معرفی و دانلود کتاب فلسفه دلوز

معرفی کتاب فلسفه دلوز

خوانش آثار ژیل دلوز به‌عنوان یکی از نقاط عطف مهم در فلسفه‌ی قاره‌ای قرن بیستم، همواره با بدفهمی‌ها و دشواری‌های زیادی روبه‌رو بوده است. در کتاب فلسفه دلوز مجموعه مقالات دانیل وارن اسمیت درباره‌ی تفسیر و تبیین تاریخی فلسفه‌ی دلوز، باعث می‌شود تا خوانش شفاف‌تری از آثار این فیلسوف و ارتباطش با تاریخ فلسفه ارائه شود.

درباره‌ی کتاب فلسفه دلوز

کتاب فلسفه دلوز (Essays on Deleuze) گردآوری 20 مقاله‌ی جدید و کلاسیک دانیل وارن اسمیت (Daniel Warren Smith) درباره‌ی دلوز است که از مهم‌ترین آثار او در 15 سال گذشته به‌شمار می‌رود. این مقالات به چهار بخش کلی تقسیم شده‌اند: دلوز و تاریخ فلسفه که مربوط به آثار ابتدایی دلوز درباره‌ی بزرگان تاریخ فلسفه است که نشان‌دهنده‌ی دین عمیقی است که دلوز نسبت به فیلسوف‌های بزرگ پیش از خودش احساس می‌کرد. در بخش دوم کوشش می‌شود تا خطوط کلی نظام فلسفی او مشخص شود.

در بخش سوم کتاب می‌خوانیم که چطور دلوز با تعریف کردن فلسفه به مثابه‌ی آفرینش مفاهیم، دست به خلق پنج مفهوم اصلی در نظام فلسفی خویش زده است که عبارتند از: «امر نو»، «امر گشوده» که مربوط به متافیزیک و هستی‌شناسی می‌شوند، مقاله‌ی «میل» به حوزه‌ی اخلاق در فلسفه‌ی او می‌پردازد و مقالات «زندگی» و «احساس» به تحلیل‌های ادبی او می‌پردازند.

قسمت آخر کتاب به دلوز و فلسفه‌ی معاصر اختصاص دارد که بیشتر به جایگاه دلوز در آینده‌ی فلسفه می‌پردازد.

مقالاتی که او در این کتاب درباره‌ی فیلسوف‌های معاصری مانند ژاک دریدا و آلن بدیو ارائه کرده است، یکی از معتبرترین مراجعی است که درباره‌ی این موضوع وجود دارد. این کتاب دانیل وارن اسمیت به‌عنوان کتاب مرجع در بین دانشجویان و پژوهشگران آثار دلوز شناخته می‌شود.

کتاب فلسفه‌ی دلوز با ترجمه‌ی سید محمدجواد سیدی توسط انتشارات علمی و فرهنگی به دست خواننده‌ی فارسی‌زبان رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب فلسفه دلوز

• «سال‌هاست که کار دنیل وارن اسمیت ما را با شفافیتی بی‌نظیر در فلسفه‌ی دلوز راهنمایی کرده است. به لطف اوست که بسیاری از پیوندهای تاریخی فلسفی با دقت و عمق کامل درک شده است. هیچ محققی در زمینه‌ی دلوز نمی‌تواند این اثر را نادیده بگیرد و هیچ خواننده‌ای نمی‌تواند از تعامل با تفسیرهای پیشگامانه‌ی نویسنده بهره‌مند نشود.» (جیمز ویلیامز، استاد فلسفه‌ اروپا، دانشگاه داندی)
• «کار دانیل وارن اسمیت درباره‌ی فیلسوف بزرگ فرانسوی، ژیل دلوز (1925-1995) خوانندگان انگلیسی زبان را تا به اندازه‌ای به خود مدیون کرده است که نمی‌توان درباره‌ی آن اغراق کرد. به دست مقالات اسمیت مسیر یکپارچه‌تری در مطالعات دلوز به‌وجود آمده است که پایه‌های جدیدی را هم برای بحث‌های دیگر می‌گذارد. نویسنده در سراسر این مقالات مهارت عجیبی در ارائه‌ی شهودی برخی از مبهم‌ترین و آزاردهنده‌ترین مفاهیم در تزهای دلوز از خود نشان می‌دهد، در حدی که خواننده پس خواندن آن تفسیرها از خود می‌پرسد که چطور می‌توان سردرگمی سابق را داشت.» (کنت نوی، دانشگاه ایلینوی جنوبی، مجله‌ی فلسفه فرانسه)
• «در پانزده سال گذشته، همه ما یک یا دو مقاله قابل‌توجه از دنیل وارن اسمیت درباره‌ی دلوز خوانده‌ایم. اما در این کتاب تمام آن‌ها یکجا گرد آمده‌اند. خوشبختانه و در نهایت کتابی درباره‌ی فلسفه‌ی دلوز منتشر شده است که قطعا خواندن آن برای هر کسی که به فلسفه قاره‌ای قرن بیستم علاقه دارد، ضروری خواهد بود.»(لئونارد لاولور، استاد فلسفه دانشگاه اسپارکس)

