معرفی و دانلود کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران

معرفی کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران

کاشان یکی از شهرهای مهم و دیدنی کشور ما است که توجه مورخین، جهانگردان و گردشگران را در سراسر جهان به خود جذب کرده است. کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران، اثری جامع درباره‌ی تاریخ، فرهنگ و مردم‌شناسی این شهر کهن است. اصغر کریمی، نویسنده‌ی این کتاب، طی دو بخش به جغرافیای سرزمین کاشان و مردم‌شناسی آن می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران

با مشاهده‌ی طبیعت دوگانه، بناهای تاریخی و عمارت‌هایی که در شهر کاشان بنا شده‌اند شگفت‌زده می‌شویم و عیناً عنوان کتاب در نظر ما می‌آید: کاشان، نگینی در حاشیه کویر ایران! اصغر کریمی به درستی این عنوان را برای کتاب خود برگزیده و پژوهشی تمام‌عیار درباره‌ی جغرافیای شهر کاشان، مردم‌شناسی و فرهنگ مردم این شهر تاریخی ارائه داده است. هر بخش از کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران، شامل چندین فصل است که به موضوعات متنوعی مانند پیشینه‌ی تاریخی آثار باستانی، تأثیر تمدن‌های باستانی، پوشاک، خوراک، صنایع دستی و... می‌پردازد.

اصغر کریمی برای تألیف کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران، تنها به منابع فارسی اکتفا نکرده و از منابع لاتین و بیش از 10 منبع انگلیسی نیز بهره برده است. این نویسنده با تیزبینی بسیار، سعی کرده است هیچ نکته‌ای را درباره‌ی تاریخ و فرهنگ کاشان از قلم نیندازد و از حق نگذریم، ناگفته‌ای را نیز باقی نگذاشته است. مباحث کتاب برای کسانی که برای مردم‌شناسی، تاریخ و فرهنگ کشور خود ارزش قائلند، می‌تواند بسیار جذاب باشد. در این کتاب، جزئیات زندگی مردم کاشان، از قالی‌بافی، زیلوبافی، فلزکاری سنتی گرفته تا ضرب‌المثل‌ها و باورهای عامه به صورت کامل بررسی شده است.

کاشان در دامنه‌ی رشته‌کوه‌های مرکزی ایران و در حاشیه‌ی غربی دشت کویر قرار گرفته و از نظر جغرافیایی به دو بخش کویری و کوهستانی تقسیم می‌شود. بخش کوهستانی، آب و هوای خنک‌تری دارد و سرسبزی دامنه‌‌ی کوه‌های کرکس و دره‌های اطراف آن، هوش از سر گردشگران می‌برد. اصغر کریمی در کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران، پس از بررسی موقعیت جغرافیایی کاشان، به مسائلی مانند تأثیرات تاریخی و تمدنی این شهر تاریخی می‌پردازد. کاشان از دوران باستان یکی از مراکز تمدن مهم ایران بوده است. اصغر کریمی در بخش اول کتاب خود، به پیشینه‌ی تاریخی تپه‌های سیلک می‌پردازد که یکی از قدیمی‌ترین زیستگاه‌های انسان در ایران محسوب می‌شود و شواهدی از تمدن‌های پیش از تاریخ در این منطقه پیدا شده است.

از میان صنایع دستی برجسته‌ی شهر کاشان می‌توانیم به قالی‌بافی، زیلوبافی، سفالگری، فلزکاری سنتی و گیوه‌دوزی اشاره کنیم. قالی‌بافی یکی از مهم‌ترین صنایع دستی کاشان است که از دوران صفوی به شهرت جهانی رسیده است. نقوش ظریف و پیچیده، رنگ‌های طبیعی، بافت متراکم و ظریف قالی‌های کاشان، شهرت جهانی دارند. اصغر کریمی در کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران، به صورت کامل به معرفی صنایع دستی کاشان می‌پردازد. این کتاب خواندنی، به همت نشر هنوز، در اختیار علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر ایرانی قرار گرفته است.

کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به تاریخ، فرهنگ و صنعت ایران زمین علاقه‌مند هستید، مطالعه‌ی این کتاب شدیداً به شما پیشنهاد می‌شود. علاقه‌مندان به حوزه‌ی گردشگری و ایران‌گردی نیز از مطالعه‌ی این کتاب لذت خواهند برد.

