معرفی و دانلود کتاب صوتی گذر خان

معرفی کتاب صوتی گذر خان

سفر به دل حوزه‌ی علمیه در میانه‌ی یکی از پرحادثه‌ترین برهه‌های تاریخ ایران! کتاب صوتی گذر خان، دومین رمان سید محدعلی ابطحی است؛ سیاست‌مدار مشهور، روحانی و یکی از فعالان حوزه‌ی فرهنگ. ابطحی در این رمان داستان زندگی پسری را در شهر قم و میان سال‌های 1353 تا 1360 روایت می‌کند که دلبسته‌ی دختر یکی از روحانیون بانفوذ می‌شود؛ ولی ورودش به فضای سیاست، زندگی شخصی و اجتماعی‌اش را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب صوتی گذر خان

از دوران انقلاب مشروطه، مسئله‌ی جدایی دین از سیاست یکی از مسائل اصلی اجتماعی بود. میرزا فتحعلی آخوندزاده و ملکم خان از نخستین کسانی بودند که مفهوم سکولاریسم را وارد جریان سیاسی ایران کردند. این جریان در دوره‌ی رضاشاه پهلوی به اوج خود رسید؛ با همه‌ی این موارد، روحانیون همچنان نقش قدرتمندی در سیاست داشتند. در این میان حوزه‌ی علمیه‌ی قم بیش از دیگر مراکز دینی ایران در امور سیاسی نفوذ داشت و مراجع شیعه در این حوزه پرورش می‌یافتند. از سال 42 تا 57 که انقلاب اسلامی رخ داد، روحانیون به دو گروه تقسیم شدند: گروهی عقیده داشتند که باید در مقابل حکومت ظالم پهلوی ایستاد و علیه جریان مدرنیزاسیون پهلوی قیام کرد. این گروه به رهبری آیت‌الله خمینی خواستار براندازی رژیم پهلوی و ایجاد حکومتی جدید بودند. گروه دیگر که بیشتر محافظه‌کار به حساب می‌آمدند، انقلاب و تغییر شرایط را خلاف مصلحت می‌دانستند. آن‌ها به این عقیده داشتند که تا حد ممکن باید از فساد جلوگیری کرد، به ترویج آموزه‌های اسلامی پرداخت و از سیاست دوری گزید.

آن‌ها بر این باور بودند که هیچ حکومت اسلامی‌ای تا زمان ظهور امام زمان «عج» نباید برپا شود و اقدامی از جنس انقلاب، فقط به هرج‌ومرج و تفرقه‌افکنی دامن می‌زند. حالا که فقط چند سال مانده تا انقلاب اسلامی رکورد سلطان صاحب‌قران را بشکند، احتمالاً چنین اختلاف‌هایی عجیب به نظر بیاید؛ اما اگر همین واقعیت‌های تاریخی در قالب یک رمان روایت شود، خوانندگان بیشتری به علت این اختلافات پی ببرند. کتاب صوتی گذر خان شما را به همین برهه از تاریخ و در دل حوزه‌ی علمیه می‌برد؛ آن‌هم از زبان نویسنده‌ای که خود در میان تمام این ماجراها حضوری پررنگ داشته است.

با شنیدن نام سید محمدعلی ابطحی (Seyed Mohammad-Ali Abtahi) احتمالاً به یاد اتفاقات سیاسی دو دهه‌ی اخیر بیفتید؛ بااین‌حال وی در حوزه‌ی فرهنگی فعالیت چشمگیری دارد و در فضای مجازی، مطالب بسیاری را منتشر کرده است. او یکی از وبلاگ‌نویس‌های مهم دهه‌ی هشتاد بود و در وبلاگش با نام «وب‌نوشت» درباره‌ی موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نوشته است. خانواده‌ی پدری و مادری هر دو از نسل روحانیان به‌نام مشهد هستند؛ درنتیجه عجیب نیست که سید محمدعلی از همان سنین کم در محضر پدر و دایی‌اش، تحصیلات حوزوی را شروع کرد و در نوجوانی به یکی از طرفداران انقلاب اسلامی بدل شد.

پس از انقلاب، ابطحی در مناصب سیاسی متعددی مشغول به کار شد؛ در این میان سمت مشاور و ریاست دفتر سید محمد خاتمی،‌ بیش از بقیه‌ی سمت‌های او جلب‌توجه می‌کند. ابطحی خود در مصاحبه‌ای با ایسنا می‌گوید: «بعد از 88 پیش تراپیست می‌رفتم و به من توصیه شد که خود را با فیلم و رمان سرگرم کنم. در آن زمان هیچ کاری نداشتم و بیشتر رمان‌های خارجی مشهور دنیا را مطالعه می‌کردم. در میان آن‌ها به دو کتاب «مسیح بازمصلوب» و «زوربای یونانی» علاقه‌ی بیشتری پیدا کردم و تصمیم گرفتم به‌سمت رمان‌نویسی بروم. بعد از آموزش در یک کارگاه داستان‌نویسی، اولین رمان خود را نوشتم درباره‌ی زندگی یک خانواده در خلال حوادث سال 88. اولین کتابم مجوز نگرفت؛ اما کتاب گذرخان را که دومین رمانم به حساب می‌آید، انتشارات هیلا یا همان ققنوس منتشر کرد.»

