معرفی و دانلود کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی: دلبستگی به فرقه‌ها و سیستم‌های تمامیت‌خواه

معرفی کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی: دلبستگی به فرقه‌ها و سیستم‌های تمامیت‌خواه

چطور ممکن است بیش از 60000 نفر زیر پرچم سیاه داعش که خون بی‌گناهان از آن می‌چکد جمع بشوند و به فرمان‌هایی که واضح است نه ربطی به اسلام دارند و نه انسانیت، عمل کنند؟ کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی پاسخ این پرسش را به‌طور بسیار خلاصه در نام خود گنجانده است؛ عواملی مانند ترس و تهدید، دستکاری روانی و... موجب می‌شوند تا جوامع به‌سوی فرقه‌گری و تمامیت‌خواهی پیش روند. الکساندرا استاین به ما کمک می‌کند تا نگاهی جامع و دقیق جزئیات کار این گروه‌ها را بررسی کنیم و بکوشیم تا در دام آن‌ها گرفتار نشویم.

درباره‌ی کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی

شما نمی‌توانید از این مسیر بازگردید، بدون آن‌که زندگی، آرامش و حتی خانواده‌ی خود را قربانی کرده باشید. نمی‌دانیم بیشتر به چه فرقه و آیینی باور دارید! آرمان‌هایتان کدام است! چه راهی را مناسب پیروی می‌دانید و دوست دارید خود و دیگران در چه جهانی زندگی کنید. بعضی از آدم‌ها رویاهایشان را در حد آرزو نگه‌می‌دارند و بعضی‌ها هم وارد فاز عملیاتی می‌شوند. روی سخن کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی (Terror, Love and Brainwashing) با افراد دسته‌ی دوم است؛ کسانی که می‌خواهند به‌طور سازماندهی شده مشغول پیاده‌سازی ایدئولوژی خود هستند.

بعضی از سازمان‌های نظامی همچون «داعش» و «القاعده» اسلام‌گرا و برخی مانند «حزب نازی» نژادپرست هستند. شاید برای شما نیز این پرسش پیش آید که چطور ممکن است با وجود اینکه تجربه‌ی تاریخی ثابت کرده اغلب (قطعاً نه همه) فرقه‌ها مخرب، ویران‌گر و رهبرانشان دیکتاتور هستند، پس چرا هنوز هم افراد جذب این گروه‌ها می‌شوند؟ الکساندرا استاین (Alexandra Stein) با بررسی عوامل دخیل همچون «دستکاری روانی»، «تهدید»، «شست‌وشوی مغزی» و... می‌کوشد تا پاسخ این مجهول را پیدا و ما را با روش‌های مقابله با این فشارهای بیرونی و روانی آشنا کند.

الکساندرا استاین با افراد گوناگونی که در این فرقه‌ها عضو بوده و بعد از مدتی آن‌جا را رها کرده‌اند، به گفت‌وگو پرداخته و حوادث تلخی را که این احزاب بر سر اعضایشان نازل کرده‌اند، شرح می‌دهد. البته باید این حقیقت را هم در نظر بگیریم که تمام گروه‌ها به‌شیوه‌ی استبدادی و سرکوب‌گرانه رهبری نمی‌شوند و البته نتیجه‌ی مبارزاتشان نیز الزاماً «شکست» نیست؛ به‌طور مثال اعضای حزب بلشوییک که پیش از انقلاب اکتبر 1917 با سلطنت مبارزه می‌کردند، برای عضو بودن در حزب با هیچ اجباری روبه‌رو نبودند و حتی برای برنامه‌‌ای برای شست‌وشوی مغزی آن‌ها نیز وجود نداشت، اما خود حضور و فعالیت در حزب را برگزیدند.

کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی ما را به‌سراغ شیوه‌ی رهبری گروه‌های تمامیت‌خواه می‌برد. الکساندرا استاین با بازگفتن مضمون نقل‌قولی از هانا آرنت مبحث خود را آغاز می‌کند: «رهبر موتور یک سیستم است و بدون او سیستم نمی‌تواند به کار خود ادامه دهد.» معمولاً این رهبران حلقه‌‌ای کوچک، نهایتا 40 نفر، از اعضای ثابت و مادام‌العمر حزب را در کنار خود نگه می‌دارند. این افراد مسئول برقراری ارتباط بین رهبر و اعضا هستند و تصویر رهبر را در ذهن افراد گروه به فردی آرمانی و فرابشری تبدیل می‌کنند. الکساندر استاین معتقد است این رهبران با خودکامگی، بی‌توجهی به نیازهای اعضا و مدیریت ضعیف، موجب می‌شوند تا فرقه‌شان هرروز ضعیف‌تر و کوچک‌تر شود؛ تا جایی که دیگر ناچارند اعضای خود را با زور و تهدید به حزب وفادار نگه‌دارند.

الکساندرا استاین ما را با یکی از ترسناک‌ترین روش‌های حفظ نیرو در گروه آشنا می‌کند: ایجاد دلبستگی. این شیوه معمولاً روی کودکان و نوجوانان پیاده می‌شود. افراد در دوره‌ی کودکی و نوجوانی بسیار زودتر از بزرگسالان فریب می‌خورند و به دستکاری روانی دچار می‌شوند؛ به‌همین دلیل گروه‌های تمامیت‌خواه همچون داعش نیز بسیاری از کودکان و نوجوانان را برای شست‌وشوی ذهنی و تبدیل کردن آن‌ها به سرباز جهادی، با خود به اردوگاه‌های شریعت می‌برند و از ایشان نیرویی متعهد و وفادار می‌سازند.

کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی به مخاطبان خود نشان می‌دهد که گروه‌ها / حزب‌های تمامیت‌خواه، با بهره‌گیری از انواع راهکارهای روان‌شناسی، ذهن اعضای خود را برای تبعیت محض آماده و با استفاده از انواع روش‌های سرکوب، ایشان را به اجرای فرامین خود وادار می‌کنند. این کتاب با ترجمه‌ی عهدیه عبادی در انتشارات سایلاو منتشر شده است.

نکوداشت‌های کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی

• بین فرقه‌ی شاهدان یهوه با داعش تفاوتی نیست. الکساندرا استاین با تحقیقات گسترده و دانش عمیق خود درباره‌ی فرقه‌های گوناگون اطلاعاتی را به ما ارائه می‌دهد و کمک می‌کند آگاهی خود نسبت به این گروه‌های تمامیت‌خواه را بالا ببریم. (چارلز بی. استروزیه)
• در کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی با کمک گرفتن از خاطرات اعضای احزاب، با روش‌های دستکاری روانی،‌ چگونگی جذب نیرو توسط فرقه‌های مذهبی و نوع حکومت رهبران گروه‌های تمامیت‌خواه، آشنا می‌شویم. (جانجا لالیچ)
• الکساندرا استاین به کسانی که درگیر عضویت در یک فرقه هستند و می‌خواهند از آن‌جا فرار کنند نشان می‌دهد که راه رهایی از یک فرقه‌ی تمامیت‌خواه چیست و رهبران این فرقه‌ها چگونه بر روان و احساسات اعضا تأثیر می‌گذارند. (جیمز کوک)

کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به مباحث فرقه‌گرایی، ایدئولوژی نظامی، گروهک‌های افراطی تمامیت‌خواه و جامعه‌شناسی سیاسی مناسب و جذاب است.

