معرفی و دانلود کتاب آدم ماهی

معرفی کتاب آدم ماهی

کتاب آدم ماهی نوشته‌ی کوبو آبه، داستانی خیالی و فلسفی است که در ژاپن آینده رخ می‌دهد، زمانی که یخ‌های قطبی ذوب شده‌اند و سطح آب دریاها بالاتر آمده. در این میان پرفسور کاتسومی از طرف دولت وظیفه می‌یابد سیستمی کامپیوتری ابداع کند که بتواند رفتارهای آینده دولت‌ها و سرنوشت انسان‌ها را پیش‌بینی کند. کاتسومی در این مورد مردد است اما وقوع یک قتل، او را وارد ماجرایی سرّی می‌کند.

درباره‌ی کتاب آدم ماهی

در آینده‌ای نه‌چندان دور، یخ‌های قطبی با سرعت زیادی در حال ذوب شدن هستند و به همین دلیل سطح آب دریاها بسیار بالاتر آمده. در این زمان روس‌ها موفق شده‌اند کامپیوتری پیشرفته ابداع کنند که می‌تواند سیاست‌های مخالفان و دیگر دولت‌ها را پیش‌بینی کند. دولت ژاپن با الهام از این سیستم، از پرفسور کاتسومی می‌خواهد ماشینی هوشمند شبیه به «مسکو 1» بسازد که بتواند رفتارهای سیاسی را پیشگویی کند. کاتسومی به همراه دستیارش این پروژه را آغاز می‌کند. اما او ایده‌ی دیگری دارد. او می‌خواهد سیستمی ابداع کند که روی انسان‌ها متمرکز باشد و بتواند رفتارهای آدم‌ها را پیش‌بینی کند. همین لجاجت او باعث می‌شود تا دولت فشار زیادی به او وارد آورد و پروژه تا مرز تعطیلی برود. با تکمیل ماشین، کاتسومی تصمیم می‌گیرد دستگاهش را روی یک انسان امتحان کند، چون به نظر او پیش‌بینی آینده‌ی یک انسان شبیه به پیش‌بینی مسائل سیاسی است! به این شکل شاید بتواند دولت را در مورد اختراعش مجاب کند. آن‌ها به‌صورت تصادفی، مردی را برای آزمایش انتخاب می‌کنند و این‌چنین به شکلی ناخواسته وارد ماجرایی جنایی و سری می‌شوند که نه‌فقط برای آن‌ها، که برای تمام بشر خطرناک است...

داستان آدم ماهی (Inter Ice Age 4) از مهم‌ترین آثار علمی-تخیلی ادبیات ژاپن است. کوبو آبه (Kobo Abe) در این اثر از المان‌های روان‌شناختی، جنایی و فلسفی هم بهره برده که باعث شده با داستانی بسیار پیچیده مواجه شویم. او البته تلاش می‌کند بین این عناصر تعادل برقرار کند و اجازه نمی‌دهد رمانش اثری صرفاً علمی یا کاملاً فلسفی باشد. نکته‌ی برجسته‌ی دیگر این کتاب، پیشگویی جالب‌توجه آبه از دنیای آینده است. او این قصه را در سال 1959 نوشت و در آن از ماشین‌هایی گفت که بر اساس داده‌های ورودی می‌توانستند رفتارهای بعدی انسان را پیش‌بینی کنند. این سیستم یادآور مدل‌های هوش مصنوعی است که امروزه سراسر دنیا را فراگرفته‌اند و دائماً در مورد سلطه و تهدیدات آن‌ها صحبت می‌شود؛ و این نشان از نبوغ عجیب کوبو آبه دارد که دهه‌ها پیش از مطرح‌شدن این سیستم‌های کامپیوتری، وجود آن‌ها را پیش‌بینی کرده بود.

کوبو آبه از نسل اول نویسندگان مدرنیست و آوانگارد ژاپنی بود. او را عموماً با رمان‌ها و نمایشنامه‌های روان‌شناختی‌اش همچون «زن در ریگ روان» و «تجاوز قانونی» می‌شناسند. آثاری که نه‌فقط ادبیات ژاپن را متحول کردند، که بعدتر روی ادبیات دنیا هم تأثیر گذاشتند. او در اواخر دهه‌ی 1950 و در اوج جنگ سرد، به ایده‌ی رمان آدم ماهی رسید و ابتدا آن را به‌صورت پاورقی منتشر کرد. اثری که ملهم از اتفاقات سیاسی دوران بود و نگرانی بلوک غرب را نسبت به پیشرفت‌های تکنولوژیک شوروی و تهدیدهای آن را نشان می‌داد. آبه که همیشه روحیه‌ای پیشرو داشت، تصمیم گرفت قصه‌اش را به دنیای آینده ببرد. او ژانری را انتخاب کرد که قبلاً در ادبیات ژاپن مطرح نبود یا خیلی جدی گرفته نمی‌شد. داستان آبه اما این فرم ادبی را چندین مرتبه ارتقا داد و به جریانی مهم تبدیل کرد. تا جایی که این داستان به اولین اثر علمی تخیلی ژاپنی تبدیل شد که به انگلیسی ترجمه می‌شد.

