معرفی و دانلود کتاب نخبه‌های جامعه کش

معرفی کتاب نخبه‌های جامعه کش

در وصف عقب‌ماندگی ایرانیان از جهان در کتاب‌های بسیاری خوانده و در مکان‌های مختلف شنیده‌ایم. اما کوروش مختاری در کتاب نخبه‌های جامعه کش از ما دعوت می‌کند تا یک‌طرفه به قاضی نرویم و ادعاهای منفی‌ای که درباره‌ی مردم ایران مطرح شده است را به سادگی نپذیریم. او از ما دعوت می‌کند که دید واقع‌گرایانه‌تری نسبت به آنچه هویت ایرانی، تاریخ و ملیّت آن می‌انگاریم، داشته باشیم.

درباره‌ی کتاب نخبه‌های جامعه کش

کتاب نخبه‌های جامعه کش را می‌توان به‌طورکلی، تلاشی تحلیلی برای پاسخ دادن به یک ادعا دانست؛ آیا جامعه‌ی ایرانی واقعاً مستعد نخبه‌کشی است؟ نمی‌توان این مسئله را معلول و نتیجه‌ی شرایط جغرافیایی، تاریخی و اجتماعی دانست؟ برای اینکه بتوان به پاسخی قانع‌کننده و درعین‌حال واقع‌گرایانه دست پیدا کرد، کوروش مختاری در این کتاب تلاش کرده است تا با بررسی زوایای گوناگون فرهنگ و اجتماع ایران به ادعاهایی که توسط نویسندگان مختلف علیه ملیت و نژاد ایرانی مطرح شده، پاسخ دهد. به همین منظور در هر بخش از کتابش از زاویه‌ای منحصربه‌فرد به این مسئله می‌پردازد.

در ابتدا او با روشن ساختن صورت‌مسئله، به تعریف آنچه به‌عنوان تمدن ایران و ایرانی می‌شناسیم، می‌پردازد و ویژگی‌های آنان را برمی‌شمارد. او با استفاده از داده‌ها و شاخص‌های مختلف، دلایل عقب‌ماندگی اقتصادی، ضعف در آزادی‌های اجتماعی، سیاسی و مشکلات حوزه‌های صنعتی و تولیدی را تحلیل می‌کند. پس از آن در هسته‌ی مرکزی کتابش مفهوم نخبه‌کشی را به باد نقد می‌گیرد و تلاش می‌کند نگاهی متفاوت‌تر به‌جای سرزنش‌های ذاتی جامعه داشته باشد و بیشتر بر زمینه‌های تاریخی و فرهنگی بروز این دست اتفاقات تاکید کند و پس از آن به یک سری مقایسات جغرافیایی و تاریخی می‌پردازد. اقلیم ایران و اروپا چه امکانات و محدودیت‌هایی برای مردم خود به وجود آورده‌اند؟ استعمار و ساختارهای جهانی چه تأثیری در توسعه پیدا نکردن برخی از کشورها گذاشته است؟ این عوامل چه تأثیری بر مسیر رشد ایران گذاشته‌اند؟

از نظر نویسنده، هر برهه‌ای از تاریخ را نمی‌توان کاملاً سیاه یا سفید دانست؛ چه جلال و شکوهی که برای گذشته‌های دور متصور می‌شویم یا شرمساری‌ای که در برخی دیگر از دوره‌ها احساس می‌کنیم دلیل بر این مسئله نخواهند بود که ایرانیان لزوماً ویژگی‌های منفی ثابتی دارند که در دیگر ملل آن‌ها را نمی‌یابیم. وضعیت اجتماعی کلی، شرایط جغرافیایی و اتفاقاتی که بعضاً از کنترل مردم ایران خارج بوده است را هم می‌توان دلایلی دانست که باعث به وجود آمدن چنین شرایطی شده‌اند. آنچه که در برخی از کتاب‌ها تحت عنوان دو رو بودن و بی‌لیاقت بودن مردم ایران بیان می‌شود، از نظر کوروش مختاری نگاهی سطحی‌انگارانه به وضعیت پیچیده و بغرنجی است که مردم این اقلیم بعضاً برای ادامه‌ی بقا یا ارزش‌های شخصی خود به آن تن داده‌اند.

اما در کتاب نخبه‌های جامعه کش به شکلی جزئی‌تر و عمیق‌تر به بطن حوادثی پرداخته می‌شود که قضاوت عده‌ای باعث ایجاد برداشتی ساده‌انگارانه و عموماً منفی شده است و جز سرزنش و احساس خفت، چیزی را برای مخاطبانش به همراه نخواهد داشت. این کتاب ما را دعوت می‌کند تا تاریخ را نه به‌مثابه‌ی اتفاقاتی شرم‌آور و تلخ، بلکه چراغ راهنمایی برای روشن کردن آینده و درس گرفتن از اشتباهات مردمی کنیم که پیش از ما در این مرزوبوم زیسته‌اند؛ چرا که به قولی کسانی که تاریخ خود را نمی‌دانند، محکوم به تکرار کردن آن هستند.

