معرفی و دانلود کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر 2: امپریالیسم

معرفی کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر 2: امپریالیسم

کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر 2: امپریالیسم مجلد دوم اثر اصلی هانا آرنت، فیلسوف سیاسی بزرگ اهل آلمان است. آرنت در این کتاب شرایط سیاسی و تاریخی اروپا را در عصر استعمار بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه این شرایط، در سیر تاریخ به ظهور دولت‌های توتالیتر منجر شدند.

درباره‌ی کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر 2: امپریالیسم

برای شناخت هانا آرنت (Hannah Arendt) و آشنایی با نظریات و تأملات تأثیرگذار او در حوزه‌ی جامعه‌شناسی و فلسفه‌ی سیاسی، بی‌شک از مطالعه‌ی اثر اصلی وی، یعنی کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر، بی‌نیاز نیستیم. کتاب امپریالیسم (Imperialism) مجلد دوم این اثر کلاسیک است که با ترجمه‌ی مهدی تدینی تقدیم مخاطبین فارسی‌زبان می‌شود.

دغدغه‌ی اصلی هانا آرنت در سه مجلد کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر، به دست دادن تحلیلی نظام‌مند از ماهیت دولت توتالیتر (تمامیت‌خواه) و مهم‌تر از آن، پی بردن به علل ظهور توتالیتاریسم در اروپای سده‌ی بیستم بوده است. در راستای تحقق این هدف، آرنت به کاوشی عمیق در تاریخ اروپا می‌پردازد. در کتاب یهودی‌ستیزی -مجلد دوم کتاب مورد بحث- او ریشه‌های تاریخی سوءظن قدیمی مردمان اروپا نسبت به یهودیان را می‌کاود و نشان می‌دهد که در پیدا شدن این سوء‌ظن و نفرت، عوامل دینی و اقتصادی و سیاسی بسیاری دخیل بوده‌اند. در مجلد دوم که هم‌اینک پیش روی شماست، آرنت مخاطب خود را به عصر استعمار اروپایی می‌برد و با تحلیل مستندات تاریخی فراوان، او را از فرازونشیب‌هایی که دولت‌های استعمارگر و سرزمین‌های مستعمره پشت سر گذاشته‌اند آگاه می‌کند.

هدف هانا آرنت از کاوش در تاریخ عصر استعمار، بازیابی ریشه‌های تحولات دهشت‌بار سده‌ی بیستم، از جمله دو جنگ جهانی اول و ظهور فاشیسم در ایتالیا و آلمان و کمونیسم در روسیه است. آرنت کار خود را در کتاب امپریالیسم با بررسی شرایط ظهور طبقه‌ی بورژوا در طلیعه‌ی عصر جدید آغاز می‌کند و در ادامه، به رشد ایده‌های ناسیونالیستی، بروز تفکرات نژادباورانه و درگیری‌های سیاسی میان دولت‌های اروپایی در سده‌های 16 تا 19 می‌پردازد.

تحقیق هانا آرنت در باب توتالیتاریسم در کنار تأثیرگذاری بسیار، با انتقاداتی نیز مواجه بوده است. با این همه، حتی در میان سفت‌وسخت‌ترین منتقدان نظریات هانا آرنت نیز به کمتر کسی برمی‌خوریم که ژرفای نگاه او و وفاداری‌اش به مستندات تاریخی و اجتنابش از پیش‌داوری‌های ایدئولوژیک را انکار کند. کار سترگ آرنت به ما مختصات نگاه تاریخی را می‌آموزد؛ نگاهی که بر مبنای آن، پدیده‌های تاریخی یک‌شبه و از دل هیچ سربرنمی‌آورند، بلکه هر رویداد تاریخی -اعم از بزرگ و کوچک- محصول شرایطی پیشینی به شمار می‌رود. هانا آرنت در کتاب امپریالیسم شرایط پیشینی ظهور بی‌رحم‌ترین نهاد بشری را به ما نشان می‌دهد: دولت توتالیتر.

درباره‌ی مجموعه‌ی ایدئولوژی‌پژوهی

کتاب حاضر به مجموعه‌ی ایدئولوژی‌پژوهی نشر پارسه تعلق دارد که دبیری آن با مهدی تدینی است. مهدی تدینی فاشیسم‌پژوه و مترجم پرکاری است که با یادداشت‌های تحلیلی خود در صفحات مجازی، دنبال‌کنندگان نسبتاً پرشماری را جذب کرده است. هدف وی از راه‌اندازی مجموعه‌ی ایدئولوژی‌پژوهی، شناساندن مبانی ایدئولوژی‌های سیاسی به مخاطبین فارسی‌زبان بوده است. به اعتقاد او، بهترین راه برای شناخت ایدئولوژی‌های سیاسی -از فاشیسم و کمونیسم تا لیبرالیسم- مواجهه‌ی مستقیم با متون متفکران اصیلی است که در آثار یا عملکرد خود، به نحوی ایدئولوژی‌های مذکور را طرح‌ریزی و صورت‌بندی کرده‌اند.

کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر 2: امپریالیسم برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به حوزه‌ی تاریخ و فلسفه‌ی سیاسی، مخاطبین اصلی این کتابند.

در بخشی از کتاب عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر 2: امپریالیسم می‌خوانیم

توسعه به منزلۀ هدفی نهایی و دائمیِ کل سیاست، ایدۀ سیاسی محوری امپریالیسم است. توسعه در این‌جا نه به معنای چپاول موقت تصرف‌شدگان برای ثروت‌اندوزی موقت تصرفگران است و نه به معنای همسان‌سازی قطعی آن‌ها، و اتفاقاً همین مسئله اصالت این پنداشت را برمی‌سازد. اما این اصالت از نوعی ظاهری است، زیرا این پنداشت خود در اصل سیاسی نیست و خاستگاهی سیاسی ندارد، بلکه از حوزۀ سوداگری‌های تجاری می‌آید که در آن توسعه به معنای گستراندن دائمی تولید صنعتی و مبادلات اقتصادی است؛ چیزهایی که شاخصۀ قرن نوزدهم بود.

توسعه در حوزۀ صرفاً اقتصادی خود را به منزلۀ اصلی مناسب اثبات کرد، زیرا با ضرباهنگ حرکت در تولیدِ هماره فزایندۀ صنعتی همخوانی داشت. توسعه به معنای افزایش تولید واقعی و افزایش مصرف واقعی کالاها بود. این دست فرایندهای ساخت اشیا و کالاهای مصرفی به‌خودی‌خود بی‌کران است. تنها کرانمندی آن از بابت توانایی انسان است؛ توانایی انسان در این‌که دنیای خود را تولید، تجهیز و تنظیم کند و پیوسته آن را بهبود بخشد. وقتی تولید و رشد اقتصادی در یک‌سوم پایانی قرن نوزدهم در معرض بحران‌های اقتصادی قرار گرفت، موانع موجود سرشتی اصالتاً اقتصادی نداشت، بلکه وابسته به مسائل سیاسی بود. انقلاب صنعتی به مرزهای قلمرو ملی برخورد کرد و تولید و توزیع محصولات آن از ملت‌های متعددی که در نظام‌های سیاسی بسیار متفاوتی سازماندهی شده بودند، مستقل شد. امپریالیسم زمانی پدید آمد که صنعتی‌سازی در کشورهای کاپیتالیستی اروپا تا مرزهای کشور خود گسترش یافته بود و مشخص شد این مرزهای کشوری گذشته از این‌که سد راه توسعه‌ای فراتر از این است، کل فرایند صنعتی‌سازی را نیز می‌تواند بدین‌سان به شدیدترین شکل تهدید کند. اقتصاد خودِ بورژوازی‌ را واداشت سیاسی شود. نظام کاپیتالیستی که بر رشد دائمی تولید صنعتی استوار بود، تنها زمانی می‌توانست نجات یابد که موفق می‌شد سیاست خارجی دولت‌ ملت را به منظور توسعه‌ای که برای اقتصاد ضروری بود تعیین کند. «روح بنگاهداری کلان و سازماندهی فرادولتی سیاست را تسخیر کرده بود»

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجم
پیشگفتار
1. رهایش سیاسی بورژوازی
توسعه و دولت‌ ‌ملت
جهان‌بینی سیاسی بورژوازی
هم‌پیمانی میان سرمایه (داران) و عوام
2. تکامل پیشاامپریالیستی مفهوم نژاد
نژاد نجبا در برابر ملت بورژوا
همبستگی قومی به منزلۀ جایگزینی برای رهایش ملی
گوبینو
«حقوق یک انگلیسی» در برابر حقوق بشر
3. نژاد و بوروکراسی
دنیای شبح‌سان قارۀ سیاه
طلا و خون
افسانۀ امپریالیستی و شخصیت امپریالیستی
4. امپریالیسم قاره‌ای و جنبش‌های پان
ناسیونالیسم قومی
بوروکراسی: میراث استبداد
حزب و جنبش
5. افول دولت‌ - ‌ملت و پایان حقوق بشر
ملت اقلیت‌ها و مردم بی‌تابعیت
بن‌بست‌های منطقی حقوق بشر
یادداشت‌ها
نمایه