معرفی و دانلود کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران

معرفی کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران

معماری یکی از مهم‌ترین کانون‌های هنر و فلسفه‌ی ایرانی است. کاوه فولادی نصب و مریم کهنسال نودهی در کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران چگونگی تکامل سبک‌های معماری ایرانی بر اساس کاربری‌های متفاوت آن‌ها را با روایتی داستانی و ساده، بررسی می‌کنند.

درباره‌ی کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران

معماری ایرانی به‌عنوان یکی از پررنگ‌ترین عناصر فرهنگی ایرانیان از دیرباز مورد توجه علاقه‌مندان به هنر بوده است. کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران نشان می‌دهد که اصولی که سبک‌شناسی معماری ایرانی را شکل داده‌اند تا چه اندازه از دل نیازهای کاربردی روزمره استخراج شده‌اند. نکته‌ی قابل‌توجه در نگاه کاوه فولادی نسب و مریم کهنسال نودهی به تاریخ معماری ایران، فاصله‌ی آن‌ها با روایت عرفانی از فرم‌های معماری است. آن‌ها با استفاده از آموزه‌های استاد پیرنیا، اصول پنج‌گانه‌ی معماری ایرانی را در طول تاریخ بررسی کرده‌اند.

سبک‌شناسی معماری ایرانی نشان می‌دهد که معماری در این جغرافیا دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است. تمایز موجود در شیوه‌ی ساخت‌وساز بناها و تزئینات متفاوت این بناها با نمونه‌های مشابه در مکان‌های جغرافیایی دیگر باعث می‌شود معماری ایرانی به‌عنوان سبک معماری خاصی در جهان شناخته شود. محمد کریم پیرنیا در کتاب سبک‌شناسی معماری ایرانی اصول پراکنده‌ی معماری ایرانی را توضیح داده است. کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران روایت داستانی یافته‌های پیرنیا در مورد ویژگی‌های معماری ایرانی است.

کاوه فولادی نسب و مریم کهنسال نودهی در کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران تغییر و تطور تمدن ایرانی را در دوره‌های مختلف تاریخی به نمایش می‌گذارند. معماری ایرانی در شکل‌گیری و تکوین معماری جهان جایگاه مهمی دارد؛ تاثیر شیوه‌های معماری ایرانی محدود به جغرافیای این منطقه نبوده و می‌توان تاثیر آن را تا کشورهایی مانند هند و اندونزی نیز دنبال کرد. کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران، 7 شیوه‌ی اصلی معماری ایرانی را برای ما شرح می‌دهد. این شیوه‌ها در بسیاری از موارد مانند دانه‌های زنجیر به هم پیوسته‌اند. هرکدام از آن‌ها از شیوه‌های پیشین تاثیر گرفته و باعث ایجاد شیوه‌های بعدی شده‌اند.

شیوه‌های معماری ایرانی که در کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران مورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از شیوه‌های پارسی، پارتی، خراسانی، رازی، آذری، اصفهان و تهرانی. در همه‌ی این شیوه‌ها چند اصل اساسی وجود دارد که پیش و پس از ورود اسلام نیز رعایت می‌شده‌اند. مردم‌واری، پرهیز از بیهودگی، نیارش و درون‌گرایی اصول پنج‌گانه‌ای هستند که فولادی نسب و کهنسال نودهی بر اساس آن‌ها تاریخ معماری در ایران را بررسی کرده‌اند.

مردم‌واری به‌معنای وجود تناسب بین اجزا ساختمان و اندام‌های بدن انسان است. نیازهای جسمی و روحی کاربران فضا یکی از مسائلی بوده که معمار ایرانی از هزاران سال پیش از میلاد مورد توجه داشته است. ابعاد و اندازه‌ی فضاهایی مانند مطبخ، شبستان و یا سرسرا در کنار اجزائی مانند در، پنجره و طاقچه نشان می‌دهد که مردم‌واری در بناهای ایرانی اهمیت فراوانی داشته است. پرهیز از کار بیهوده و اسراف، یکی دیگر از ویژگی‌های معماری در ایران است. معماری ایرانی نسبت به نمونه‌های سبک‌شناختی دیگر، وابستگی کمتری به تزئینات الحاقی دارد. بسیاری از چیزهایی که در بناهای معماری ایرانی در قالب تزئینات نمود پیدا می‌کنند درواقع نقشی کاربردی دارند و حضورشان صرفا برای جلوه‌گری نیست. معماران ایرانی معتقد بودند که مصالح باید بوم‌آورد باشد؛ یعنی متعلق به همان منطقه‌ای باشد که بنا در آن ساخته می‌شود. خودبسندگی بناها یا بوم‌آوردی یکی از اصول دیگری است که در کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران مورد توجه قرار می‌گیرد. این تفکر باعث می‌شد هزینه‌های ساخت و نگه‌داری بناها کاهش چشم‌گیری پیدا کنند. اصول دیگری که کاوه فولادی نسب و مریم کهنسال نودهی در طول این کتاب بررسی می‌کنند؛ نیارش و درون‌گرایی است.