قهرمان اصلی رمان آدم ماهی پرفسور کاتسومی است؛ دانشمندی که وظیفه ابداع ماشین پیش‌بینی را بر عهده دارد. او که روای قصه نیز هست، بین یک دوراهی فلسفی-اخلاقی گیر کرده؛ پرفسور از یک‌سو به انسان اعتقاد دارد و باورها و سنت‌هایش را می‌پذیرد، اما از سوی دیگر شیفته‌ی تکنولوژی است و دوست دارد افق‌های تازه‌ای در آینده‌ی بشر به وجود آورد. کاتسومی در موقعیتی قرار می‌گیرد که این دو با هم منافات پیدا کرده و یکدیگر را تهدید می‌کنند. کوبو آبه در بخش زیادی از داستان به درگیری‌های فلسفی کاتسومی با خود، و همین‌طور تنش دائمی او با خواسته‌های سیاسی دولت می‌پردازد. اما آبه داستان را در همین سطح نگه نمی‌دارد، از میانه‌ی داستان و با رخ‌دادن یک قتل، داستان رمان روندی هیجان‌انگیز و جنایی هم به خود می‌گیرد که برای مخاطب جذاب خواهد بود و او را به دنبال خود خواهد کشاند.

داستان آدم ماهی را انتشارات نیماژ با ترجمه‌ی شیوا مقانلو منتشر کرده است.

کتاب آدم ماهی برای چه کسانی مناسب است؟

دوستداران داستان‌های فلسفی، علمی و تخیلی می‌توانند این کتاب را مطالعه کنند. همین‌طور اگر به ادبیات ژاپن و آثار کوبو آبه علاقه دارید، این رمان را از دست ندهید.

در بخشی از کتاب آدم ماهی می‌خوانیم

دکتر یاماموتو دکمه‌ی تحلیل امواج مغزی را خاموش کرد و سرش را توی صفحه‌ی نمایش تکان داد. «فعلاً کافی‌ست و ما تحلیل را طبق جدولمان کامل کردیم.»

از او تشکر و تلویزیون را با احساس ناراحتی خاموش کردم. همان‌ طور که خطوط تصویر محو می‌شدند، نگاه ناراضی تانوموگی را دیدم که انگار مرا به مبارزه می‌طلبید. شاید من خیلی عجول و زیاده‌خواه بودم. البته که همه منتظر و کنجکاو بودند که بدانند حسابدار متوفی، توچیدا سوسوما، از طریق ماشین چه‌چیزهایی خواهد گفت. اما من هم ایده‌های خودم را داشتم. نتایج تحلیل ‌نبایست منتشر می‌شد؛ مگر اینکه قبلش ماجرای قتل به جوابی می‌رسید. ما باید به هر قیمتی از دستپاچه‌کردن اعضای بزدل کمیته با شایعات حساسیت‌زا خودداری می‌کردیم. اگر پای چیزی مثل قتل به میان می‌آمد، فی‌نفسه باعث عقب‌نشینی کمیته می‌شد. اما حالا و تا جایی که به من مربوط بود، بیش و پیش از آزمایش توان پیشگویی ماشین، تحقیق درمورد این جنایت عجیب برایم اولویت داشت.

همین‌ که خواستم دکمه‌ی خاموش را بزنم، زنگ تلفن بلند شد. گوشی را برداشتم و صدایی دور و خفه گفت: «سلام. دکتر کاتسومی؟»

انگار صدا را از جایی می‌شناختم؛ ولی مطمئن نبودم. براساس اصوات شهر که در پس‌زمینه به گوش می‌رسید، حدس زدم که تماس از یک باجه‌ی تلفن عمومی گرفته شده.

صدا ادامه داد: «زنگ زدم که به شما هشدار بدهم. بهتر است خیلی سربه‌سر ما نگذارید!»
«ما؟ این ما که می‌گویید، چه کسی است؟»
«گوش کنید چه چیزی می‌گویم. نیازی نیست بیشتر بدانید. پلیس الان هم به دو نفر، که آن حسابدار دیوانه را تعقیب می‌کردند، مظنون شده.»
«تو کی هستی؟»

فهرست مطالب کتاب

مقدمه‌ی مترجم
آغاز
کارت برنامه‌ی شماره‌ی 1
کارت برنامه‌ی شماره‌ی 2
میان‌پرده‌ها
چرک‌نویس
مؤخره‌ی نویسنده