معرفی و دانلود کتاب شرم

معرفی کتاب شرم

کتاب شرم رمانی است بر اساس داستان واقعیِ زندگی نویسنده‌اش! آنی ارنو در دوازده سالگی شاهد این است که پدرش به قصد کشتن مادرش به او حمله‌ور می‌شود. این اتفاق سال‌ها در دل این نویسنده مسکوت مانده تا اینکه با نوشتن رمانی، پرده از این راز خانوادگی برمی‌دارد. گفتنی‌ست ارنو برای نگارش این کتاب جایزه‌ی نوبل ادبیات را از آن خود کرد.

درباره‌ی کتاب شرم

«بعدازظهر روز یکشنبه‌ای در ماه ژوئن، پدرم می‌خواست مادرم را بکُشد.» کتاب شرم (Shame) با این جمله‌ی تکان‌دهنده آغاز می‌شود. آنی ارنو (Annie Ernaux)، نویسنده‌ی برنده‌ی جایزه‌ی نوبل، خاطره‌ی مواجهه با این تجربه‌ی وحشتناک را در سن دوازده‌سالگی دست‌مایه‌ی رمان خود قرار می‌دهد و ترس خود را از این واقعه، پس از سال‌ها، در این داستان تأثرانگیز برون‌ریزی می‌کند. داستان کتاب شرم به‌هیچ‌عنوان قصد برانگیختن احساس دلسوزی را در مخاطب ندارد و با دیدگاهی جامعه‌شناسانه به روایت و بسط موضوع می‌پردازد.

آنی ارنو از اتفاقی می‌گوید که زندگی‌اش را هرگز به حالت طبیعیِ قبل از وقوع آن برنگردانده است؛ او صحنه‌ای را توصیف می‌کند که با وجود کوتاه بودن، بر تمام عمرش سایه افکنده است. پدر و مادر آنی صاحب یک سوپر مارکت یا شاید بهتر باشید بگوییم بقالی هستند. ظهر روز یکشنبه‌ای بعد از صرف ناهار در مغازه‌، غر زدن‌های مادر آنی اتفاقی را رقم می‌زند که از دید یک دختر دوازده‌ساله‌ به فاجعه‌ای تمام‌عیار می‌ماند؛ یک فاجعه که اگرچه به‌طور کامل به وقوع نمی‌پیوندد، اما تمام ذهن دخترک را به خود مشغول می‌کند و او را با اضطرابِ تکرار مجددش، تنها رها می‌کند. پدرِ آنی، داس را از روی تخته‌ی چوبی برمی‌دارد و گردن همسرش را محکم می‌گیرد تا داس را بر سر او فرود آورد. این صحنه‌ای است که آنیِ دوازده‌ساله را با کابوسی شبانه‌روزی تنها می‌گذارد؛ یادگیری درس‌ها را برایش دشوار می‌کند و این‌طور می‌شود که هرروز پیش از ورود به خانه، منتظر است تا با جنازه‌ی مادرش روبه‌رو شود!

کتاب شرم بیش از آنکه به این اتفاق و چگونگی رخ دادنش توجه نشان دهد، زندگی راوی را پس از ماجرا بررسی می‌کند و در روحیات او دقیق می‌شود. اما کتاب شرم در حد یک رمان روان‌شناسیِ صرف نمی‌ماند؛ زیرا همان‌قدر که آنی ارنو به روان شخصیتش نزدیک می‌شود، جامعه‌ی فرانسه و بستری را که در آن زندگی می‌کند، مورد توجه و تحلیل قرار می‌دهد.

نویسنده در رمان شرم، به واکاویِ محل زندگی که همان مغازه‌ی بقالی است و مدرسه‌ی کاتولیکی که در آن تحصیل می‌کند، می‌پردازد. او نشان می‌دهد که چگونه ارزش‌های زندگی‌اش توسط کلیسای کاتولیک و مدرسه‌ای مذهبی تعیین شده و چطور برای تبدیل شدن به فردی کامل ملزم به پیروی از این ارزش‌هاست. او همچنان که در مدرسه تحت نظر است، در خانه نیز که همان مغازه است، حریم خصوصی ندارد و مدام زیر نگاه مشتریان، رسم ادب را به جا می‌آورد. همه‌ی این مسائل سبب شده‌اند تا آنی ارنو از بیانِ اتفاقی که سال‌ها آزارش می‌داد خودداری کرده و حتی از اعتراف به این وحشت در دفتر خاطراتش چشم‌پوشی کند. او سرانجام با نوشتن شرح این حادثه در کتاب شرم، از این بند رها می‌شود و کودکِ دوازده‌ساله‌اش را با تمام ترس‌ها و عذاب‌هایش در آغوش می‌گیرد. این کتاب با ترجمه‌ی سمانه رودبارمحمدی از سوی انتشارات علمی و فرهنگی روانه‌ی بازار شده است.