کتاب نخبه‌های جامعه کش را انتشارات آپامهر به بازار نشر عرضه کرده است.

کتاب نخبه‌های جامعه کش برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به مطالعات فرهنگی و اجتماعی ایران، خواندنی خواهد بود. دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های تاریخ، ایران‌شناسی و جامعه‌شناسی نیز در روند مطالعاتی خودشان می‌توانند از دیدگاه‌های نویسنده‌ی این کتاب الهام بگیرند.

در بخشی از کتاب نخبه‌های جامعه کش می‌خوانیم

رضا قلی در کتاب «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی» نبوغ و درایت دکتر فاطمی و دکتر مصدق را فراتر از خرد متوسط جامعه می‌خواند و می‌نویسد که مورد حسادت و سوءظن جامعه قرار گرفتند و از نظر این جامعه‌شناس، سطح فرهنگ و شعور مردم ایران در دهه سی، ظرفیت پذیرش افکار مترقی این دو بزرگوار را نداشت.

هر دو بزرگوار مایه افتخار این آب‌وخاک بوده و هستند و اگر انتقادی هم به سیاست‌ها و رفتارشان داریم، چیزی از ارزش‌هایشان نمی‌کاهد؛ ولی اینکه فکر کنیم دکتر مصدق و دکتر فاطمی هیچ خطا و اشتباه استراتژیکی نکردند، به خطا رفتیم.

شاید بتوان دهه سی را آزادترین دوران اخیر از نظر آزادی‌های اجتماعی و سیاسی خواند. پادشاهی در رأس کار بود که قدرت دخالت چندانی در امور مملکت نداشت و اغلب گرایش‌های سیاسی، آزادانه فعالیت می‌کردند و در صحنه سیاسی حاضر بودند. به‌قدرت‌رسیدن دکتر فاطمی و دکتر مصدق، محصول این دوران است نه اینکه این دو نفر بانی این شرایط بوده باشند.

از قضا دکتر مصدق با انحلال هر دو مجلس و تقاضاهای مکرر برای اختیارات فراقانونی، حکومت‌نظامی، تحقیر مجلس و... بیش از سایر نخست‌وزیران، در رعایت دموکراسی، کوتاهی کرد.

البته بر پاک‌دستی و وطن‌دوستی دکتر مصدق هیچ شک و شبهه‌ای نیست؛ اما خطاهای راهبُردی و تصمیم‌های احساسی (که از یک سیاست‌مدار باتجربه انتظار نمی‌رفت) مهم‌ترین عامل سقوط او بود نه اینکه مردم لیاقت دکتر مصدق را نداشتند!

بر خلاف نظر اغلب تاریخ‌نویسان، نقش روزولت و عملیات آژاکس به‌مراتب کمتر از نقش خود دکتر مصدق و اطرافیان او در سقوط دولتش بود. اگر دکتر مصدق، به شرایط اقتصادی و سیاسی ایران آن زمان واقف بود، با پافشاری بر یک خواسته آرمانی (نه واقعی)، ده‌ها میانجیگری برای رفع‌اختلاف ایران و انگلیس را رد نمی‌کرد تا جلوی ویرانی اقتصاد را بگیرد.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
معرفی ایران و ایرانیان
کشور ایران
ملت ایران
امت
عقب‌ماندگی چیست؟ و چه ملتی عقب‌مانده محسوب می‌شود؟
شاخص اقتصادی
آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و سهم مردم در تصمیم‌گیری‌ها
شاخص صنعت، تولید و صادرات
امید به زندگی و آمار جرم و جنایت
کسب افتخارات ورزشی و مسابقات علمی
نقد و بررسی برخی از نظریات نخبگان ایرانی ستیز!
گذشته پر افتخار یا مایه شرمساری!
چرا ایرانیان در برابر دین اسلام و اعراب، مغول‌ها مقاومت نکردند؟
ایرانیان نخبه کش هستند!
آیا ایرانیان امروز عقب مانده‌اند؟
ایرانیان در سفرنامه‌های خارجی‌ها
چرا اروپائیان نسبت به مردم ایران و اغلب کشورهای جهان، پیشرفته‌تر و صنعتی‌تر شدند؟
تفاوت شرایط اقلیمی ایران و اروپا
رونق تجارت در اروپا
نزدیکی فاصله شهرها و روستاها
قوانین و مقررات
موقعیت جغرافیایی
فقدان نظام فئودالی در ایران و اغلب کشورهای آسیایی
نظرات مارکس و انگلس درباره‌ی نظام آسیایی
چرا در ایران نظام فئودالی شکل نگرفت؟
نقش مردم در شکل‌گیری حکومت‌ها و تصمیمات حکومتی
تأثیر عوامل خارج از اراده ملت‌ها بر سرنوشتشان
آیا دین اسلام عامل عقب‌ماندگی ایرانی‌هاست؟
نقش موقعیت استراتژیک در سرنوشت ملت‌ها
برتری‌های تاریخی و ویژگی‌های ایرانیان
آیا دوره قاجاریه ننگ تاریخ ماست؟!
نتیجه‌گیری
منابع و مآخذ