معرفی و دانلود کتاب عشق در سینما: خانه خالی

معرفی کتاب عشق در سینما: خانه خالی

صالح نجفی در کتاب عشق در سینما: خانه خالی، یکی از فیلم‌های کیم کی دوک، کارگردان کره‌ای را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد. نویسنده در این کتاب، با نگاه به این عاشقانه‌ی متمایز، رابطه‌ی شبح‌وار دو شخصیتِ اصلی فیلم را واکاوی می‌کند. این کتاب جلدِ هشتم مجموعه کتاب «عشق در سینما» به‌شمار می‌آید.

درباره‌ی کتاب عشق در سینما: خانه خالی

هشتمین جلد از مجموعه‌ کتاب عشق در سینما به بررسی و واکاوی فیلم خانه‌ی خالی (3-Iron) اثر کیم‌ کی ‌دوک (Kim Ki-duk)، کارگردان کره‌ای، می‌پردازد. صالح نجفی (Saleh Najafi) ضمن مرور داستان این فیلم، نشانه‌ها و عناصر موجود را برای دست‌یابی به عمقِ معنای این اثرِ عاشقانه مورد بررسی قرار می‌دهد. کتاب عشق در سینما: خانه خالی، اولین و بارزترین ویژگیِ فیلم را سکوت و تعمق شخصیت‌ها عنوان می‌کند. نویسنده پایه‌های بنیادین فیلم را ابتدا در نامِ اثر جست‌وجو می‌کند. فیلم دارای دو عنوانِ انگلیسی و کره‌ای است. 3 iron عنوان غربیِ آن، اصطلاحی در بازی گلف است و برای کره‌ای‌ها و ایرانی‌ها اصطلاح نام‌آشنایی نیست. این فیلم در ایران، به معنایِ تحت‌اللفظیِ نام کره‌ایِ آن، یعنی «خانه‌ی خالی» شناخته می‌شود.

فیلمِ خانه‌ی خالی با این ایده آغاز می‌شود: وقتی ما در خانه‌هایمان نیستیم، چه بر سر این فضاهای خالی می‌آید؟ کیم کی دوک برای پرسش به این سؤال، شخصیتی را در فیلم خلق می‌کند که با زندگی در فضاهای خالی هویت می‌یابد. شغل شخصیتِ اصلی، تای‌سوک، چسباندن آگهی‌های تبلیغاتی بر درِ خانه‌هاست. تا اینجا برای شخصیت اصلی یک فیلم، کاری بسیار معمولی به نظر می‌آید، اما به‌سرعت متوجه می‌شویم که او پس از چسباندنِ آگهی‌ها، برمی‌گردد تا ببیند کدام آگهی هنوز بر روی در چسبیده است. تای‌سوک، وجودِ آگهی بر روی در را این‌طور معنا می‌کند که کسی در آن خانه حضور ندارد، پس وارد خانه می‌شود و چند روزی در آنجا می‌ماند. او هیچ‌چیز از خانه‌ها نمی‌دزدد، فقط وسایلِ خراب را تعمیر می‌کند، غذا درست می‌کند، لباس‌هایش را می‌شوید و می‌خوابد. احساسِ او به کسی می‌ماند که در حال گذرانِ روزمرگی در خانه‌ی خودش است. کارگردان با این ایده‌ی درخشان، باب پرسش‌های عمیقی را به روی مخاطب می‌گشاید؛ پرسش‌هایی مثل اینکه خانه‌ی انسان واقعاً کجاست؟ آیا مکان‌های موقت می‌توانند به‌عنوان خانه تلقی شوند؟ مکان به‌ذات دارای هویت است یا توسط انسان‌ها هویت می‌یابد؟

اما داستان فیلم خانه‌ی خالی به اینجا ختم نمی‌شود. تای‌سوک به خانه‌ای وارد می‌شود که زنِ صاحب‌خانه، سون‌هووا در آنجا حضور دارد. او مدت‌زمان زیادی پسر را زیر نظر دارد، تااینکه تای‌سوک نیز او را می‌بیند. این ارتباط بدون ردوبدل شدن هیچ کلامی شکل می‌گیرد. شوهرِ زن به خانه زنگ می‌زند و با خشونت زیادی او را تهدید می‌کند. تای‌سوک خانه را ترک می‌کند، اما دوباره برمی‌گردد و وقتی شوهرِ سون‌هووا را در خانه می‌بیند، با چوب گلف او را می‌زند و با سون‌هووا از آنجا فرار می‌کند.

