معرفی و دانلود کتاب نمایش‌های تن: رویکردی روانکاوانه به بیماری‌های روان تنی

معرفی کتاب نمایش‌های تن: رویکردی روانکاوانه به بیماری‌های روان تنی

بیماری‌های روان‌تنی، همان روان‌رنجوری‌هایی هستند که در مشکلات جسمانی متعدد نمود پیدا می‌کنند. کتاب نمایش‌های تن نوشته‌ی روان‌تحلیلگر، جویس مک دوگال منبعی تخصصی در اختیار روان‌درمانگران، روانکاوان و روان‌پزشکان قرار داده است که با تمرکز بر «نمایش‌هایی» که بدن در شرایط روانی تنش‌زا اجرا می‌کند، به تحلیل و بررسی جنبه‌های گوناگون آن می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب نمایش‌های تن

جسمانی شدن رنج‌ها و مشکلات روانی، به‌مثابه‌ی یک دستور‌العمل نمایشی برای نمایشنامه‌ای عمل می‌کند که ذهن و روان از مدت‌ها پیش آن را تألیف و تنظیم کرده است. کتاب نمایش‌های تن (Theaters Of The Body: A Psychoanalytic Approach to Psychosomatic Illness) اثر جویس مک دوگال (Joyce McDougall) کتابی تخصصی درباره‌ی بیماری‌های روان‌تنی، علل و روش‌های درمان آن است که بر اساس واکنشی که بیماران مختلف در برابر رویکرد روانکاوانه‌ی بیماری‌های روان‌تنی از خود نشان می‌دهند، به طبقه‌بندی و تحلیل راه‌های جایگزین و درنتیجه ایجاد بینشی عمیق‌تر نسبت به این دسته از بیماری‌ها پرداخته است. کتاب پیش رو با طرح این موضوع که ریشه‌ی بیماری‌های روان‌تنی را می‌توان در نوزادی و کودکی پیدا کرد، به بررسی دقیق‌تر این گزاره و ارتباط آن با بیماری‌های روان‌تنی دوران بزرگسالی پرداخته است. گاهی خیالات، نگرانی‌ها و تنش‌های درونی ما که سعی در پنهان کردن‌شان داریم، ابتدا در قالب آلکسی‌تایمیا (نارسایی هیجانی) بروز کرده و سپس به شکلی تدریجی ما را به نوعی روان-تن رنجوری دچار می‌کنند.

احساسات درونی گوناگون از جمله اضطراب، با اثرگذاری شدید بر دستگاه‌های مختلف بدن، کارکرد آن‌ها را دچار اختلال کرده و معمولاً به گونه‌ای بروز می‌کنند که درمان دائمی‌شان با استفاده از داروها ممکن نیست. اما کتاب نمایش‌های تن با اشاره به نقش بیمار در تعیین نوع درمان، به ارائه‌ی راهکارهای مفیدی در این راستا پرداخته است. بدن به‌مثابه‌ی بازیچه‌ی روان، در ارتباط با اختلالات روانی، نقش پادویی مطیع را ایفا می‌کند که به اجرای مو به موی دستورات شعبده‌باز خود می‌پردازد. اما این اطاعت بی‌چون‌وچرا، همیشه به یک شکل نیست؛ به این معنی که در بسیاری از مواقع، بیماری‌های روان‌تنی می‌توانند لزوماً مشکل جسمانی خاصی نباشند بلکه در قالب یک «رفتار بدنی روان‌رنجورانه» ظاهر شوند؛ برای مثال اضطراب شدید می‌تواند در برخی افراد نمودی مانند انحراف جنسی یا مشکلاتی شبیه به آن داشته باشد. ارتباط میان روان‌رنجوری و مشکلات عاطفی متعدد، می‌تواند بروزی جسمانی نیز داشته باشد که بسته به شدت و خلقیات هر فرد، نمودهای متفاوتی دارد. عدم ارتباط با درون خویشتن و نیازهای عاطفی، انسان را به نارسایی هیجانی مبتلا می‌کند که به شیوه‌ای پیچیده و گنگ، در عادات و رفتارهای نابهنجار جسمانی خود را نشان می‌دهند.

جویس مک دوگال در ادامه به ارتباط میان خواب‌ها و بروز تنانه‌ی اختلالات روانی می‌پردازد و از «رؤیاها» به‌مثابه‌ی عاملی رهایی‌بخش یاد می‌کند. کتاب نمایش‌های تن سپس به موضوعی جالب‌توجه و قابل‌تأمل درمورد نقش و تأثیر نوع ارتباط میان اعضای یک خانواده بر بیماری‌های روان‌تنی اشاره می‌کند و در این زمینه بر ارتباط میان مادر و کودک تأکید می‌ورزد. نویسنده با ارائه‌ی مثال‌هایی از بیماران، نشان می‌دهد که چگونه تجربیات اولیه‌ی زندگی و روابط خانوادگی می‌توانند بر واکنش‌های روان‌تنانه‌ اثر بگذارند. او در پی این است که با بررسی تحلیلی این نمونه‌ها، به شناسایی و درمان نتیجه‌بخش بیماری‌های روان‌تنی کمک کند. کتاب نمایش‌های تن با تمرکز بر بازی‌های روان برای به دست گرفتن کنترل بدن، به تحلیل موضوعی هرکدام پرداخته و در همین راستا راهنمایی جامع و تخصصی برای فعالان این حوزه و روان‌درمانگران فراهم کرده است.