کتاب فلسفه دلوز برای چه کسانی مناسب است؟

برای آن دسته از پژوهشگرانی که به آثار دلوز علاقه‌مند هستند، خواندن این کتاب اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. همچنین برای دانشجویان فلسفه، منطق و علاقه‌مندان به سنت فلسفی قاره‌ای فرانسوی این کتاب گزینه‌ای مطلوب و مناسب است.

در بخشی از کتاب فلسفه دلوز می‌خوانیم

یکی از آشکارترین ویژگی‌های تحلیل مفاهیم توسط دلوز در این واقعیت نهفته است که، از منظری دلوزی، مفاهیم این‌همانی ندارند، بلکه صرفاً دستخوش صیرورت یا شدن‌ هستند. مثلاً دلوز در درآمدی که بر ترجمۀ ایتالیایی منطق معنا نگاشت، خود به اختصار صیرورت یکی از مفاهیم خویش را صورت‌بندی کرد: مفهوم اشتداد (TRM 65-6). در تفاوت و تکرار (1968) دلوز اشاره می‌کند که مفهوم اشتداد بیش از هر چیز مرتبط است با بُعد ژرفا. در منطق معنا (1969)، مفهوم اشتداد حفظ می‌شود، اما اکنون بیش از هر چیز با بُعد سطح نسبت دارد -- همان مفهوم، اما با مؤلفه‌های متفاوت. در اودیپ‌ستیز (1972)، مفهوم وارد صیرورت سومی می‌شود که نه با ژرفا نسبت دارد نه با سطح: اشتدادهای صعودی و نزولی اکنون رخدادهایی هستند که بر روی یک بدن بدون اندام حادث می‌شوند. می‌توان صیرورت چهارمی را به فهرست دلوز افزود: در فلسفه چیست؟ (1991)، مفهوم اشتداد به کار می‌رود تا منزلت مقوّمات مفاهیم را ایضاح کند، که همچون اموری اشتدادی توصیف می‌شوند و نه امتدادی (که یکی از نقاطی است که بر سر آن دلوز خود را از فرگه جدا می‌کند، چرا که نزد فرگه مفاهیم امتدادی‌اند). به عبارت دیگر، مفهوم اشتداد طی مجموعۀ آثار دلوز یکسان باقی نمی‌ماند، بلکه دستخوش جهش‌هایی درونی می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