این ارتباطِ ساده به ارتباطی عمیق، اما توأم با سکوت تبدیل می‌شود. آن‌دو عاشق یکدیگر می‌شوند و از این به بعد، سفر به خانه‌های متعدد را باهم آغاز می‌کنند. در این میان دچار دردسرهایی می‌شوند؛ برای مثال، صاحب‌خانه به خانه برمی‌گردد و آن‌ها را در خانه‌ی خود می‌بیند، یا صاحب‌خانه‌ی پیر را مُرده در خانه پیدا می‌کنند. طی همین اتفاقِ اخیر، آن‌ها بازداشت می‌شوند و مورد بازجویی قرار می‌گیرند. این اتفاق سون‌هووا را ناچار به خانه‌اش برمی‌گرداند؛ چراکه تای‌سوک درنتیجه‌ی حمله به پلیس، زندانی می‌شود. از این قسمتْ فیلم وارد فضایی متفاوت می‌شود. تای‌سوک در زندان نامرئی بودن را تمرین می‌کند. و به‌تدریج یاد می‌گیرد که وقتی مأمور پلیس واردِ سلولش می‌شود، کاملاً از چشم او دور بماند. فضای فیلم کم‌کم از رئالیسم و ناتورالیسم به سورئالیسم تغییر می‌یابد که عده‌ای از منتقدین این را نقطه‌ضعف فیلم می‌دانند. در نهایت، رابطه‌ی دو عاشق به رابطه‌ی شبح‌واری تبدیل می‌شود که با منطق رئال نمی‌توان آن را درک کرد.

داستانِ عشق بین دو عنصر ناهم‌زمان، مسئله‌ای است که ادبیات نیز به آن توجه نشان داده است. زیبایی‌شناسی فیلم بر این قاعده استوار است که فقط شبح‌ها قادرند یکدیگر را ببینند. نجفی مفهوم شبح را در آثار ادبی و سینمایی جهان ردیابی می‌کند تا تحلیل دقیق‌تری از فیلم به دست دهد.

انتشارات لگا کتاب عشق در سینما: خانه خالی را چاپ و منتشر کرده است.

درباره‌ی مجموعه‌ی عشق در سینما

مجموعه‌ی «عشق در سینما» با ده عنوان کتاب، به بررسی و تحلیلی دقیق از ده فیلم مهم تاریخ سینما می‌پردازد. این ده جلد مباحثی مستقل از یکدیگر دارند و رعایت ترتیب در مطالعه‌ی آن‌ها الزامی نیست. صالح نجفی مؤلفِ این مجموعه است و انتشارات لگا چاپ و نشر آن را بر عهده دارد. از جلدهای دیگرِ این مجموعه می‌توان به «عشق در سینما: بوسه‌های دزدکی»، «عشق در سینما: عاشقان مصلوب»، «عشق در سینما: عشق» و «عشق در سینما: مثل یک عاشق» اشاره کرد.

کتاب عشق در سینما: خانه خالی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب به دوست‌داران و متخصصین حوزه‌ی سینما و علاقه‌مندان به مباحث تجزیه‌وتحلیل فیلم پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب عشق در سینما: خانه خالی می‌خوانیم

فیلم کیم کی‌دوک به‌طرز غریبی در مورد شبح کمونیسم است. این بخصوص جایی مشخص می‌شود که فیلم یک‌باره وامی‌دهد و، به قول منتقدها، گرفتارِ یک‌جور بودیسم پانکی می‌شود، جایی که حلقه‌ی ضعیف زنجیره‌ی دال‌های فیلم است. قهرمان مرد فیلم، که چهره‌ای کارتونی دارد، در زندان به یکی از مسخ‌های لینچی می‌رسد (نگاه کنید به بزرگراه گمشده‌ی دیوید لینچ) و به شبح تبدیل می‌شود. برای همین در سکانس عجیبی که او را به راهروِ زندان می‌برند نمی‌دانیم چه بلایی به‌سرش آمده است. بعداً از زبان شوهرِ مدل می‌شنویم که او را آزاد کرده‌اند، اما او آزاد نشده چراکه اصلاً دیگر وجود ندارد و تبدیل به شبح شده است. فیلم از جایی به بعد عملاً منطق خود را عوض می‌کند. از جایی به بعد وقتی دریفتر را می‌زنند هیچ اتفاقی برای او نمی‌افتد. وقتی از بوکسور کتک می‌خورد صورتش داغان می‌شود، وقتی شوهر مدل با چوب و توپ گلف از او انتقام می‌گیرد آسیب می‌بیند و درد می‌کشد، ولی در زندان که زندانبان او را چندین بار با باتون به‌قصد کُشت می‌زند، هیچ جای زخمی به صورتش نمی‌ماند و بدنش هم کاملاً سالم است. او از جایی به بعد دیگر آدم واقعی نیست و شبح شده. غذا نمی‌خورد و به‌تدریج سبُکی‌هایی پیدا می‌کند که به بی‌وزنی ختم می‌شود. رفتار فیلم البته با این قضیه پارودیایی است. اولین جمله‌ای که مدل به‌زبان می‌آورد «دوستت دارم» است که شوهرش را متعجب می‌کند و او که می‌داند این جمله خطاب به خودش نیست به اطراف نگاه می‌کند تا مخاطب اصلی را بیابد. صبح فردا شبح پشت سر شوهر می‌ایستد و مثل بچه‌ها بازی می‌کند، از ظرف او غذا برمی‌دارد و شوهر متوجه حضورش نمی‌شود. در صحنه‌ی پایانی فیلم که دریفتر و مدل روی وزنه قرار می‌گیرند، حاصل جمع وزن‌هایشان صفر است و این یعنی اتحاد دو شبح اتفاق افتاده است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
1. مرور فیلم
2. واکاوی فیلم
کتاب‌نامه
نمایه