معرفی و دانلود کتاب مرحوم ماتیا پاسکال

معرفی کتاب مرحوم ماتیا پاسکال

به‌راستی چه می‌شد اگر می‌توانستیم زندگی خسته‌کننده و ماشینی خود را با یک هویت جدید و ثروتی هنگفت به پایان ببریم؟ کتاب مرحوم ماتیا پاسکال به قلم نویسنده‌ی درخشان قرن بیستم، لوئیجی پیراندلو، داستان قهرمانی است که دست سرنوشت فرصت چنین تغییر شگرفی را به او داده است.

درباره‌ی کتاب مرحوم ماتیا پاسکال

در سال 1934، جایزه‌ی نوبل ادبیات به نویسنده‌ای داده شد که در زندگی مشقت بسیاری کشید اما عصاره‌ی رنج مدامش را به رشته‌ی تحریر درآورد تا به عنوان یکی از درخشان‌ترین نویسندگان و نمایش‌نامه‌نویسان مدرن ادبیات جهان شناخته شود. لوئیجی پیراندلو (Luigi Pirandello) نامی پرآوازه در ادبیات داستانی و نمایشی مدرن دنیاست که آثارش از جمله کتاب شش شخصیت در جستجوی نویسنده (Six Characters in Search of an Author) در سراسر دنیا به چندین زبان ترجمه شده‌اند. کتاب مرحوم ماتیا پاسکال (The Late Mattia Pascal) اثری است که در دیوانه‌وارترین روزهای زندگی شخصی پیراندللو نوشته شده؛ روایت شخصی با هویت سیال که حیات و ممات دروغینش بی‌شباهت به زندگی خود نویسنده نیست. این اثر با طنز بدیع پیراندللو و قدرت افسانه‌ای قصه‌گویی‌اش شناخته می‌شود.

داستان کتاب با قهرمانی آغاز می‌شود که نامش از معدود چیزهایی است که می‌داند و به آن اعتماد دارد. این قهرمان ناکام جوانی خود را تباه و هدررفته دیده است؛ فرسوده به‌پای ازدواجی رقت‌آور و پژمرده بر اثر شغلی بی‌حاصل. روزی در قمارخانه‌ای برخلاف همیشه مبلغی هنگفت برنده می‌شود و در پی آن، خبر خودکشی‌اش را در روزنامه می‌خواند. ماتیا پاسکال، مرحوم ماتیا پاسکال، تقارن این دو اتفاق را به فال نیک می‌گیرد و تصمیم می‌گیرد تا با هویتی تازه زندگی جدیدی را آغاز کند، با آزادی‌ای که زندگیِ پَستِ پیشینش از او دریغ داشته بود.

شخصیت‌پردازی لوئیجی پیراندلو در این کتاب بی‌نظیر است. ماتیا پاسکال، پیچیده در بندهای زندگی‌ای ملالت‌بار، بعد از مرگ دروغینش به عروسک خیمه‌شب‌بازی سرنوشت تبدیل می‌شود؛ ذوق‌زده از آزادی‌ای دروغین و گرفتارآمده در چنگال جبری نامحسوس که اندک اختیار زندگی قبلی‌اش را نیز از او سلب کرده است تا این بازی هویتی به دیوانگی کاراکتری سرگردان، دست‌وپاچلفتی و معلق بینجامد. بحران پشت بحران آرامش موقت شخصیت را از او می‌رباید و نتایج غیرمنتظره‌ای را رقم می‌زند که همه در خدمت لذت تمام و کمال خواننده از متن قرار دارد. خواندن این اثر هر خواننده‌ای را به پرسیدن این پرسش‌ها وا می‌دارد: «من کیستم و آزادی واقعاً چیست؟»

افزون بر همه‌ی سوالات فلسفی‌ای که زندگی و مرگ ماتیا پاسکال به ذهن خواننده متبادر می‌کند، کتاب جنبه‌ای مفرح و سرگرم‌کننده نیز دارد. پیراندللو به‌خوبی توانسته تا طیف گسترده‌ای از مخاطبان را تا پایان کتاب خرسند نگاه دارد، چه آنان که آمده‌اند به فلسفه‌ی حیات بیندیشند و چه آنان که در پی خواندن داستانی بذله‌گو و ماجرامحور هستند.

پیراندلو این کتاب را برای مخاطبانی نوشته است که در کشاکش زندگی پرفراز و نشیبشان به‌دنبال مفری برای رهایی هستند. اگر در این برهه از زندگی تنها راه نجات را فرار می‌بینید یا این تفکر که یک زندگی متفاوت می‌توانست از رنجی که روزانه به دوش می‌کشید بکاهد، این کتاب درمان افکار شماست.