اثر پیش رو توسط داوود حسینی ترجمه شده و به همت انتشارات هنوز در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

کتاب نمایش‌های تن برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به متخصصان حوزه‌ی روان‌درمانی، روانکاوی و روان‌پزشکی و هر کس که به شناخت ذهن و بدن علاقه‌مند است، توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب نمایش‌های تن: رویکردی روانکاوانه به بیماری‌های روان تنی می‌خوانیم

گرچه واضح است که اضطراب عامل خلاقیت در تئاتر روان است، هنوز نمی‌دانیم نشانه‌هایی که برای مقابله با اضطراب انتخاب می‌شوند چگونه «گزینش» می‌شوند. چرا یک نفر در برخورد با تعارض روانی پاسخی روان‌رنجورانه اتخاذ می‌کند؛ در حالی که دیگری نشانه‌ای روان‌پریشانه بروز می‌دهد و در عین حال فرد دیگر انحراف جنسی یا ناخوشی روان‌تنی بروز می‌دهد؟ به عنوان مثال، وقتی که فردی با اضطراب شدید مربوط به آرزوی لذت بردن از زندگی جنسی روبه‌رو می‌شود، علائم روان‌رنجورانه نشان می‌دهد (از قبیل انزال زودرس یا شستن وسواسی دست‌ها)؛ فرد دیگر به انحراف جنسی روی می‌آورد که بیان جنسی را به‌ نحوی محدود برای او فراهم می‌کند؛ دیگری توهمی می‌سازد مبنی بر این‌که میل جنسی‌اش تحت تأثیر ماشین لباسشویی قرار دارد؛ و در همین حال فردی دیگر بدون این‌که نشانه‌ی جنسی آشکاری داشته باشد، سال‌ها دچار آلرژی پوستی، آسم، تشنج عضلانی و زخم معده می‌شود؛ همه‌ی این موارد نیز با روشن شدن تعارضات خودشیفته‌وار و جنسی نهفته‌ی این افراد برطرف می‌شوند (همین امر در مورد ایزاک که در کتاب نمایش‌های ذهن معرفی شد رخ داد).

در واقع باید بین عوامل تشدید‌کننده (مثل برانگیختگی جنسی) و عوامل سبب‌ساز (که ممکن است ریشه در تعاملات اولیه‌ی مادر و کودک و نظام‌ و ساختار اولیه روان داشته باشند) تمایز قائل شد و این واقعیت باعث پیچیدگی‌های بیشتری درباره‌ی مسئله‌ی علیت می‌شود. تا جایی که به نمودهای روان‌تنی مربوط است، به احتمال زیاد برخی شیوه‌های خاص عملکرد روانی فرد را مستعد می‌کند تا در موقعیت‌هایی که به یک میزان استرس‌زا هستند بیشتر به جسمانی‌سازی روی بیاورد تا به واکنش‌های روان‌رنجورانه، روان‌پریشانه یا به انحراف جنسی.

البته این دست گمانه‌زنی‌ها من را بلافاصله به سوی پدیده‌های روان‌تنی سوق نداد. مشاهدات بالینی در ابتدا کمک کردند تا به اهمیت بدوی انحرافات جنسی فکر کنم و سپس به این نتیجه برسم که شکل قدیمی‌تری از تمایلات جنسی وجود دارد که با جنبه‌های پیش‌ادیپال، دیگرآزارانه و در‌هم‌آمیزی تکمیل می‌شود. این کشف به من اجازه داد تا نوعی واپس‌روی روان‌تنی به دوره‌ی شهوانی ابتدایی‌ و کودکانه‌ را مفهوم‌پردازی کنم.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه: روان‌تن و سفر روان‌تحلیلی
1: مادر
2: ماتریس ذهن بدن
3: درآمدی بر محرومیت روانی
4: زوج روان‌تنی: مادر و کودک
5: در بابِ خواب و مرگ
6: عواطف، پراکندگیِ عواطف و دل‌بریدگی
7: تحلیلگر و بیمار دل‌بریده‌
8: منطق قلب
9: اندوهی که به اشک دسترسی ندارد
10: یک بدن برای دو نفر
11: میوه‌های مادر
واژه‌نامه (فارسی انگلیسی)
واژه‌نامه (انگلیسی فارسی)
کتابنامه
فهرست نام‌ها