نکوداشت‌های کتاب شرم

• مخاطب با خواندن سطر آغازین کتاب شرم به اشتباه فکر می‌کند که با روایتی خام و دردناک از ترومای دوران کودکی نویسنده روبه‌روست؛ اما آنی ارنو پا را فراتر از روان‌شناسی فردی می‌گذارد و به قراردادهای اجتماعی که در چارچوب آن‌ها زندگی می‌کند، توجه نشان می‌دهد. (وندی اسمیت)
• آنی ارنو رنج انسان بودن را به‌خوبی در کتاب شرم توصیف می‌کند. (نیویورک تایمز)
• گرچه داستان‌های آنی ارنو بدون آغاز و پایانی کلاسیک است، اما آنقدر جذاب هستند که نتوانید رهایشان کنید. (لس آنجلس تایمز)
• ارنو با بیان شفاف خود، ما را مجبور می‌کند تا با حقایق وحشتناک انسان بودن روبه‌رو شویم. (پابلیشرز ویکلی)

کتاب شرم برای چه کسانی مناسب است؟

هرکس که به خواندن رمان‌های زندگینامه‌ای با موضوع روان‌شناسی و جامعه‌شناسی علاقه‌مند است، از این کتاب استقبال می‌کند.

در بخشی از کتاب شرم می‌خوانیم

در دوازده سالگی میان راه و رسم و مقررات این دنیا زندگی می‌کردم، بدون اینکه نسبت به سایر قوانین بدگمان باشم.

تکلیف پدر و مادرهای خوب این بود که تربیت و بزرگ کردن بچه‌هایی را بر عهده بگیرند که ذاتاً به خلافکار بودن شهرت داشتند. هر ضربه‌ای از «توسری» گرفته تا «تنبیه» مجاز بود، آن هم نه از روی سختگیری و بدجنسی، برای این بود که اگر بچه را لوس کردند، پا را از حد فراتر نگذارد. اغلب اوقات، پدر یا مادری داستان خطای یک بچه و مجازاتش را مغرورانه با جمله ای مثل «اگر من بودم که سر راه می‌گذاشتمش!» تمام می‌کردند. مغرور از اینکه همزمان تنبیه درستی را انجام داده‌اند و در برابر افراط غیرقابل اجتناب در عصبانیت، که در هر صورت آن اشتباه و خطا سزاوارش بود، مقاومت کرده‌اند. از ترس اینکه مبادا مرا سر راه بگذارند، پدرم هیچ وقت دست روی من بلند نمی‌کرد، حتی سرم غُر هم نمی‌زد، این نقش را به مادرم می‌داد. کثافت! ناخوشایند! زندگی آدمت می کنه!

همه کارهای همدیگر را زیر نظر داشتند. حتماً باید از زندگی دیگران سر درمی‌آوردند برای اینکه زندگی او را تعریف کنند و زندگی خود را پنهان نگاه دارند؛ به این منظور که زندگی‌شان مثل زندگی او نیست. راهکارهای سختی وجود داشت بین «اطلاعات گرفتن» از زندگی هر کس اما در عوض به کسی اجازه‌ی کنجکاوی در زندگی خود ندادن، فقط «آن چیزی گفته می‌شود که خودمان بخواهیم گفته شود». سرگرمی مورد علاقه‌ی مردم این بود که همدیگر را ببینند. سینما می‌رفتند، شب‌ها برای استقبال مسافران به ایستگاه راه آهن می‌رفتند. اینکه کسانی دور هم جمع می‌شدند توجیه کافی بود برای اینکه به آن ها ملحق شوند.