معرفی و دانلود کتاب دیوان دیو: فرهنگ دیوان، پریان، جنیان، شیطان‌ها، غول‌ها و اژدهایان

معرفی کتاب دیوان دیو: فرهنگ دیوان، پریان، جنیان، شیطان‌ها، غول‌ها و اژدهایان

کتاب دیوان دیو، نوشته‌ی مهرک علی صابونچی، یک پژوهش تمام و کمال درمورد مفهوم شر و موجودات شرور در فرهنگ و اساطیر ایرانی است. نویسنده‌ی این کتاب شخصیت‌های اسطوره‌ای برجسته را از میان متون حماسی، اساطیری، دینی و تاریخی فارسی بیرون کشیده و آن‌ها را با جزئیات بسیار مورد بررسی قرار داده است. در این کتاب موجوداتی مانند دیوها، پریان، جنیان، شیطان‌ها، غول‌ها و اژدهایان به صورت مفصل معرفی شده و نقش آن‌ها در دستگاه فکری و اعتقادی دوره‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.

درباره‌ی کتاب دیوان دیو

کتاب دیوان دیو یک اثر پژوهشی است. مهرک علی صابونچی نویسنده‌ی این کتاب از کودکی به اساطیر ایرانی، دیوها و موجودات عجیب‌الخلقه در متون کهن علاقه داشته و با کنجکاوی بی‌حدی به دنبال کشف روحیات و رفتارهای این موجودات بوده است. این روحیه‌ی ماجراجو و کنجکاو در بزرگسالی نیز همراه نویسنده بوده و او را به تحصیل در رشته‌ی ادبیات پارسی وادار کرده است. صابونچی در مقاله‌ای به بررسی نقش دیوها و پریان در فرهنگ و ادبیات ایران پرداخته و بعدها آن را با جزئیات بیشتری همراه می‌کند تا از این طریق، به شکل عمیق‌تری به موجودات شرور و دنیای خارق‌العاده‌ی آن‌ها وارد شود.

مهرک علی صابونچی در کتاب دیوان دیو، موجودات مختلف مرتبط با مفهوم شر و باورهای اساطیری ایرانی را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد. این موجودات شامل دیوها، پریان، جنیان، شیطان‌ها، غول‌ها و اژدهایان هستند. نویسنده در این کتاب به نقش موجودات شرور در باورهای دینی و حماسی پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه این تصورات در طول تاریخ شکل گرفته‌ و در ذهن و فرهنگ ایرانیان جایگاهی پیدا کرده‌اند. دیوها در اساطیر ایرانی نماد نیروهای شر و تخریبگر هستند و نقش مهمی در باورها و داستان‌های حماسی دارند. در متون اوستایی و زرتشتی، دیوها به‌عنوان موجوداتی شرور شناخته می‌شوند که در برابر اصول نیکی و راستی ایستاده‌اند. آن‌ها اغلب در تقابل با ایزدان قرار دارند و نمایانگر ویژگی‌های منفی مانند دروغ، طمع و خشونت هستند.

مفهوم دیوها با گذشت زمان در ادبیات پارسی تغییر کرده و اکنون از آن‌ها به‌عنوان موجوداتی خیال‌انگیز و گاه ترسناک یاد می‌شود. در متون کهنی مانند شاهنامه‌ی فردوسی، دیوها نقش دشمنانی را ایفا می‌کنند که قهرمانان باید بر آن‌ها چیره شوند. دیو سپید و دیو مازندران نمونه‌های بارز این شخصیت‌ها در شاهنامه هستند. از نظر تحلیل روان‌شناختی، دیوها می‌توانند نشان‌دهنده‌ی چالش‌ها و درگیری‌های درونی انسان‌ها نیز باشند. نویسندگان و اندیشمندان بسیاری تلاش کرده‌اند تا از این موجودات به‌عنوان نمادهایی برای بازنمایی نیروهای منفی درون انسان استفاده کنند. مهرک علی صابونچی در کتاب دیوان دیو، پژوهشی تمام و کمال درمورد تاثیر این موجودات شرور در باورها و اعتقادات عامه ارائه داده و نحوه‌ی شکل‌گیری این شخصیت‌ها را از منظر روانشناختی بررسی می‌کند. این کتاب غنی و جذاب، توسط نشر چرخ منتشر شده و در دسترس تمامی علاقه‌مندان قرار گرفته است.