نگاه کاربردی به اصول معماری ایرانی در تقابل با نگاه عرفانی به عناصر فرهنگی این معماری، باعث می‌شود شناختی انسان‌شناسانه نسبت مردم این جغرافیا پیدا کنیم. یکی از نکات برجسته‌ی کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران، سادگی در بیان چنین دیدگاهی است. این کتاب بخشی از مجموعه کتاب‌های فرهنگ و تمدن ایرانی است که توسط نشر افق منتشر شده است. نسخه‌ی صوتی این کتاب با صدای سروناز شریفی به همت استودیو نوار تهیه شده است.

درباره‌ی مجموعه‌ی کتاب‌های فرهنگ و تمدن ایرانی

مجموعه کتاب‌های فرهنگ و تمدن ایرانی تلاشی است برای جمع‌آوری و انتشار ویژگی‌های فرهنگی و هنری ایران. در هر جلد از این کتاب‌ها یکی از عناصر مهم سازنده‌ی فرهنگ و تمدن ایرانی به‌صورت تاریخ بررسی می‌شود. «سرگذشت شعر در ایران»، «سرگذشت نقاشی در ایران»، «سرگذشت موسیقی در ایران» و «سرگذشت نجوم در ایران» بخشی از کتاب‌های این مجموعه هستند.

کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر، به‌خصوص فرهنگ و تاریخ ایران از شنیدن این کتاب لذت خواهند برد. نثر ساده و روایت داستانی این کتاب برای دانشجوهای معماری و دوست‌داران سبک‌های معماری نیز مفید خواهد بود.

با کاوه فولادی نسب و مریم کهنسال نودهی بیشتر آشنا شویم

کاوه فولادی نسب مترجم، نویسنده و پژوهشگر معماری متولد تهران است. او که به‌عنوان روزنامه‌نگار و مدرس داستان‌نویسی نیز فعالیت می‌کند تحصیلات خود را در زمینه‌ی معماری و شهرسازی گذرانده است. مریم کهنسال نودهی نیز که در زمینه‌ی معماری تحصیل کرده است به‌عنوان مترجم و نویسنده فعالیت دارد. این دو نویسنده پیش‌ازاین در ترجمه‌ی مجموعه‌ی «حرفه: داستان‌نویس» و تالیف کتاب «جریان چهارم» باهم همکاری داشته‌اند.

در بخشی از کتاب صوتی سرگذشت معماری در ایران می‌شنویم

مسجد جامع فهرج از ابتدا مسجد بوده است. بعضی از تاریخ‌نگاران معماری آن را نخستین مسجد ایران دانسته‌اند. این مسجد طرح شبستانی بسیار ساده‌ای دارد. شبستانی با سه دهانه که دهانه‌ی میانی بزرگتر از دو دهانه‌ی کناری است. این سه دهانه در جبهه‌ی جنوبی میان‌سرای کوچک مسجد قرار دارند. در جبهه‌های غربی و شرقی، هرکدام دو دهانه وجود دارد که متعلق به رواق‌ها است. در جبهه‌ی شمالی چهار صفه وجود دارد که در گذشته با درگاه‌هایی به هم راه داشته‌اند و امروزه این راه‌ها مسدود شده‌اند. ورودی اصلی مسجد جامع فهرج در همین جبهه قرار دارد. این مسجد مانند بسیاری از مساجد صدر اسلام بسیار ساده و بی‌پیرایه است. در طرح آن هنوز ویژگی‌های نیارشی و فنون ساخت‌وساز متعلق به عصر ساسانی به چشم می‌خورد.

یکی از ویژگی‌های جالب و استثنائی این مسجد، این است که روی دیوار شرقی‌اش طرح درهای ساسانی با گچ نقش شده است. این کار تزئینی، آشکارا با سادگی مساجد صدر اسلام و و دوری‌شان از تجمل در تعارض است. به نظر می‌رسد معمار می‌خواسته به‌این‌ترتیب یادگار یا سندی از درهای زیبای عهد ساسانی را برای آیندگان به یادگار بگذارد. این مسجد در ابتدا بدون منار ساخته شده و منار موجود بعدها در قرن چهارم یا پنجم به آن اضافه شده است

فهرست مطالب کتاب صوتی