معرفی و دانلود کتاب شکاف: کتاب دوم مجموعه شهرهای نمک

معرفی کتاب شکاف: کتاب دوم مجموعه شهرهای نمک

مجموعه‌ی شهرهای نمک زندگی مردمان حاشیه‌ی خلیج فارس و عربستان را در آستانه‌ی کشف نفت و دگرگونی‌های حاصل از آن به تصویر می‌کشد. در کتاب شکاف جلد دوم این مجموعه، نوشته‌ی عبدالرحمن منیف، شاهد گذار از درگیری‌های حکومت با محلی‌ها هستیم و حضور عناصر قدرت، خیانت، نفوذ بیگانگان و اتفاقات ناگهانی نقشی پررنگ در به وجود آمدن پرسشی عمیق ایفا می‌کنند: آیا می‌توان بدون از دست دادن بخشی از خود، با مکان‌ها و جهان‌های تازه کنار آمد؟

درباره‌ی کتاب شکاف

آیا ممکن است مکان‌ها و آدم‌ها آن‌قدر تغییر کنند که تقریبا هیچ ارتباطی با گذشته‌شان نداشته باشند؟ کتاب شکاف (Cities of Salt)، جلد دوم مجموعه‌ی شهرهای نمک به قلم عبدالرحمن منیف (Abdul Rahman Munif)‌ از زندگی روستایی و ساده‌دلانه‌ی مردمان بادیه‌نشین گذر کرده است و بیابانی را به تصویر کشیده که حال به میدان نفتی تبدیل شده است. با حذف کردن صدای مردم با سرکوب، شهرهایی بزرگ و پیشرفته ساخته شده‌اند که تقریبا هیچ شباهتی با آنچه در گذشته در این سرزمین وجود داشت ندارند. داستان این جلد از مجموعه با مرگ سلطان خُریبط و بازی‌های پنهانی قدرت آغاز می‌شود. حکیم صبحی المحملجی، یکی از شخصیت‌های محوری این کتاب، با اینکه در ابتدا پزشک سلطان پیشین بوده، می‌تواند خودش را از این مرتبه به صدر مقامات پرنفوذ برساند. خزعل، سلطان جدید درصدد است که با رسیدن به مسند قدرت، حضور آمریکایی‌ها را برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در حوزه‌ی نفت هموار‌تر کند و طبق خواسته‌ی آن‌ها رفتار کند. اما می‌بینیم که این ثروت ‌اندوزی، در نهایت به اسارت و بندگی دامن می‌زند.

عبدالرحمن منیف، در کتاب شکاف به‌صورت گزنده‌ای حقایقی را درباره‌ی این برهه از تاریخ به تصویر کشیده است که در نهایت باعث ممنوع شدن کتاب او در عربستان شد. او در این کتاب نشان داده که رفتار حاکمان عرب در مواجهه با ثروت بادآورده‌ی نفتی چه ساز و کاری را دنبال می‌کرده و نتایج آن چیزی جز دامن زدن به تجمل‌گرایی افراطی و هرج و مرج بیشتر نبوده است.

این اثر تحولی مهم در روایت تاریخی محسوب می‌شود و به بخشی از تاریخ اختصاص پیدا کرده که نسل جدید تصویری خوشبینانه و ناقصی از آن دارند. این کتاب شاهدی است بر طوفانی تمدنی که شیوه‌ی زندگی بادیه‌نشینان عرب را برای همیشه دگرگون کرد.