اختصارات
درآمد
بخش نخست: دلوز و تاریخ فلسفه
افلاطون‌گرایی: مفهوم وانموده: دلوز و واژگون‌سازی افلاطون‌گرایی
واژگون‌سازی افلاطون‌گرایی
روش تقسیم به مثابه دیالکتیک رقابت
ایدۀ افلاطونی به مثابه معیار گزینش
روش متضاد سوفیست: وانموده
مفهوم وانموده
تفاوت ناب به مثابه ایده‌ای درون‌ماندگار
فیگورهای افلاطون‌گرایی واژگونه
وانموده خارج می‌شود
آموزۀ اشتراک معنوی: هستی‌شناسی درون‌ماندگاری دلوز
پیشینۀ قرون‌وسطایی
سه فیگور اشتراک معنوی نزد اسپینوزا
اشتراک معنوی نزد دلوز
لایبنیتس: دلوز و لایبنیتس: تفاوت، پیوستار و حساب
اصل این‌همانی
اصل دلیل کافی
اصل این‌همانی امور تمییزناپذیر
قانون پیوستگی
نسبت تفاوت‌محور
نظریۀ تکینگی‌ها
هگل: دلوز، هگل و سنت پساکانتی
دلوز و تاریخ فلسفه
روش‌شناسی دلوز: نقش «صیرورت»
سنت پساکانتی: نقش مایمون
هگل و دیالکتیک
فلسفۀ پیشاکانتی و پساکانتی: منطق و وجود: دلوز و شرایط امر واقعی
لایبنیتس و اصل این‌همانی
هگل و اصل امتناع تناقض
اگزیستانسیالیست‌ها و اصل طرد شق ثالث
دلوز و اصل تفاوت
بخش دوم: نظام فلسفی دلوز
استتیک: نظریۀ حساسیت دلوز: چیره شدن بر دوگانگی کانتی
نظریۀ حساسیت: «هستی امر محسوس»
نظریۀ هنر: «هستندگان ناب حساسیت»
دیالکتیک: دلوز، کانت، و نظریۀ ایده‌های درون‌ماندگار
ایده‌ها در نقد عقل محض
ایده‌ها در نقد قوۀ حکم
ایده‌ها در نقد عقل عملی
ایده‌های درون‌ماندگار و تجربۀ زیسته
آنالیتیک: در باب صیرورت مفاهیم
صیرورت مفاهیم
فلسفه به مثابه آفرینش
آفرینش مفاهیم و فلسفه: مفاهیم «ضروری» به مثابه تکینگی‌ها
از زمان نخستینی تا زمان معمولی
صورت ناب و تهی زمان
تحلیل جدید مفاهیم
قدرت امر کاذب
جریان کلی اندیشه
اخلاق: جایگاه اخلاق در فلسفۀ دلوز: سه پرسش درون‌ماندگاری
کانت و اخلاق درون‌ماندگار
سه پرسش درون‌ماندگاری
سیاست: سیلان، رمز، و موجودی: حاشیه‌ای بر فلسفۀ سیاسی دلوز
دلوز، مارکس و کینز
سیلان، رمزگان، موجودی
مفهوم سیلان
مفهوم رمزگان
مفهوم موجودی
بخش سوم: پنج مفهوم دلوزی
میل: دلوز و مسئلۀ میل: به سوی نظریۀ درون‌ماندگار اخلاق
در باب چیستی اخلاق درون‌ماندگار
نیچه و لایبنیتس: نظریۀ رانه‌ها
نظریۀ میل
زندگی: زندگی سراسر درون‌ماندگار: پروژۀ «انتقادی و بالینی» دلوز
احساس: دلوز و بیکن: سه مسیر مفهومی در «منطق احساس»
امر نو: شرایط امر نو
مسئلۀ امر نو: تغییر، علیت، پیدایش
سه سنخ از شرایط: امر منطقاً ممکن، تجربۀ ممکن، تجربۀ واقعی
شرایط تجربۀ واقعی: پنج استلزام
الگوی حساب
منطق نسبت‌ها
نسبت دیفرانسیلی
تکینگی‌ها و کثرت‌ها
دو نمونه: لایبنیتس و اسپینوزا
امر مسئله‌محور، امر نهفته، و امر اشتدادی
امر گشوده: ایدۀ امر گشوده: تزهای برگسون در باب حرکت
روش شهود برگسون
نخستین تز برگسون: حرکت متمایز است از فضایی که پوشش داده می‌شود
پارادوکس و نظام داوری
دومین تز برگسون در باب حرکت: آن قطعۀ ساکنی است از حرکت
سومین تز برگسون در باب حرکت: حرکت بخش متحرکی از دیرند است
بخش چهارم: دلوز و فلسفۀ معاصر
ژاک دریدا: دلوز و دریدا، درون‌ماندگاری و تعالی: دو مسیر در اندیشۀ معاصر فرانسه
قلمرو سوبژکتیویته
قلمرو هستی‌شناسی
قلمرو معرفت‌شناسی
درون‌ماندگاری، تعالی و اخلاق
اَلن بدیو: ریاضیات و نظریۀ کثرت‌ها: بازنگری دلوز و بدیو
پروبلماتیکس و آکسیوماتیکس
نظریۀ کثرت‌های دلوز
دلوز و بدیو
ژاک لکان: جنبۀ معکوس ساختار: نظر ژیژک در باب نظر دلوز دربارۀ لکان
پی‌یر کلوسوفسکی: خوانش کلوسوفسکی از نیچه: تکانه‌ها، فانتسم‌ها، وانموده‌ها، کلیشه‌ها
تکانه‌ها به مثابه شدت‌های در نوسان
فانتسم‌ها به مثابه تصاویر وسواسی
وانموده و دیگر قالب‌ها
اقتصاد سه‌گانۀ نفس: شادمانی در تورین
پال پتن: دلوز و سنت لیبرال: هنجارمندی، آزادی و داوری
دلوز و تحلیل مفاهیم
هنجارمندی به مثابه شرط امر نو
مفهوم «آزادی انتقادی»
نظریۀ داوری نزد دلوز
مسائل امر خیالی
یادداشت‌ها
کتابنامه