معرفی و دانلود کتاب راویان پنهانی: بررسی ادبیات داستانی دوره پهلوی از نگاه نقد پسااستعماری

معرفی کتاب راویان پنهانی: بررسی ادبیات داستانی دوره پهلوی از نگاه نقد پسااستعماری

لیلا مهدوی در کتاب راویان پنهانی، ادبیات داستانی در دوره‌ی پهلوی دوم را موردتوجه قرار داده و با استفاده از شیوه‌ی نقد پسااستعماری به بررسی نمونه‌هایی از این آثار پرداخته است. او از میان نویسندگان دوره‌ی درخشان ادبیات فارسی، چهار نویسنده را برمی‌گزیند و می‌کوشد تا حساسیت‌های این نویسندگان نسبت به فضای جامعه را که حاصل استعمار خارجی و استبداد داخلی در دوره مذکور است، بررسی کند و کاربرد نقد پسااستعماری را برای مخاطب بشکافد.

درباره‌ی کتاب راویان پنهانی

در اواسط قرن بیستم و به‌دنبال سقوط بسیاری از حکومت‌های استعماری، دانش جدیدی در علوم انسانی شکل گرفت. این دانش جدید به مطالعه‌ی تأثیرات فرهنگی استعمار بر کشورهای استعمارشده می‌پرداخت. بسیاری از چهره‌های برجسته‌‌ای که شروع به بسط این دانش جدید، با عنوان مطالعات پسااستعماری کردند خود از اهالی کشورهای استعمارشده بودند و آشنایی عمیقی با اثرات فرهنگی به‌جامانده از استعمار در کشورشان داشتند. این دانش جدیدی به سرعت راه خود را در میان مکتب‌های نقدی ادبی باز کرد و مکتب جدیدی با عنوان نقد پسااستعماری شکل گرفت.

کتاب راویان پنهانی نمونه‌ای از نقد ادبی پسااستعماری است. لیلا مهدوی در این کتاب ابتدا به معرفی نقد پسااستعماری، تاریخچه و اصول آن می‌پردازد و سپس در فصولی جداگانه، به سراغ بررسی آثار نویسندگانی می‌رود که هرکدام به شکلی متفاوت به سراغ مسئله‌ی استعمار رفته و آن را در داستان‌های خود بازتاب داده‌اند: سیمین دانشور، جلال آل‌احمد، غلامحسین ساعدی و رضا براهنی.

لیلا مهدوی در کتاب راویان پنهانی نمونه‌ای از آثار این نویسندگان را با رویکرد نقد پسااستعماری موشکافی و چگونگی واکنش هر یک از آنان نسبت به بعد فرهنگی استعمار در ایران را بررسی می‌کند. لیلا مهدوی برای شروع به دوران اشغال ایران توسط متفقین در جنگ‌جهانی دوم باز می‌گردد و پس از تشریح روند تاریخی طی شده، مطالعه‌ی خود را بر دوره‌ی دوم پهلوی که هم زمان با دوران درخشان ادبیات فارسی است متمرکز می‌کند.

کتاب راویان پنهانی مناسب چه کسانی است؟

این کتاب مناسب کسانی است که به مطالعات پسااستعماری، نقد ادبی و شناخت ریشه‌های ادبیات داستانی در ایران علاقه دارند. همچنین کتاب راویان پنهانی می‌تواند ابعاد کمتر شناخته‌شده‌ی آثار سیمین دانشور، جلال آل‌احمد، غلامحسین ساعدی و رضا براهنی را برای دوستداران این نویسندگان روشن نماید.

با لیلا مهدوی بیشتر آشنا شویم

لیلا مهدوی متولد 1360 در ایران است. از دیگر آثار این نویسنده‌ی جوان و خوش‌آتیه می‌توان به کتاب «نشان حسن» اشاره کرد.

در بخشی از کتاب راویان پنهانی می‌خوانیم

با گسترش قیام‌های استقلال‌خواهانۀ ضد استعماری در کشورهای توسعه‌نیافته، ادبیات و هنر نیز از جریان مبارزات ملی برکنار نماندند. بسیاری از متفکران و نظریه‌پردازان روشنفکر نظیر فرانتس فانون، ادوارد سعید و... پیشاپیش جامعه به تلاش در جهت توسعۀ آگاهی و شعور ملی پرداختند. در ایران با شکل‌گیری کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332 و روی کار آمدن مجدد نظام دیکتاتوری شاه، نیاز به روشنگری بیش‌ازپیش در این زمینه احساس گردید؛ به همین علت، نویسندگان و روشنفکران متعهد و مردمی در ادامۀ مبارزات استعمارستیزانۀ خود برای درهم کوبیدن شالوده‌های استبداد داخلی و استعمار خارجی دست به خلق آثار ماندگاری زدند.

با تأسّی به اصول نظریه پسااستعماری، امکان واکاوی علل عقب‌ماندگی و استعمارزدگی کشور در دوران پهلوی دوم و به‌تبع آن در آثار داستانی برجستۀ آل احمد، دانشور، ساعدی و براهنی ایجاد می‌گردد. کالبدشکافی پسااستعمارگرایانه همچنین، نحوۀ برخورد و ساختارشکنی روشنفکران را از ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قدرتِ حاکم روشن می‌سازد. راهکارهای این گروه در استعمارزدایی، طرح گفتمان بازگشت به خویش با تکیه بر ارزش‌های عالی و اصیل و بازشناسی هویت ملی و ایرانی بوده است. ازاین‌رو، در بررسی و شناسایی تأثیر وقایع سیاسی و اجتماعی دوره پهلوی دوم بر شیوۀ داستان‌نویسی نویسندگان آن دوره، تحلیل آثار کلیدی آنان -که با هدف نفی استعمار و نفی وابستگی به غرب به رشته تحریر درآمده‌اند- از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: نقد و ادبیات پسااستعماری
1- نقد پسااستعماری
2- تاریخچۀ نقد و ادبیات پسااستعماری
3- اصول اولیۀ نظریه پسااستعماری
4- تعریف استعمار و پسااستعمار
5- اهداف مطالعات پسااستعماری
6- موضوع ادبیات پسااستعماری
7- مارکسیسم و ادبیات پسااستعماری
8- گفتمان بازگشت به خویشتن
فصل دوم: بررسی ویژگی‌های ادبیات پسااستعمار در آثار جلال آل احمد
1- معرفی جلال آل احمد
2- سرگذشت کندوها
3- مدیر مدرسه
4- نون و القلم
فصل سوم: بررسی ویژگی‌های ادبیات پسااستعمار در سووشون سیمین دانشور
1- معرفی سیمین دانشور
2- سووشون
فصل چهارم: بررسی ویژگی‌های ادبیات پسااستعمار در آثار غلامحسین ساعدی
1- معرفی غلامحسین ساعدی
2- ترس‌ولرز
3- دندیل
4- عزاداران بیل
فصل پنجم: بررسی ویژگی‌های ادبیات پسااستعمار در رمان رازهای سرزمین من اثر رضا براهنی
1- معرفی رضا براهنی
2- رازهای سرزمین من
سخن آخر
فهرست منابع
نمایه