معرفی و دانلود کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا

معرفی کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا

کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا نوشته‌ی جانر تاسلامان اثری بینارشته‌ای در حوزه‌های فیزیک، فلسفه و الاهیات است که قصد دارد قسمتی از چالش‌هایی را که در رابطه‌ی علم و دین در دنیای معاصر وجود دارد، بر اساس مبانی علمی و استدلال‌های فلسفی بررسی کند. نویسنده در این کتاب مسئله‌ی شیوه‌ی دخالت خدا و تبیین فاعلیت او را بر مبنای داده‌های فیزیک کوانتوم تجزیه و تحلیل می‌کند.

درباره‌ی کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا

جانر تاسلامان (Caner Taslaman)، نویسنده‌ی کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا (The Quantum Theory, Philosophy and God)، پژوهشگر دانشگاه ییلدیزتکنیک است که به مطالعات بینارشته‌ای در حوزه‌ی ارتباط علوم مدرن با فلسفه‌ی دین علاقه‌ی فراوان دارد. تاسلامان در دانشگاه‌های معتبر دنیا از جمله هاروارد و کمبریج به مطالعات پژوهشی، خصوصاً پژوهش‌های پسادکتری‌اش همت گمارده و آثاری با موضوع رابطه‌ی علم و دین منتشر کرده است که کتاب حاضر یکی از آن‌هاست.

نظریه‌ی کوانتوم یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین تئوری‌های تاریخ علم است که با ظهور و بسط خود، سلطه‌ی فیزیک نیوتنی را به چالش کشید و نظرگاهی دیگر به سمت دنیای فیزیک گشود. در دوره‌ی سلطه‌ی فیزیک نیوتنی، جهان به نحوی موجبیت‌گرایانه و رئالیستی درک می‌شد. دنیا مانند سیستمی بسته تصور می‌شد که قوانینی لایتغیر بر آن حاکم است و این قوانین تا پایان دنیا ادامه خواهند داشت. این نوع از تفکر در ارتباط با فلسفه‌ی دین، خدا را مانند ساعت‌سازی تصور می‌کرد که جهان را آفریده و با اعمال قوانین ثابت بر آن، دیگر دخالتی در آن نمی‌کند. در این رویکرد فیزیکی، شیوه‌ی دخالت خداوند در جهان مبهم بود یا به عبارتی اصلاً فضایی برای دخالت خدا در جهان باقی نمانده بود.

با ظهور نظریه‌ی کوانتوم و سست شدن پایه‌های فیزیک نیوتنی یعنی موجبیت‌گرایی، تقلیل‌گرایی و درک رئالیستی از جهان، تحولی عظیم در فضای علمی به وجود آمد. طرح مسئله‌ی عدم قطعیت، بنیان‌های فلسفی رایج در جهان را تغییر داد و بر اساس مشاهدات عینی، علم را برای توجیه مسائلی که باورشان برای عقل موجبیت‌گرا ناممکن بود، ممکن ساخت.

جانر تاسلامان در کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا، تلاش می‌کند تا مسئله‌ی فاعلیت خداوند و مداخلات او در جهان را بر اساس رویکرد فیزیک کوانتوم بررسی کند. مسائلی که در این کتاب مورد بحث قرار می‌گیرد عبارت‌اند از فاعلیت الهی، امکان وقوع معجزات، اراده‌ی آزاد و مفهوم شر.

