معرفی و دانلود کتاب پروست و من

معرفی کتاب پروست و من

کتاب پروست و من اثری از نشانه‌شناس، ساختارگرا و منتقد ادبی فرانسوی رولان بارت است. این کتاب در واقع متشکل از مقالات و نوشته‌هایی‌ست که رولان بارت در طول زندگی خود در مورد مارسل پروست نوشت. مجموعه‌ی «در جستجوی زمان از‌ دست رفته» یکی از بزرگ‌ترین شاهکارهای تاریخ ادبیات است و بارت، به‌عنوان یک نظریه‌پرداز، متفکر و طرفدار پروست، در بطن پاراگراف‌های این اثر هنری، سعی می‌کند بار دیگر با خود آشنا شود و به حقیقت غایی در زندگی و ادبیات برسد.

درباره‌ی کتاب پروست و من

در طول تاریخ نقد ادبی، بعضی نویسندگان بوده‌اند که در ذهن نظریه‌پردازان به یک سوژه‌ای ابدی تبدیل گشته‌اند. وسواسی که یک نظریه‌پرداز نسبت به آثار یک نویسنده یا هنرمند پیدا کرده و تا آخر عمر در مورد این شیفتگی خاص متون متعددی منتشر می‌کند. به‌عنوان مثال، موریس بلانشو در دورانی که نقد ادبی می‌نوشت بارها از ساموئل بکت نوشت یا ژیل دلوز به‌کرات در مورد آلفرد هیچکاک، فیلمساز بزرگ تاریخ سینما، ایده‌پردازی کرد. این رابطه‌ی وسواس‌گونه‌ای که میان نظریه‌پرداز یا منتقد ادبی و هنرمند شکل می‌گیرد، مکالمات متعددی میان متون و بیامتنیت‌ در هنر ایجاد می‌کند. کتاب پروست و من (Proust and Me) اثر رولان بارت (Roland Barthes) اثری‌ست که توسط احمد اخوت گردآوری و ترجمه شده است.

احمد اخوت تعدادی از مشهورترین نوشته‌های بارت در مورد مارسل پروست را جمع‌آوری کرد و کتاب پروست و من را شکل داد. در واقع می‌توان گفت خود نقش و جایگاه احمد اخوت به‌عنوان مترجم و گردآورنده‌ی مطالب نیز جالب توجه است. از آنجایی که احمد اخوت نیز به‌عنوان یک نویسنده و منتقد ادبی نیز در ایران از مقبولیت و آوازه‌ی جالب‌توجهی برخوردار است و از وی به‌منزله‌ی یک مؤلف صاحب‌ اندیشه یاد می‌شود. باید گفت که در کتاب پروست و من نوشته‌های احمد اخوت در مورد این دو نویسنده‌ی فرانسوی نیز می‌خوانید و وی اهداف و نیت خود در زمینه‌ی ترجمه و تألیف این کتاب را نیز توضیح می‌دهد.

باید گفت که کتاب پروست و من در مورد کندوکاوها، تحلیل‌ها و مکاشفات رولان بارت در باب «در جستجوی زمان از دست رفته» است. مجموعه‌ای که از آن به‌عنوان یکی از نمادهای ادبیات فرانسه یاد می‌شود. رولان بارت یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان ادبیات و سینما و فرهنگ در قرن بیستم است. مؤلف و نظریه‌پردازی که در نوشته‌های خود با بهره‌ بردن از دو رویکرد نشانه‌شناسی و ساختارگرایی به بررسی آثار هنری می‌پرداخت. این اثر توسط احمد اخوت «پدیدارشناسی بارت» توصیف شده است. کتابی که در هر یک از مقالات آن، بارت کوشش می‌کند تا مکالمه‌ای میان اندیشه‌های فلسفی خود و سبک نگارش مارسل پروست شکل دهد. بارت در این مقالات برآن نیست تا مقایسه‌ای میان خود و پروست شکل دهد، بلکه به شرح و توصیف تأثیر و نقش یک هنرمند در ذهن یک نظریه‌پرداز می‌پردازد.

رولان بارت اولین نویسنده‌ی بزرگی نیست که به مارسل پروست پرداخت. ساموئل بکت نیز در کتابی با عنوان «پروست» کوشش کرد تا ایده‌های وی در باب زمان و روایت را به‌واسطه‌ی «در جستجوی زمان از دست رفته» مورد بررسی قرار دهد و به بازشناسی آن‌ها بپردازد. اما شاید رولان بارت تنها نویسنده‌ای باشد که در طول دوره‌های گوناگونی از زیست خود، به‌طور مکرر، به نوشته‌های پروست بازگشت و در مورد آن‌ها ایده‌پردازی کرد. رولان بارت فیلمساز و اندیشمندی‌ست که در باب زمان و عکاسی نوشته‌های مهم و ارزشمندی به‌جا گذاشته است. بارت در دیدگاه‌های خود به مدیوم عکاسی، به عکس‌های خانوادگی اشاراتی داشت و فراخوانی خاطره را در آن‌ها مورد بررسی قرار می‌داد.

