معرفی و دانلود کتاب جنسیت رزالیند: تفسیرهایی بر آثار شکسپیر، بوخنر و گوتیه

معرفی کتاب جنسیت رزالیند: تفسیرهایی بر آثار شکسپیر، بوخنر و گوتیه

کتاب جنسیت رزالیند: تفسیرهایی بر آثار شکسپیر، بوخنر و گوتیه نوشتۀ یان کات، همان طور که از نامش پیداست به نقد و بررسی و تحلیل نمایش‌نامه‌ها و نوشته‌های این نویسندگان و نمایشنامه‌نویسان برجسته می‌پردازد و آثارشان را با یکدیگر مقایسه می‌کند.

دربارۀ کتاب جنسیت رزالیند:

کتاب جنسیت رزالیند (The Gender of Rosalind) را به نوعی می‌توان ادامۀ منطقی کتاب شکسپیر معاصر ما به شمار آورد، نوشتن این کتاب مربوط به دورانی است که کات به علت تدریس و تحقیق‌های آکادمیک خود در دانشگاه‌های آمریکا، محتوای نمایشنامه‌های شکسپیر را که قبل از این از زاویۀ دید سیاسی بررسی و تحلیل کرده بود، بار دیگر با مطالعات جدید در حوزۀ تئاتر و به کمک دیدگاه‌های یاکوبسن، استروس و سایرین مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. با این وجود، علاوه بر بیان آکادمیک کتاب پیش رو، نشانه‌هایی از آن منتقد پرهیجان لهستانی، همان که تجربیات فاشیسم و کمونیسم را در درونش داشت، به چشم می‌خورد. ترکیب این دیدگاه عمیق نظری و تجربه‌های سیاسی - اجتماعی کات، تصاویر اعجاب‌انگیزی را از آثار شکسپیر به دست می‌دهد.

کتاب حاضر به دورۀ دوم مقاله‌نویسی یان کات (Jan Kott) تعلق دارد، به دورانی که او به‌ دلیل پژوهش‌های آکادمیک خویش در دانشگاه‌های برکلی و ییل فرصتِ مطالعۀ عمیق‌تر آثار باختین، استروس، یاکوبسون، بارت و لاکان را یافت. حاصل این پژوهش‌های گسترده به دو صورت نمودار شد: دستۀ اول آثاری بودند که اساساً به موضوعات یا آثاری می‌پرداختند که پیش‌تر مورد توجه کات قرار نگرفته بودند و اینک او با روش‌شناسی جدیدی آن‌ها را مورد تفسیر قرار می‌داد. کتاب‌هایی چون تناول خدایان یا تئاتر ماهیت از این دسته‌اند. گروه دوم کتاب‌ها و مقالاتی هستند که کات با رویکردی نوین به بازخوانیِ درون‌مایه‌ها و آثاری می‌پرداخت که قبلاً آن‌ها را مورد بررسی قرار داده بود. به‌عنوان مثال، دیدگاه کات دربارۀ نمایشنامۀ رویای شب نیمۀ تابستان قبلاً در کتاب شکسپیر معاصر ما بیان شده بود، اما اینک در پرتو شناختِ آثار باختین، او بار دیگر در یکی از مقالات کتابِ ترجمان باتم بدان پرداخت و اندکی بعد، برای سومین‌ بار، در مقالۀ «باتم و پسران» براساس مطالعات جنسیتی و با رویکردی تاریخ‌گرا، آن را موردبازنگری قرار داد.

واضح است که به‌رغم تفاوت در روش‌شناسی، به‌دلیل ذهن واحدی که پشت تمامی مقالات بود، هر سه مقاله نتیجه‌ای همگرا داشتند و درون‌مایه‌ای یکتا را از زوایایی متفاوت و نامنتظره عیان می‌ساختند. به‌ هر حال، حتی در دورۀ دوم مقاله‌نویسی کات، در آثاری که در قالب گزاره‌های سوم‌شخص نگاشته شده‌اند، هرازگاه بارقه‌هایی از تجربیات شگرف و عمیقِ کات، چه در تئاتر و چه در زندگیِ پُرتلاطمش، بیرون می‌جهند و با افکندن نور خویش بر مفاهیم انتزاعی، آن‌ها را ملموس می‌سازند. کات هرگز نتوانست از ریشه‌های لهستانی و تجربیات تلخِ پیشینِ خویش جدا شود، کما‌اینکه خود او در مصاحبه‌ای گفته است که اگر او منتقدی لهستانی نبود، هرگز نمی‌توانست چنین کتاب‌هایی را بنویسد.