ترجمه‌ی کتاب مرحوم ماتیا پاسکال به قلم بهمن محصص، از مترجمان پیشرو ایرانی و با همکاری انتشارات علمی-فرهنگی به چاپ رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب مرحوم ماتیا پاسکال

• سه نویسنده از نویسندگان قرن بیستم میلادی به زخم‌ها، ترس‌ها و بی‌قراری‌های ما صدا بخشیده و آن‌ها را به رشته‌ی کلمات درآورده‌اند؛ هم‌زمان در اثنای کاتارسیس و در عین تأملی درازمدت که رخ نمی‌دهد مگر در نسبت با هنر. این سه نویسنده ما را یاری کرده‌اند که با کاستن ضرباهنگ اضطراب و افسردگی‌مان به زندگی ادامه دهیم. من از عبارت کاستن ضرباهنگ همچون آنچه در موسیقی مرسوم است استفاده می‌کنم تا ظرافت، دقت و خلوص بیشتر در این احساسات و عواطف را بیان کنم. این سه نویسنده پیراندلو، کافکا و بورخس هستند. (Leonardo Sciascia)
• بسیار طنازانه و خنده‌دار. این اثر در عین حال تکان‌دهنده، مضطرب‌کننده و تراژیک است. برای پیراندلو کمدی برابر با تناقض بنیادین میان خواسته‌های انسان و ضعف‌های اوست. تناقضی خاص که به ایجاد عجزی میان گریه و خنده می‌انجامد. (نیویورک تایمز بوک ریویو)
• این کتاب یکی از شناخته‌شده‌ترین کارهای پیراندلو است. (آمازون)

اقتباس از کتاب مرحوم ماتیا پاسکال

از کتاب مرحوم ماتیا پاسکال چندین اقتباس صورت گرفته است که اولین آن‌ها به سال 1925 و فیلمی صامت به کارگردانی مارسل لربیه باز می‌گردد. فیلم مردی از ناکجا به کارگردانی پیر شنالِ فرانسوی در سال 1937 ساخته شد و در دو نسخه‌ی فرانسوی و ایتالیایی بر پرده‌ی سینما ظهور کرد. پس از آن، در دهه‌ی 1980 میلادی، فیلم دو زندگی ماتیا پاسکال به کارگردانی مارسلو مونیچلی در جشنواره‌ی کن به نمایش درآمد.

کتاب مرحوم ماتیا پاسکال برای چه کسانی مناسب است؟

سه گروه از مخاطبین بیش از همه از مطالعه‌ی کتاب مرحوم ماتیا پاسکال لذت خواهند برد: دوست‌داران رمان‌های فلسفی، علاقه‌مندان به ادبیات ایتالیا و طرفداران روایت‌های طنزآمیز.

در بخشی از کتاب مرحوم ماتیا پاسکال می‌خوانیم

بالاخره چه بایست بکنم؟ به مونت کارلو برگردم و این برد خارق‌العاده را پس بدهم؟ یا به آن راضی شده و با فروتنی زندگی کنم؟ ولی چطور؟ آیا می‌توانستم با خانواده‌ای که برای خود درست کرده بودم زندگی کنم؟ آیا می‌توانستم برای زنم لباس‌های بهتری بخرم؛ زنی که نه تنها نمی‌کوشید مورد علاقه‌ام باشد بلکه انگار سعی داشت هر چه بیشتر نفرت‌انگیزتر باشد و مویش را شانه نمی‌کرد و لباسی می‌پوشید که به تنش زار می‌زد؟ آیا معتقد بود شوهری چون من به زحمتِ خودآرایی نمی‌ارزد؟ وانگهی پس از رفع خطر آن زایمان، دیگر سالم نبود و روز به روز نه تنها نسبت به من بلکه نسبت به همه تلخ‌تر می‌شد. این نفرت و فقدان محبتِ زنده و واقعی انگار تنبلی بیمارگونه‌ای در وی ایجاد کرده بود. حتی نسبت به بچه هم علاقه‌ای نداشت و مرگش پس از چند روز عمر، برای مادرش شکستی شده بود در برابر بچه زیبای اولیوا که یک ماه بعد، پس از زایمانی موفق، سالم به دنیا آمد. همه این مسائل به اضافه آنچه زاده فقر است و چون گربه‌ای سیاه و شوم بر خاکستر اجاقی خاموش می‌خوابد، زندگی مشترک را برای هر دو نفرمان نفرت‌بار کرده بود. با یازده‌هزار لیر می‌توانستم به خانه آرامش ببخشم و عشقی را زنده کنم که به محض زادن به دست بیوه پسکاتوره کشته شده بود؟ دیوانگی است! پس چه کنم؟ به امریکا بروم؟ آخر چرا در جست‌وجوی اقبال آن ‌قدر دور بروم حال آنکه بخت خواسته بود - بی‌آنکه حتی فکرش را بکنم - در نیس و در آستانه این قمارخانه، جلویم را بگیرد؟ پس باید خود را لایق او و لایق الطافی که شاید می‌خواهد واقعاً در حقم روا دارد نشان دهم. بله! بله! یا هیچ یا همه چیز. دست آخر مثل اول بازمی‌گردم. مگر یازده‌هزار لیر چه هست؟

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
دومین مقدمه
خانه و راسو
این‌طور بود
پختگی
تاک، تاک، تاک...
ترن را عوض می‌کنم
آدریانو مه‌ایس
اندکی مه
ظرف آب مقدس و جای خاک سیگار
شبی، هنگام تماشای رود
چشم و پاپیانو
فانوس کوچک
شیرین‌کاری‌های ماکس
من و سایه‌ام
تصویر مینروا
مسخ
مرحوم ماتیا پاسکال
تذکری درباره بازی‌های خیال