جانر تاسلامان در آغازْ دوران پیش از طرح نظریه‌ی کوانتوم را توصیف و پیامدهای دیدگاه موجبیت‌گرای فیزیک نیوتنی را اجمالاً برای خوانندگان طرح می‌کند. سپس پژوهش‌های اتمی و دیدگاه‌های دانشمندان فیزیک درباره‌ی اتم را به شکلی تاریخی تبیین و توصیف می‌کند. این فصل به عنوان پیش‌زمینه‌ای برای فهم بهتر نظریه‌ی کوانتوم نقش مهمی را در آغاز کتاب ایفا می‌کند. فصل دوم کتاب، نظریه‌ی کوانتوم را برای مخاطبان توضیح می‌دهد. سپس به بیان تفاسیر مختلف این نظریه و پیامدهای فلسفی و الاهیاتی آن می‌پردازد. این دو فصل مقدمه‌ای برای ورود به بحث فلسفه‌ی دین در فصل‌های بعدی هستند. فصل سوم مسئله‌ی فاعلیت خداوند را در پرتو یافته‌های نظریه‌ی کوانتوم بررسی می‌کند. فصل چهارم به بررسی رابطه‌ی معجزات با قوانین طبیعی اختصاص دارد. در این فصل نویسنده بر اساس مبانی کوانتومی امکان وجود معجزه را تأیید می‌کند اما درباره‌ی اثبات وجود معجزه رویکردی لاادری‌گرایانه اتخاذ می‌کند. فصل پنجم مسئله‌ی شر و اراده‌ی آزاد را در نسبت با نظریه‌ی کوانتوم تحلیل می‌کند. پس از این فصول پنج‌گانه، نویسنده به نتیجه‌گیری می‌پردازد و چکیده‌ی نظریاتش را به مخاطبان ارائه می‌دهد.

جانر تاسلامان در کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا، تلاش کرده است تا بدون کوچک‌نمایی یا بزرگ‌نمایی اهمیت نظریه‌ی کوانتوم را در فلسفه‌ی دین مشخص کند. همچنین او در مواردی که لازم بوده، خارج از زمینه‌ی نظریه‌ی کوانتوم، دیدگاه‌های خود را نیز درباره‌ی موضوعات مختلف مطرح کرده است.

کتاب حاضر با ترجمه‌ی شیما حاجی حسینی در انتشارات سایلاو، ناشر کتب بینارشته‌ای، به چاپ رسیده. این ترجمه شامل مقدمه‌ای است که جانر تاسلامان به طور ویژه برای نسخه‌ی فارسی کتاب نگاشته است.

کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به کسانی که به مسائلی مانند فلسفه‌ی دین و رابطه‌ی میان علم و دین علاقه‌مندند، پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب کوانتوم، فلسفه و خدا می‌خوانیم

در قرن هفدهم، نیوتن انبساط گازها را به شکل پخش شدن اتم‌های گاز در فضای خالی توضیح داد. با این حال از زمان نظریه‌های اتم‌گرای لئوکیپوس و دموکریت تا قرن نوزدهم، ذرات غیرقابل مشاهده‌ی ماده از حیطه‌ی گمانه‌زنی‌های فلسفی خارج نشد و به موضوع علم تجربی تبدیل نشد. بین سال‌های 1803 تا 1808 جان دالتون نظریه اتمی ماده را مطرح کرد. او فردی بود که اصطلاح اتم دموکریت را برای جهان علم تداعی کرد. دالتون، با استناد به آزمایش‌هایش و ترکیب‌های شیمیایی، تلاش کرد نشان دهد که این ترکیب‌ها از به هم پیوستن اتم‌ها تشکیل می‌شوند و اتم‌های گوناگون دارای وزن‌های مختلف هستند. اگر چه اشتباهات مهمی در وزن‌ها و سایر جزئیات تعیین شده توسط دالتون وجود داشت، اما امتیاز انجام یکی از مهم‌ترین اکتشافات تاریخ علم به او تعلق دارد. در مدل اتمی دالتون، اتم‌ها به توپ‌های بیلیارد تشبیه می‌شوند. از آن جایی که در زمان دالتون، مشاهده‌ی مستقیم سطح اتم هنوز ممکن نبود، او با آزمایش‌های شیمیایی که انجام داده بود به نتایج مبتنی بر سطح اتم دست یافته بود.

فهرست مطالب کتاب

درباره‌ی نویسنده
مقدمه‌ی ناشر
پیشگفتار برای خواننده‌ی ایرانی
مقدمه
فصل اول: دوران پیش از طرح نظریه‌ی کوانتوم
فصل دوم: معرفی نظریه‌ی کوانتوم و تحلیل فلسفی آن
فصل سوم: فاعلیت الهی و نظریه کوانتوم
فصل چهارم: معجزات، قوانین طبیعت و نظریه‌ی کوانتوم
فصل پنجم: مسئله‌ی شر، مسئله‌ی اراده آزاد و نظریه‌ی کوانتوم
نتیجه‌گیری
منابع