تجربیات کات، چه در لهستان و چه در تبعید، به دو شکل ظاهر می‌شوند: آن‌ها گاهی در سطح و گاهی نیز در ورای مقالات نهفته‌اند. به‌عنوان مثال؛ یکی از درون‌مایه‌های اصلی کتابِ حاضر مبدل‌پوشی در آثار شکسپیر است. در طول کتاب، کات به چندین تجربۀ مستقیم خویش در این خصوص اشاره می‌کند (مثلاً تجربه‌ای در باب ابهام جنسیتی که در استکهلم با آن مواجه شد) اما در مقیاسی کلی‌تر، آیا نمی‌توان چنین اندیشید که تجربۀ خود یان کات، که در تبعید به لباس ‌مبدلِ یک غریبه درآمد، محرکِ او برای پرداختن به چنین درون‌مایه‌ای، چونان دغدغه‌ای ذهنی، بوده است؟ آیا امروزه، این تبعیدیان نیستند که به لباس، زبان و آدابِ مبدل درآمده‌اند و در مقامِ اقلیت‌، ناگزیر از درآمدن به جامۀ مبدلِ اکثریت هستند؟ آیا این الگوی کلان‌تر مبدل‌پوشی در قالبِ مطالعاتِ شکسپیری مجالِ بروز نیافته است و تکرار چند بارۀ آن در مقالاتِ متأخر کات نمی‌تواند تأکیدی بر حضور پُررنگ این دغدغۀ ذهنی باشد؟

دربارۀ مجموعۀ تئاتر: نظریه و اجرا:

این مجموعه با این هدف گردآوری شده است تا جریان‌های مهم تئاتری جهان در عصر ما را معرفی کند. سنت‌هایی که مرور و خواندن دوبارۀ آ‌ن‌ها از هر لحاظ بسیار لازم و ضروری است. از این جهت، معرفی جریان‌های عمدۀ تئاتر و اجرای معاصر، بازخوانی آن‌ها، تأکید کردن بر ارتباط بین عمل و نظریۀ تئاتر از هدف‌های مهم این مجموعه به شمار می‌رود.

کتاب جنسیت رزالیند برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب به علاقه‌‌مندان به تئاتر، نمایشنامه و پژوهش ادبی پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب جنسیت رزالیند می‌خوانیم:

میل و ناکامی‌هایش، لباس مبدل و بدن‌های پوشیده در لباس مبدل، جنسیت و توهم جنسیت همگی با هم آمیخته می‌شوند و هر یک با دیگری تعویض‌پذیر به نظر می‌رسند. سیلویوس مشتاقانه به فیبه می‌نگرد و فیبه با اشتیاق به گانیمید و گانیمید نیز با همان اشتیاق به اورلاندو نگاه می‌کند؛ اورلاندو عاشقِ رزالیند و رزالیند همان گانیمید است. ‌ در تئاتر دوران الیزابت  جایی که در آن پسران جوان نقش‌های رزالیند / گانیمید، فیبه (زنی چوپان و دلباختۀ گانیمید) و نیز سلیا / اِلینا (ایفاگر نقش کشیش) را بازی می‌کردند  درهم‌آمیختگیِ جنسیت به‌یقین مسئلۀ اصلی بوده است. اما چگونه می‌توان این درهم‌آمیختگی و سردرگمی را نشان داد و چگونه می‌توان آن را در تئاتر مدرن، در دو سوی دریای آتلانتیک، به‌طرز قانع‌کننده‌ای نمایان ساخت، جایی که در آن نه اوناگاتاهای ژاپنی و نه پسران بازیگر، هیچ‌یک، آمادۀ برعهده ‌گرفتن چنین وظیفه‌ای نیستند؟

اما الگوهای محتمل دیگری نیز وجود دارند. بیش از بیست سال پیش، هنگامی که مشغول کار کردن روی کتاب شکسپیر معاصر ما بودم، در استکهلم، یک شب سرد زمستانی را در دیسکویی گذراندم. هنگامی که برای یک ‌لحظه موسیقیِ کرکننده و رقص هولناک متوقف شد و نورهای کورکننده از چرخش بازایستادند، رقصندگان به‌آرامی و درحالی‌که بدن‌هایشان هنوز به‌ حالتِ موزونی تکان می‌خورد و در آغوش یکدیگر بودند، محوطۀ رقص را ترک کردند و به‌سوی دیوارهای اطراف رفتند. آنها، فارغ از پیرامونشان، مدتی طولانی کنار دیوار ایستاده بودند. همۀ آن‌ها بلوند بودند و موهایشان تا پشت گردن کوتاه‌ شده بود. تمام آن‌ها قدی بلند، پاهایی کشیده، شلوارهای جینِ تنگ و ژاکت‌های جینِ گشاد به ‌تن داشتند، به‌نحوی که دختر و پسر از هم تفکیک‌ناپذیر بودند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم
مقدمه: همچنان معاصر؟
جنسیت رزالیند
سر در ازای بکارت، بکارت در ازای سر: ساختار مبادله در نمایشنامۀ چشم در برابر چشم
گیوتین به ‌مثابۀ قهرمان تراژیک: ژولیوس سزار و مرگ دانتونِ بوخنر
کارگردانان و روح
‌چند مقالۀ دیگر
پوچی در تراژدی یونان
چرا آنتیگونه خودش را کشت؟
نمی‌توانم راضی باشم
باتم و پسران
نمایه