در بخشی از کتاب وحشت، عشق و شستشوی مغزی: دلبستگی به فرقه‌ها و سیستم‌های تمامیت‌خواه می‌خوانیم

گزارشی که ام‌آی5 منتشر کرده، تأییدی بر آن چیزی است که بسیاری از محققان حوزه گروه‌های تروریستی و فرقه‌ای مدت‌ها می‌دانستند: هیچ مشخصات جمعیتی یا ‌روان‌شناختی واحد یا ساده‌ای در مورد کسانی که به‌احتمال‌زیاد تحت فرآیند تلقین قرار می‌گیرند، وجود ندارد. بنابر توصیه جان هورگان، به‌جای این پرسش که چرا پیروان جذب و حفظ می‌شوند، می‌توان این پرسش مفیدتر را مطرح کرد که چگونه چنین اتفاقی رخ می‌دهد. از طرفداران دیوید کورش و جیم جونز که تا زمان مرگ از رهبران خود پیروی می‌کردند (یا مجبور بودند پیروی کنند) گرفته تا بمب‌گذاران انتحاری امروزی مانند جوانان سومالیایی آمریکایی اهل مینیاپولیس که- علاوه بر هزاران نفر دیگر- برای پیوستن به جهادی‌ها ناپدید شده‌اند و تبلیغ‌کنندگان پرشور گروه‌های کنترل‌کننده مذهبی، سیاسی و رشد شخصی، افراد مختلفی با ملیت، سن، طبقه اجتماعی و نژاد متفاوت با موفقیت شستشوی مغزی شده‌اند. خسارات ناشی از جان‌های ازدست‌رفته و تلف‌شده، روابط و جوامع از‌هم‌پاشیده و باورهای درهم‌شکسته همچنان روبه‌افزایش است.

چه اتفاقی برای مارینا اورتیز افتاد؟ او در سازمان رشد کرد، البته نه تا رده‌های بالای تندنسی اما جایگاه خاصی در گروه به دست آورد و از افراد برگزیده‌ای بود که در یکی از گروه‌های درمانی به سرپرستی خود نیومن شرکت می‌کرد. اما همه‌چیز زمانی برایش به پایان رسید که پس از پنج سال، در جلسه‌ای خانگی با دو درمانگر اجتماعی نیومن تندنسی روبرو شد. دختر نوجوانش «بداخلاقی می‌کرد»، سر کلاس‌هایش حاضر نمی‌شد و به‌طورکلی مشکل‌ساز بود. درمانگران از مارینا خواستند که دخترش را رها کند و در پرورشگاه بگذارد. مارینا آنچه که رخ داد را این‌طور توضیح می‌دهد:

اونا گفتن: «می‌دونی، اون داره مانع فعالیت‌های تو به عنوان یه انقلابی ‌می‌شه» و این دقیقاً همون چیزی بود که باعث شد من از کوره در برم، به خاطر همه اون چیزهای احمقانه‌ای که نادیده گرفته بودم، این سیلی بزرگی بود که بهم کمک کرد از اونجا بیرون بیام. چون چند هفته بعد گروه رو ترک کردم. حتی همون موقع، اون لحظه گفتم، «من دارم این کار رو برای آینده‌مون انجام می‌دم و شما ازم می‌خواین که آینده‌مون رو دور بریزم». این دقیقاً چیزی بود که گفتم و این تکان‌دهنده‌ترین و باورنکردنی‌ترین چیزی بود که من هیچ وقت نتونستم… می‌دونی، به همون اندازه که از اونا [بچه‌ها] غافل شدم و همه چیز رو نادیده گرفتم… خیلی زیاد.

فهرست مطالب کتاب

در ستایش کتاب
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: سرنگونی حاکمان ذهن
فصل دوم: ترس مثل روز روشن است
فصل سوم: جذب افراط‌گرای تصادفی
فصل چهارم: تلقین تمامیت‌خواهانه انزوا در مکانی شلوغ
فصل پنجم: خانواده و دوستان نه به نزدیکیِ رئیس مائو
فصل ششم: اراده پیشوا قانون حزب استرهبران تمامیت‌خواه و ساختارهایی که ایجاد می‌کنند
فصل هفتم: رازها و دروغ‌ها ایدئولوژی و زبان در سیستم‌های تمامیت‌خواه
فصل هشتم: از درون به بیرون
فصل نهم: قابل‌ بکارگیری، اما نه منچوری چیزی انسانی
فصل دهم: نوازنده فلوت آنچه جامعه باز باید انجام دهد
منابع لاتین