اتفاقات داستان گذر خان در قم می‌گذرد و روایت زندگی ممدسن از نوجوانی تا جوانی است. ممدسن که در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمده و پدر نابینایش روضه‌خوان مجالس عزاداری است، خواه ناخواه وارد فضای اصلی روحانیت شهر قم یعنی حوزه‌ی علمیه می‌شود. سید محمدعلی ابطحی خود در شهر مشهد دوره‌ی طلبگی را گذرانده است و برای واقعی‌تر شدن داستان کتاب گذر خان و شخصیت‌هایش، به دو سال تحقیق نیاز داشت. اما از آن‌سو، ابطحی کاملاً به وضعیت طلبه‌ها در سال‌های منتهی به انقلاب اشراف داشت؛ زیرا از نسل روحانیون است. ممدسن عاشق دختر یکی از روحانیان بانفوذ می‌شود و از آن‌جا که فرزند یک روضه‌خوان معمولی است، سعی بسیاری برای رسیدن به معشوق می‌کند. ممدسن متوجه می‌شود هم به طلبگی علاقه دارد و هم به دختر یک روحانی. در میان این ماجراها، او از طریق طلبه‌ای دیگر فعالیت‌های سیاسی خودش را شروع می‌کند و راهی دیگر را در پیش می‌گیرد... .

سید محمدعلی ابطحی خود اذعان دارد که مابازای شخصیت‌های کتاب در خانواده و اطرافیانش یافت می‌شود. برای مثال ماجرای ترور دایی او، شهید هاشمی‌نژاد، عیناً در کتاب صوتی گذر خان بازسازی می‌شود. او از شخصیت‌های سیاسی مانند آیت‌الله شریعت‌مداری و آیت‌الله منتظری نیز در رمان خود استفاده می‌کند و از داستان زندگی پسرعمه‌اش که از اعضای اعدامی مجاهدین خلق بود، وام می‌گیرد. به‌طورکلی یکی از ویژگی‌های بارز کتاب گذر خان، رویکرد تحلیلی آن به مسائل فرهنگی و اجتماعی ایران است. ابطحی با استفاده از داستانی ساده، به موضوعات پیچیده‌ای چون تغییرات فرهنگی، تضاد نسل‌ها، بحران‌های هویت و مسائل اجتماعی مانند فقر و تبعیض می‌پردازد. نویسنده با تکیه بر تجربیات خود در حوزه‌های مختلف، به تحلیل این مسائل از زاویه‌ای متفاوت می‌پردازد و تلاش می‌کند تا به خواننده نشان دهد که چگونه این مسائل در زندگی روزمره مردم ایران تأثیر می‌گذارند. با وجود اینکه رمان پر است از اصطلاحاتی که طلبه‌ها استفاده می‌کنند، همه می‌توانند با زبان ساده‌‌ی ابطحی ارتباط برقرار نمایند.

کتاب صوتی گذر خان به همت نشر صوتی آوانامه و با صدای مهدی خلیلی و خود نویسنده‌ی کتاب، سید محمدعلی ابطحی، تهیه شده است.

نکوداشت‌های کتاب گذر خان

• رمان گذرخان از سید محمدعلی ابطحی را باید یک رمان سیاسی و تاریخی از زندگی روحانیون قلمداد کرد. (کتاب‌نیوز)
• ابطحی در کتاب گذر خان نشان می‌دهد که روحانیون حوزه‌ی علمیه با مردم جامعه تفاوت چندانی ندارند. او در این رمان حوصله، آرامش و تأنی بسیاری دارد. احتمالاً تیغ سانسور به کتاب و پایان‌بندی‌اش آسیب رسانده است. (رحمان میرفضلی، منتقد ادبی)
• داستان گذر خان و روایتی که از روحانیت دارد، از زندگی در بطن روحانیان نشأت گرفته است. (خبرگزاری رسا)

کتاب صوتی گذر خان برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به رمان‌های تاریخی و سیاسی ایرانی علاقه دارید، حتماً کتاب صوتی گذر خان را برای شنیدن انتخاب کنید.

در بخشی از کتاب صوتی گذر خان می‌شنویم

«قبل منبر من رو صدا زد گفت: ختم پدر زنمه‌ها! هر چند شبی که بگی تا صبح از محضرش استفاده کرده‌ای مانعی نداره.»
ممدسن گفت: «منظورش چی بود؟»

«هیچی اون وقتا کمالی برای آیت‌الله بیجاری مضمون ساخته بود. یه سری منبری‌های خاص مراسم ختم هستن که فقط می‌پرسن طرف زن بوده یا مرد! بعد شروع می‌کنن تعریف کردن از مرده که چنین بوده و چنان، من از نزدیک می‌شناختمش و از این حرف‌ها.»
«خب!»

«کمالی می‌گفت تو ختم مادرزن بیجاری یکی رفته منبر فکر کرده ختم پدرزنشه، گفته من این مرحوم رو از نزدیک می‌شناختم، چه شب‌ها که تا صبح از محضرشون استفاده نکردیم!»
ممدسن قهقهه زد و دو دستی کوبید روی پای پدرش و گفت: «واقعی بوده؟!»
«نه بابا! کمالی از خودش در آورده بود. این‌قدر گفته بود که همه می‌دونستن. برای همین هم به من تذکر داد که پدر زنمه!»

فهرست مطالب کتاب صوتی