کتاب شکاف با ترجمه‌ی امل نبهانی در نشر عبارت به چاپ رسیده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

نکوداشت‌های کتاب شکاف

• رمان شکاف بسیاری از مسائل سیاسی در این قرن که خاورمیانه را به ستوه آورده، زنده می‌کند... عبدالرحمن منیف از دیدگاهی منحصربه‌فرد می‌نویسد؛ خوانندگان پیش از این مجال زیادی برای نگاه‌ کردن از زاویه‌ دید یک بومی نداشته‌اند. (هفته نامه‌ی ناشران)‌
• این کتاب، تنها اثر داستانی جدی‌ای است که تاثیر نفت و حضور آمریکایی‌ها را در کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس نشان داده است. (ادوارد سعید، نویسنده)
• داستانی قوی، با موضوعی بکر که با طنز، ظرافت و احساسات عمیق همراه شده است. (گراهام گرین، نویسنده)

کتاب شکاف برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی و سیاسی، ارتباط خوبی با این کتاب برقرار خواهند کرد و کسانی که درباره‌ی نحوه‌ی مواجهه‌ی عربستان با کشف نفت در این کشور کنجکاو هستند، مجال خوبی برای شنیدن این داستان پیدا کرده‌اند.

در بخشی از کتاب شکاف: کتاب دوم مجموعه شهرهای نمک می‌خوانیم

این‌بار وداد نه گناهی مرتکب شد نه به‌ دنبال انجام خطائی بود. او ناگهان خود را میان آرواره‌های گرگ یافت. عقلش تلاش می‌کرد "نه" بگوید و پاسخ رد بدهد. اما تنش از او قوی‌تر بود؛ تنش زورگو و یاغی بود. حکیم که در فهمیدن و رام‌ کردن آن بدن ناتوان مانده بود از آن دور شد. اما درست در همان بستر و روی همان بالش‌ها، حتی با وجود جابه‌جائی وداد کشف و یقین پیدا کرد در احاطۀ مرگی است که مدت‌ها با آن مبارزه کرده بود و اگر تسلیم آن می‌شد یا در مقابلش سر خم می‌کرد او را از پا درمی‌آورد. حال راتب، آن تن را می‌تِکاند. گردش خونش را تغییر می‌داد و زندگی را از نو در آن جاری می‌کرد. همان‌ شب، وداد درحالی‌که از همیشه خسته‌تر بود به او گفت:

«حالا از نو متولد شدم.»

و این از نو زاده ‌شدن هم‌زمان با ادامۀ کار و گسترش شرکت صادرات ‌واردات و حمل‌ونقل الشرقیه، ادامه پیدا کرد و بزرگ‌تر شد. اما پس از نقل‌مکان حکیم به موران و پس از آن‌که شرکت، مصالح ساختمانی و چوب را به محصولات خود افزود در فاصلۀ ماه آذار تا ابتدای تابستان آخرین سلول‌های زنانگی وداد در آتش دیوانه‌واری ‌سوخت. وقتی روزهای رفتن به موران نزدیک‌تر می‌شدند وداد راتب را نه ‌تنها برای انجام برخی کارها مفید می‌دید بلکه او را تنها مردی می‌دانست که می‌توانست به او در انجام کارهائی‌ که نیازمند نیرو و عضلات مردانه بودند کمک کند. به‌همین دلیل هم وجودش در خانه موضوعی عادی و حتی ضروری شد. هر وقت هم نمی‌توانستند با هم خلوت کنند یکدیگر را با کلمات، نگاه‌ها و گاهی دست‌ها نوازش می‌کردند. به‌ خودشان می‌خندیدند که تبدیل به دو کودک بزرگ بازیگوشی شده بودند که نمی‌دانستند چطور رفتار کنند یا اصلاً چه می‌خواهند.

در آخرین شب، وداد مثل کودکی گریه کرد. برای همان مقدار شادی و زندگی گریه کرد؛ گریه‌ای از سرِ پشیمانی و اشتیاق. وداد گریه کرد چون جریان مرگ باز هم شروع به رخنه در او کرده بود. دلیل گریه‌اش را هم برای بچه‌ها و بزرگ‌ترها این‌طور توجیه کرد که آن شهر و آن‌ها را ترک می‌کند و نمی‌داند چه‌ وقت بازخواهد گشت و دوباره آن‌ها را خواهد دید.