و (به طور چندعاملى) تعیین مى‌شوند. با اهمیت فزاینده امر واقع در دهه 1960 و گره‌هاى برومئویى دهه 1970 معلوم مى‌شود که لکان امر تخیلى را وابسته به هر دو ساحت دیگر مى‌داند (ضمنا امر تخیلى و امر نمادین، هنگامى که توأم با یکدیگر در نظر گرفته شوند، گستره «واقعیت» را مى‌سازند که خود در مقابل امر واقع قرار دارد). در واقع، مى‌توان گفت امر تخیلى همواره شامل خلط مقوله است. به بیان دقیق‌تر، امر تخیلى ساحتى است که در آن دو ساحت دیگر با هم اشتباه گرفته مى‌شوند: آنچه امر واقع است به‌اشتباه نمادین شناخته مى‌شود (چنان‌که در انواع خاصى از نشانگان روان‌رنجورىِ وسواس و روان‌پریشى پارانویا، رخدادهاى تصادفىِ بى‌معنی در سطحِ جهان مادىِ اشیاى غیرانسانى همچون نشانه‌هاى معنادارى دیده مى‌شوند مملو از دلالت ژرف که باید رمزگشایى و تفسیر شوند) و آنچه نمادین است به‌اشتباه امر واقع شناخته مى‌شود (براى نمونه، در «نشانگان تبدیل» از نوع روان‌تنى، جدال‌هاى ذهنىِ ناخودآگاهى که در زبان و تصورات رمزگذارى شده‌اند، درد و بیمارى جسمانى ایجاد مى‌کنند).

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار دبیر مجموعه
درآمد
1: مرور تاریخى
2: مفاهیم بنیادین
کتابنامه
واژه‌نامه انگلیسى به فارسى
نمایه