در کتاب پروست و من با تعدادی از مشهورترین مقالات رولان بارت روبه‌رو می‌شوید. از میان این مقالات می‌توان به «لذت متن» اشاره کرد که از نوشته‌های مشهور رولان بارت در طول زندگی‌اش بود و تا کنون تفسیرها و دیدگاه‌های متفاوتی در باب این مقاله عنوان شده است. همچنین در این مقالات، بارت سعی کرده مارسل پروست را در کنار دیگر نویسندگان بزرگ تاریخ ادبیات قرار دهد که از این نظر می‌توان به مقاله‌ی «استاندال و پروست» اشاره کرد. به‌طور کلی باید گفت که اگر می‌خواهید به شناختی مناسب از بارت و پروست دست یابید، این کتاب برای شماست. کتاب پروست و من توسط احمد اخوت ترجمه شده و نشر افق آن را منتشر کرده است.

کتاب پروست و من برای چه کسانی مناسب است؟

این اثر به کسانی که به نقد ادبی، نشانه‌شناسی، پدیدارشناسی و آثار مارسل پروست علاقه دارند پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب پروست و من می‌خوانیم

اوقاتی فرامی‌رسد (و این بستگی به آگاهی ما دارد) که «روزهایمان به شمارش می‌افتد» و شمارش معکوس شروع می‌شود. زمانِ پایان نامعلوم اما برگشت‌ناپذیر است. می‌دانی که زوال‌پذیری (از وقتی یادت می‌آید همه این را به تو گفته‌اند). ناگهان احساس می‌کنی واقعاً میرایی (این احساس طبیعی نیست. طبیعی آن است که فکر کنی فقط تو عمر بی‌پایان داری. اما چه کنی [که چنین نیست]. مگر نه اینکه این‌همه تصادف در اثر بی‌احتیاطی اتفاق می‌افتد). این مدرک مستند، وقتی آن را بیازماییم، دیدگاه ما را تغییر می‌دهد: راه دیگری ندارم، باید کار خود را در گنجه‌ای (در آخرین گنجه) بگذارم که گرچه نمی‌دانم تا کی دوام می‌آورد اما می‌دانم (یک آگاهی جدید) که این ماندگاری ابدی نیست. یا شاید هم بتوان این‌گونه به موضوع نگریست: از آن جا که محل این مخفیگاه مشخص است و در ضمن دیگر هیچ «انگیزه‌ی خارجی» هم وجود ندارد بنابراین اینکه می‌خواهم کارم را در جای امنی قرار دهم خود یک کار تشریفاتی صرف است.

پس مانند پروستِ بیماری که مرگ تهدیدش می‌کرد (یا خود او این‌گونه تصور می‌کرد) ما نیز به سراغ آن جمله‌ی یوحنا برویم (همان که پروست در علیه سنت‌بوو، نقل به معنا) می‌گوید: «تا هنوز روشنایی داری کار کن». و بعد زمانی هم می‌رسد (همان زمان که مشغول کاری) که همه‌ی آنچه انجام داده‌ای، همه‌ی کارهایی که کرده‌ای و هرچه نوشته‌ای به‌نظرت تکراری می‌رسد: چه می‌گویی! تا آخر عمرم مقاله بنویسم، درس بدهم و سخنرانی کنم، آن‌هم «درباره‌ی موضوع‌هایی» که گرچه اسمشان با هم تفاوت دارد تمایز چندانی با هم ندارند! (حقیقتش این «درباره‌ی» مرا خیلی آزار می‌دهد). این احساس ظالمانه‌ای است، زیرا مرا از نزدیک شدن به هرچیز تازه یا دست زدن به هر ماجرا باز می‌دارد («ماجرا» یعنی آنچه که بر من اتفاق افتاده و یا آنچه بر من خواهد رفت). آینده‌ام را تا دم مرگ جلوی چشمم مانند پرده‌های به‌هم‌پیوسته می‌بینم: وقتی این متن، این سخنرانی را، به پایان ببرم کار دیگری ندارم جز اینکه سراغ کار دیگری بروم... آیا همه‌اش همین است؟ نه، سیزیف شادمان نیست. احساس بیگانگی می‌کند. این احساس نه به دلیل کاری که می‌کند، و نه به‌خاطر بیهودگی آن بلکه به‌سبب تکراری بودن آن است.

فهرست مطالب کتاب

عکسی برای قاب خالی
نیاز به عشق
مادر گمشده
نویسنده‌ی غایب
ساختار کتاب
دو چهره
کتابی با دو شخصیت
من، مارسل پروست
رولان بارت
پیکری که در آنم
دوست دارم، دوست ندارم
بارت و پروست
«مدتی مدید زود به بستر می‌رفتم...»
پروست و نام‌ها
طرحی برای تحقیق
از لابه‌لای نوشته‌ها
نمایشگاه بارت
نخوانده گذشتن
لذت متن
استاندال و پروست
بوها
گوناگونی زبانیِ کتاب در جست‌وجو
قطعه‌هایی از سخن عاشقانه
برشی از خاطرات
برشی از خاطرات
آدم غایب
حقیقت چهره
لحظه‌ی حقیقت
یک بار هم که شده بیا تنبلی کنیم
یک بار هم که شده بیا تنبلی کنیم
بارت، پروست و دیگران
دفتر خاطرات خانم پروست
راهِ بارت: عشق به پروست
کتاب‌شناسی
کتاب‌شناسی آثار مارسل پروست
کتاب‌شناسی آثار رولان بارت
کتاب‌شناسی بارت و پروست