کتاب دیوان دیو برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب دیوان دیو به علاقه‌مندان به متون کهن، اسطوره‌شناسی و ادبیات حماسی ایران پیشنهاد می‌شود. دانشجویان رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی نیز از مطالعه‌ی این کتاب لذت خواهند برد.

در بخشی از کتاب دیوان دیو: فرهنگ دیوان، پریان، جنیان، شیطان‌ها، غول‌ها و اژدهایان می‌خوانیم

دیو در اوستا

درگاهان اوستا دیوان خدایان دشمن هستند؛ موجوداتی مینوی ولی عاملان دنیای بدی که زردشت الوهیت آنها را انکار می‌کرده است. در واقع دیوانِ گاهانْ ایزدانِ جامعه ی شرق ایران بودند که با جامعه ی معتقد به گاهان اختلاف داشتند و کم کم به صورت خدایان دروغین درآمدند. مضمون بندهای چهارم یسنای بیست و نهم، پنجم یسنای سی و چهارم، یازدهم یسنای چهل و چهارم گواه این مدعی است. (آموزگار، 1390 ب 342 کریستن سن، 1355 :7-6)

در بند بیستم یسنای چهل و چهارم اشتودگاه، زردشت از آهورمزدا می پرسد که آیا هرگز دیوان دارنده ی شهریاری نیک بوده‌اند؟ در این بند اشاره شده است که چگونه کرپن‌ها و کوی‌ها (روحانیان و فرمانروایان مخالف زردشت) با برگزاری مراسم‌هایی که با خشونت همراه است، سعی در خشنود کردن این خدایان دروغین دشمن دارند. (Avesta, 1886: 154; Humbach & Faiss, 2010: 127)

در گاهان، دیوان با اندیشه ی بد کردار و گفتار شر و خشم ارتباط دارند و این گونه در جهان مادی تباهی به بار می‌آورند. مطابق اهونودگاه، سرشت دیوان از اندیشه‌ی بد است. انگرمینو، مینوی شر، (بنگرید به اهریمن) از طریق اندیشه‌ی بد آنها را فریب داده و به فریب‌کاری و تبهکاری کشانده است. آنها با برگزیدن بدترین اندیشه به سوی خشم شتافته‌اند تا زندگی مردمان و جهان مادی را تباه و نابود کنند. (بنگرید به اکومن)

فهرست مطالب کتاب

راهنمای خواندن کتاب
پیش‌گفتار
دیباچه
1: پیشینه‌ی شر و دیوشناسی ایرانی
2: درآمدی کوتاه بر دسته‌بندی منابع
3: دسته‌بندی متون و منابع دیودان ایرانی
1.3: متون زردشتی
1.1.3: اوستا
2.1.3: متون متأخر زردشتی
1.2.1.3: متون فارسی میانه‌ی زردشتی (متون پهلوی)
2.2.1.3: متون فارسی نو زردشتی
3.1.3: فهرست زیان‌کاران متون زردشتی
2.3: متون مانوی
1.2.3: آثار مانی
2.2.3: آثار مانویان
3.2.3: آثار غیرمانویان
4.2.3: فهرست زیان‌کاران متون مانوی
3.3: متون حماسی
1.3.3: فهرست زیان‌کاران متون حماسی
4.3: متون برگزیده‌ی دوران اسلامی
1.4.3: هزار و یک شب
2.4.3: عجایب‌نامه‌ها
3.4.3: فهرست زیان‌کاران متون دوران اسلامی
4: خصوصیات و ویژگی‌های مشترک دیودان ایرانی
1.4: پیوند با تاریکی
2.4: سرشتی از چهار آخشیج (عناصر اربعه)
3.4: پیوند با آب
4.4: طرح کلی از ویژگی‌های مشترک دیودان ایرانی
5.4: پادزهرها و رماننده‌های دیودان ایرانی
1.5.4: آتش و روشنی
2.5.4: فلز
3.5.4: کلام مقدس (ورد، دعا و افسون)
پیوست: هماوردان زیان‌کاران و جای‌نام‌ها
منابع فارسی و عربی
منابع لاتینی
نمایه