در بخشی از کتاب کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران می‌خوانیم

عموماً فرهنگ‌ها از بین ارزش‌ها و نهادهای فرهنگی‌شان، تعدادی را گزینش می‌کنند و برای آن‌ها اهمیت بیشتری قائل می‌شوند. دوره‌های گوناگون زندگانی انسان، از دورۀ قبل از تولد تا پس از مرگ، برای جوامع گوناگون ارزش‌های متفاوت دارند. پاره‌ای از فرهنگ‌ها برای دورۀ قبل از تولد، دوره‌ای که هنوز کودک در زهدان مادر است، اهمیت قائل می‌شوند؛ پاره‌ای از فرهنگ‌ها دورۀ کودکی را مهم می‌دانند؛ بعضی از فرهنگ‌ها دوره‌های شباب و جوانی را ممتاز می‌شمارند و ارزش و اعتبار ویژه‌ای به آن می‌دهند؛ پاره‌ای از تمدن‌ها برای دوره‌های پیری اهمیت قائلند و برخی نیز مرگ و زندگی پس از مرگ را والا می‌شمارند. این نوع ارزش‌گذاری برای دوره‌های مختلف زندگی انسان بر شکل و محتوای نمادها و نشانه‌های مادی و از آن جمله مسکن و معماری کالبدی مجموعه‌های مسکونی اثر می‌گذارد.

موضوع دیگر این‌که در معماری، به صورت ساخت‌وساز منفرد در قالب مسکن و خانه و چه در قالب معماری کالبدی مجموعه‌های مسکونی، نه‌تنها مصالح، فنون ساخت، نوع معیشت و به‌خصوص فطرت انسان و غیره دخیل می‌شوند بلکه هدف از ساخت مسکن هم نقش اساسی ایفاء می‌کند. مهم‌ترین این اهداف ایجاد ارتباط اصولی و منطقی با طبیعت و محیط‌زیست و بهره‌برداری از مزایا و نعمات آن است. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که معماری کالبدی مجموعه‌های مسکونی (شهر یا روستا) حاصل تأثیر متقابل نیازها و اعمال انسان از یک سو و طبیعت از سوی دیگر است که هرکدام مشخصه‌های معین و متفاوتی دارند و روی هم اثر می‌گذارند. در جوامع غیرصنعتی انسان سعی می‌کند بنایی را بسازد که با طبیعت سازگار باشد نه آن‌که آن مسلط شود، در حالی که در جوامع صنعتی و به اصطلاح متمدن، طبیعت و محیط‌زیست فدای معماری می‌شود و ظاهراً راه گریزی هم از آن نیست.

فهرست مطالب کتاب

بخش اول: جغرافیای سرزمین کاشان
فصل 1: سرزمین
گسترۀ جغرافیایی کاشان در دورۀ باستان
کاشان پیش از تاریخ
سابقۀ باستانی و تاریخی سیلک
دورۀ اول سیلک: هزارۀ ششم پیش از میلاد
دورۀ دوم سیلک: هزارۀ پنجم پیش از میلاد
دورۀ سوم سیلک: هزارۀ چهارم پیش از میلاد
دورۀ چهارم سیلک: هزارۀ سوم پیش از میلاد
دوره‌های پنجم و ششم: هزارۀ دوم و آغاز هزارۀ اول
فصل 2: پیوندهای سیلک با خارج و تأثیرات خارجی بر آن
ارتباط میان سیلک و آنو
ارتباط میان فلات ایران و بین‌النهرین سفلی در دورۀ عُبید
تأثیر تمدن اوروک بر تمدن سیلک
گونه‌های استخوانی انسان‌شناختی سیلک
تعیین ماهیت گونه‌های انسانی چهارگانۀ سیلک
فصل 3: کاشان و سیلک از هخامنشی به بعد
کاشان بعد از اسلام
نام‌گذاری کاشان
بخش دوم: مردم‌شناسی و فرهنگ مردم در حوزۀ فرهنگی - جغرافیایی کاشان
فصل 4: تداوم پویایی فرهنگ مردم کاشان
کاشان پس از دورۀ پیش از تاریخ
مسکن و معماری سنتی
پوشاک سنتی
فنون سنتی خوراک
فنون سنتی بهره‌برداری از خواص مواد و نیروهای طبیعی
کشاورزی سنتی
فصل 5: فنون سنتی کاشت، داشت و برداشت تنباکو
دامداری
فصل 6: جلوه‌های غیرمادی فرهنگ سنتی
تقویم فعالیت‌های تولیدی روستایی
تقویم آیین‌ها، مراسم و مناسک مذهبی، ملی و مردمی
پدیده‌های زیبایی‌شناختی
بازی‌ها
خط و کتابت
زیورها
باورها
مَثَل (ضرب‌المثل)
همسرگزینی
فصل 7: صنایع‌دستی کاشان
مقدمه
بافته‌ها
قالی‌بافی
زیلوبافی
مخمل‌بافی
شَعربافی
زری‌بافی
طناب‌بافی و موتابی
سفالگری و کاشی‌سازی
صنایع‌دستی چوبی
فلزکاری سنتی دستی
گیوه‌کشی
منابع
فهرست نام‌ها
نمایۀ اصطلاحات